در دل رشتهکوه زاگرس و در نقطهای بکر و سرسبز از استان خوزستان، یکی از زیباترین و مرتفعترین آبشارهای طبیعی ایران قرار دارد. آبشار شوی، این شاهکار طبیعت که در مرز میان استانهای خوزستان و لرستان واقع شده، هر ساله گردشگران ماجراجو و طبیعتدوست را به سوی خود جذب میکند.
مشخصات جغرافیایی و طبیعی
آبشار شوی (Shovey)، در منطقه کوهستانی «سرتنگ شوی» در شهرستان دزفول واقع شده و ارتفاع آن حدود ۸۵ متر و عرض آن نزدیک به ۷۰ متر است. این آبشار از دل کوه بیرون میجهد و پس از عبور از میان درهای سرسبز و پر از گیاهان بومی، به رودخانه دز میریزد.
این منطقه در محدوده حفاظتشده “سردشت دزفول” قرار دارد و دسترسی به آن از طریق قطار، پیادهروی و مسیرهای کوهستانی ممکن است.
دسترسی و مسیرهای سفر
دو مسیر اصلی برای رسیدن به آبشار شوی وجود دارد:
۱. مسیر کوهستانی از روستای سرتنگ: ویژه کوهنوردان و طبیعتگردان حرفهای که آمادهی پیمودن مسیرهای پرشیب هستند.
۲. مسیر ریلی: از طریق قطار اندیمشک به دورود، که در ایستگاه “تلهزنگ” پیاده شده و از آنجا حدود دو تا سه ساعت پیادهروی تا آبشار لازم است. این مسیر بهدلیل طبیعت بکر و گذر از دل تونلها و کوهها، بسیار محبوب است.
زیباییهای منحصربهفرد منطقه
در اطراف آبشار، مناظری از جنگلهای بلوط، چشمههای زلال، درههای عمیق و حیاتوحش بومی دیده میشود. وجود پرندگان نادر، پروانههای رنگارنگ، و جریان آب خنک و خروشان، آبشار شوی را به یکی از کمنظیرترین مقاصد طبیعتگردی در ایران تبدیل کرده است.
مردم محلی این منطقه را با عنوان «عروس آبشارهای ایران» میشناسند.
چالشها و وضعیت گردشگری
با وجود این پتانسیل بینظیر، شوی هنوز زیرساختهای کافی برای گردشگری گسترده ندارد. نبود جاده آسفالته، امکانات رفاهی، اقامتگاه، سرویسهای بهداشتی، و راهنمای گردشگری حرفهای، از مهمترین چالشهایی است که گردشگران با آن مواجهاند.
«علیرضا سهرابی»، راهنمای محلی گردشگری، میگوید:
«بیشتر بازدیدکنندگان شوی از طبیعتگردان حرفهای هستند. متأسفانه مسیر دشوار و نبود امکانات اولیه باعث شده خانوادهها کمتر به این نقطه زیبا دسترسی پیدا کنند.»
اقدامات و برنامههای توسعهای
ادارهکل میراث فرهنگی خوزستان در سالهای اخیر مطالعاتی برای ثبت ملی آبشار شوی و توسعه مسیرهای دسترسی آغاز کرده است. همچنین، کمپینهایی توسط فعالان محیطزیست برای حفاظت از طبیعت بکر این منطقه اجرا شده تا از آلودگی و تخریب آن جلوگیری شود.
آبشار شوی، بهعنوان یکی از بزرگترین و تماشاییترین آبشارهای ایران، گنجینهای است که هنوز ناشناخته مانده است. اگر زیرساختهای مناسب و اصولی برای گردشگری در این منطقه فراهم شود، شوی میتواند به قطب طبیعتگردی جنوب غرب کشور تبدیل شود و در تقویت اقتصاد بومی منطقه نقش مؤثری ایفا کند.