در اوایل دوره اسلامی، سه شهر مناذر کبری، مناذر صغری و عسکر مکرم در محدوده شمالی اهواز وجود داشته و منزلگاه آن محسوب می شدند. مناذر کبری در محل کنونی ملاثانی و مناذر صغری در موقعیت فعلی بخش ویس قرار داشتند.
شهر عسکر مکرم، که از جنبه های گوناگون اقتصادی و تجاری، کشاورزی، علم و … دارای جایگاه ویژه ای است، در جوار بندقیر، بندرگاه اهواز به شوشتر قرار داشت.
شهرستان باوی، از لحاظ اجتماعی و اقتصادی و فرهنگی یکی از مراکز تلفیق و درهم آمیختگی زندگی شهر نشینی با فرهنگ عشایری است و مردم این دیار، همچنان میراث گذشتگان خود را پاس داشته اند.
یکی دیگر از ویژگی های خاص مردمان این منطقه، مقاومت در برابر سختی ها و کمبودها و تلاش همگانی برای ساختن آینده ای بهتر است.
از ویژگی های قابل توجه روستای بیت محارب غنای موسیقی محلی است. به گونه ای که دستگاه موسیقی علوانیه که یکی از مقام های موسیقی عربی است، توسط فردی به نام علوان شبیری در این روستا شکل گرفته است. این مقام موسیقی در میراث فرهنگی به ثبت رسیده و معروفیت جهانی دارد. هم اکنون مردمان محلی میراث فرهنگی نیاکان خود را گرامی و در زمینه گسترش و غنای آن تلاش می کنند. امروزه هنرمندان بسیاری در شهرستان باوی فعال می باشند. با توجه به مقوله گردشگری موسیقی و ظرفیت های فراوان موسیقی در شهرستان باوی، می توان با حمایت مسئولین نسبت به شناساندن و گسترش موسیقی محلی این منطقه اقدام نمود.
بهره گیری از میراث گذشتگان و حفظ آن، تنها به فرهنگ و هنر محدود نمی شود و مردم باوی حتی در زمینه فعالیت های اقتصادی به میراث نیاکان خود پایبند هستند. یکی از نمونه های بارز آن، فعالیت در
زمینه پرورش اسب می باشد.
در روستای قلعه مزبان شهرستان باوی بخش ویس، موسسه پرورش اسب اصیل عرب به همت یکی از بومیان منطقه به نام مجید محمودی و با سرمایه شخصی تاسیس شده و دارای گنجایش چهارده راس اسب می باشد.
آقای محمودی در زمینه فعالیت خود می گوید: اسب اصیل عرب خوزستان قدیمترین نژاد اسب شناخته شده است که از لحاظ ژنتیکی همچنان خالص مانده و پراکندگی آن از مراکش در غرب تا خوزستان در شرق امتداد دارد.
آقای محمودی ضمن برشمردن ویژگی های اسب اصیل عرب می گوید: اسب اصیل عرب بدن کشیده، گردن بلند، پیشانی پهن و منخرین گشاد دارد و ۷ تا ۹ گونه آن شناسایی شده است. اصالت نژادی اسب های منطقه خوزستان مورد تائید مسئولین قرار گرفته، هر چند در برخی نقاط جهان از نرکیب ژنتیکی با نژادهای دیگر اصالت آن از بین رفته است.
آقای محمودی در ادامه سخنانش می گوید: عامل اصلی فعالیت در زمینه پرورش اسب، حفظ میراث نیاکان است و با وجود مشکلات فراوان، با حمایت مسئولین می تواند صرفه اقتصادی داشته باشد. اما به دلیل دیدگاه های خاص برخی از مسئولین که پرورش اسب را نوعی تفنن طبقه مرفه می دانند، توجه چندانی به این فعالیت صورت نگرفته است. آقای محمودی با تاکید بر این نکته که اسب اصیل عرب خوزستان مشتریان بسیاری در کشورهای دیگر دارد، کمبود امکانات قرنطینه و محدودیت های قانونی صادرات را بزرگترین عامل بازدارنده در گسترش فعالیت پرورش اسب عنوان می کند.
اما کمبودها و بی توجهی مسئولین، تنها به فعالیت در زمینه پرورش اسب محدود نمی شود. باشگاه سوارکاری مرام زرگان یکی دیگر از مراکز فعال در زمینه ورزش سوار کاری است که به بنا به گفته آقای عبدالرضا شرهانی موسس آن، با وجود کسب دو مقام قهرمانی کشوری توسط سوارکاران این باشگاه، هیچ گونه حمایتی در زمینه تامین نیازهای موسسه صورت نگرفته و فعالیت در زمینه سوارکاری با وجود مشکلات اقتصادی بسیار، تنها به دلیل عشق و علاقه به آن صورت می گیرد.
علاوه بر کمبود امکانات در زمینه بهداشت، نحصیل و … یکی از مشکلات شهرستان باوی، کمبود اعتبار برای تکمیل پروژه فضا سازی قدمگاه اویس قرنی در ساحل کارون، در بخش ویس است. اویس قرنی از اهالی یمن و صحابه پیامبر بود که در جنگ صفین در کنار حضرت علی جنگید و در همان کارزار به شهادت رسید. بنا بر روایت افراد محلی اویس قرنی هنگام عزیمت به کوفه، از محل ویس فعلی عبور کرده و قدمگاه او هم اکنون یک مکان زیارتی برای اهالی است. برخی عقیده دارند نام ویس برگرفته از نام اویس قرنی است.
آقای حموله طرفی ادامه داد: بخشی از قدمگاه اویس قرنی بنا شده، اما به دلیل کمبود اعتبار عملیات آن متوقف شده است. این در شرایطی است که توجه به این امر می تواند در زمینه گردشگری منطقه تاثیر به سزایی داشته باشد.
شهرستان باوی و بخش های آن، با وجود پیشینه تاریخی و فرهنگ بومی اصیل و غنی، و همچنین امکانات اقتصادی متنوع، دارای زمینه بالقوه برای پیشرفت و ترقی می باشد و می تواند جایگاه ویژه ای در زمینه فرهنگ و اقتصاد منطقه و خوزستان داشته باشد و دستیابی به این امر مهم، علاوه بر تلاش اهالی شهرستان، توجه و همت مسئولین را می طلبد.
عکاس : امین فرج الهی
خبرنگار: حسین نعمتی
