در بلندای کوههای هزاردره در شمال شرقی استان گلستان، جایی که آسمان به زمین نزدیکتر است، زیارتگاهی قرار دارد که هر ساله دل هزاران زائر، گردشگر و کنجکاو طبیعت را بهسوی خود میکشاند: زیارتگاه خالد نبی. این مکان اسرارآمیز، با چشمانداز شگفتانگیز، آرامگاههای تاریخی و بار معنوی خاص، یکی از منحصربهفردترین جاذبههای گردشگری و مذهبی ایران به شمار میآید.
خالد نبی کیست؟
بر اساس روایات محلی و باورهای قومی، خالد نبی پیامبری از نسل حضرت اسماعیل (ع) بوده که پیش از اسلام مردم منطقه را به توحید فرا خوانده است. مقبره او بر فراز یکی از بلندترین نقاط کوههای گوگجه داغ قرار دارد، جایی که انسان در مواجهه با طبیعت، آسمان و سکوت، دچار حیرت میشود.
در کنار مزار خالد نبی، آرامگاههای دو شخصیت مذهبی دیگر به نامهای چکمهنبی و شمامه خاتون قرار دارند که زیارت آنها نیز برای مردم منطقه اهمیت بالایی دارد.
چشماندازی فرازمینی در دل ایران
یکی از جذابترین ویژگیهای زیارتگاه خالد نبی، چشمانداز طبیعی آن است. هزاران تپهی مواج، به رنگ سبز و طلایی، منظرهای شبیه به نقاشیهای سوررئال میسازند که در فصل بهار به اوج زیبایی خود میرسند. گردشگرانی که در این فصل از سال به منطقه سفر میکنند، منظرهای خیرهکننده از طبیعت بکر، ابرهای جاری در میان تپهها و نسیم آرام کوهستان را تجربه میکنند.
گورستان اسرارآمیز با سنگهای ایستاده
در فاصلهای کوتاه از زیارتگاه، گورستانی تاریخی و مرموز قرار دارد که به “گورستان خالد نبی” مشهور است. در این گورستان سنگقبرهایی ایستاده و بلند وجود دارند که برخی آنها را شبیه به مجسمههای انسانی یا نشانههای آئینی میدانند. شکل خاص این سنگها موجب شده تا گمانهزنیهای زیادی درباره قدمت آنها، کاربری مذهبی یا حتی نمادهای باروری در میان مردم و پژوهشگران مطرح شود.
زائران و گردشگران در کنار هم
خالد نبی همزمان یک مقصد زیارتی و گردشگری است. ترکمنها با پوشیدن لباسهای سنتی، برگزاری آئینهای مذهبی و برپایی سفرههای نذری در این مکان حضور مییابند، در حالیکه گردشگران از سراسر ایران برای تماشای طبیعت بکر و معماری بومی راهی این ناحیه میشوند.
یکی از زائران محلی در گفتگو با خبرنگار ما گفت: «اینجا فقط زیارت نیست، آرامش است. وقتی به قله میرسی، انگار با خدا نزدیکتر میشوی.»
لزوم زیرساخت و حفاظت فرهنگی
با وجود شهرت و اهمیت خالد نبی، نبود زیرساختهای گردشگری کافی، جادهی ناایمن و کمبود امکانات رفاهی برای بازدیدکنندگان یکی از چالشهای اصلی توسعه این منطقه است. همچنین، دخالتهای انسانی بیضابطه میتواند به بافت فرهنگی و طبیعی منطقه آسیب بزند.
مدیر گردشگری استان گلستان اعلام کرد: «در حال تدوین برنامهای برای ارتقای مسیر دسترسی، ایجاد پارکینگ مناسب و طراحی فضای بازدید فرهنگی هستیم که هم هویت بومی حفظ شود و هم رضایت گردشگران تأمین گردد.»
زیارتگاه خالد نبی تنها یک مکان مذهبی نیست؛ تلفیقی است از تاریخ، طبیعت، اسطوره و فرهنگ. جایی که افق بیکران ترکمنصحرا به افکار انسان وسعت میدهد و هر بازدید، سفری درونی به شمار میآید.