در مسیر جاده ایلام به کرمانشاه و در حوالی شهر چوار، شگفتی‌ای طبیعی چون شکافی ژرف در دل کوه پدیدار می‌شود که گردشگران و طبیعت‌دوستان را مبهوت عظمت و زیبایی خود می‌کند. تنگه رازیانه، یکی از پدیده‌های ژئومورفولوژیک نادر غرب ایران، با ساختار منحصر‌به‌فرد زمین‌شناسی‌اش، امروزه به یکی از مقاصد جذاب طبیعت‌گردی در منطقه زاگرس تبدیل شده است.
جغرافیا و موقعیت
تنگه رازیانه در کیلومتر ۵۰ جاده ایلام – کرمانشاه قرار دارد و فاصله‌ای کمتر از یک ساعت با شهر ایلام دارد، اما به لحاظ موقعیت طبیعی، آن را می‌توان به کرمانشاه نیز منتسب دانست. این تنگه بر اثر فرسایش شدید آبی و گسله‌های زمین‌ساختی شکل گرفته و در بعضی نقاط، عمق آن به بیش از ۳۰ متر می‌رسد.
زیبایی طبیعی و تجربه بصری
دیواره‌های تنگه، صخره‌هایی قائم با رنگ‌های متنوع و لایه‌های رسوبی فشرده هستند که گویی کتابی از تاریخ زمین‌شناسی را پیش چشم بیننده می‌گشایند. در پایین‌دست تنگه، رودخانه‌ای کوچک جریان دارد که از ذوب برف‌های کوهستان تغذیه می‌شود و در فصل بهار و زمستان، صدای خروش آب، فضای تنگه را پر می‌کند.
در روزهای گرم تابستان، دمای داخل تنگه به‌مراتب خنک‌تر از بیرون است و تجربه‌ی پیاده‌روی در بستر تنگه با آبی زلال و نسیمی ملایم، لذتی ناب برای گردشگران رقم می‌زند.
پتانسیل گردشگری و چالش‌ها
با وجود ظرفیت بالای طبیعی و موقعیت جذاب، تنگه رازیانه هنوز به‌طور کامل معرفی و تجهیز نشده است. نبود تابلوهای راهنما، کمبود امکانات رفاهی و ضعف زیرساخت‌های ایمنی از مهم‌ترین چالش‌های پیش روی توسعه گردشگری در این منطقه است. در سال‌های اخیر، گروه‌های طبیعت‌گردی و انجمن‌های بومی نقش مهمی در معرفی این تنگه ایفا کرده‌اند، اما این جاذبه همچنان نیازمند توجه ملی و سرمایه‌گذاری است.
لزوم حفاظت و مدیریت پایدار
از آنجا که تنگه رازیانه دارای ساختار شکننده‌ای است، ورود بدون برنامه گردشگران می‌تواند موجب تخریب زیست‌محیطی، ریزش دیواره‌ها و آلودگی رودخانه شود. کارشناسان محیط‌زیست توصیه می‌کنند که منطقه در قالب یک ژئوپارک طبیعی ثبت و مدیریت شود و حضور گردشگران بر اساس ظرفیت تحمل محیط کنترل شود.
چشم‌انداز آینده
اگر دستگاه‌های متولی گردشگری استان کرمانشاه و ایلام به صورت مشترک طرح‌هایی برای حفاظت، معرفی و تجهیز تنگه رازیانه اجرا کنند، این جاذبه می‌تواند به یکی از نمادهای اکوتوریسم غرب ایران تبدیل شود و به همراه مناطقی چون طاق بستان، بیستون و غار پراو، محور گردشگری زاگرس را تکمیل کند.
تنگه رازیانه، همچون زخمی باشکوه در بطن زمین، یادآور توان بی‌نظیر طبیعت در شکل‌دهی به زیبایی است. با اندکی سرمایه‌گذاری و مدیریت درست، می‌توان این میراث طبیعی را به مقصدی بین‌المللی برای ژئوتوریسم و طبیعت‌گردی تبدیل کرد.
