با نزدیک شدن بهار شهر مشهد مثل سال های گذشته، در حال تبدیل شدن به موزه ای بزرگ است. این روزها هر چند فرآیند نصب و تکمیل نمادهای نوروزی هنوز به پایان نرسیده است، اما مشاهده تعدادی از این نمادها در گوشه و کنار شهر برای مشهدی ها و زائران علی بن موسی الرضا(ع) پیام آور سال جدید شده و بازار ثبت خاطره های بهاری را داغ کرده است.
امسال به همت هنرمندان و مدیریت امور هنری شهرداری مشهد، قرار است ۱۶۰ نماد نوروزی در ۲۵۰ نقطه شهر نصب شود.فرآیند نصب اولین بخش از این نمادهای نوروزی، از شامگاه ۲۵ اسفند آغاز شده است و تا ۲۸ اسفند ادامه دارد.
بخش دوم نمادهای نوروزی مشهد با موضوع «مهر مادری» نیز از ۴ فروردین هم زمان با ایام شهادت حضرت زهرا(س)، در سطح شهر به نمایش درمی آید. از آن جا که سال های گذشته نقدهایی به آثار به نمایش گذاشته شده در طرح «استقبال از بهار مشهد» مطرح شده بود، در اولین روزهای نمایش آثار طرح استقبال از بهار ۹۲ مروری بر تعدادی از این آثار داشتیم تا ببینیم آیا نقدهای مطرح شده در سال های گذشته، بر آثار امسال هم وارد است یا خیر.
مهم ترین نقدی که سال گذشته در کنار نقاط قوت نمادهای استقبال از بهار مطرح شد، نبود تناسب شایسته میان موضوعات این آثار با هویت فرهنگی مشهد بود. این گروه از کارشناسان معتقد بودند با توجه به این که وجود مضجع مطهر علی بن موسی الرضا(ع)، بنیاد اصلی هویت فرهنگی مشهد به حساب می آید، انتظار می رود در طرح استقبال از بهار نیز به آثار مرتبط با موضوعات مذهبی و به ویژه فرهنگ رضوی توجه بیشتری شود. به همین سبب مدیریت امور هنری شهرداری مشهد از ابتدای فرآیند اجرایی طرح استقبال از بهار ۹۲، این موضوع را مورد توجه قرار داد.
در فراخوان جشنواره امسال، امام رضا(ع) و شاهکار حرم مطهر رضوی، زیارت، شادی و نشاط، خاطره انگیزی، فصل بهار و آیین های نوروزی، به عنوان موضوعات اصلی و «مهر مادری» به عنوان موضوع ویژه جشنواره اعلام شد.
بر اساس آن هنرمندان نیز ۵ هزار و ۴۰۰ اثر بااین موضوعات به دبیرخانه جشنواره فرستادند. در این روزها آثار به نمایش درآمده در سطح شهر نیز حکایت از همین رویکرد را دارد. در واقع می توان گفت که در طرح استقبال از بهار امسال، توازن میان موضوعات گوناگون تا حدی برقرار شده است و آثاری با تنوع و زیبایی در خور تحسین در سطح شهر مشاهده می شود.
مشاهده بخشی از آثار که طی چند روز گذشته در شهر نصب شده است از این موضوع حکایت دارد که آثار امسال نه هم چون سال گذشته به سبب پرداختن بیش از اندازه به موضوع خاطره انگیزی و شادی و نشاط از مفاهیم فرهنگی و مذهبی دور شده است و نه نگاه مبالغه آمیز به آثار مرتبط با مفاهیم مذهبی، قالبی کلیشه ای به آثار داده است.
درهایی با نقش یاعلی بن موسی الرضا(ع)، انگشتری با نگین منقش به نام علی بن موسی الرضا(ع)، تصاویر حک شده روی آینه از سال های دور حرم مطهر رضوی، عکاسی که از مردم همراه با تصویر حرم مطهر عکس می گیرد، اثر حجمی یا مقلب القلوب و میزهایی که تصاویر سرداران شهید خطه خراسان قاب شده روی آ ن ها قرار دارد.
برخی از نمادهای نوروزی امسال با موضوعات رضوی و ارزشی است که این روزها در نقاط مختلف شهر، به چشم می آید. البته بخش دیگری از نمادهای مرتبط با مفاهیم مذهبی که با موضوع «مهر مادری» و «حضرت زهرا(س)» تهیه شده است، از ۴فروردین و در آستانه سالروز شهادت حضرت زهرا(س) در شهر نصب خواهد شد.
می توان گفت تعداد نمادهای مرتبط با موضوعات مذهبی و ارزشی طرح استقبال از بهار ۹۲، در مقایسه با سال های گذشته رشد قابل توجهی داشته است.
از سوی دیگر در موضوع های خاطره انگیزی، شادی و نشاط، فصل بهار و آیین های نوروزی نیز آثار قابل توجهی در میان آثار به نمایش در آمده در سطح شهر دیده می شود.
در این مطلب قصد پرداختن به سطح کیفی آثار را نداریم، اما به لحاظ موضوعی می توان گفت در این بخش هم آثار، تنوع نسبی قابل قبولی دارند.البته در این بخش هم تلاش شده در برخی موارد با طراحی آثار تلفیقی، ترکیبی میان موضوعات اصلی آثار با مفاهیم ارزشی و معنوی برقرار شود. نماد عکاس و درهای منقش به اسلیمی های رنگی در خیابان احمدآباد، نمونه هایی از آن است. کلبه های چوبی، نمایشگاه تلویزیون های قدیمی، ترازوی سیب، ماشین تایپ و پیرمردی که روی پل آزادی نشسته از جمله نمادهایی است که با موضوعات شادی و نشاط، خاطره انگیزی و فصل بهار و آیین های نوروزی، طی چند روز گذشته در سطح شهر به نمایش در آمده است.
خراسان