محمد حسین کلهر: خلیج فارس، نام تاریخی آبهایی است که از زمان باستان تا به حال به کار برده شده است. مدارک متقنی وجود دارد که یونانیان آن را Sinus Persicus و عربها نیز قرنها آن را خلیج فارس یا بحر فارس مینامیدند. اما این عنوان در سالهای اخیر بارها از سوی کشورهای نوپای حاشیه خلیجفارس مورد تعرض و تحریف قرار گرفت. اقداماتی که به نظر میرسید از سوی ایادی استکبار جهانی و برای ایجاد اختلاف در منطقه خاورمیانه صورت میگیرد.
با جدیتر شدن این هجمهها و با توجه به حقانیت و کاربرد مستمر نام خلیج فارس در همه زبانها و زمانها، مقامهای رسمی کشور شروع به موضعگیری کردند و از اوایل دهه هشتاد نگاهها به خلیج فارس رنگ و بوی ملی گرفت.
تیرماه سال ۱۳۸۴ بود که به پیشنهاد شورای فرهنگ عمومی و برای جلوگیری از مخدوششدن هویت فرهنگی و تاریخی ملت ایران ، شورای عالی انقلاب فرهنگی روز اخراج پرتغالیها از تنگه هرمز (یعنی ۱۰ اردیبهشت) را به عنوان روز ملی خلیج فارس نامگذاری کرد. ماجرای بازپسگیری جزیره هرمز به ۲۱ آوریل سال ۱۶۲۲ یعنی چهار قرن پیش باز میگردد.
به گفته محمود احمدینژاد، ثبت خلیج فارس و روز ملی آن فقط به دلیل دعوا بر سر یک نام یا یک عکسالعمل نیست، بلکه ثبت یک روز به نام روز ملی خلیج فارس یک غبارروبی و یک یادآوری است. آقای رئیسجمهور در دهم اردیبهشت ۱۳۸۸ در جزیره کیش تمبر روز ملی خلیج فارس را رونمایی کرد و افزود: ثبت ملی خلیج فارس که برای شناسایی ارزشهای این منطقه است، مهر تائید و تأکید مجددی است بر ویژگیهای تمدن ملت ایران و تلاش بیشتر برای پیوستگی صلح و برادری در منطقه.
۹ ماه بعد و در اسفند ۱۳۸۸ یعنی در دور سوم سفرهای استانی رئیس جمهور و هیئت دولت، این پیشنهاد مطرح شد که جشنواره سالانه فرهنگی و هنری خلیج فارس در روز ملی آن برگزار شود. این پیشنهاد در سال بعد به صورت استانی محقق شد و از سال ۱۳۹۰ به صورت رسمی نخستین جشنواره بینالمللی فرهنگی هنری خلیج فارس کلید خورد. سید محمد حسینی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در نشست مطبوعاتی این جشنواره گفت: استعمارگران از جمله انگلیس و پرتغال از قدیم چشم طمع به خلیج فارس داشتند. حتی در دوران ۸ سال دفاع مقدس نیز شهدای بسیاری را در نبرد رویاروی با آمریکا تقدیم کردیم. هنوز هم خطر حضور بیگانگان در منطقه وجود دارد. بنابراین به عناوین مختلف باید از هویت خلیج فارس صیانت کرد و در این صیانت، یک بخش بر دوش وزارت خارجه است و بخش فرهنگی را نیز وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بهعهده میگیرد.
حسینی ادامه داد: امیدواریم و تلاش میکنیم تا مجلس شورای اسلامی برای جشنواره خلیج فارس مانند جشنواره امام رضا علیه السّلام یک ردیف بودجه مشخص سالانه در نظر بگیرد، زیرا این کار به گسترش فعالیتهای بینالمللی جشنواره میانجامد.
نخستین دوره جشنواره خلیجفارس با حضور معاون اول رئیس جمهور و با تقدیر از ۱۷ شخصیت تأثیرگذار در حوزه خلیج فارس به کار خود پایان داد. البته قبل از برگزاری مراسم اختتامیه، پرچم سه رنگ جمهوری اسلامی ایران به صورت نمادین در قلعه پرتغالیها واقع در جزیره هرمز به اهتزاز در آمد. همچنین بزرگترین نقشه خاکی جهان با موضوع خلیج فارس و در ابعاد ۲۵ متر در ۲۵ متر رونمایی شد.
دومین دوره جشنواره سال گذشته در حالی برگزار شد که با شور و هیجان بیشتری برخوردار بود. جالبتر اینکه اینبار به جای حضور مهمانان و مدعوین در جزیره هرمز، آنها با یک پرواز اختصاصی وارد یکی از جزایر سهگانه ایرانی یعنی جزیره ابوموسی شدند. جزیرهای که ۵ هزار ساکن دارد و تقریبا همه آنها یکدیگر را میشناسند. از دیگر ویژگیهای جالب ابوموسی این است که خدمات رفاهی و شهری در آن رایگان بوده و این موضوع تمام هزینههای درمانی را نیز شامل میشود. از ابوموسی تا بندرعباس با هواپیما حدود ۳۰ دقیقه فاصله است اما همین مسیر با لنج نزدیک به ۸ ساعت به طول میانجامد! این جزیره ایرانی روزی یک پرواز رایگان به بندرعباس دارد که البته فقط برای ساکنان و اسامی مورد تأیید فرمانداری قابل استفاده است. ظرفیت این پرواز حدود ۵۰ نفر است که در ایام تعطیل به هیچ وجه پاسخگوی نیاز اهالی جزیره نیست.
به هر صورت، دومین دوره جشنواره خلیج فارس هم برگزار شد و شاید مهمترین دستاورد آن کلنگزنی دروازه خلیج فارس باشد. کلنگ دروازه با شعار «به یاد شهدای خلیج فارس» و در ابتدای بلوار خلیج فارس واقع در بندرعباس به زمین زده شد.
این دروازه یک نماد ملی است که دو بادگیر به ارتفاع ۱۱ متر را شامل میشود و بر اساس اعلام وزیر ارشاد، با بودجهای ۶ میلیارد ریالی ساخته میشود و سال آینده در سومین جشنواره ملی خلیج فارس به بهرهبرداری خواهد رسید. البته امیدواریم با افزایش نرخ تورم، این پروژه با کسری بودجه روبهرو نشود.
در پایان باید گفت: خوشبختانه پس از برگزاری مطلوب دو دوره نخست جشنواره بینالمللی خلیج فارس، دبیرخانه دائمی این جشنواره در استان هرمزگان راهاندازی شده و بر اساس حکم وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، مسئولیت آن بر عهده «همایون امیرزاده» است. امیرزاده قبلاً مدیرکل ارشاد استان هرمزگان بوده و هماکنون رئیس هیئت بررسی صدور پروانه نشر کتاب کشور و مشاور استاندار هرمزگان است.
فارس