رسیدگی به جزئیات طرح اصلاح قانون انتخابات ریاست جمهوری که در دستور کار مجلس شورای اسلامی قرار گرفته است با واکنش های متعددی مواجه شد و حواشی زیادی را به همراه داشت که به عنوان مثال می توان به چهل و سومین جلسه علنی مجلس به ریاست علی لاریجانی اشاره کرد که کلیات طرح به تصویب نمایندگان رسید.
این حواشی با سخنرانی 
محمود احمدی نژاد در واکنش به تصویب طرح اصلاح قانون انتخابات ریاست جمهوری ادامه پیدا کرد. احمدی نژاد این طرح را محدود کردن مردم در سرنوشت کشور قلمداد کرد و گفت: به نظر من عقلاً و شرعاً چنین کاری درست نیست ، این اقدامات خلاف قانون اساسی است.
احمدی نژاد همچنین افزود: این طرح تمام کارها و انتخابات گذشته را زیر سوال می‌برد و در این مقطع کار درستی نیست و به قول یک شخصی شوخی کرد و گفت که یک دفعه نام فرد را هم می‌نوشتند و خیال همه را راحت می‌کردند.
پیرامون همین موضوع بود که علی لاریجانی در نشست خبری خود به این انتقادات و اعتراض ها پاسخ داد و با بیان اینکه طرح اصلاح قانون انتخابات برای صیانت از آزادی‌ها تدبیر شده است نه برای محدود کردن آزادی‌ها، اظهار داشت: در مورد طرح اصلاح قانون انتخابات ریاست‌جمهوری بحث‌های حاشیه‌ای زیادی مطرح است که برخی از آنها مبنای حقوقی جدی ندارد اما نگرانی‌هایی را دامن زده است.
لاریجانی همچنین در ادامه با بیان اینکه نظر شورای نگهبان را مرجع تشخیص خلاف قانون اساسی بودن می‌دانیم، گفت: اگر دقت کرده باشید بیشتر مناقشات درباره اصلاحیه قوانون انتخابات ریاست جمهوری حول ماده ۳۵ قانون انتخابات بود که روشی برای تشخیص صلاحیت کاندیداها مشخص کرده بود. شورای نگهبان ضمن این که می‌گوید مفاد این بخش خوب است، اما معتقد است چون خلاف قانون اساسی است جایگاه تصمیم‌گیری در مورد آن مجلس نیست. ما هم شورای نگهبان را مرجع تشخیص خلاف قانون اساسی بودن می‌دانیم. غیر از ماده ۳۵ که در مورد صلاحیت کاندیداهاست و احتمالا نمایندگان با نظر شورای نگهبان هماهنگی می‌کنند و این قصه خاتمه پیدا می‌کند، بقیه مفادش اعتلابخش است و مشکل ندارد.
سید صولت مرتضوی، معاون سیاسی وزیر کشور و کاظم جلالی، رییس مرکز پژوهش‌های مجلس در خصوص طرح جنجالی این روزهای نمایندگان در مجلس به مناظره نشستند.
*** در ابتدای این مناظره این سوال عنوان شد که دولت آقای احمدی‌نژاد چه برنامه و استراتژی در سال پایانی کار خود دارد که فکر می‌کند با تصویب طرح اصلاح قانون انتخابات ریاست‌جمهوری مورد تهدید قرار می‌گیرد و اصلا چرا این طرح مورد مخالفت دولت است؟
سیدصولت مرتضوی:
* قطعا شما می‌دانید برنامه‌ریزی خاصی وجود ندارد که با این طرح مورد تهدید قرار بگیرد. دولت منتخب ملت است و رییس‌جمهور منتخب ملت سوگند یاد کرده که پاسدار قانون اساسی باشد.
* دولت با این طرح به دلایل مختلفی از جمله اینکه شاکله آن با اصول متعددی از قانون اساسی مغایر است مخالفت کرده و منهای این مبحث، از سوی دولت هیچ‌گونه انگیزه و یا شائبه دیگری مدنظر قرار نگرفته است.
کاظم جلالی:
* قانون انتخابات ریاست‌جمهوری از چند جهت قابل توجه است؛ یکی اینکه دولت نهم در ابتدا وعده داده بود که ما لایحه جامع قانون انتخابات را تقدیم می‌کنیم اما در حال حاضر پنج یا شش ماه از عمر این دولت مانده اما هنوز این لایحه را نداده‌اند.
* در اینکه قانون انتخابات ریاست‌جمهوری دارای ایراداتی است تردیدی وجود ندارد.
* برخی ما را به سیاست و سیاست‌زدگی متهم می‌کنند ولی اگر حداقل مصاحبه‌های خود من را در اواخر مجلس ششم و اوایل مجلس هفتم پیگیری کنید، می‌بینید که من مرتب بحث انتخابات قانون ریاست‌جمهوری را مطرح کردم و اتفاقا در مجلس هفتم و هشتم، ما پیش‌نویسی را برای تغییر قانون انتخابات ریاست‌جمهوری آماده کردیم که در مجلس هشتم به تصویب رسید و البته شورای نگهبان به آن ایراداتی وارد کرد و بعد به مجمع تشخیص رفت و تا الان که صحبت می‌کنیم هنوز مجمع تشخیص مصلحت نظام پاسخی نداده است.
* من فکر می‌کنم خود جناب آقای مرتضوی هم بر این نکته تصریح می‌کنند که این قانون دارای ایراداتی است که باید رفع شود.
* در دوره قبل حدود ۱۲۰۰ نفر ثبت‌نام کردند که این هنر نیست و ما نمی‌توانیم بدون معیار به افراد بگوییم که ثبت‌نام کنند.
* در مورد قانون اساسی یک پاسدار قوی به نام شورای نگهبان وجود دارد و ما می‌توانیم مجادلات خود را در مجلس و دولت داشته باشیم اما بالاخره تعیین‌کننده شورای نگهبان است.
* جناب آقای دکتر لاریجانی جلسه‌ای را با شورای محترم نگهبان داشته‌اند که شورای نگهبان در این خصوص گفت که اساس فکر، فکر خوبی است اما با قانون اساسی مغایر است.
* به هر حال این قانون قبلا هم به مجمع رفته و معطل مانده است، معتقدیم که به هر میزانی که مغایرت با قانون اساسی ندارد بهتر است تصویب و اجرا شود.
سید صولت مرتضوی:
* باید این سوال را پرسید آیا فضایی که بر مجلس حاکم بود و طرح‌هایی که با قید فوریت در رابطه با کلان انتخابات در دستور کار مجلس قرار می‌گرفت این فضا را فراهم می‌کرد؟ اساسا وقتی ما وارد کار می‌شدیم، می‌دیدیم که نقطه نظرات کارشناسی دولت با نقطه نظرات کارشناسی طراحان مجلس کاملا تفاوت‌های اساسی دارد.
* ما باید نقاط ضعف و ایرادات قانون انتخابات را برطرف کنیم و نه نقاط قوت آن را.
* اینکه مردم حق دارند در انتخابات شرکت کنند حق مردم صرفا در رای دادن نیست، عرضه خودشان هم هست. یک نفر تحت هر شرایطی مثل یک صنعت‌گر یا صاحب‌نظر در امر کشاورزی خودش را عرضه می‌کند و می‌گوید تکلیف من این است که خودم را ارائه دهم. اینکه چنین شخصی اجازه ورود داشته باشد را قانون مشخص کرده است.
* سوال من این است که اگر ما قانون را اصلاح کنیم رسانه‌های خارجی دیگر به سوء استفاده نمی‌پردازند؟ آنها یک خط تبلیغ علیه ما دارند که آن را ادامه می‌دهند.
* شما و نمایندگان محترم مجلس شرط لازم و کافی برای احراز صلاحیت افراد و برای ادامه صلاحیت آنها گردن نهادن بر قانون اساسی است. در بند ۳ ماده ۲۸ قانون انتخابات، ابراز وفاداری به قانون اساسی یکی از الزامات و شرایط انتخاب‌شوندگان مجلس شورای اسلامی است. این همین‌طور ادامه پیدا می‌کند، فردا داوطلب، تایید صلاحیت و وارد انتخابات ریاست‌جمهوری می‌شود و اعتبارنامه‌شان هم تصویب خواهد شد، وقتی سوگند یاد کرد این فرآیند تکمیل می‌شود.
* زمانی که قانونگذار به این موضوع که قانون خلاف قانون اساسی است علم نداشته باشد یک سوپاپ اطمینان و مرجع بالاتر گذاشته شده تا آن قانون، خلاف قانون اساسی و شرع نباشد تصویب نشود ولی با علم به این شورای نگهبان اعلام کرده که این ماده ۳۵ خلاف قانون اساسی است.
* آقای جلالی من عذرخواهی می‌کنم از محضر جنابعالی، اما این را می‌خواهم که مرکز پژوهش‌های مجلس رده تخصصی مجلس است و همین مرکز پژوهش‌ها صراحتا اعلام کرده که اصلاح ماده ۳۵ و بخشی از ماده ۳۱ مغایر با قانون اساسی است. شما می فرمایید که رییس مجلس هم اعلام کرده که ما ماده ۳۵ را حذف می‌کنیم. با تمام این وجود باید پرسید این همه وقت برای چه صرف شد.
* ما دو هفته در مجلس جلسات پر رونقی داشتیم تا اینکه به نصف ماده ۴ داشتیم در حالی که ۲۰ ماده وجود داشت بنابراین این سوال را می‌پرسم که چه کسی پاسخگوی این هزینه‌هایی که صرف می‌شود، است.
کاظم جلالی:
* آقای مرتضوی ما کشوری هستیم که در حال گذاریم و خیلی چیزها باید چکش‌کاری شود و نباید از طرح برخی مسائل آزرده شویم. سوال من این است که واژه رجل سیاسی و مذهبی که در قانون اساسی آمده چه تعریفی از نظر شما دارد؟ این مناسب نیست که در انتخابات ریاست جمهوری حجم زیادی از افراد شرکت کنند و در چند روز همه آنها را رد کنیم.
* بنده به عنوان رییس مرکز پژوهش‌ها در دیداری که با رییس‌جمهور داشتم عنوان کردم که مرکز پژوهش‌ها واسطه بین مجلس و دولت باشد و ما بحث‌ها را در آنجا داشته باشیم و بتوانیم از همه نظرات استفاده کنیم و در عین حال اصرار داریم که همه حرکت‌ها در راستای قانون اساسی باشد و شورای نگهبان به عنوان مرجع تفسیر قانون اساسی باید نظراتش معیار باشد. ما هم از آن تبعیت می‌کنیم اما در برخی مواد قانون اساسی و تفسیرهای آن اختلافاتی بین اعضای شورای نگهبان وجود دارد.
* من مدافع ماده ۳۵ نیستم و نظرم این است که باید شرایط مندرج در قانون اساسی ضابطه‌مند شود ضمن اینکه تا کنون هر کس رییس‌جمهور شده است عده‌ای را به همراه خود آورده و و قبلی‌ها را برکار کرده است دولت نهم هم همین کار را کرد.
سید صولت مرتضوی:
* بحث ما با دوستان و مجلس این است که حریم قانون اساسی باید حفظ شود ما مدعی هستیم قانون اساسی جزو مترقی‌ترین قوانین اساسی دنیا است و میراث گرانبهای شهداست و بزرگانی همچون شهید بهشتی و شهید آیت آن را برای ما به یادگار گذاشتند اگر بناست این قانون اساسی اصلاح شود باید از ساز و کار خود آن را اصلاح کنیم نه اینکه با قانون عادی به جان آن بیفتیم اگر مجلس محترم می‌داند که ماده ۳۵ خلاف قانون اساسی است چرا بر آن اصرار دارد که جلالی در پاسخ گفت اگر مصوبه‌ای از سوی مجلس آمد و شما دیدید که خلاف قانون اساسی است نظرتان درست است اما این طرح هنوز تصویب نشده است.
* اصل بحث در طرح اصلاح قانون انتخابات جزو همان ماده ۳۵ است و بقیه تزیینات است و سوال من این است که آیا اولویت کشور ما این است که برخی مسائل جزیی در انتخابات مطرح شود. مانند اینکه گفته شود انتخابات ریاست جمهوری و شوراها همزمان است در حالی که قوانین دیگری این مساله را بیان کرده است. آیا اولویت‌های اساسی‌تری وجود ندارد؟
* هم اکنون برخی افراد تبلیغات زودهنگام خود را شروع کرده‌اند و حتی ستادهای انتخاباتی زده‌اند و سفرهای استانی می‌روند آیا نباید این مساله مطرح شود. یا اینکه ما در آستانه هر انتخاباتی با افرادی خلق‌الساعه مواجهیم و طرحی برای حل این مساله، هشت الی نه ماه است که در مجلس خاک می‌خورد آیا این اولویت بیشتری ندارد؟ یا اینکه طبق قانون اساسی باید ۲۰ نفر به نمایندگان اضافه شود. آیا این اولویت ندارد؟
* مصادیقی مطرح شده بر این اساس که مثلا ۲۵ نفر از حوزه علمیه رجل مذهبی بودن را تایید کنند. آیا در حوزه علمیه به کدام یک از مواردی مطرح است اجازه بیان حدیث می‌دهند تا اینکه بگوییم رجل مذهبی بودن را تایید نماید؟ بگوید اهل نظر بودن در حوزه فیزیک و حقوق چیست؟ مرجعی گذاشته‌اند که اگر شورای نگهبان نظر دهد چه کسی رجل مذهبی است آن مبنا باشد.
* مفهوم و تعریف رجل مذهبی و مصادیق آن مسئله دیگری است، اما بنده صلاحیت تعیین مصادیق را ندارم. به جایگاه مجلس و نمایندگان جسارت نمی‌کنم، اما مجلس صلاحیت تعریف مصادیق رجل مذهبی را ندارد؛ همچنین دولت نیز صلاحیت تعریف رجل مذهبی و سیاسی را ندارد.
* نباید قانونی را وضع کنیم که چند روز دیگر پشیمان شویم. چه الزامی وجود دارد که این کارها انجام شود؟
* بعد از این مسائل می‌گویند مثلا ۱۰۰ نفر هم سیاسی بودن را تایید کند ۳۰ نفر دیگر مدیر و مدبر را تایید کند؛ پس بگویم تا انتخابات کاسه گدایی باید دستمان بگیریم.
مشرق
