پس از آن که القاعده از سوی حامیان سابقش – از جمله شاهزادگان ثروتمند سعودی- مورد کم توجهی قرار گرفت، توان این گروه تروریستی برای جذب نیروهای جدید به شدت کاهش یافت و تعداد نیروهای آنها طی سالهای اخیر روندی نزولی را طی کرده است.
با توجه به محدودیتهای موجود، سران القاعده بهترین چاره ممکن برای حفظ نیروهای کنونی و افزایش تعداد نیروهای خود در آینده را تشویق جوانان گروه به ازدواج با دختران فقیر پاکستانی و افغانی یافته اند.
ناصر الحقبانی، ستوننویس روزنامه الحیات لندن طی مقاله ای به بررسی این پدیده جالب پرداخته است.
ازدواج با دختران خارجی؛ زنجیر القاعده بر پای اعضای گروه
القاعده یک گروه تروریستی چندملیتی است و افراد این گروه از کشورهای مختلفی چون عربستان، یمن، پاکستان، افغانستان، کویت، کنیا و حتی کشورهای غربی نظیر اسپانیا، انگلستان و آمریکا گرد هم آمده اند. بسیاری از این کشورها سخت گیری های فراوانی را در زمینه اعطای اقامت به همسران خارجی شهروندان خود اعمال می کنند و القاعده هم سعی دارد به نحو احسن از این مشکل به نفع خود بهره برداری نماید.
ازدواج نیروهای جوان و تازه کار القاعده با دختران خارجی (پاکستانی و افغانی) موجب می شود که این نیروها دیگر نتوانند به راحتی به گروه پشت کرده و به کشورهای خود بازگردند. ثبت نشدن ازدواج جوانان القاعده با دختران خارجی در دفاتر رسمی نیز مشکلات این جوانان برای بردن همسرانشان به کشوری دیگر را دوچندان می سازد.
القاعده برای آن دسته از اعضای گروه که با دختران محلی ازدواج می کنند خانه ای کوچک فراهم ساخته و آنها را تشویق می کند که هر چه سریعتر صاحب فرزند شوند. وقتی اولین فرزند متولد شد آنگاه دیگر رها کردن گروه و بازگشت به وطن بسیار سخت می شود.
از طرفی حتی اگر اعضای گروه القاعده بتوانند مجوز اقامت همسرشان را در کشور خود بگیرند این احتمال همواره وجود دارد که همسر آنها نخواهد وطنش را ترک گفته و در یک کشور خارجی زندگی کند. در این صورت ممکن است زنی که هیچ مدرکی برای ازدواج خود ندارد و حتی شناسنامه ای برای فرزندش صادر نشده است در صدد برآید که برای جلوگیری از مشکلات آتی، تصمیم همسر خود برای بازگشت به وطن را به مقامات القاعده گزارش دهد.
در واقع القاعده قصد دارد که از یک امر مقدس یعنی ازدواج به عنوان زنجیری برای بستن پای نیروهای خود و جلوگیری از بازگشت آنها به وطنشان استفاده کند.
پرستارانی برای همسران زخمی و آسیب دیده
وقتی یکی از نیروهای القاعده در درگیری با ارتش آمریکا یا سایر نیروهای مبارزه با تروریست در منطقه دچار جراحتهای عمیق می شود، این امکان برای گروه وجود ندارد که مراقبت های لازم را از وی به عمل آورد؛ از این رو گروه در بسیاری از موارد زخمی ها را به حال خود رها می کند و این مسئله گاه با تسلیم یا اسیر شدن افراد زخمی همراه شده و لو رفتن برنامه ها و مواضع گروه را به همراه دارد.
چندی پیش دو تن از رهبران محلی القاعده که یکی از ناحیه چشم و پای راست به شدت مجروح شده بود و دیگری به دلیل قطع نخاع، نیمی از بدن خود را کاملاً فلج می دید، خود را به نیروهای امنیتی کشورشان تسلیم نموده و اطلاعات مهمی را از القاعده در اختیار آنها قرار داند.
القاعده به هیچ وجه از این معضل غافل نیست اما نه امکان پرستاری از زخمی ها را دارد و نه می تواند آنها را بکشد، چرا که در این صورت روحیه سایر افراد به شدت تضعیف خواهد شد و به اعتقاداتشان خلل جدی وارد خواهد آمد.
ازدواج کردن و خانه دار شدن نیروهای القاعده حداقل این حسن را دارد که گروه می تواند با انتقال مجروحان متأهل به خانه های خودشان، مسئولیت پرستاری از آنها را به همسرانشان واگذار کند. بدین ترتیب هم امکان زنده ماندن مجروحان و پیوستن مجدد آنها به گروه افزایش می یابد و هم از تسلیم شدن آنها به نیروهای امنیتی جلوگیری می شود.
پرورش نسلی جدید از تکفیری ها
بسیاری از اعضای گروه القاعده از کودکی با عقاید تکفیری خو نگرفته اند اما در سنین جوانی تحت تأثیر تبلیغات گسترده القاعده قرار گرفته و به این گروه پیوسته اند. حال تصور کنید فردی را که از کودکی با عقاید افراطی بزرگ شود و هیچ تصوری از ایده های دیگر نداشته باشد. یکی از اهدافی که سران القاعده از تشویق کردن جوانان گروه به ازدواج و بچه دار شدن دارند دقیقاً همین است؛ پرورش نسلی جدید و متفاوت از تروریست های تکفیری.
کودکانی که پدرانشان در سنین جوانی با عقاید تکفیری آشنا شده و پس از مدتیدر دام القاعده گرفتار شده و به فعالیتهای تروریستی روی آورده اند، از بدو تولد در باتلاق تفکرات افراطی و خطرناک این گروه بنیادگرا اسیر می شوند. ایدئولوژیست های القاعده می توانند هر آنچه اراده کنند را به ذهن پاک و آماده شکلگیری این کودکان وارد نموده و آنها را بنده و مطیع تفکرات خود بار بیاورند.
کودکان القاعده از همان ابتدا یاد می گیرند که پاسخ مخالفان خود را به شدیدترین وجه ممکن بدهند؛ آنها یاد می گیرند که حقیقت را فقط در سخنان رهبران القاعده جستجو کنند و یاد می گیرند که باید برای گسترش ایدئولوژی خود و رهبرانشان دست به ترور و خشونت بزنند.
سرمایه گذاری مطمئن برای آینده
واقعیت این است که القاعده در حال حاضر نمی تواند به جذب نیروهای بیشتر فکر کند و باید تمام امکانات خود را برای حفظ نیروهای فعلی و افزایش وابستگی آنها به گروه، بسیج نماید. از رهبران این گروه تروریستی خوب می دانند که نسل جدید را نمی توان به سادگی نسل قبل تحت تأثیر شعارهای بنیادگرایانه قرار داد و آنها را به منجلاب تروریسمکشاند.
با توجه به گسترش مخالفت با افراطیون مذهبی در سراسر جهان و تبلیغات گسترده رسانه های قدرتمند غربی و منطقه ای بر علیه گروههای تندرویی مانند القاعده، شانس جذب نیروهای جدید برای این گروهها به شدت کاهش پیدا کرده است؛ سران القاعده هم به خوبی این مسئله را درک نموده و برای حل مشکل نیروی انسانی خود از راه دیگری وارد شده اند.
رهبران القاعده هرگز پول هایی که صرف ازدواج نیروهای جوان گروه و امرار معاش همسر و فرزندان آنها می شود را هزینه تلقی نمی کنند؛ به عقیده آنها این کار در واقع سرمایه گذاری بلندمدتی است که بقای القاعده در آینده را تضمین می نماید.
شفقنا
