سی و سه پل با سی و سه دهانه و طول ۲۹۵ متر روی زاینده رود قرار دارد و عنوان طولانی ترین پل اصفهان را از آن خود کرده است. سی و سه پل اصفهان به دستور الله وردی خان در زمان صفویه ساخته شده و یکی از پیشرفته ترین و هوشمندانه ترین سازه های پلی جهان همینجاست.
سی و سه پل طولانی‌ترین پل در بین پل‌های اصفهان و بزرگ‌ترین بنای روی آب در ایران است که طول کل آن ۲۹۷ متر و عرض آن ۱۳۷۵ متر است و بخش‌های بالایی و پایینی خیابان چهارباغ را به هم متصل می‌کند. این پل طولانی ترین پل اصفهان است که حدود ۲.۲ برابر طولانی‌تر و ۳.۵ برابر عرض پل خواجو است. سی و سه در فارسی به معنای تعداد طاق‌هایی است که سطح اول پل را تشکیل می‌دهند. سطح دوم دارای مسیر عابر پیاده با دیوارهایی است که از مسافران در برابر باد و سقوط در آب محافظت می‌کند.
این پل از آجرهای زرد رنگ و سنگ آهک که مصالح معمولی سازه‌های عصر صفوی است، ساخته شده است. طاقچه‌های تشکیل شده توسط طاق‌ها برای نشستن و گپ زدن در حین لذت بردن از منظره شهر عالی هستند. یکی از طاق‌ها مدتی میزبان چایخانه بود اما بعدا بسته شد. چیدمان دهانه‌ها در این پل و عظمت آن بسیار چشم نواز است. این پل ترکیبی از روش‌های مهندسی به همراه هنرهای معماری است.
• این پل یکی از شاهکارهای پل سازی در ایران و جهان است.
• سی و سه پل بزرگ‌ترین و طولانی‌ترین بنای ایران بر روی آب است.
• این بنا متعلق به دوران صفویه است و بنای تاریخی بسیار مهمی در اصفهان محسوب می‌شود.
• این پل یکی از جاهای دیدنی اصفهان و محبوب‌ترین مکان‌های شهر برای جمع شدن مردم و یکی از بهترین مکان‌ها برای عکس گرفتن است
ساخت پل در سال ۱۵۹۹ در زمان شاه عباس آغاز شد و در سال ۱۶۰۲ به پایان رسید. این پل روی رودخانه زاینده رود ساخته شده است. با نظارت و هزینه الله وردی خان، از سرداران معروف شاه عباس صفوی اول، ارامنه در دوره صفویه جشن‌های خاصی را در کنار این پل برگزار می‌کردند. در سال ۱۵۹۸ شاه عباس پایتخت امپراتوری خود را از قزوین به اصفهان منتقل کرد. ۵ پل از ۱۱ پل در زمان صفویه به عنوان وسیله عبور از رودخانه ساخته شده است.
در طول ۴۰۰ سال تاریخ پل، رودخانه خشک شد، اما Si-o-Se-Pol اهداف دیگری پیدا کرد. این مکان مکانی برای پیاده روی عصرگاهی، جلسات عمومی، رویدادها و یک نقطه مشاهده برای ورزش‌های آبی بود. سی و سه پل در زمان شکل گیری و توسعه اصفهان، یکی از محورهای اصلی ارتباطی در شهر بوده است و چهار باغ عباسی را به چهار باغ بالا و محله جلفا متصل می‌کند. سی و سه پل، طولانی ترین پل روی زاینده رود اصفهان است.
سی و سه پل همانطور که از نامش پیداست دارای ۳۳ دهانه و ستون اصلی است. اما در ابتدا ۴۰ دهانه داشته، اما برخی از آنها به تدریج متروک شده‌اند. از نام‌های دیگر این پل می‌توان به «پل جلفا» و «پل عباسی» اشاره کرد. در بخش داخلی پل، تصویرها و نگارگری‌هایی نیز وجود داشته است که در گذر زمان از میان رفته است. مشهور است که در ملات سی و سه پل از سفیده تخم مرغ استفاده شده است و این موجب استحکام آن شده است. همچنین برخی بررسی‌ها نشان داده است که ستون‌های پل برای قرار گرفتن در آب، طراحی شده است و خشک شدن آب زاینده رود، ممکن است به استحکام آن آسیب بزند.
پل خواجو پل خواجو بر روی آب زاینده رود در زمان شاه عباس صفوی بنا شده است. در میان پل خواجو، ساختمانی به نام بیگلربیگی قرار دارد که محلی برای اقامت موقت شاه عباس و خاندان وی بوده است.
پل خواجو از پل‌های تاریخی و زیبای اصفهان است که در عصر خود، جزو زیباترین پل‌های دنیا به شمار می‌رفت. قدم زدن روی این پل، به‌خصوص هنگام غروب و اوایل شب، از لذت‌بخش‌ترین تفریح‌هایی است که گردشگران در برنامه خود قرار می‌دهند. این پل که از دیدنی‌های اصفهان است و سفر به نصف جهان بدون دیدن آن کامل نمی‌شود، علاوه بر زیبایی، اسرار و شگفتی‌هایی دارد که بسیاری را وادار می‌کند تا با نگاهی ریزبینانه قدم بر این پل بگذارند و با همه وجود آن را درک کنند.
پل خواجو اصفهان در شرق سی‌وسه‌پل قرار دارد و از نظر استحکام، تقارن و سبک معماری، یکی از پل‌های منحصربه‌فرد ایران به‌حساب می‌آید. این پل در عصر صفوی به‌عنوان یکی از زیباترین پل‌های دنیا محسوب می‌شد و به‌خاطر معماری و تزیینات کاشی‌کاری به کار رفته در آن، از سایر پل‌های زاینده‌رود معروف‌تر است. پل تاریخی خواجو به‌عنوان یکی از جاهای دیدنی اصفهان در تاریخ ۱۵ دی ۱۳۱۰ در فهرست آثار ملی ایران قرار گرفت.
پل خواجو روی رودخانه زاینده‌رود در شهر اصفهان قرار گرفته است و با سی و سه پل (پل الله وردی خان) حدود ۱۸۰۰ متر فاصله دارد. این پل در انتهای جنوبی چهارباغ خواجو و در انتهای شرقی خیابان کمال الدین اسماعیل اصفهانی خودنمایی می‌کند.
اگر قصد دارید با مترو خود را به پل خواجو برسانید، ایستگاه سی و سه پل نزدیک‌ترین ایستگاه مترو است که می‌توانید مسیر دو کیلومتری تا پل خواجو را پیاده طی کرده یا از تاکسی استفاده کنید.
- آدرس پل خواجو: استان اصفهان، شهر اصفهان، پل خواجوشاه عباس دوم صفوی در سال ۱۰۶۰ هجری قمری دستور ساخت پل خواجو را روی بقایای پل حسن بیک از دوره تیموری داد. بر اساس روایات، شاه عباس دوم به‌منظور ایجاد راه مواصلاتی بین محله خواجو و دروازه حسن آباد با تخت فولاد و راه شیراز، تصمیم به ساخت این پل گرفت که در ادامه قرار شد علاوه بر پل بتواند به‌عنوان یک سد عمل کند.
شاه عباس برای اینکه بتواند همراه با خانواده، اقامت کوتاهی روی این پل داشته باشد، محلی موسوم به شاه‌نشین در وسط پل در نظر گرفت. در طول تاریخ، علاوه بر رفت و آمد از روی زاینده رود، از این پل برای تماشای مسابقه‌های قایقرانی، تفریح و خوش‌گذرانی پادشاه و همراهیانش استفاده می‌کردند.
کتیبه‌ای در بخش جنوبى پل وجود دارد که نشان می‌دهد پل خواجو در زمان سلطنت ناصرالدین شاه قاجار در سال ۱۲۹۰ هجرى مرمت شده است.
پل خواجو را با نام‌های دیگری همچون بابا رکن‌الدین، گبرها، حسن‌آباد، شیراز و پل شاهی نیز می‌نامیدند. علت نام‌گذاری آن به پل بابا رکن‌الدین، وجود بقعه بابا رکن‌الدین در تخت فولاد بوده است. مجاورت آن با محله خواجو نیز باعث شد که به پل خواجو معروف شود. این پل در نزدیکی جاده اصفهان به شیراز قرار داشت و در مقطعی از تاریخ، با نام پل شیراز خوانده می‌شد.
از آنجا که گبرها برای رفتن به محله خود از این پل استفاده می‌کردند، به پل گبرها نیز معروف بود. پل حسن آباد نیز یکی دیگر از اسامی آن بوده است؛ چراکه در روزگاران گذشته محله خواجو را با نام حسن آباد می‌شناختند.
همان طور که گفتیم شاه‌عباس دوم در سال ۱۰۶۰ هجری قمری پل خواجو را بنا کرد و همین موضوع باعث شد که به پل شاهی معروف شود.
عکاس : زهرا شکری
- خبرنگار : آرزو خلیلی
