مرکز مطالعات و برنامه‌ریزی شهر تهران با تهیه گزارشی تحت عنوان رنگ شهر بر تهیه «طرح جامع رنگ تهران» تاکید کرد.
در این گزارش از رنگ‌ها به عنوان زبان احساس شهروندان که می‌توانند باعث سرزندگی شهر شوند، نام برده شده و آمده است: رنگ‌ها از ارکان مهم بیان هویت و خوانایی شهرها به شمار می‌آیند.
در این ارتباط معاون حمل و نقل و ترافیک شهرداری تهران در خصوص عامل رنگ و نقش آن در ایجاد حس سرزندگی در شهر گفت: رنگ‌ها و به کارگیری مناسب آنها به عنوان مظهری از پیوند بین انسان و محیط از ساده‌ترین و در عین حال موثرترین عوامل ایجاد شور و نشاط در جامعه محسوب می‌شوند و در این میان رنگ‌های ترافیکی از اهمیت ویژه‌ای برخوردارند.
رنگ‌ها هم بر سواره‌ها تاثیر می‌گذارند و هم بر پیاده‌ها
سید جعفر تشکری هاشمی با اشاره به این که نمی‌توان رنگ یک شهر را پس از ساخت آن شهر بهبود بخشید بلکه رنگ شهر باید در زمان ساخت بناها و فضاهای شهری برنامه‌ریزی و کنترل شود، اظهار کرد: تهران «شهری خاکستری» است و به منظور تقویت حس سرزندگی در شهر و شهروندان باید به سمت «شهری رنگی» حرکت کند که البته این حرکت در چند سال اخیر آغاز شده است.
وی با بیان اثرات روانی رنگ‌ها بر شهروندان، تصریح کرد: انتخاب رنگ بناها و عناصر فضاهای شهری از جمله الِمان‌های ترافیکی، تاثیر مستقیمی بر دل و جان هر بیننده¬ای و نیز بر روح و روان شهروندان بر جای می‌گذارد، چرا که رنگ‌ها در جای جای شهر از جمله نمای ساختمان‌ها و سایر عناصر فضایی در شهر از جمله مبلمان شهری و امکانات و تجهیزات ترافیکی به کار می‌روند.
معاون شهردار تهران با تاکید بر تاثیر حرکت در ادراک رنگی از شهر، اعلام کرد: چه عابر پیاده‌ای که به آرامی در یک پیاده‌رو قدم می‌زند و چه راننده‌ای که با سرعت بالا از یک بزرگراه عبور می‌کند، هر دو تصاویری پی در پی از سیمای شهر را می‌بینند که به صورت متوالی پیش روی آنها قرار می‌گیرد، هر چند سواره‌ها بسیار کمتر از پیاده‌ها می‌توانند جزییات مناظر شهری را ببیند و درک نمایند.
وی با تشبیه فضای شهر به یک بوم نقاشی سه بُعدی، اضافه کرد: این بوم عظیم همواره در حال حرکت و رو به رشد است و به عبارتی همه افراد از سواره تا پیاده هنگام حرکت با سرعت‌های مختلف بنا بر نیاز هر فضا باید این تداوم و پیوستگی را با تمام وجود حس کنند.
تشکری هاشمی با اشاره به اهمیت رنگ‌ها در ایجاد و تقویت خوانایی و حفظ هویت تک تک عناصر شهری، اظهار کرد: رنگ از مهم‌ترین عناصری است که می‌تواند در تعریف فضای شهری و خوانا کردن فضاهای شهری موثر بوده و از اغتشاش و از هم گسیختگی این فضاها جلوگیری کرده و در هویت بخشی به شهر تاثیر بگذارد.
وی با بیان این که تنوع رنگ‌ها فضا را متنوع و سرزنده می‌کند، تصریح کرد: هر چه این سرزندگی بیشتر باشد، حضور افراد در فضاهای شهری و مشارکت جمعی آنها در امور شهر بیشتر شده و در سلامت روحی و بهبود روحیه شهروندان تاثیر مثبت بر جای می‌گذارد.
معاون شهردار تهران با تاکید بر این که حتی رنگ لباس عابران و رنگ بدنه خودروها نیز بر تعیین چهره رنگی شهر تاثیرگذارند، افزود: ترکیب رنگ‌ها، شهر را خوانا، با هویت، سرزنده، شاد و زیبا می‌کند و البته عناصر مختلفی در این ترکیب رنگی می‌توانند موثر باشند.
معاون شهردار تهران در پایان این عناصر را به دو بخش طبیعی و مصنوعی تقسیم‌بندی و خاطرنشان کرد: عناصر طبیعی شامل رنگ پوشش گیاهی و رنگ پوشش خاک و عناصر مصنوعی شامل بناهای قدیمی و جدید، عناصر متحرک شامل خودروها و آدم‌ها و عناصر ثابت شامل مبلمان شهری و الحاقات آن است، ضمن این که به این عناصر کالبدی، عنصری غیر کالبدی مانند نور را نیز باید افزود.
تاکید بر اقلیم، فرهنگ و هویت محله‌ای در «طرح جامع رنگ»
بر این اساس، در گزارش مرکز مطالعات و برنامه‌ریزی شهر تهران با اعلام این که رنگ‌ها دارای خصوصیات اثربخشی در فضا می‌‌باشند، آمده است: تاثیر رنگ‌ها در درک فاصله، کمپوزیسیون رنگ‌ها و وزن اداراکی رنگ‌ها، سه عامل مهم در انتخاب رنگ است که می‌بایست در چهار سطح شهر یا منطقه، خیابان یا میدان، بناهای منفرد و نیز جزییاتی مانند در و پنجره و مبلمان شهری مورد توجه قرار گیرند.
این گزارش با بررسی اسلو (نروژ)، لندن (انگلستان) و تهران و مقایسه آنها در زمینه تاثیر رنگ‌ها در طراحی شهری هر یک از این سه شهر، آورده است: عدم توجه به رنگ در طراحی شهری تهران با نا خوانایی، عدم هویت و کسالت فضایی همراه است و به عنوان نمونه در مسیر بزرگراه‌ها تنها رنگ‌هایی که به چشم می‌آیند، رنگ خاکستری ساختمان‌ها و رنگ سبز فضاهایی است که زیر پوشش گیاهی‌اند.
گفتنی است گزارش مذکور پس از شناخت عوامل موثر بر ادراک انسان از رنگ و عناصر رنگی شهرها، راهکارهایی را ارائه می‌دهد که مهم‌ترین آنها تهیه «طرح جامع رنگ تهران» با توجه به موقعیت اقلیمی، شرایط فرهنگی و هویت محله‌ای شهر تهران است که منجر به جهت‌دهی و دید کلان نسبت به موضوع رنگ می‌شود.
فارس
