این روزها در گوشه و کنار کشور موج دیگری از شکار حیوانات با روشهایی که حتی گاهی انتشار اخبار آن نیز رقت انگیز است آغاز شده که نشان میدهد ادعاهایی که در مورد برنامههای آموزشی جوامع محلی برای تعامل با حیات وحش برگزار میشود کذب است البته در جایی که مهمترین سازمان حامی حیات وحش نمایشگاه محیط زیست را در کنار نمایشگاه تیر اندازی و شکار بر پا میکند چه انتظاری از این گونه آموزشهای جسته و گریخته که هرگز پیگیری نمیشوند میتوان داشت.
بسیاری از فعالان حقوق حیوانات معتقدند به دلیل همین موضع سازمان در قبال شکارچیان است که در موضوع شکار وصید این همه بیاخلاقی باب شده و آب از آب تکان نمیخورد.
صید ماهیان با شوک الکتریکی
به عنوان مثال صید ماهیان با استفاده از شوک الکتریکی یکی از روشهایی است که در بسیاری ازرودخانههای کشور این روزها رخ میدهد و با وجود اینکه چندین بار مسئولان محیط زیست نسبت به این شیوه صیادی اعلام موضع کردهاند اما عملاً برخورد اساسی که بازدارنده باشد رخ نداده است.
در این روش سدی کوچک بر رودخانه میبندند و معبری به عرض یک متر برای عبور آب در وسط آن باز میکنند سیم سخت یا جسمی فلزی را که به منبع تولید برق متصل است در وسط معبر قرار میدهند ماهیانی که از معبر ایجاد شده عبور میکنند دچار برق گرفتگی میشوند و بیحال بروی آب میآیند و جریان آب آنها را میبرد و افرادی که در پایین دست رود منتظرند ماهیها را جمع آوری میکنند. منبع تولید برق میتواند دینام دوچرخه معمولی باشد و یا دینام موتورسیکلت و جت موتور برق کوچک قابل حمل.
البته گاهی نیاز به ایجاد سد هم نیست و سیم سخت یا جسم فلزی عایق برق را در معبر باریکی از رودخانه کار میگذارند و افرادی بالاتر از از این معبر، ماهیان را با سروصدا و کوبیدن چوب بر سطح آب به طرف کمینگاه میرانند و دیگران نیز در پایین دست به جمع آوری ماهیان نیمه جان میپردازند.
شکار آهو با موتور سیکلت
یکی دیگر از شیوههای دلخراش، شگردی است که برخی شکارچیان دردشتهای خراسان برای شکار آهو به کار میبرند. آنها که به جز موتورشان هیچ وسیلهای برای شکار همراهشان نیست سوار بر موتور در دشتها آنقدر به دنبال آهو میروند تا حیوان بیچاره از فرط خستگی نفسش بند میآید و خودش به زمین میافتد.
کشتار شوکاهای آبستن
اخیراً کشتار حیوانات جوان، ماده، آبستن و حتی گونههای کمیاب و در معرض انقراض هم روندی روبه افزایش داشته و در فاصله کمتر از سه هفته از کشتار دو راس شوکای کمیاب و آبستن در مازندران کشتار یک راس کل جوان، یک راس بز آبستن و برههایش در فارس، بیانگر ضرورت بازبینی هرچه سریعتر قوانین زیست محیطی درکشور است.
استفاده از چسب برای به دام انداختن موشهای خانگی
از گذشته تا به امروز برای شکار موشهای خانگی راههای مختلفی از جمله نگهداری گربه در خانه، استفاده از مرگ موش و استفاده از انواع تله موش مرسوم بوده اما یکی از جدیدترین ابزار و روشها برای به دام انداختن موشها استفاده از چسب موش که موجب میشود حیوان بینوا به تله بچسبد و آنقدر دست و پا بزند تا بمیرد.
سم پاشی در محل فرود پرندگان
اما هفته گذشته منابع محلی دشت آزادگان، شکل تازهای از بیرحمی شکارچیان را آشکار کردند که در نوع خود بینظیر است تعدادی از صیادان و قاچاقچیان با سم پاشی در اراضی زیر کشت واقع شده در محدوده تالاب هورالعظیم باعث شدهاند که شمار زیادی پرنده و حتی شغال کشته شوند.
در واقع قاچاقچیان به منظور سودجویی مقدار زیادی سم را در اراضی کشاورزی در محدوده تالاب رها کرده و این موضوع باعث شده تا پرندگانی چون قمری، یاکریم، چکاوک، سار، گنجشک، دلیجه، چنگر، دراج، کلاغ ابلغ و حیواناتی همچون روباه، گربه وحشی، شغال و کفتار تلف شوند.
در حالی که آمارهای بومیان منطقه حکایت از مرگ صدها پرنده در این ماجرا دارد گفته میشود که سم ریزی توسط سودجویان به دلیل لجاجت و دشمنی با محیط بانانی که منطقه را برای آنان ناامن کردهاند صورت گرفته اما مدیرکل محیط زیست خوزستان دلیل این اقدام بیرحمانه شکارچیان را فروش هر چه سریعتر لاشه این پرندگان در بازار عنوان میکند.
به گفته او، بدن این پرندگان بعد از تلف شدن همچنان گرم است و شکارچیان با بریدن سر آنها و با قیمت کمی اقدام به فروش پرندگان در بازاراین شهرستان میکنند.
وقوع چنین ماجراهای دلخراش در فاصله کمتر از سه هفته اخیر نشان از روند رو به گسترش کشتار حیوانات حتی گونههای کمیاب و در معرض انقراض و نابودی تمام اصولی دارد که زمانی حتی شکارچیان غیرمجاز آنها را رعایت میکردند.
آموزش منفعلترین بخش سازمان محیط زیست
آنطور که دکتر اسماعیل کهرم میگوید: شیوه رفتار ما با دیگران باید اصلاح شود و آهو و ماهی و پرنده در اینجا، به خودی خود مطرح نیست. این گروه از مردم ناراحتی و ناهنجاریهای ذهنی دارند که باید درمان شوند.
او این افراد را شکار کش و نه شکارچی معرفی میکند: کسانی که پس از تعقیب یک آهو با موتور سیکلت در حالی که حیوان بیچاره نفسش بند آمده سرش را میبرند و از خوردن گوشت کباب شده آن لذت میبرند در زندگی شخصی هم افراد قسی القلبی هستند و قطعاً رسم مردانگی را در دیگر ابعاد زندگیشان رعایت نمیکنند.
به اعتقاد این استاد دانشگاه، در این زمینه قوانین بسیار محکم و سختگیرانهای وجود دارد. اگر ۲۵ میلیون تومان جریمه بابت مرگ یک قلاده یوزپلنگ در نظر بگیرند، محیطبان چگونه میتواند معلمی که با خوروی ۱۰ میلیون تومانی خود یوزپلنگی را کشته، اعمال قانون کند. سنگ بزرگ علامت نزدن است. مشکل، فرهنگی است. مردم باید به ارزش اینگونه حیوانات پی ببرند. کار فرهنگی در طول مدت اثرگذار است و در کوتاهمدت اثر چندانی نخواهد داشت. اگر الان کار فرهنگی را آغاز کنیم، در ۳۰ سال آینده یعنی در نسل دیگر، اثر خواهد گذاشت.
او به ضعف سازمان محیط زیست در بسیاری از زمینههای حفاظتی اشاره میکند و میگوید، معاونت آموزش سازمان محیط زیست یکی از منفعلترین بخشهای این سازمان است که تا کنون حتی یک قدم مثبت در زمینه فرهنگ سازی و آموزش اصولی برنداشته است.
شیوه سهل انگارانه برخورد سازمان محیط زیست با شکارچیان آنها را گستاخ کرده است
برخی دیگر از مدافعان حقوق حیوانات هم معتقدند شیوه سهل انگارانه برخورد سازمان با شکارچیان، افراد را برای شکار حیوانات در معرض خطر گستاخ کرده است.
شهرام امیری شریفی، مدیرعامل انجمن دیدهبان حقوق حیوانات از نقش و شیوه برخورد سازمان محیط زیست در قبال شکار حیوانات انتقاد میکند: وقتی سازمان محیط زیست شکارچیان را به عنوان همیاران محیط زیست معرفی میکند، طبیعی است که در عرض کمتر از ۳ هفته چنین وقایعی رخ میدهد در حالیکه رسالت سازمان محیط زیست ایجاب میکند که در برابر شکارچیان، چه مجاز و چه غیرمجاز بایستد.
به گفته او، این نشان میدهد که سازمان محیط زیست توان مقابله با شکارچیان و مدیریت آنها را ندارد و در واقع به جای حفاظت از محیط زیست، در نقش سال ۱۳۳۵ خود به عنوان سازمانی برای شکاربانی مانده است.
تحقیق و تفحص با موضوع شکار حیات وحش کلید میخورد
از سوی دیگر عضو هیات رئیسه فراکسیون محیط زیست مجلس نسبت به روند رو به رشد شکار گونههای نادر جانوری در کشور، هشدار میدهد: در صورت استمرار کم کاری سازمان حفاظت محیط زیست در حفاظت از گونههای نادر جانوری، مجلس مسئله تحقیق و تفحص از سازمان حفاظت محیط زیست را کلیدمی زند. و در صورت نبود برخورد قاطعانه از سوی مسئولان با این قبیل اقدامات مجلس تا رسیدن به نتیجه نهایی مجدانه این موضوع را پیگیری میکند.
حالا با توجه به اعلام آمادگی نمایندگان مجلس برا ی مقابله با این پدیده به نظر میرسد زمان آن رسیده است که سازمان محیط زیست بازنگری در قوانین محیط زیست را در جهت افزایش بازدارندگی از یک سو و آموزش و فرهنگ سازی را از سوی هر چه سریعتر در دستور کار خود قرار دهد.
منبع: جوان