دبیر کل مجمع جهانی بیداری اسلامی گفت: آنچه میتواند به پیشرفت جنبش بیداری اسلامی کمک کند، حفظ وحدت نیروهای اجتماعی و سیاسی؛ پافشاری بر آرمانهای کلان، بردباری در قبال مشکلات سیاسی و اقتصادی، حضور مستمر در صحنه، درک چالشها و تهدیدات و چارهاندیشی برای رفع آنها و به ویژه تمسک به اصول و معیارهای اسلامی در پیشبرد جنبش است.
علی اکبر ولایتی، امروز دوشنبه در نخستین همایش اساتید دانشگاه ها و بیداری اسلامی ضمن خیر مقدم به میهمانان آغاز به کار نخستین همایش جهانی اساتید دانشگاهها و بیداری اسلامی را با شعار پیشرفت، عدالت و مردمسالاری دینی اعلام کرد.
وی افزود: امروز جمهوری اسلامی ایران این افتخار را دارد که میزبان جمع کثیری از اساتید محترم دانشگاه و فرهیختگان مسلمان از کشورهای مختلف جهان باشد.
ولایتی تصریح کرد:هدف از برگزاری این گردهمایی هماندیشی و تبادل نظر در خصوص مهمترین مسائلی است که در سالهای اخیر و به دنبال گسترش قیامهای مردمی در کشورهای عربی فراروی امت اسلامی قرار گرفته و آنها را درآستانه تحولی بزرگ و تاریخی قرار داده است. حضور شما استادان، صاحبنظران و فرهیختگان در این همایش، بیگمان فرصت مغتنمی است تا موضوعات بنیادین جنبش بیداری اسلامی از جمله ضرورت نظریهپردازی در حوزههای مختلف سیاسی، اقتصادی و بینالمللی، به دور از دستهبندیها و هیجانات سیاسی جاری و در فضایی کاملاً علمی، مورد بحث و تبادل نظر قرار گیرد.
وی ادامه داد: امروز در آستانه ورود به سومین سال آغاز پربرکت موج جدید بیداری اسلامی، این جنبش به مرحلهای از رشد، بالندگی و موفقیت دست یافته است که میتوان امیدوارانه از ورود به مرحله تازهای از الگوسازی، گفتمانسازی و تجدید حیات تمدن اسلامی سخن گفت.
ولایتی گفت : در این مرحله استادان دانشگاه، در کنار عالمان دینی و مربیان جامعه، علاوه بر وظیفه تربیت نسل جدیدی از انسانهای متعهد، آگاه و آشنا به دانشهای روز، مسئولیت دشوار و سنگین تعمیق دانشهای نظری و ایجاد بنیانهای فکری برای عبور از چالشهای موجود و پایهگذاری نظامهای مردمسالار دینی را برعهده دارند. آنچه امروز امت اسلامی بیش از هر چیز دیگری نیازمند آن است، دستیابی به الگوها و روشهایی برای حکومتداری است که مبتنی بر ارزشهای اسلامی و تضمینکننده آزادیهای اساسی و پیشرفت مادی در سطح ملی و صلح و عدالت در سطح بینالمللی باشد.
دبیر کل مجمع جهانی بیداری اسلامی یادآور شد: در سالهای اخیر به موازات افزایش توجه مسلمانان به آموزههای دینی و هویت اسلامی، استکبار جهانی با ترفندهای مختلف از جمله گسترش اسلامهراسی، تصویرسازی منفی علیه اسلام، القای ناکارآمدی حکومتهای دینی و تاسف بارتر از همه، توهین به مقدسات و نمادهای دینی مسلمانان به بهانه آزادی بیان، به دنبال تضعیف انگیزهها و اعتقاداتی است که محرک اصلی فعالان مسلمان در عرصههای سیاسی و اجتماعی کشورهای خویش است.
وی ادامه داد: موج جدید بیداری اسلامی و خیزش ملتهای مسلمان که از اواخر سال ٢٠١٠ با قیام مردم تونس آغاز شد و سپس به سایر کشورهای خاورمیانه و شمال آفریقا سرایت نمود، اکنون به مرحله مهم و سرنوشت ساز خود نزدیک شده است و جنبش بیداری اسلامی که با مشارکت مستقیم و فعالانه قشرهای مختلف مردمی و احزاب و گروههای سیاسی و نخبگان فکری و فرهنگی در کشورهای منطقه ظهور نمود، در شرایط حاضر از مرزهای ملی هر یک از کشورها فراتر رفته و در حال خلق واقعیتها و تاثیرات نوین منطقهای است. این جنبش به رغم مواجهه با برخی چالشها و مشکلات قابل پیش بینی، در سطح داخلی به موفقیتهای مهمی دست یافته و در موارد مختلف به مرحله دولتسازی وارد شده است.
ولایتی گفت: با این حال، درک تاثیرات و جایگاه جنبش نوین بیداری اسلامی هنگامی نمایان میشود که موفقیتها و دستاوردهای منطقهای و بینالمللی این جنبش مورد توجه قرار گیرد.
دبیر کل مجمع جهانی بیداری اسلامی تاکید کرد: پیروزی بزرگ مقاومت اسلامی در جنگ هشت روزه غزه، بخش مهمی از دستاوردهای جنبش بیداری اسلامی بود که جز در فضای جدید منطقهای و جهانی تحقق این دستاوردها میسر و ممکن نبود.
وی ادامه داد: جنبشهای اخیر مردمی در سرزمینهای اسلامی فارغ از آنکه در جابجایی قدرت مادی چه احزاب و یا افرادی را منتفع و یا متضرر ساخته است، نهال خودآگاهی، اعتماد به نفس و بازگشت به خویشتن را در میان مسلمانان کاشته و آنان را به پرسشگریهای عظیمی واداشته است که کمترین نتیجه آن عدم تمکین به قدرتهایی است که برای سالیان متمادی آنان را در ظلمت و عقب ماندگی نگه داشته بودند.
ولایتی افزود: جهان اسلام که پس از دوره طلایی صدر اسلام برای قرون متمادی گرفتار انفعال و مشکلات داخلی و استعمار و سلطه خارجی بود، پس از آنکه بارها به ایدئولوژیها و تفکرات غربی و شرقی و رویکردهای قومگرایانه پناه برد، در نهایت با ظهور متفکرین نوین اسلامی ،چاره دردهای خود را در رجوع به مبانی و تفکرات اصیل اسلامی یافت.
وی خاطرنشان کرد: بر این اساس موج نوین بیداری اسلامی با ظهور انقلاب اسلامی ایران و با رهبری داهیانه بنیانگذار کبیر انقلاب حضرت امام خمینی(ره) باعث آغاز موج جدیدی از خودباوری، اعتماد به نفس و امید به آینده در بسیاری از مسلمانان جهان شد که کما کان با مدیریت مدبرانه سلف صالح ایشان حضرت آیت الله العظمی خامنه ای ادامه دارد.
وی افزود : انقلاب اسلامی که به شکلگیری نظام جمهوری اسلامی ایران انجامید، حاوی پیامهای مختلفی برای مسلمانان جهان بود که محوریترین آن زیست عزتمند و مستقل فارغ از سلطه فکری، فرهنگی و سیاسی غرب و شرق بود. در واقع در شرایط حاکمیت نظام دو قطبی در سطح بینالمللی، انقلاب اسلامی با ظهور و تداوم خود این حقیقت را به نمایش گذاشت که مکتب اسلام و جهان اسلام از ظرفیت و قدرتی برخوردار است که تمامی قدرتهای بزرگ با همه امکانات و ابزارهای خود قادر به مقابله و سرکوب آن نیستند. هرچند تلاشهای مختلفی برای به شکست کشاندن تجربه انقلاب اسلامی و ممانعت از گرایش مسلمانان به سوی چنین ایدهها و الگوهایی انجام شد، اما با وجود تمام چالشهای داخلی و تهدیدات عظیم خارجی ، انقلاب اسلامی راه خود را با اقتدار ادامه داده و نوید بخش دوره جدیدی برای ملتهای مسلمان خواهد بود.
ولایتی گفت: جنبشهای جدید جنبشهایی مردمی با هویتی اسلامی هستند که در اعتراض به استبداد وناکارآمدی نظامهای سیاسی حاکم و سیاستهای داخلی و خارجی آنها ظهور کردهاند. این جنبشها انحصارگرایی، قدرتطلبی، فساد، ناکارآمدی و شیوههای سرکوبگرانه و عدم توجه به حقوق و امتیازات سیاسی، اجتماعی و اقتصادی مردم از سوی حاکمین را مورد اعتراض قرار داده و نفی میکنند. همچنان که عدم توجه حکومتها به عزت ملی و استقلال کشورها، وابستگی به قدرتهای بزرگ و انفعال و بیتفاوتی در قبال مسائل جهان اسلام به خصوص مسأله فلسطین را مورد انتقاد قرار میدهند.
دبیر کل مجمع جهانی بیداری اسلامی یاد آور شد: اندیشمندان،مصلحان و گروههای اسلامی نیز در نظریهپردازی، نهادسازی و اقدامات عملی خود فارغ از برخی اختلاف سلیقههای مبتنی بر ویژگیهای بومی و ملی عمدتاً در چهارچوب اهداف و محورهای فوق حرکت کردهاند و امت اسلامی در راستای این آرمانها تاکنون هزینههای بسیاری را پرداخته است.
وی گفت: هر چند که مسائل و مشکلات اقتصادی، سیاسی و اجتماعی به عنوان بخش مهمی از مطالبات خیزشهای مردمی و به مثابه مطالبات انسانی از اهمیت بالایی برخورداراست و با توجه به تاثیرگذاری بر بسیاری از مسائل در سطوح و حوزههای دیگر شایسته توجه و پیگیری ویژه است ، اما به نظر میرسد آنچه که شایسته توجه بیشتر نخبگان و اندیشمندان جهان اسلام است، تأکید بر ضرورت احیای هویت اسلامی است.
ولایتی در بخش دیگری از سخنرانی خود با بیان اینکه آرمان فلسطین همواره اولویت و دغدغه اساسی متفکران و فعالان جنبش بیداری اسلامی بوده است، ادامه داد: مرحوم شهیداستاد حسن البنا موسس جنبش اخوانالمسلمین بر این باور بود که جهاد برای آزادی فلسطین و یاری رساندن به ساکنان آن سرزمین امری واجب است. در انقلاب اسلامی ایران و اندیشه امام خمینی نیز آرمان فلسطین همواره مرکزیت داشته و بخش مهمی از دستورکار سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران حمایت از ملت مظلوم فلسطین بوده است. با ظهور موج جدید بیداری اسلامی در کشورهای عربی، تحقق آرزوی مسلمانان و آزادیخواهان جهان برای آزادی سرزمینهای تحت اشغال فلسطین بسیار نزدیکتر به نظر میرسد و با تاکید ملتهای مسلمان بر آزادسازی سرزمین فلسطین دولتهای جهان اسلام راهی جز تلاش برای حمایت ازآرمان فلسطین نخواهند داشت.
ولایتی گفت : به رغم تلاشهای مختلف برای مسلط ساختن گفتمان غربگرا وسازشکار بر خیزشهای مردمی در خاورمیانه و شمال آفریقا وطرح برخی مطالبات سیاسی، اقتصادی و اجتماعی مردم ، جنگ هشت روزه غزه و پیروزی مقتدارانه مقاومت اسلامی فلسطین نشان داد که بیداری اسلامی فضای نوینی را برای تحقق آرمان فلسطین و منزوی ساختن رژیم صهیونیستی ایجاد کرده است. در این نبرد نابرابر، مقاومت اسلامی با توکل بر خدا و تکیه بر قدرت رزمندگان خود برای نخستین بار توانست آسیبپذیریهای رژیم صهیونیستی را به خوبی به نمایش بگذارد. مهمتر اینکه این رژیم با پذیرش شروط مقاومت به آتش بسی تن داد که حکایت از ضعف و عقبنشینی استراتژیک آن داشت.
وی ادامه داد: مساله مهم دیگر اینکه مردم و دولتهای نوظهور در منطقه علیرغم برخی محدودیتها ، همراهی و حمایت قابل توجهی از مقاومت فلسطینی از خود نشان دادند و این بار به جای اینکه ابتکارات سیاسی فرامنطقهای به جنگ پایان دهد، دیپلماسی فعال منطقهای در کنار سلاح مقاومت باعث پیروزی جبهه اسلامی در مقابل جبهه صهیونیستی و غرب شد.
دبیرکل مجمع جهانی بیداری اسلامی تصریح کرد : هر چند مقاومت اسلامی از زمان شکلگیری در دهه ۱۹۸۰ میلادی همواره روندی صعودی را طی کرده و روز به روز بر اهمیت آن افزوده شده است، اما پیروزی اخیر از بسیاری جهات مدیون تحولات ناشی از بیداری اسلامی و به ویژه تغییرات سیاسی در مصر بوده است.
وی خاطر نشان کرد: اما مساله دیگر یعنی حیات عزتمند و مستقل ملتهای مسلمان نیز از بیداری اسلامی از چند منظر تاثیر مثبت پذیرفته است. نخستین منظر را میتوان گشوده شدن فضای جدید فکری و فرهنگی برای طرح و تثبیت تعریف جدیدی از انسان مسلمان دانست ونیز گشوده شدن عرصهای جدید برای فعالیت و نقشآفرینی احزاب و گروههای سیاسی اسلامگرا که در موارد متعددی به ورودآنها به روند دولتسازی منجر شده است. بعد مهم دیگر این تاثیرپذیری را میتوان تاثیر بیداری اسلامی بر معادلات قدرت منطقهای و جهانی و پیدایش دورنمایی از نظم نوین منطقهای و بینالمللی بر شمرد که نیاز به تبیین و توجه بیشتر دارد.
ولایتی گفت: به رغم تاثیرگذاریها و موفقیتهای بینظیر منطقهای و بینالمللی جنبش بیداری اسلامی، همانگونه که مقام معظم رهبری حضرت آیتالله العظمی خامنهای تأکید کردهاند، این موفقیتها نه پایان راه، بلکه آغاز راه جنبش بیداری اسلامی به شمار میآید.
وی ادامه داد: آنچه در پیشروی همگی ما قرار دارد، از یک سو تلاش بیوقفه برای تثبیت این موفقیتها از طریق مجاهدتهای علمی و ارائه راه حلهای بومی و مبتنی بر ارزشهای اسلامی و از سوی دیگر مقابله با آسیبها و تهدیداتی است که میتواند این حرکت عظیم را کند کرده و یا با مشکلات و دشواریهایی مواجه نماید. فقدان تساهل و تسامح، فرقهگرایی، قومگرایی، انحصارگرایی و توجه به منافع گروهی، ترویج ایدهها و رفتارهای افراطی و ارائه تصویر مخدوش و متحجرانه از اسلام و نهایتاً تنگنظری و تحمل ناپذیری در تعاطی افکار و تعاملات اجتماعی و گسترش رقابتها و منازعات منفی منطقهای از مهمترین چالشها و آسیبهای درونی جنبش بیداری اسلامی در مرحله کنونی محسوب میشود.
دبیر کل مجمع جهانی بیداری اسلامی گفت : علاوه بر این، مهمترین عرصه تلاش دشمنان خارجی جهان اسلام آن است که در حوزه فکری و روانی با بزرگنمایی مشکلات موجود، نهضت بیداری اسلامی را به عنوان جنبشی شکست خورده جلوه داده و با گسترش فضای یاس و ناامیدی، تجربه مسلمانان برای تحول در وضعیت سیاسی و اجتماعی خود را ناکام بگذارند.
وی گفت : در این شرایط آنچه میتواند به پیشرفت جنبش بیداری اسلامی و دستیابی آن به مطالبات و اهداف خود کمک کند، حفظ وحدت و انسجام نیروهای اجتماعی و سیاسی؛ پافشاری بر اهداف و آرمانهای کلان و راهبردی، بردباری در قبال مشکلات سیاسی و اقتصادی جاری، حضور مستمر در صحنه و تأکید بر مطالبات، درک چالشها و تهدیدات و چارهاندیشی برای رفع آنها و به ویژه تمسک به اصول و معیارهای اسلامی در پیشبرد جنبش است.
ولایتی ادامه داد: به اعتقاد ما، یکی از راههای حفظ اصالت جنبش بیداری اسلامی و تداوم آن، همفکری و هماندیشی تمامی اندیشمندان و فعالان سیاسی متعهد و مسلمان در نقاط مختلف جهان است. از این رو طی دو سال گذشته به ابتکار جمهوری اسلامی ایران تلاش شد تا با دعوت از جمع کثیری از اندیشمندان، رهبران مقاومت اسلامی، شخصیتها و فعالان عرصههای فرهنگی، سیاسی و رسانهای و احزاب و تشکلهای اسلامی از سراسر جهان زمینهای فراهم گردد تا این افراد در محیطی برادرانه به تبادل نظر با یکدیگر بپردازند.
وی یاد آور شد: بر این اساس، نخستین اجلاس بینالمللی بیداری اسلامی در روزهای ۱۸ – ۱۷ سپتامبر سال ۲۰۱۱ میلادی با حضور بیش از ۷۰۰ نفر از شخصیتهای اسلامی در تهران برگزار شد و طی آن تشکیل مجمع جهانی بیداری اسلامی از سوی شرکتکنندگان مورد تصویب قرار گرفت.
دبیر کل مجمع جهانی بیداری اسلامی خاطرنشان کرد: مجمع جهانی بیداری اسلامی در ادامه این مسیر با توجه به نقش محوری و مهم جوانان در جنبش بیداری اسلامی و تأثیرات تعیین کننده آنان در آینده این جنبش، اجلاس بینالمللی جوانان و بیداری اسلامی را در آغاز سال جاری میلادی برگزار نمود که طی آن در حدود ١٢٠٠ نفر از جوانان مسلمان از کشورهای مختلف جهان این فرصت را یافتند تا به طور مستقیم با یکدیگر به تبادل نظر پرداخته و تجربیات خود را منتقل نمایند. پس از برگزاری اجلاس جوانان و اجلاس شعرای برجسته دنیای اسلام، مجمع جهانی بیداری اسلامی با توجه به نقش چشمگیر و مؤثر بانوان در جنبش بیداری اسلامی، چهارمین اجلاس را تحت عنوان زنان و بیداری اسلامی در ژوئن ٢٠١٢ میلادی برگزار نمود. اجلاس حاضر در واقع پنجمین اجلاس از سلسله همایشهایی است که مجمع جهانی بیداری اسلامی برای فراهم ساختن امکان تبادل نظر میان اقشار مختلف و مؤثر در جنبش بیداری اسلامی برگزار نموده است.
ولایتی گفت : در پایان لازم میدانم بار دیگر از حضور صمیمانه کلیه میهمانان شرکتکننده در این اجلاس سپاسگزاری نموده و ضمن آرزوی اقامتی خوش در جمهوری اسلامی ایران، موفقیت شما را در دستیابی به اهداف اسلامی والهی از خداوند متعال مسئلت دارم.
مهر