به گزارش گروه اجتماعی خبرگزاری تسنیم، بازار فناوری نانو در ایران در سالیان اخیر رشد پرشتاب و قابل توجهی داشته و همه حوزه‌های صنعتی را در بر گرفته است. یکی از الزامات پیشرفت فناوری نانو در کشور، پایش مداوم مسیر تجاری‌سازی فناوری‌های نانو در بستر بنگاه‌های اقتصادی است. لذا از سال ۱۳۹۵ اندازه‌گیری بازار محصولات نانو به یکی از برنامه‌های جدی و مهم ستاد نانو تبدیل شد. در این سال با همکاری پژوهشکده مطالعات فناوری ریاست‌جمهوری و مرکز ملی آمار، مطالعاتی برای طراحی سامانه اطلاعات اقتصادی و صنعتی نانو در دستور کار قرار گرفت.
در این طرح مطالعاتی، با نگاهی به نظام‌های آمار اقتصادی و تجربیات داخلی و بین‌المللی محاسبه اقتصاد بخشی، چارچوبی برای تهیه آمارهای اقتصادی نانو تدوین و ارائه شد. از سال ۱۳۹۵ تاکنون، ۸ دورۀ پایش بازار محصولات نانو با هدف تحلیل اقتصادی بازار محصولات و خدمات شرکتهای نانو، اندازه‌گیری شاخص‌های اقتصادی سند توسعه فناوری نانو و تحلیل وضعیت صادرات محصولات این حوزه اجرا شده است که نتایج هشتمین دوره آن به طور خلاصه به شرح ذیل است:
- تا پایان سال ۱۴۰۲ تعداد ۱۵۷۷ محصول نانو به‌وسیله ۳۵۹ شرکت فعال در این حوزه تجاری شده و از واحد ارزیابی و نظارت ستاد فناوری نانو، گواهی نانومقیاس دریافت کرده‌اند.
- مجموع بازار فروش این محصولات در سال ۱۴۰۲ نزدیک به ۶۲۰ هزار میلیارد ریال (۶۲ همت) بوده که نسبت به سال قبل بیش از ۱۰۰ درصد رشد داشته است. همچنین بیش از ۹ درصد از این بازار یعنی معادل ۱۴۵ میلیون دلار را صادرات این محصولات تشکیل می‌دهد.
- معادل ارزی بازار فروش محصولات نانوی ساخت ایران بر اساس متوسط روزانه نرخ دلار سال ۱۴۰۲ از سایت sanarate.ir برابر ۱۶۲۰ میلیون دلار ارزیابی شد.
- در دورۀ چهار سالۀ گذشته، بازار محصولات نانو ساخت داخل از ۱۱۶ هزار میلیارد ریال در سال ۱۳۹۹ به حدود ۶۲۰ هزار میلیارد ریال در سال ۱۴۰۲ رسیده که متوسط رشد سالانه ۹۷ درصد را در این دوره نشان می‌دهد که حدود ۵۶ درصد بیشتر از متوسط نرخ تورم سالانه کشور در این دوره ، بر اساس اعلام رسمی مرکز آمار ایران، بوده است.
- سه حوزه صنعتی عمران و ساختمان، حمل و نقل و خودرو و مواد شیمیایی به ترتیب بیشترین سهم را از بازار محصولات نانو در سال ۱۴۰۲ داشته‌اند. بیش از یک سوم از بازار فناوری نانوی کشور مربوط به حوزه عمران است. همچنین بیش از ۹۰ درصد بازار صنعت نفت و پتروشیمی و یک سوم بازار حوزه خودرو را نانوکاتالیست‌ها تشکیل می‌دهند.
- سه فناوری نانوپوشش، نانوکامپوزیت و نانوکاتالیست، بیشترین سهم را در تولید محصولات نانوی ساخت ایران دارند.
- بیش از ۱۰۰ شرکت با حجم فروش نانوی بالای ۱۰۰ میلیارد تومان در سال در کشور فعال هستند که ۸۰ درصد از حجم بازار فناوری نانو ایران را در اختیار دارند.
- در سال ۱۴۰۲ بیش از ۱۴۵ میلیون دلار از محصولات نانوی ساخت ایران به ۵۰ کشور دنیا صادر شده است که عراق، سوریه، هند، چین و ترکیه، به ترتیب بیشترین سهم را داشتند و بیش از ۴۰ درصد از کل صادرات محصولات نانو به این کشورها بوده است.
تحلیل چند محصول
- محصولات نانوداروی ضدسرطان ایران در ۸ سال گذشته حدود ۱۲ میلیون دلار صادرات داشته‌اند و در همین مدت با تولید این داروها از خروج ۱۲۶ میلیون دلار ارز از کشور جلوگیری شده است.
- با تولید این نانوداروها و کاهش واردات آنها، کاهش هزینه شرکتهای بیمه‌گذار نزدیک به دو برابر مجموع فروش داخلی این داروها در سالهای گذشته بوده است.
- با تولید انواع مختلف کاتالیست‌های نانویی از جمله کاتالیست آلومینای فعال، کاتالیست بازیابی سولفور، کاتالیست ریفرمینگ نفتا، متاناسیون و … نیاز به واردات آنها از خارج تا حد زیادی رفع شده است. ضمن اینکه در سال ۱۴۰۲ بیش از ۸ میلیون دلار از نانوکاتالیست‌های حوزه نفت و پتروشیمی ساخت ایران به کشورهای روسیه، ترکیه، ونزوئلا و عراق صادر شده است.
- در حوزه نانوپوشش در سالهای اخیر چهار شرکت در تولید تجهیزات پوشش‌دهی صنعتی نانو فعال بوده‌اند که با تولید این تجهیزات بیش از ۱۰۰ برابر مجموع فروش این شرکت‌ها، بازار ثانویه محصولات نانوپوشش از قبیل شیرالات بهداشتی، کاشی، یراق آلات، چینی و بلورجات و مصنوعات فلزی توسعه پیدا کرده است.
انتهای پیام/
