سرپرست وزارت خارجه ایران با بیان اینکه «آخرین حلقه از سیاست همسایگی ایران تکمیل شده است»، گفت به دلیل «زیادهخواهی و اختلافات داخلی در آمریکا و سوءمحاسبه اروپا»، بهرغم اینکه توافق نهایی بر سر احیای برجام حاصل شده بود، اما به امضا نرسید.
به گزارش ایسنا، نشست مشترک مطبوعاتی «علی باقری» سرپرست وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران و «پرونچای دان ویواتانا» دبیرکل «مجمع گفتوگوی همکاری آسیا» عصر دوشنبه و در حاشیه برگزاری نوزدهمین نشست وزرای امور خارجه این مجمع در هتل پارسیان آزادی تهران برگزار شد.
باقری با بیان اینکه جمهوری اسلامی ایران در حالی که در آستانه برگزاری انتخابات زودهنگام ریاستجمهوری در کشور است، طی دیروز و امروز نشست مجمع گفتوگوی همکاری آسیا در تهران برگزار شد، اظهار کرد: در این نشست ۴۱ هیات از ۳۱ کشور آسیایی و ۹ سازمان بینالمللی حضور داشتند و وزرا و مقامات کشورها و دبیران کل سازمانهای بینالمللی ار فرصت نشست تهران برای بررسی حوزههای همکاری در آسیا استفاده کردند و چارچوبهایی را برای همکاریهای آتی مدنظر قرار دادند.
او درباره روند این نشست گفت: در روز اول، مقامات ارشد کشورهای عضو،اسناد امروز نشست وزرا را نهایی کردند که امروز وزرا آن را مورد تایید قرار دادند و خروجی نشست امروز تحت عنوان «بیانیه تهران» چشمانداز پیشروی مجمع کشورهای آسیایی را ترسیم کرده است.
باقری در ادامه با و اعلام تایید و تصویب ۲ سند مهم دیگر در این نشست، گفت: یک سند درباره مقررات ناظر بر دبیرخانه مجمع و دیگری درباره آئیننامه مجمع بود.
مهمترین سرفصل و فراز بیانیه تهران، موضوع همراهی با مردم غزه است
دیپلمات ارشد ایران همچنین با اعلام اینکه در بیانیه تهران فرازهای مهمی درباره همکاریهای کشورهای عضو در حوزههای مختلف و تحولات منطقهای و جهانی و چالشهای موجود ذکر شده است، اظهار کرد: شاید بتوان گفت مهمترین سرفصل و فراز بیانیه تهران، موضوع همراهی، همدردی و همدلی کشورهای عضو مجمع با مردم غزه در شرایط سخت و اسفناکی است که در حال گذران هستند و نسبت به جنایات اشغالگران و متجاوزان ابراز انزجار کردند و خواستار توقف سریع و بدون قیدوشرط حملات صهیونیستها به مردم غزه و بیپناه غزه شدند.
او همچنین گفت کشورهای عضو خواستار ارسال کمکهای بشردوستانه و تامین نیازهای اساسی مردم مظلوم غزه که بیش از ۱۶ است که تحت محاصره هستند، شدند.
ایران از ارتقای نقش آفرینی مجمع گفتوگوی همکاری آسیا استقبال میکند
سرپرست وزارت خارجه همچنین گفت: در این نشست از پیشنهاد قطر مبنی بر برگزاری سومین نشست سران مجمع در پاییز سال جاری استقبال صورت گرفت. در اینجا لازم میدانم بهعنوان رئیس اجلاس از حضور حداکثری کشورهای عضو و دبیرکل این مجمع در این نشست مهم تشکر کنم.
باقری در ادامه صحبتهای خود در این نشست مطبوعاتی گفت: ایران از ارتقای نقشآفرینی مجمع گفتوگوی همکاری آسیا به عنوان نهادی که مروج صلح و دوستی و بسترساز همکاری میان کشورهای آسیاست استقبال میکند و در همین چارچوب از همه ظرفیتهای خود برای نقش آفرینی هرچه بیشتر این مجمع در سطح آسیا و فراتر از آسیا استفاده میکند.
این دیپلمات ارشد جمهوری اسلامی ایران گفت: مجمع گفتوگوی همکاری آسیا ظرفیت بسیار مهمی را در اختیار کشورهای آسیایی قرار میدهد که دیدگاهها و مواضع خود را در موضوعات مختلف در ارتباط با قاره کهن و دیگر موضوعات بینالمللی بیان کنند.
ترتیبات لازم برای احیای روابط ایران و بحرین تدوین میشود
باقری در ادامه گفت: یک ماه از حادثه شهادت رئیسجمهور و وزیر خارجه میگذرد. دقیقا ۱۰۲۰ روز از زمان آغاز تا زمان شهادت ایشان به طول انجامید. در طول این روزها دولت آیتالله رئیسی اقدامات بزرگ و برجستهای را انجام دادند و دستاوردهای بزرگ و بیبدیلی را حاصل کردند اما یکی از برجستهترین سرفصلهای فعالیت دولت آیتالله رئیسی، عرصه سیاست خارجی بود. این امری است که همگان به ان اذعان کردند. یکی از ویژگیهای سیاست خارجی دولت رئیسی این بود که هیچ جریانی و هیچ تفکری و هیچ رویکردی در کشور وجود ندارد که از عرصههای سیاست خارجی که دولت آیتالله رئیسی آن را مورد توجه قرار دارد، با آن اختلاف و یا زاویه داشته باشد.
باقری در بخش دیگری از سخنان خود در این نشست با اشاره به اهمیت سیاست همسایگی در دولت سیزدهم گفت: از همان روز اولی که ایشان در مسند ریاست جمهوری قرار گرفتند و در مراسم تحلیف و در دیدار با مهمانان خارجی این نگاه را بیان کردند و به خوبی توسط مهمانان خارجی این رویکرد دریافت شد.
او گفت: هدف سیاست خارجی اعتمادسازی متقابل میان همسایگان، گسترش هر چه بیشتر زمینههای همکاری میان کشورهای منطقه، پرهیز از خصومت، انتخاب راهحل سیاسی و گفتوگو برای مواجهه با اختلافات و تعهد همه کشورهای منطقه و همسایه به امنیتسازی درونزا و تلاش برای درهمتنیدگی اقتصادی است.
باقری در ادامه گفت: شب گذشته آخرین حلقه از سیاست همسایگی ایران تکمیل شد و در این چهارچوب در دیداری که شب گذشته با وزیر خارجه بحرین داشتم، این توافق صورت گرفت که مکانیزم و و ترتیبات لازم برای احیای روابط ۲ کشور تدوین شود.
او ادامه داد: در واقع قبل از پایان یافتن این دوره و برگزاری انتخابات ریاست جمهوری این حلقه از سیاست همسایگی که مورد توجه شهید آیت الله رئیسی و و دکتر امیرعبداللهیان بود تکمیل و اجرا شد.
روابط با همسایگان وارد مسیر جدیدی شده است
سرپرست وزارت خارجه ایران گفت در چهارچوب سیاست همسایگی که از سوی دولت سیزدهم دنبال میشود، روابط ایران با برخی از همسایههای شمالی که وضعیت رو به جلو و خوبی نداشت در همان اوایل دوره ریاستجمهوری شهید رئیسی روند رو به رشدی را طی کرد و روابط ما با کشورهایی چون تاجیکستان و ترکمنستان وارد سرفصل و مسیر جدیدی شد.
دیپلمات ارشد ایران همچنین گفت: در حوزه روابط با همسایگان جنوبی شاهد احیای روابط ایران و عربستان سعودی بودیم که این موضوع نه تنها پیامدهای مثبت و ایجابی دوجانبهای داشت، بلکه انعکاس بینالمللی غیرقابل انکاری نیز داشت و در اینجا لازم است که از تلاشهای دولت عربستان در طول این مدت برای ارتقای همکاریهای دوجانبه تشکر و قدردانی کنم. در اینجا لازم است که تاکید کنم زمینههای همکاری بین ایران و عربستان در حوزههای دوجانبه و چندجانبه زیاد است و در دیداری که امروز با قائم مقام وزیر خارجه سعودی داشتم بر این موضوع تاکید کردم.
باقری در ادامه صحبتهای خود با بیان اینکه سیاست خارجی عرصه تامین منافع ملی کشور است و سیاست خارجی با سیاست بازی قابل جمع نیست، ادامه داد: ملت ایران تصمیمگیر نهایی در تمام عرصهها از جمله عرصه سیاست خارجی هستند و در واقع آنها ولی نعمت ما و محرم تمام اسرار در حوزههای مختلف از جمله سیاست خارجی کشور هستند.
نباید اجازه بدهیم موضوعات اساسی در سیاست خارجی محل اختلاف داخلی شود
او در بخش دیگری از صحبتهای خود در این ارتباط گفت: ما نباید اجازه بدهیم که موضوعات اساسی در سیاست خارجی کشور که ارتباط مستقیم با امنیت و منافع ملی کشور دارد محل نزاع و اختلاف داخلی در کشور شود. باید برای تامین منافع کشور از تمام ظرفیتها استفاده کنیم و از طرف دیگر به هیچ وجه سیاست خارجی کشور را در معرض تاراج بیگانگان قرار ندهیم.
بر روی سازوکار خاصی درباره آزادی پولهای بلوکهشده ایران در بحرین توافق شد
باقری در ادامه نشست خبری خود با خبرنگاران، پاسخ به سوالی در ارتباط با اخبار منتشر شده مبنی بر آغاز مذاکرات میان ایران و بحرین برای رفع پولهای بلوکه شده ایران در یک از بانکهای بحرینی گفت: مبلغ قابل توجهی از پولهای ایران در یکی از بانکهای بحرین از سالهای گذشته وجود داشته است. این موضوع به قبل از قطعی روابط ایران و بحرین برمیگردد.
سرپرست وزارت خارجه ایران توضیح داد: دسترسی ما به این پولها با مشکل روبرو شده است و در چهارچوب رایزنی که شب گذشته با وزیر خارجه بحرین برای ترسیم نقشهراه جهت از اثرگیری روابط داشتیم. یکی از موضوعاتی که مطرح شد، همین بحث پولهای بلوکه شده بود و در همین چهارچوب، طرفین بر روی سازوکار خاصی در این ارتباط توافق کردند و و امیدواریم هرچه زودتر در مسیر پیش رو زمینه برای آزادی پولهای بلوکه شده ایران فراهم شود.
آمریکاییها از محدود کردن دسترسی به بازارهای انرژی ناتوان هستند
باقری درباره آخرین وضعیت مذاکرات رفع تحریمها نیز گفت: رفع تحریم در کنار خنثیسازی تحریم از سیاستهای نظام جمهوری اسلامی ایران است و دولت آیتالله رئیسی نیز از آغاز مذاکرات رفع تحریم را بهصورت جدی مورد توجه و پیگری قرار داد. این مذاکرات گسترده و شبانهروزی پس از ماههای صرف وقت، در نهایت در نیمه نخست سال ۱۴۰۱ به نتیجه رسید. متاسفانه به دلیل زیادهخواهی آمریکاییها، مشکلات داخلی در کشور آمریکا و اختلاف میان مراجع مختلف و همینطور سوءمحاسبه کشورهای اروپایی علیرغم اینکه توافق نهایی شده بود، به امضا نرسید.
عضو تیم مذاکره کننده هستهای ایران در ادامه به ذکر نمونهای از روند این مذاکرات پرداخت.
او گفت: به عنوان نمونه، روایت یکی از مذاکرهکنندگان باسابقه و باتجربه و مشاوران وزارت امور خارجه آمریکا را که چندی قبل مطالبی را در یکی از موسسات معتبر آمریکایی منتشر کرد، بیان میکنم تا تصویر واقعی از آنچه بر مذاکرات رفع تحریمها گذشت را ارائه نمایم.
باقری توضیح داد: این فرد در جریان جزئیات مباحثات مذاکرات بود و از ۳۰ سال تجربه مذاکرات برخوردار بود. او معتقد است که پیشنویس توافقی که نهایی شده بود، با اهداف، سیاستها و منافع آمریکا منطبق نبود و به زعم وی برای فائق آمدن بر مخالفتها و شکلدهی به یک توافق به شکل پایدار، دولت بایدن برای بازگشت به برجام باید آن را با یک راهبرد شفاف منطقهای کامل میکرد که در این زمینه دولت آمریکا از نظر این فرد، ناکام بود و نتوانست این توافق را با یک راهبرد منطقهای کامل کند و این از نظر او یکی از ضعفهای توافق از نظر آمریکاست.
سرپرست وزارت خارجه ایران در ادامه گفت: این فرد انتقادات و نقاط ضعف مطرح شده در محافل سیاسی داخل آمریکا را درباره متن نهایی توافقشده به این ترتیب اعلام می کند: ۱- کاهش زمان گریز هستهای که در نتیجه کسب دانش توسط ایران حاصل شده است. ۲- عدم تعهد به مذاکرات مکمل شامل غروب برجام و مذاکرات منطقهای که «ما در زمینه غروب برجام و مذاکرات منطقهای در چارچوب آن پیشنویس هیچ ورودی نداشتیم و هیچ تعهدی را به طرف مقابل ندادیم». ۳- رفع تحریمهای فراتر از برجام. ۴- هدف تخریب سانتریفیوژها و حفظ تمامی آنها زیر نظر آژانس، حتی سانتریفیوژهای پیشرفته. ۵-جداسازی همکاری ایران با آژانس از موضوع برجام. ۶- تضمینهای ارائهشده به ایران برای همکاریهای بانکی و تجاری.
او خطاب به مردم ایران گفت: نمایندگان شما در مذاکرات با هدایت و مدیریتی که شهید رئیسی داشتند، توانستند چارچوب مناسبی را برای توافق فراهم کنند اما اختلافات داخلی و شرایط نامساعد و نابسامان در داخل آمریکا و سوءمحاسبات اروپاییها از سوی دیگر، زمینه برای امضای توافق را فراهم نکرد.
باقری با بیان اینکه «تصور مخالفان این توافق این بود که با ادامه فشارهای سیاسی و اقتصادی میتوانند باعث ایجاد یک توافق طولانیمدت مورد نظر آمریکا شوند»، گفت: این در حالی است که همانطور که مذاکرهکننده آمریکایی تعریف میکند، سیاست آمریکا برای مجازات شرکتهای نفتی که از ایران خرید میکردند میسر نبوده و تلاشهای آمریکاییها برای کاهش فروش نفت ایران به کشورها موفق نمیشود.
دیپلمات ارشد ایران تاکید کرد: این یک واقعیت است که ایران همچنان به عنوان یک کشور تاثیرگذار در بازار انرژی، طرفهایی را در تقاط مختلف جهان در اختیار دارد و آمریکاییها ناتوان هستند که ایران را محدود کنند و آن را از دسترسی به بازارهای مدنظر خود در این حوزه محروم کنند.
تلاش ایران بر انجام تعهدات و تکالیف خود در چارچوب مقررات آژانس متمرکز بوده است
باقری در بخشی دیگر از صحبتهای خود در تشریح عملکرد دولت سیزدهم در حوزه سیاست خارجی تصریح کرد: جایگاه علمی و فناوری ایران در دولت سیزدهم ارتقاء چشمگیری داشت و ما در این حوزهها توانستیم به موفقیتهای خوبی دست پیدا کنیم.
او همچنین در بخش دیگر صحبتهای خود در این ارتباط تصریح کرد: جمهوری اسلامی ایران همواره ساخت سلاح هستهای را تقبیح کرده و در چارچوب انپیتی و و مقررات آژانس با این سازمان بینالمللی همکاری داشته است.
باقری افزود: تلاش ایران به صورت جدی متمرکز بر این بوده که تعهدات و تکالیف خود را در چارچوب مقررات آژانس انجام دهد و البته در برابر زیاده خواهیها و کسانی که تلاش داشتند تکالیفی فراتر از قانون متوجه ایران کنند، ایستاده است و ما اجازه نخواهیم داد که زیادهخواهان و برخی از طرفها بر ساز و کار ما در این ارتباط اثر منفی بگذارند.
آینده روابط ایران با کشورهای منطقه، روشن و درخشان است
این دیپلمات ارشد جمهوری اسلامی ایران همچنین در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر اینکه آینده روابط ایران با کشورهای منطقه را چطور ارزیابی میکند، اظهار کرد: آینده روابط ایران با کشورهای منطقه یک آینده روشن و درخشان است.
او ادامه داد: بعد از ابتکار دولت شهید رئیسی در پیشبرد سیاست همسایگی یک رویکرد و نگاه جدیدی بین ایران و کشورهای منطقه و همسایه شکل گرفته است و این نگاه با تکیه بر اعتمادسازی متقابل سیاسی میتواند بسترساز ایجاد و گسترش همکاریهای همه جانبه در بین کشورهای منطقه شود.
باقری ادامه داد: در حال حاضر کشورهای منطقه به این جمعبندی رسیدند که اگر اعتماد متقابل سیاسی با درهم تنیدگی علمی، اقتصادی و فناوری همراه نباشد در واقع تلاشهای صورت گرفته چندان موثر نخواهد بود. در طول مدت اخیر یک فضای مثبت و ایجابی بین ایران و کشورهای منطقه و عربی ایجاد شده است. این فضای مثبت میتواند به عامل و شتابدهنده همکاریهای اقتصادی و تجاری بین کشورهای منطقه تبدیل شود.
سرپرست وزارت خارجه ایران با بیان اینکه در مدت ۲ سال اخیر همکاریهای اقتصادی بین ایران و کشورهای همسایه رشد قابل توجهی داشته است، گفت: این به این معناست که ابتکار ایران در سیاست همسایگی جواب داده است. هرچه کشورهای همسایه در کنار یکدیگر باشند و همکاریها بین خود را در حوزههای مختلف اعم از سیاسی و اقتصادی گسترش دهند، دیگر جایی برای دخالت بیگانگان در امور منطقه نمیماند.
این دیپلمات ارشد جمهوری اسلامی ایران خاطرنشان کرد: سیاست همسایگی یک نقطه شروع برای عاریسازی منطقه از نفوذ و دخالت بیگانگان و طلیعه صلح و ثبات در منطقه است که زمینه را برای پیشرفت هرچه بیشتر کشورهای منطقه فراهم میکند.
ایران برای حمایت از اجماع جهانی به نفع ملت فلسطین حضور فعال داشته است
باقری در ادامه صحبتهای خود در تشریح عملکرد سیاست خارجی دولت سیزدهم در طول سه سال گذشته گفت: ارتقای ظرفیت حمل و نقل و ترانزیتی در مناسبات با کشورها، افزایش همکاریهای امنیتی با کشورهای همسایه از جمله توافقنامه امنیتی با عراق از جمله دیگر ثمرات سیاست همسایگی دولت شهید رئیسی در طول این مدت بوده است.
این دیپلمات ارشد ایرانی با اشاره به روابط ایران و جمهوری آذربایجان گفت: برقراری و گسترش تعاملات دوستانه ایران با جمهوری آذربایجان مدنظر بوده و تلاشها و اقدامات در این زمینه ادامه دارد.
او خاطر نشان کرد: ایران در این مدت نقش پررنگ و قوی در ایجاد اجماع بین کشورهای اسلامی در حمایت از مردم فلسطین و مقابله با جنایات رژیم صهیونیستی داشته است. ایران برای حمایت از اجماع جهانی به نفع ملت فلسطین و مقاومت مشروع مردم فلسطین در تمامی نشستهای منطقهای و بینالمللی با موضوع فلسطین چه در منطقه و چه خارج از منطقه و در سازمان ملل حضور فعال داشته و شهید امیرعبداللهیان یک بار در نشست مجمع عمومی و یک بار در نشست شورای امنیت در ارتباط با موضوع فلسطین حضور یافت و به دفاع از مردم فلسطین و محکومیت جنایتهای رژیم صهیونیستی پرداخت.
معاهده جامع راهبردی بین ایران و روسیه آماده امضای رؤسایجمهور است
این دیپلمات ارشد جمهوری اسلامی ایران در بخش دیگر صحبتهای خود با اشاره به عضویت ایران در سازمانهای منطقهای و و بینالمللی در طول فعالیت دولت سیزدهم اظهار کرد: عضویت دائم ایران در شانگهای و رسمیت یافتن عضویت ایران در بریکس منجر به تقویت نقش ایران در گفتمان جنوب جهانی شد.
باقری همچنین به گسترش مناسبات جمهوری اسلامی ایران با کشورهای چین و روسیه در طول سه سال گذشته اشاره کرد و گفت: در این میان توسعه مناسبات با چین، روسیه و هند مورد اهتمام بود و این ابتکارات نتایج سودمند و ارزشمندی را به دنبال داشته است. حجم تجارت ما با روسیه به ۶ میلیارد دلار رسیده و معاهده جامع راهبردی بین ایران و روسیه در هفته گذشته در مسکو نهایی و توسط نمایندگان وزرات خارجههای ۲ کشور پاراف و آماده امضای روسایجمهور است.
باقری با بیان این که «در این مدت توانستیم در ۲ نوبت رزمایش مشترک در شمال اقیانوس هند و دریای عمان با چین و روسیه برگزار کنیم» اظهار کرد: نشست امنیتی ایران، پاکستان و چین نیز برگزار شد.
سرپرست وزارت خارجه ایران به روابط تهران-پکن نیز اشاره کرد و افزود: توسعه همکاریهای اقتصادی با چین در چارچوب اجرای برنامه ۲۵ ساله از دیگر دستاوردهای دولت شهید رئیسی و عملکرد ۱۰۲۰ روزه این دولت بود تا جایی که مبادلات تجاری ایران و چین اکنون به بیش از ۳۰ میلیارد دلار در سال رسیده است.
باقری در مورد روابط ایران و هند نیز گفت: به تازگی موفق شدیم قرارداد بلندمدت برای سرمایه گذاری و آمادهسازی بندر شهید بهشتی چابهار را با هند امضا کنیم و در همین چارچوب سرفصل جدید در مناسبات ایران و هند ایجاد شد.
دیپلمات ارشد ایران در این نشست خبری که بیش از یک ساعت به طول انجامید و برخی از خبرنگاران داخلی و خارجی در آن حضور داشتند، ادامه داد: در دوره ریاست جمهوری شهید رئیسی شاهد امضای موافقتنامه دائمی تجارت آزاد با اتحادیه اقتصادی اوراسیا، کسب ریاست ایران بر مجمع گفتوگوی همکاری آسیا و میزبانی چند اجلاس از جمله نشست امروز بودیم.
باقری افزود: در طول سه سال گذشته کمیسیون مشترک اقتصادی ایران با دیگر کشورها برگزار شده است که در طول آن ۳۵ سند اصلی کمیسیون و ۷۶ سند تخصصی به امضا رسیده است. همچنین در این مدت ۳۰ نمایشگاه بینالمللی از جمله نمایشگاه اکسپو در ایران برگزار شده است.
همکاری ایران و ترکیه میتواند در مقابله با تجاوزگریهای رژیم صهیونیستی ارتقا پیدا کند
علی باقری در ادامه این نشست خبری در پاسخ به سؤال یک رسانه ترکیهای درباره اهمیت همکاریهای تهران و آنکارا برای مقابله و توقف جنایات رژیم صهیونیستی علیه مردم غزه گفت: همکاری کشورهای منطقه با هم قطعا میتواند جلوی تنش و بیثباتی را در منطقه بگیرد. این امر بدیهی است. از جمله کشورهای منطقه ایران و ترکیه هستند که دارای ظرفیتهای متنوعی در عرصههای مختلف هستند و هر چه زمینههای همکاری ۲ کشور افزایش یابد، اثربخشی راهبردها و سیاستهای ۲ کشور در عرصه منطقهای ارتقا خواهد یافت.
سرپرست وزارت خارجه جمهوری اسلامی ایران تصریح کرد: ایران و ترکیه در طول سالهای گذشته در موضوع فلسطین همفکری و همکاری زیادی را داشتند و قطعا در ادامه و آینده این همکاریها میتواند در کمک به مردم فلسطین و مقابله با جنایت و تجاوزگریهای رژیم صهیونیستی ارتقا و ادامه پیدا کند.
در وعده صادق شاهد همافزایی میدان و دیپلماسی بودیم
سرپرست وزارت خارجه جمهوری اسلامی ایران در بخش دیگر صحبتهای خود در این نشست با اشاره به اهمیت عملیات «وعده صادق»، تصریح کرد که «در این عملیات شاهد همافزایی هرچه بیشتر بین حوزه میدان و دیپلماسی بودیم».
انتهای پیام