نشانه‌های وقوع جنگ داخلی در ترکیه در درگیری‌های این هفته شهر رأس العین سوریه دیده شد، شهری در مرز سوریه با ترکیه که این هفته به میدان درگیری‌های کُردها با سلفی‌هائی که از ترکیه آمده بودند، تبدیل شد و این درگیری‌ها باعث گردید که نیروهای ویژه و توپخانه ترکیه دو بار وارد عمل شوند؛ بار اول روز چهارشنبه وارد عمل شدند تا سلفی‌ها را که از برابر کُردهای رأس العین فرار کرده بودند، نجات دهند و بار دوم نیز تانک‌ها و نظامیان ترکیه دیروز (پنجشنبه) به رأس العین حمله کردند ولی به علت مقاومت کُردها که گویا خود را آماده کرده بودند، عقب نشینی کردند.
محمد نضال نویسنده لبنانی در گزارشی از آخرین تحولات میدانی در سوریه به خصوص دخالت‌های ترکیه در امور داخلی سوریه، در پایگاه خبری المنار نوشت: این درگیری‌ها به برخی روستاهای کُردنشین مرزی ترکیه نیز کشیده شد زیرا سلفی‌ها که روز پنجشنبه از حزب اتحاد دمکراتیک سوریه – اصلی‌ترین حزب کُرد شهر رأس العین – شکست خورده و به روستاهای کُردنشین مرزی ترکیه فرار کرده بودند، با ساکنین این روستاها مواجه شدند و ساکنین به مقابله با سلفی‌ها پرداختند.
چه اتفاقی در رأس العین افتاد؟
ارتش سوریه اوایل این هفته به درخواست کُردهای شهر رأس العین نیروهای خود را از این شهر خارج کرد زیرا کُردها از ارتش خواسته بودند که با خروج از رأس العین هر گونه بهانه‌ای را از دست سلفی‌ها برای حمله به این شهر بگیرد ولی ترکیه از طریق عوامل خود در میان مخالفان سوری تلاش کرد که برای نیل به ۲ هدف وارد رأس العین شود:
هدف اول: ایجاد منطقه حائل عاری از کُردها به طول ۱۰۰ کیلومتر میان رأس العین و عامودا و عمق ۵ کیلومتر.
هدف دوم: نفوذ به مناطق کردنشین برای الحاق مناطق “عفرین” و “عین عرب” به خاک خود و باز کردن مسیری به سوی منطقه تل التمر – منطقه‌ای دارای کوتاه‌ترین مسیر به شهر حلب – بود.
طبق اعلام منابع خبری ؛ طرح حمله به شهر رأس العین چهار ماه پیش در نشست مشترک “نواف البشیر” یکی از بزرگان قبیله “البقاره” با برخی مسئولان “میت” (سرویس اطلاعات ملی ترکیه) و افسران ارتش ترکیه آماده شد و ۲ میلیون دلار به عنوان بودجه اولیه به این طرح اختصاص داده شد و افسران تُرک در این نشست وعده دادند که از گروههای مسلح حمایت کنند، به جنگنده‌های سوریه اجازه بمباران مواضع گروه های مسلح را ندهند و در صورت نیاز از نیروهای ویژه ارتش ترکیه استفاده کنند. افسران ترک همچنین وعده دادند که مسیرهائی را در مناطق اعزاز، تل رفعت و تل‌ابیض ترکیه برای ورود گروههای مسلح به سوریه باز کنند.
قبل از اجرای این طرح سلاح‌ها و اموالی در اختیار گروههای کرد و عرب قرار داده شد که بیشتر این گروه‌ها از منطقه غویران استان حسکه، شهر قامشلی و منطقه الغاب استان حماه سوریه بودند.
حزب کُرد “آزادی” که با ترکیه رابطه دارد و “صلاح بدرالدین” فعال سوری کُرد نزدیک به مسعود بارزانی که با میت (سرویس اطلاعات ملی ترکیه) همکاری می‌کند، شروع به جمع آوری اطلاعات لازم برای حمله به رأس العین و دیگر شهرهای سوریه کردند.
سه روز پیش از حمله به رأس العین یعنی در روز هیجدهم این ماه (نوامبر) نواف البشیر با برخی مسئولان گردان «غربای شام» و گروه «جبهه نصرت» با هدف خالی کردن منطقه از کُردها و پایین کشیدن پرچم‌های آنها و جلوگیری از برگزاری تظاهرات “بازگشت به خانه” که شورای عالی کُرد به مشارکت در آن فراخوانده بود، دیدار کرد .
گروههای مسلح موسوم به غرباء الشام که شامل جنگجویان افغان، عرب و سومالیایی است با همکاری جنگجویان جبهه النصره وابسته به جماعت اخوان المسلمین سوریه که زیر نظر مستقیم فاروق طیفور معاون سرپرست جماعت و فرمانده نظامی آن قرار دارد، دست به عملیات زدند.
لازم به یادآوری است که طیفور مسئول نظامی نبردهای حماه با ارتش سوریه در سال ۱۹۸۲ میلادی بود که طی آن هزاران نفر جان خود را بر سر به قدرت رسیدن این جماعت و رهبران آن گذاشتند.
این منطقه شاهد نبردهای سهمگینی میان جنگجویان کمیته‌های دفاع مردمی کرد در شهر راس العین سوریه و جنگجویانی بود که از ترکیه آمده بودند، پس از آن مهاجمان عقب‌نشینی کرده و خواستار نیروهای اضافی شدند و با تجدید قوا، حمله بزرگی را به مرحله اجرا درآوردند.
روز چهارشنبه ۲۱ نوامبر نبرد بزرگی صورت گرفت و افراد مسلح سلفی در آن به سختی شکست خورده و در حالی که ده‌ها کشته به جا گذاشتند، به سوی ترکیه گریختند.
دو طرف آماده این نبرد طولانی و سرنوشت ساز بودند و انواع سلاح و امکانات را برای آن فراهم نمودند.
باورهای ترکیه در مورد نبرد راس العین
ترکیه معتقد است که این موضوع سرنوشت طرح توسعه طلبانه‌اش در منطقه را مشخص خواهد نمود و کردها نیز این نبرد را برای خود سرنوشت‌ساز می‌دانند. حزب اتحادیه دمکراتیک کردستان اعلام کرد که کردها در نبرد مرگ و زندگی در راس‌العین شرکت می‌کنند.
منابع رهبری کرد در همین رابطه می‌گویند: نبرد چهارشنبه خسارات سنگینی را به خاطر مقاومت واحدهای حمایت از مردم به گروههای مسلح وارد کرد.
پس از این درگیری شدید که با پشتیبانی هوایی ارتش سوریه و همچنین مشارک فعال توپخانه ترکیه صورت گرفت و به شکست خفت‌بار شورشیان منجر شد، نواف البشیر به شهر سریه کانی سرختی – جبلان بینار در ترکیه پناه برد.
وی با عناصر میت ترکیه، فرمانده منطقه نظامی ارتش ترکیه، فرماندار شهر اورفه ترکیه، شماری از فرماندهان گروههای مسلح برای آماده سازی عملیات دیگری در راس‌العین از طریق ایجاد راهی از ترکیه برای آوردن گروههای مسلح از حلب و طرابلس در هتل جیلان بینار به مشورت و رایزنی پرداختو
طرح هوشمندانه ارتش سوریه
در این بین، ارتش سوریه طرح هوشمندانه‌ای در زمینه عقب نشینی از مناطق کردنشین بدون ایجاد مشکل با کردها اجرا کرد که به نظر می‌رسد در چارچوب توافق ضمنی با آنها قرار داشته و باعث شد ارتش سوریه بیش از چند هدف استراتژیک را را محقق کند:
۱- ارتش سوریه، ترکیه را به طور مستقیم رو در روی کردهای ترکیه و سوریه قرار داد به خصوص که مناطق کردنشین در کنار دو طرف مرز واقع است.
۲- قراردادن گروههای مسلح سوری و برخی حامیانشان از قبایل عرب در برابر ساکنان اصلی منطقه که همان کردها باشند باعث شد اکثریت قبایل عرب در چارچوب طرح کمربند عربی در دهه ۷۰ قرن گذشته قرار دهد.
۳- همچنین هزاران جنگجوی شهرها و روستاها برای مقابله با افراد مسلح وارد صحنه شدند که مقابله با میلیونها کرد منطقه برای آنها دشوار خواهد بود.
در همین حال به نظر می‌رسد که نشانه‌های سیطره مجدد ارتش سوریه بر همه حلب آشکار شده و نیروهای ارتش بر میدان استراتژیک اللیرمون حلب مستولی شدند که مسیر امدادرسانی به ارتش در شهر است.
صبح روز جمعه نیز درگیری میان دو طرف به طور گسترده در شهر راس العین از سر گرفته شد که هنوز از نتایج آن خبری در دست نیست.
العالم
