در سواحل طلایی بوشهر، جاییکه زندگی با دریا، نخل و باد میگذرد، صنایع دستی نهتنها بخشی از اقتصاد محلی، بلکه آیینهای از فرهنگ و هویت مردمان این خطه است. هنر دستهای جنوبیها، از دل خاک، چوب، صدف و حصیر برمیخیزد و داستان زندگیشان را روایت میکند.
مهمترین صنایع دستی بوشهر
۱. حصیربافی (سِفَهبافی)
یکی از رایجترین هنرهای دستی بوشهر، با استفاده از برگ نخل خرما (سِفَه). زنهای محلی با دستان توانمندشان انواع سبد، زیرانداز، بادبزن، زنبیل و سفره تولید میکنند. رنگآمیزیهای طبیعی نیز به زیبایی آنها افزوده میشود.
۲. گرگوربافی
گرگور نوعی تلهی ماهیگیری سنتیست که با نی یا سیم فلزی بافته میشود. این مهارت در روستاهای ساحلی هنوز هم برای صید استفاده میشود و بهعنوان سوغات نیز جذاب است.
۳. سفالگری سنتی
گرچه در مناطق خاصتری از استان رایج است، ولی ظروف سفالی با طرحهای ساده و کاربردی، بهویژه در شهرهای جنوبی و روستاها دیده میشوند.
۴. ساخت زیورآلات سنتی و سکهدوزی
در بوشهر، طلا و نقره با سبک خاص جنوب طراحی میشود. همچنین سکهدوزی روی لباسها، یکی از هنرهای تزئینی اصیل زنان بوشهری است.
۵. ساخت سازهای محلی (نیانبان و دمام)
نیانبان که یکی از نمادهای موسیقی جنوب است، در بوشهر بهدست استادکاران محلی ساخته میشود. همچنین ساخت دمام (طبل آیینی محرم) بخشی از صنایع دستی مذهبی منطقه است.
۶. صنایع دریایی با صدف و گوشماهی
در نواحی ساحلی، ساخت قاب عکس، آینه، گردنبند و زیورهای تزئینی با استفاده از صدف و گوشماهی رواج دارد.
زنان، قلب تپندهی صنایع دستی در بوشهر هستند. در خانههای ساحلی یا در سایهسار نخلها، آنها نسل به نسل هنرهای بومی را زنده نگه میدارند. برای بسیاری، این کار نهفقط منبع درآمد، بلکه راهی برای حفظ هویت و فرهنگ اجدادیست.
با ورود کالاهای صنعتی و کمرنگ شدن سنتها، برخی از این صنایع در معرض فراموشی قرار دارند. اما حمایتهای جدید از سوی میراث فرهنگی، برگزاری نمایشگاهها، فروش آنلاین و گردشگری فرهنگی، امید تازهای برای احیای این هنرها ایجاد کردهاند.
اگر روزی به بوشهر رفتی، بیشک یک سبد حصیری، یک گرگور کوچک، یا زیوری از صدف، بهترین یادگار سفر تو خواهد بود؛ یادگاری از هنری که در آن عشق، طبیعت و فرهنگ در هم تنیدهاند