همچنین روزه عملکرد روده را بهبود میبخشد و محافظت بالقوهای را در برابر انواع مختلف سرطان ارائه میدهد. هنگام روزهداری چه اتفاقی در بدن رخ میدهد؟ اساساً روزهداری بدن ما را از سموم پاک میکند و سلولها را وادار به انجام فرآیندهایی میکند که معمولاً باوجود جریان ثابت سوخت از غذا، تحریک نمیشوند.
وقتی روزه میگیریم، بدن به گلوکز دسترسی معمولی ندارد و سلولها را مجبور میکند برای تولید انرژی به وسایل و مواد دیگری متوسل شوند. درنتیجه، بدن گلوکونئوژنز یا همان فرآیندی طبیعی تولید قند را آغاز میکند. کبد با تبدیل مواد غیر کربوهیدراتی مانند لاکتات، اسیدهای آمینه و چربیها به انرژی گلوکز کمک میکند. ازآنجاییکه بدن ما در طول روزهداری انرژی خود را حفظ میکند، میزان متابولیسم پایه ما (میزان انرژی که بدن ما هنگام استراحت میسوزاند) کارآمدتر میشود و درنتیجه ضربان قلب و فشارخون ما کاهش مییابد.
باکتریهای روده را در افراد مبتلا به اماس تغییر دهد و این امر، ممکن است التهاب و پاسخ ایمنی بدن را کاهش دهد یا آن را تغییر دهد تا دیگر به سیستم عصبی مرکزی حمله نکند. اما از آنجایی که علائم اماس از فردی به فرد دیگر مبتلا به اماس متفاوت است و میتواند از موقت تا مزمن متغیر باشد، این افراد بهتر است با توجه بهشدت بیماری خود قبل از شروع روزه با پزشک خود مشورت نمایند.
استرس را کاهش میدهد روزه یک الگوی غذایی است که به مدیریت عادات غذایی نامنظم و تقویت سیستم گوارشی با حذف سموم از بدن کمک میکند. حذف سموم، سلامت روده را تقویت و به آرامش ذهن نیز کمک میکند. درواقع، طبق تحقیقات منتشرشده توسط انتشارات سلامت هاروارد، سلامت روده بهطور جداییناپذیری با سلامت روانی مرتبط است؛ بنابراین، سطح کلی استرس و اضطراب ممکن است هنگام روزهداری کاهش یابد، زیرا بدن دورهای از پاکسازی و بهبود سلامت روده را تجربه میکند. به پیشگیری از سرطان کمک میکند سرطان با رشد کنترل نشده سلولها مشخص میشود.
ثابتشده است که روزه چندین اثر مفید بر متابولیسم دارد که ممکن است منجر به کاهش خطر ابتلا به سرطان شود. شواهد از مطالعات حیوانی نشان میدهد که روزهداری متناوب ممکن است به پیشگیری از سرطان کمک کنند. تحقیقات روی انسانها نیز به یافتههای مشابهی منجر شده است، اگرچه مطالعات بیشتری موردنیاز است. همچنین شواهدی وجود دارد که نشان میدهد روزهداری عوارض جانبی مختلف شیمیدرمانی را در انسان کاهش میدهد.
فوایدی برای مغز دارد آنچه برای بدن مفید است اغلب برای مغز نیز مفید است. روزه ویژگیهای متابولیکی مختلفی را که برای سلامت مغز مهم هستند، بهبود میبخشد. روزه منجر به کاهش استرس اکسیداتیو، التهاب، سطح قند خون و مقاومت به انسولین میشود.
چندین مطالعه روی موشها نشان دادهاند که روزه ممکن است رشد سلولهای عصبی جدید را افزایش دهد که این امر برای عملکرد مغز فوایدی دارد. روزه همچنین سطح هورمون مغزی به نام فاکتور نوروتروفیک مشتق از مغز (BDNF) را افزایش میدهد. این در حالی است که کمبود BDNF، در افسردگی و سایر مشکلات مغزی دخیل است لذا افزایش آن در حین روزهداری میتواند منجر به کاهش افسردگی و سایر مشکلات مغزی شود. مطالعات حیوانی همچنین نشان داده است که روزه از آسیب مغزی ناشی از سکته مغزی محافظت میکند. طول عمر را افزایش میدهد یکی از هیجانانگیزترین کاربردهای روزه، توانایی آن در افزایش طول عمر است. مطالعات روی جوندگان نشان داده است که روزهداری متناوب طول عمر را افزایش میدهد. در برخی از این مطالعات، اثرات کاملاً چشمگیر بود. در یک مطالعه قدیمیتر، موشهایی که یک روز در میان روزه میگرفتند، ۸۳ درصد بیشتر از موشهایی که روزه نمیگرفتند، عمر کردند.
در مطالعهای در سال ۲۰۱۷، موشهایی که یک روز در میان روزه میگرفتند، شاهد افزایش طول عمرشان حدود ۱۳ درصد بودند. همچنین این تحقیقات نشان داد که روزهداری روزانه باعث بهبود سلامت کلی موشهای نر میشود و به تأخیر در شروع شرایطی مانند بیماری کبد چرب و سرطان کبد که هر دو در موشهای مسن شایع هستند، کمک میکند.
اگرچه این امر در انسانها چندان مشخص نیست و دانشمندان هنوز بهطور دقیق علت افزایش طول عمر در افراد روزهدار را درک نکردند، ولی به دلایلی ناشناخته سلولها زمانی که انسان روزه میگیرد مقاومت بیشتری در برابر عوامل آسیبزننده از خود نشان میدهند. با توجه به فواید شناختهشده روزه برای متابولیسم و انواع نشانگرهای سلامتی، منطقی است که روزه گرفتن میتواند کمک کند زندگی طولانیتر و سالمتری داشته باشیم.
خبرنگار : سیدعلیرضا حسینی