میدان شهرداری رشت در اوایل سلطنت رضا پهلوی (۱۳۰۴-۱۳۲۰) احداث شد و مجموعه آن شامل کاخ شهرداری، موزه پست و ساختمان قدیمی هتل ایران می‌شود. ساختمان شهرداری و برج ساعت آن، نماد شهر رشت است. این بنا هنگام وقوع زلزله مهیب و ویرانگر منجیل در سال ۱۳۶۹ آسیب دید و چندی بعد توسط روبرت واهانیان، به‌صورت سابق مرمت شد.اجرای روزانه موسیقی زنده در صبح و هنگام مناسبت‌ها توسط گروه ارکستر شهرداری رشت، روبه‌روی در شهرداری، داخل محوطه میدان و در محوطه مخصوص گروه ارکستر صورت می‌گیرد و این تنهای یکی از ویژگی‌های بی‌نظیر میدان شهرداری رشت است. زنگ ساعت مجموعه نیز در هر ساعت برابر با عدد ساعت و هر نیم ساعت یک زنگ به صدا در می‌آید.
میدان شهرداری از مشهورترین دیدنی های گیلان در مرکز شهر رشت است. خیابان‌های منتهی به این میدان، تا فاصله حدودا چند صد متر سنگ‌فرش شده‌اند. به همین دلیل نیز، تردد ماشین در این فاصله ممکن نیست. دسترسی به این میدان از طریق خیابان‌های علم الهدی، امام و شریعتی امکان دارد.ساختمان سفید و زیبای کاخ شهرداری در شهر رشت یکی از جاذبه‌های زیبای این شهر و از چشم‌نوازترین عمارت‌های میدان شهرداری رشت است که توجه گردشگران را به خود جلب می‌کند.
در حال حاضر از قدمت این ساختمان حدود بیش از ۹۰ سال گذشته است و این بنا هنوز توانسته زیبایی خود را حفظ کند. برای ساکنان شهر رشت که هرروز از کنار این عمارت زیبا می‌گذرند، بنا کاملا عادی به نظر می‌رسد، اما برای کسانی که وارد شهر رشت می‌شوند یا از آن می‌گذرند، این بنا و تمامی ساختمان‌های میدان شهرداری چشم‌اندازی زیبا و رویایی دارند. کاخ شهرداری رشت در ۲۶ آذرماه سال ۱۳۵۶ با شماره ۱۵۱۶ ثبت آثار ملی شد. این بنا در زلزله رودبار و منجیل در سال ۱۳۶۹ آسیب دید و دچار ترک شد که بعد از آن بازسازی شد.
عمارت شهرداری رشت نماد شهر رشت و یکی از جاذبه‌های اصلی و چشم‌نواز شهر است که هنوز نیز گروه موزیک و ارکستر آن برقرار است و گردشگران شهر رشت می‌توانند از آن دیدن کنند. سه سال بعد از ساخت عمارت شهرداری، ساعت مخصوص ساختمان که در آن دوره نماد تجدد و زمان شناسی محسوب می‌شد در جای خود کار گذاشته شد. در آن زمان در برخی دیگر از شهرهای ایران نیز برج ساعت ساخته شده بود که از جمله آن‌ها می‌توان به تبریز و ساری اشاره کرد. زنگ این ساعت در حال حاضر در هر ساعت، به تعداد همان ساعت به صدا در می‌آید و ساکنان شهر را از زمان روز آگاه می‌کند.
پیرامون میدان شهرداری، تعدادی از دیدنی‌های رشت واقع شده‌اند که در ادامه به معرفی برخی از آن‌ها می‌پردازیم.
مقبره ابوجعفر
زمین ساختمان بلدیه پیش از ساخت عمارت، تپه بود. روی این تپه نیز بقعه‌ای به نام آقا سید ابوجعفر قرار داشت که این بقعه پس از ساخت عمارت، به حیاط عمارت شهرداری منتقل شد.
هتل ایران
هتل ایران مربوط به دوره پهلوی است و در رشت، میدان ضلع شمالی شهرداری واقع شده و این اثر در تاریخ ۲۵ اسفند ۱۳۷۹به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. امروزه این هتل از دیدنی های رشت محسوب می‌شود و میزبان مراسم فرهنگی شهر رشت است. این هتل با زیربنای ۱۸۰۰ متر مربع همراه با دیگر ساختمان‌های اداری پیرامون خود مثل ساختمان شهرداری و پست و تلگراف، مجموعه تاریخی میدان مرکزی رشت را می‌سازند.
کتابخانه ملی رشت
کتابخانه ملی رشت اولین کتابخانه ملی ایران است و در ورودی خیابان علم‌الهدی، جنب ساختمان شهرداری رشت قرار دارد. این مجموعه در سال ۱۳۱۳ کار خود را آغاز کرد و اکنون دارای ۱۵۰ هزار جلد کتاب چاپی و ۱۷۵۰ جلد کتاب خطی است.
اداره پست میدان شهرداری رشت
اداره پست میدان شهرداری یکی از آثار تاریخی و جاهای دیدنی رشت به حساب می‌آید که از اجزای تشکیل‌دهنده میدان شهرداری است. عمارت پست و تلگراف شهر رشت، در ضلع شمالی میدان شهرداری در بخش مرکزی شهر واقع شده است که مربوط به دوران پهلوی اول است. مساحت کلی آن ۱۹۳۰ متر مربع و به‌شکل L ساخته شده که شامل ۴ طبقه است. طبقه همکف و اوّل آن به‌شکل L است. طبقه دوم روی ورودی و قسمتی از شرق ساختمان قرار دارد و طبقه سوم نیز کلاه‌فرنگی است. این بنا بین سال‌های ۱۳۱۰ تا ۱۳۱۲ ساخته شد و در سال ۱۳۷۹، در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.
عکاس : حسین نعمتی
خبرنگار : عظیمه ولی پور
