اصلاً شاید تقصیر «ستاره ایران» نماینده مرسدس در ایران بود. شاید اعتبار بنز بیرقیب باشد ولی مردم نمیآیند ۷۰ میلیون پول بیزبان را برای یک محصول دو لیتری آن هم با چنین قد و هیکلی بپردازند. به جایش میروند یک کرهای میخرند سوبله چوبله حالش را میبرند.
A مثل Aکلاس
نسل اولش با کد W168 بدون هیچ مقدمهای در سال ۱۹۹۷ رونمایی شد. بدون مقدمه یعنی نه جانشین مدلی بود و نه بر پایه مدلی. آمد تا نامش شود یک خودرو بسیار کوچک خانوادگی. کلکسیون مرسدس تکمیل شد. به اصطلاح، جنسش جور شد. مرسدس Aکلاس یک هاچبک بود. شاید هم یک ون بسیار کوچک. گاهی سهدرب دیده شد و گاهی هم پنجدرب.
یکی از معدود تولیدات ستاره نقرهای اشتوتگارت بود که به صورت FWD (محور متحرک جلو) تولید میشد. برخلاف تصور، موفقتر از آن چیزی شد که انتظارش میرفت. تا سال ۲۰۰۶ بیش از ۱٫۱ میلیون دستگاه از آن ساخته و فروخته شده است.
دایلمر- کرایسلر که آن زمان مالک برند مرسدسبنز بود، ۹۰۰ میلیون دلار صرف تحقیق و توسعه پروژه Aکلاس در شهر Rastatt آلمان کرد. با این رقم ۱۶۰۰ شغل جدید ایجاد شد. بعد از آن خط تولیدی را در Juiz de Fora برزیل با هزینهای معادل ۸۴۰ میلیون دلار راهاندازی کرد و باعث شد تا ۱۰ هزار نفر شغل پیدا کنند. بهترین مدل Aکلاس در نسل او نمونه A210 Evo با پیشرانهای ۲٫۱ لیتری بنزینی به قدرت ۱۳۸ اسببخار بود.
نسل دوم W169
از اینجا به بعد، باید حواستان را بیشتر جمع کنید. قضیه کمی نزدیکتر میشود. نسل دوم پیش از آنکه نسل اول کارش را کاملاً تمام کند، معرفی شد. خط تولید تایلند جانشین برزیل شد. این یعنی بین سالهای ۲۰۰۴ تا ۲۰۱۲ بازار آسیا و خاورمیانه را تایلندیها تامین میکردند.
خوششانس باشید، بنز تایلندی گیرتان نیامده باشد. شاید کمی روی ظاهر بهسازی انجام شده بود ولی در کل تفاوت آنچنانی نمیکرد. خود مرسدس میگوید آنقدر که روی مسائل امنیتی تمرکز داشته روی طراحی ظاهری نداشته. برای Aکلاس نسل دوم ایربگهای بیشتری نصب شد. کمربندهای سه نقطهای پیشکشنده نصب شد. شاسی و سپرها جاذب ضربه شدند. با تندتر کردن زوایای ستونها، ۱۵ درصد به فضای داخلی افزوده شد.
هفت نوع پیشرانه در لیست فروش دیده میشد. ۳ نوع دیزلی که کاری به کارشان نداریم و ۴ نوع هم بنزینی. اولی A150 با پیشرانه ۱٫۵ لیتری ۹۵ اسببخاری، دومی A170 با پیشرانه ۱٫۷ لیتری ۱۱۶ اسببخاری، سومی A200 با پیشرانه دو لیتری ۱۳۴ اسببخاری و آخری A200 Turbo با همان حجم پیشرانه ولی به قدرت ۱۹۳ اسببخار. اگرچه در سایت «ستاره ایران» همه این مدلها در قسمت نمایشگاه دیده میشود، ولی همان چند دستگاهی هم که فروخته شد، بیشتر دو لیتری استاندارد و توربو بودند. روی مدل استاندارد جعبهدنده پنج سرعته دستی و روی نمونه توربو شش سرعته دستی نصب بود.
جعبهدنده اتوماتیک CVT هم یک آپشن محسوب میشد. مرسدس روی نسل دوم تا جایی که میشد توانست صدای اگزوز را کمتر کند. عجیب است که روی چنین خودروی ساده و ارزانی سیستم کنترل کشش و برنامه الکتریکی پایداری دیده میشد. حتی از درون کابین نیز میشد میزان سفتی فنرها را تغییر داد. کد W169 با رینگهای سبکتر آلیاژی و تایرهای ران-فلت عرضه شد.
این تایرها در صورت سوراخ شدن میتوانند مسیر معینی را بدون مشکل بپیمایند. اگرچه این به ما مربوط نمیشود ولی سال ۲۰۰۳ نمونه F-Cell تمام برقی آن را معرفی کرد. اکثر Aکلاسهای موجود در ایران متعلق به فیسلیفت سال ۲۰۰۸ این خودرو بودند. تغییر چهرهای که کمی زبان ظاهری خودرو را گویاتر کرد. تعویض جلوپنجره، رینگها، سپرها و حتی آینهها باعث شد تا منتقدین بگویند که Aکلاس تقلیدی از Bکلاس است.
سال ۲۰۰۹ یک نمونه منحصر به فرد با «نام ویرایش محدود» به تعداد ۵۵۰۰ دستگاه عرضه شد. این خودرو از نخستین مدلهای مرسدس بود که با پکیج اقتصادی BlueEFFICIENCY راهی بازار میشد.
برای آن دو جفت رینگ ۱۶ اینچی ۹ پره آلومینیومی نقرهای رنگ تدارک دیده شد. باز هم به ما ربطی ندارد ولی سال ۲۰۱۰ نمونه E-Cell آن رونمایی شد. این مدل برقی با یک بار شارژ میتوانست ۲۰۰ کیلومتر حرکت کند. بین خودمان باشد ولی Tesla با آن همه دک و پزش از این فناوری مرسدسبنز استفاده میکرده است. آمار تیراژ نسل دوم نشان میدهد که تا سال ۲۰۰۶ بیش از ۳۷۰ هزار دستگاه، تا ۲۰۰۹ حدود ۷۵۰ هزار و تا ۲۰۱۲ تقریباً یک میلیون دستگاه از آن تولید و فروخته شده است.
نسل سوم W176
امان از تیم جدید طراحی مرسدس. بگذریم. همین چند ماه پیش در ژنو رونمایی شد. او کپی برابر اصل کانسپتی است به همین نام که در نمایشگاه شانگهای پرده برداری شده بود. در لحظه رونمایی گفتند که A از این به بعد مخفف Attack است.
چهره نسل سوم اگرچه خون به جگر میکند ولی به کلی از یک دنیای دیگر آمده است. حرف میزند. جیغ میکشد. نه آلمان، نه تایلند، نه برزیل. از سال ۲۰۱۳ تولیدش را فقط خط تولید مجارستان به عهده میگیرد. تا پیش از این Aکلاس برای کسانی بود که خیلی پول نداشتند ولی دلشان بنزسواری میخواست. اما حالا با نسل سوم است که این عده به جوانان اسپرتپوش و سرخوش تغییر ماهیت دادهاند. خبر خوب این است که تمام پیشرانههای بنزینی این مدل توربوشارژ شده هستند.
جعبهدندهها هم یا ۶ سرعته دستی و یا ۷ سرعته اتوماتیک در نظر گرفته شدهاند. یکی از مهمترین آپشنهایی که روی این مدل دیده میشود سیستم نقشهیابی ۳بعدی است. سیستمی که البته نیاز به ارتباط همیشگی با اینترنت پرسرعت دارد. پورت iPhone در نسل سوم تنها برای شارژ گوشی تعبیه نشده است. با نصب برنامههای کاربردی مختلف میتوان بسیاری از فعالیتهای پیشرانه را از طریق گوشی تلفن همراه کنترل کرد.
نسل دوم Aکلاس؛ مدلی که در ایران بود
نسل سوم Aکلاس