ماوزر ۹۸
بدون شک یکی از مشهورترین سلاح های به کار رفته در نیمه اول قرن بیستم سلاح ساخت شرکت ماوزر مدل ۹۸ است. این سلاح اولین بار در سال ۱۸۹۸ به ارتش امپراطوری آلمان تحویل داده شد و تا پایان جنگ دوم جهانی به عنوان سلاح اصلی ارتش آلمان مورد استفاده قرار گرفت.
یکی از مهمترین نکات در مورد ماوزر ۹۸ قابلیت قرار گرفتن همزمان ۵ تیر به صورت همزمان در این سلاح بود که برای اولین بار در زمان خود به انجام می رسید. این بدان معنا بود که سرباز مسلح با این تفنگ زمان کمتری را برای پر کردن سلاح صرف می کرد. گلنگدن پولادی به کار رفته در این سلاح بسیار مطمئن بوده و به راحتی قابل خارج شدن از سلاح و انجام نظافت بود.
ترکیب گلوله های کالیبر ۵۷*۷٫۹۲ میلی متری و مکانیزم تک تیر باعث می شد تا ۱۰۰ درصد نیروی گاز باروت برای راندن گلوله صرف شده و سربازان آلمانی با کمک این سلاح می توانستند نفرات دشمن را در فاصله بیش از ۵۰۰ متری هدف قرار دهند. با نصب دوربین بر روی این سلاح تک تیراندازان آلمانی می توانستند اهدافی تا فاصله نزدیک به ۱۳۰۰ متری را از پای درآورند.
آدولف هیتلر پیشوای آلمان نازی که سابقه شرکت در جنگ دوم جهانی را داشت این سلاح را تفنگ مورد علاقه خود دانسته و پس از به قدرت رسیدن در آلمان از سلاح سازان آلمانی خواست تا دست به ارتقاء این سلاح بزنند. طراحان آلمانی این سلاح را کوتاه کرده و طول آن را از ۱٫۲۵ متر به ۱ متر کاهش داده که این مسئله خود به کاهش وزن سلاح از ۴ به ۳٫۵ کیلوگرم منجر شد.
چیزی نزدیک به ۵ میلیون قبضه از این سلاح ساخته شده و به کشورهایی همچون ترکیه، ایران، اسپانیا، مکزیک و مالزی نیز صادر شد. در ایران این اسلحه به اسم ” برنو ” مشهور بوده و تا چندین سال پس از آغاز حکومت پهلوی دوم به عنوان سلاح استاندارد ارتش ایران شناخته می شد. این سلاح سپس با تفنگ آمریکایی M1 جایگزین شد. امروزه هنوز هم نمونه های زیادی از این تفنگ آلمانی در بین عشایر و شکارچیان ایرانی نگهداری و استفاده می شود.
لی انفیلد SMLE
نمی توان از سلاح های جنگ دوم جهانی صحبت کرده و نامی از این اسطوره انگلیسی نبرد. سلاحی که در مدلهای گوناگون از سال ۱۸۹۵ تا ۱۹۵۷ میلادی به عنوان سلاح اصلی ارتش انگلستان و کشورهای مشترک المنافع و بسیاری از متحدین این کشور در جهان مورد استفاده قرار گرفته و بسیاری آن را یکی از دقیق ترین سلاح های عصر خود می دانستند.
این اسلحه در زمان خود به خاطر داشتن توان حمل ۱۰ گلوله و مکانیزم گلنگدنی مستحکم، سریع، ساده و قابل اعتماد در سطح جهان شناخته شده بود. نبردهای سنگین از جنگلهای مربوط شرق آسیا تا کویر شمال آفریقا و تا قاره اروپا همگی بر کفیت و قدرت بالای این سلاح صحه گذاشتند.
گلوله های ۵۶*۷٫۷ میلی متری این سلاح که به صورت دو مجموعه ۵ تیر درون سلاح قرار می گرفتند می توانستند تا اهدافی را به صورت عادی در فاصله ۵۰۰ متری هدف قرار دهند.
شاید برای شما جالب باشد که بدانید امروزه این سلاح هنوز در کشور هندوستان و در واحدهای پلیس این کشور مورد استفاده قرار می گیرد. در طول سالهای طولانی خدمت در کشور انگلستان گونه های متعددی از این سلاح ساخته شد که عمدتا هدف از این ارتقاء ها کاهش وزن و طول سلاح برای راحتی بیشتر سربازان برای استفاده از این تفنگ بوده است.
در جریان جنگ دوم جهانی سربازان ارتش انگلستان در تمامی جبهه ها از این سلاح استفاده کرده و گزارشات تاریخی موجود نشان می دهد که این سلاح توانسته است به خوبی به انجام وظیفه بپردازد. با وزنی در حدود ۴ کیلوگرم و طول بیش از ۱ متر این سلاح در زمان خود برای بسیاری از سربازان یک انتخاب مناسب به شمار می آید.
لی انفیلد SMLE در جریان تهاجم ارتش شوروی به افغانستان یکی از سلاح های محبوب مجاهدین افغانی به شمار می رفت که با استفاده از آن نیروهای افغانی توانستند بسیار از سربازان شوروی را به هلاکت برسانند. این سلاح در نهایت با تفنگ نیمه اتوماتیک SLR در ارتش انگلستان جایگزین شد.
مویسین ناگات
اما بدون شک در طول جنگ دوم جهانی پرتلفات ترین نبردها از جهات مختلف در جبهه شرقی روی داد. ارتش شوروی در سال ۱۹۴۱ در حالی با حمله غافلگیرانه آلمان رو به رو شد که به نوعی به هیچ وجه آمادگی مقابله با آن حمله را نداشت. تلفات گسترده ارتش سرخ در ماه های اول این نبرد خود به خوبی گویای این موضوع است. در آن زمان سلاح سازمانی ارتش شوروی تفنگی موسوم به مویسین ناگات بود که در سال ۱۸۹۱ به عنوان سلاح رسمی ارتش روسیه تزاری تحویل شد.
این سلاح در جنگهای بسیاری همچون جنگهای جهانی اول و دوم، جنگ ویتنام، جنگ کره، جنگهای چچن و حتی نبردهای امروزه در افغانستان نیز هنوز مورد استفاده قرار می گیرد. این سلاح با گلوله های ۵۴*۷٫۶۲ میلی متری مسلح شده و چیزی در حدود ۳۷ میلیون قبضه از آن تولید شده است. اما شاید بتوان گفت که دو تک تیرانداز در طول تاریخ نام این اسلحه را بسیار مشهور کردند.
یکی ” سیمو هیها ” از فنلاند و دیگری ” واسیلی زایتسزف ” از شوروی، که اولی در جریان جنگ شوروی و فنلاند در سال ۱۹۳۹ موفق شد تا در مدت ۱۰۰ روز نبرد با استفاده از سلاح ام ۲۸ خود که یک کپی از مویسین ناگات به حساب می آید ۵۰۰ سرباز روس را از پای درآورده و به عنوان مرگبارترین تک تیرانداز تاریخ شناخته شود. جالب این که این تک تیرانداز بدون استفاده از دوربین بر روی سلاح خود موفق به رسیدن به این عدد شده است.
اما تیرانداز بعدی یکی از قهرمانان نبرد استالینگراد در سالهای ۱۹۴۲ و ۱۹۴۳ است. این جوان روسی با این اسلحه توانست بیش از ۲۰۰ نیروی آلمانی را از پای درآورده و نقش مهمی را در پیروزی ارتش شوروی در نبرد استالینگراد بازی کند. از لحاظ مشخصات وزنی و طولی مویسین ناگات به مانند بسیاری از هم دوره ای های خود وزنی در حدود ۴ کیلو و طولی بیش از ۱ متر داشت.
این اسلحه روسی به کشورهای بسیاری مثل: چین، کوبا، آنگولا، کره شمالی، عراق، ایران، مصر و فنلاند صادر شد. در نهایت این پیرمرد روسی با سلاح بسیار مشهور تر ” AK-47 ” جایگزین شد.
تایپ ۹۹
شاید بد نباشد که کمی از اروپا فاصله گرفته و به آسیا بیایم. جایی که امپراطوری ژاپن با حمله به آمریکا جنگ دوم جهانی را به شکل واقعی وارد فاز جهانی کرد. در یک نگاه کلی باید گفت که در جبهه اقیانوس آرام نبردهای زمینی به مانند آنچه که در اروپا و یا آفریقا روی داد هرگز شکل نگرفته و عمده نبردها در جزایر کوچک و مختلف در اقیانوس آرام رخ داد.
ژاپنی ها از اواخر قرن نوزدهم به سرعت در حال تبدیل شدن به یک قدرت منطقه ای و فرامنطقه ای بودند و در اویل قرن بیستم توانستند در یک نبرد دریایی ارتش روسیه تزاری را شکست داده و خود را به عنوان یک قدرت بزرگ به همگان نشان دهند. ژاپنی ها پس از آن شروع به دست اندازی به سایر کشورهای همسایه شده و خصوصا در کشور چین به پیشروی و تصرف اراضی پرداختند. در آن زمان نیروهای ژاپنی از اسلحه تایپ ۳۸ با کالیبر ۵۰*۶٫۵ میلی متری استفاده می کردند.
در جریان جنگهای چین و ژاپن فرماندهان ژاپنی به این نتیجه رسیدند که سلاح های آنان از قدرت کافی برخوردار نیستند و به سلاحی با کالیبر بزرگتر نیاز است. نتیجه این تفکر سلاح تایپ ۹۹ با کالیبر ۵۸*۷٫۷ بود که در طول جنگ دوم جهانی به عنوان سلاح اصلی ارتش ژاپن مورد استفاده قرار گرفت.
تایپ ۹۹ با یک کلیپ ۵ تیری مسلح شده و تیرانداز می توانست با این سلاح اهدافی در فاصله ای بین ۴۰۰ تا ۶۰۰ متر شلیک کند. چیزی در حدود ۳٫۵ میلیون قبضه از این سلاح تولید شد و به غیر از جنگ دوم جهانی در جنگ کره و جنگ داخلی چین نیز به کار رفت. طول این سلاح در حدود ۱ متر و ۱۲ سانتی متر و وزن آن ۳٫۷ کیلوگرم بود.
M1
اما آخرین سلاح در لیست ما یکی دیگر از مشهورترین سلاح های جنگ دوم جهانی یعنی ام ۱ ساخت آمریکاست. تفاوت اصلی ام ۱ با سایر رقبای خود در این مسئله بود که این سلاح از مکانیزم نیمه اتوماتیک برای مسلح کردن اسلحه استفاده می کرد.
این بدین معنی بود که کاربر سلاح پس از هر شلیک نیازی به کشیدن گلنگدن نداشت و عملا خروج پوکه و وارد کردن گلوله بعدی به صورت خودکار انجام می شد. این عمل سرعت تیراندازی در ام یک را بسیار بالا برده و در مقایسه با سلاح های قبلی که شاید در بهترین حالت بین ۱۵ تا ۲۰ تیر در دقیقه شلیک می کردند می توانست ۳۰ گلوله در دقیقه شلیک کند.
ام ۱ در سال ۱۹۳۷ به عنوان سلاح سازمانی ارتش آمریکا تحویل داده شد. این سلاح با یک مجموعه ۸ تایی فشنگ ۶۳*۷٫۶۲ میلی متری مسلح شده و می توانست با اهدافی در فاصله ۴۰۰ متری درگیر شود. این قابلیت شلیک نیمه اتوماتیک برتری خاصی را به سربازان آمریکایی در طول جنگ جهانی دوم اعطا کرد. در حالی که دیگر سربازان مجبور بودند بعد از هر شلیک زمانی را برای مسلح کردن و هدف گیری دوباره صرف کنند کاربران ام ۱ می توانستند به سرعت ۸ تیر را در زمانی کم به سمت هدف مورد نظر شلیک کنند.
این سلاح وزنی در حدود ۴٫۵ کیلوگرم و طولی بیش از ۱ متر داشت. چیزی بیش از ۶ میلیون قبضه از این سلاح ساخته شده و به کشورهای گوناگونی مثل : آرژانتین، برزیل، فرانسه، ژاپن، کره جنوبی، آلمان غربی، ایران، ایتالیا، پاکستان و عربستان سعودی صادر شد. این سلاح تا اواخر دهه ۱۳۴۰ شمسی به عنوان سلاح سازمانی ارتش ایران در خدمت بود و در نهایت با ژ۳ آلمانی جایگزین شد.
