یادداشت| وفاق از شعار تا کارکرد سیاسی

به گزارش گروه سیاسی خبرگزاری تسنیم، سینا کلهر استاد دانشگاه در یادداشتی به شرح زیر به مسئله‌ی وفاق ملی پرداخته است.

گفتمان وفاق را هر طور هم بخواهیم به دلخواه تفسیر کنیم و معنا و منظور خودمان را بر آن بار کنیم نمی‌توان از آن «خودی و غیر‌خودی» در آورد. همانطور که نمی‌توان از  آن حذف و طرد کسانی که با ما هم نظر یا هم جناح نیستند نیز استنباط کرد.

وفاق باید نمود و نمادی در واقعیت عینی صحنه سیاست داشته باشد تا بتواند به لحاظ  سیاسی و اجتماعی اثرگذار باشد در غیر این صورت کارکردی در سطح یک شعار سیاسی خواهد داشت. از چشم‌انداز رادیکالیسم سیاسی چتر گفتمان وفاق صرفا برای خودی‌ها، هم حزبی‌ها، آشناها، دوستان و آنهایی که در ستادهای انتخاباتی بوده‌اند را در بر می‌گیرد و هر که در این حلقه نباشد بیرون از ماجراست، این تلقی از وفاق، وفاق خودی‌هاست.

اما هسته مرکزی مفهوم وفاق در صحنه سیاست یعنی تضعیف تنازعات میان همه گروه های سیاسی نه صرفاً گروه های سیاسی خودی، همان که رییس جمهور منتخب گفته‌اند: «دعوا نکنیم.» یعنی حذف نکردن آنهایی که با ما هم حزب یا جناح یا هم نظر نیستند، یعنی تبدیل نکردن صحنه سیاست به جدال حق و باطل، به جدال تنازعات قومی، نژادی و طبقاتی . و اِلا اگر نیرو های سیاسی در سخن حرف از وفاق بزنند و در عمل چریکی عمل کنند، رادیکالیسم سیاسی را دامن زده‌اند و گفتمان دولت را در مظان مفهوم نفاق قرار می‌دهند.

اگر ذیل گفتمان وفاق هم این اصل محور باشد که جز با حذف و طرد تمام عیار دیگران مساله حل و فصل نخواهد شد و خود حق‌پنداری و دیگر باطل‌داری راهنمایی عمل باشد، اگر همچنان یک طرف ماجرا دیو و ظالم و شیطان باشد و طرف دیگر فرشته و مظلوم، دیگر وفاق چه کارکرد سیاسی و اجتماعی می‌تواند داشته باشد؟

اگر همچنان حل مشکلات کشور و رسیدن به رشد و پیشرفت و آبادانی منوط به حذف و از میان برداشتن جریان دیگر باشد و اگر علت همه مشکلات و بدبختی‌های کشور به جریان مخالف نسبت داده شود، تقلیل گفتمان وفاق به وفاق با خودی‌ها و برای خودی‌هاست که حداقل در بیانات رسمی رئیس جمهور چنین نبوده است.

مدعای اصلی گفتمان وفاق این بوده از جناح من و تو عبور شود و با استفاده از توان کارشناسی کشور بتواند از تولید دشمنی و نفرت عبور کند و در هیاهوی تنازعات جناحی و حزبی راهی به سوی حل مشکلات مردم و کارآمدی نظام سیاسی باز کند به خصوص آن که با ارجاع به نهج البلاغه و بازگشت به سیاست علوی هم به میدان آمده است.

صحنه سیاست در تاریخ کوتاه خود پس از استقرار جمهوری اسلامی، گفتمان‌های سیاسی بسیاری را به خود دیده است: توسعه اقتصادی، جامعه مدنی، دولت مهرورزی و… و این زمان نوبت به گفتمان وفاق رسیده است و سرانجامی که این گفتمان در صحنه سیاست خواهد داشت. تقلیل مفهومی همه این گفتمان‌ها مهم ترین دلیل آسیب پذیری و چه بسا شکست و فراموشی آنها در صحنه سیاست بوده است.

انتهای پیام/