عضو هیئت عالی حل اختلاف قوا در برنامه «دیروز، امروز و فردا» گفت که می‌توانیم قانون را به روز کنیم تا دیگر برای ریاست جمهوری لشکرکشی نشود، همچنین نماینده تهران در مجلس هم اعلام کرد که ما صرفاً یک رئیس‌جمهور سیاسی نمی‌خواهیم.
سیدمرتضی نبوی عضو هیئت عالی حل اختلاف قوا، محمد کوثری عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس و آیت‌الله کعبی عضو مجلس خبرگان در برنامه این هفته «دیروز، امروز، فردا» در مورد ویژگی‌های رجل سیاسی و مذهبی به بحث و تبادل نظر پرداختند.
در ابتدای این برنامه، سیدمرتضی نبوی در مورد ضرورت واژه رجل سیاسی و مذهبی در قانون اساسی چیست؟، گفت: از میان رجال سیاسی و مذهبی، یک شخصیت تراز بالا با پشتوانه بالای مذهبی و سیاسی باید رجل سیاسی انتخاب شود؛ دلیلش این است که قانون اساسی مسئولیت‌هایی که برای شخص دوم مملکت پیش‌بینی کرده‌اند، مسئولیت‌های سنگینی است.
وی افزود: طبق اصل ۱۲۱ وقتی رئیس‌جمهور باید سوگند یاد کند، می‌گوید من به عنوان رئیس‌جمهور سوگند یاد می‌کنم که پاسدار مذهب رسمی و قانون اساسی کشور باشم. کسی که می‌خواهد پاسدار مذهب رسمی کشور باشد باید آگاهی خوبی نسبت به دین و مذهب داشته باشد. یک مجموعه اجرایی بزرگ زیرمجموعه دولت است و این مسئولیت‌های گسترده مستلزم این است که کسی این پست را تصاحب کند که قبلاً تجربه کافی کسب کرده باشد و در طول مدیریت خود اثبات کرده باشد که نسبت به دیگر نخبگان سیاسی یک سر و گردن بالاتر است.
نبوی تصریح کرد: تدیّن و تشخص فرد باید برای مردم مسلم شده باشد. باید به راهبردهای مقام معظم رهبری هم در این مورد مراجعه کنیم تا این ویژگی‌ها برایمان روشن‌تر شود. در صحبت بسیار مهم رهبری در ابتدای امسال، ایشان فرمودند رئیس‌جمهور باید پایبند به انقلاب و ارزش‌ها و همچنین منافع ملی و عقل جمعی باشد. رهبری همچنین فرمودند که رئیس‌جمهور باید پایبند به تدبیر باشد. ما نظامی هستیم که در این دنیای پیچیده، باید عقول همه جوامع را به خودمان اضافه کنیم و بهترین تدبیر را اتخاذ کنیم.
وی ادامه داد: از طرفی رهبری در آخرین سخنرانی‌های سال ۹۱ فرمودند که رئیس‌جمهور باید توانایی کار اجرایی داشته باشد و نسبت به نظام دلبسته باشد.
به گزارش فارس، محمد کوثری نماینده مردم تهران در خانه ملت نیز در ابتدای برنامه در مورد شفافیت تعریف رجل سیاسی و مذهبی، توضیح داد: مجلس در مقاطع مختلف دست به اقداماتی در جهت اصلاح قانون انتخابات و رأی‌دهندگان و کاندیداها انجام داده است؛ آخرین مورد هم در تیر ماه سال ۹۱ بود که این مسئله به بحث گذاشته شد و در نهایت در بندهای مختلف این قانون اصلاحاتی صورت گرفت. مخصوصاً در ماده ۳۱ و ۳۵ این قانون بحث‌های زیادی وجود داشت که با بحث در مجلس مورد بررسی و اصلاح قرارگرفت.
وی افزود: در نهایت این قانون وقتی به شورای نگهبان ارسال شد اعلام شد که تفسیر رجل سیاسی و مذهبی در اصل ۱۰۵ قانون سیاسی، بر عهده شورای نگهبان است و ماده ۳۵ قانون ارسالی از سوی مجلس، این موضوع را نقض کرده بود. به همین دلیل این ماده از قانون تصویبی حذف شد.
آیت‌الله کعبی نیز در پاسخ به این پرسش که چرا تاکنون تفسیر صریحی از رجل سیاسی و مذهبی نداشته‌ایم، تأکید کرد: طبق بند ۹ اصل ۱۱۰ قانون اساسی، تعیین صلاحیت کاندیداهای ریاست جمهوری بر عهده شورای نگهبان گذاشته شده است. در دوره‌ای که بنده در شورای نگهبان بودم و متناسب بود با نهمین دوره و دهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری، بنده پیشنهاد دادم که خوب است که شرایط مندرج در اصل ۱۱۵ را بازتعریف کنیم. در نهایت به این نتیجه رسیدیم که ریز توضیحات این اصل را در یک جدول تدوین کنیم و از آن برای تشخیص استفاده کنیم.
وی اضافه کرد: شورای نگهبان تشخیص داده است که برای دوره یازدهم آیین‌نامه داخلی اصل ۱۱۵ را به صورت مبسوط بست، تفسیر و توضیح دهد. در آخرین جلسه شورای نگهبان بخشی از موارد اصل ۱۱۵ مورد بحث قرار گرفته است و توضیحات به وقت مقتضی ارائه خواهد شد.
این عضو مجلس خبرگان رهبری خاطرنشان کرد: به نظرم اصل ۱۱۵ به صورت گویا وظایف ریاست‌جمهوری را بیان کرده است. بار اصلی اداره کشور بعد از رهبری بر عهده دستگاه اجرایی است. رهبری به شفافیت بیان کرده‌اند کسی که می‌خواهد نامزد شود باید در قد و وزن ریاست‌جمهوری باشد. ممکن است یک نفری صلاحیت وزارت یا استاندار شدن را داشته باشد اما صلاحیت لازم را برای ریاست‌جمهوری را نداشته باشد.
وی همچنین گفت: بر اساس بند ۹ اصل ۱۱۰، صلاحیت کاندیداهای ریاست‌جمهوری باید قبل از انتخابات به تأیید شورای نگهبان برسد. شورای نگهبان فعلاً در مقام تفسیر نیست. تفسیر یعنی یک جایی از یکی از اصول قانون اساسی دارای ابهام است و برداشت‌های گوناگونی از آن انجام می‌شد، باید آن را تفسیر کرد، ولی فعلاً آنطور که مشخص است تا اینجا شورای نگهبان در مقام تفسیر نبوده است. من می‌خواهم بگویم شاید یک راه دیگری هم وجود دارد. یکی از اولویت‌های سیاست‌های کلان، سیاست‌های انتخاباتی است. به نظرم اگر این موضوع توسط رهبری ابلاغ شود، درصد قابل توجهی از این ابهامات برطرف خواهد شد.
نبوی در مورد تعدد داوطلبان شرکت در انتخابات ریاست‌جمهوری نیز تصریح کرد: بیشتر کسانی که اعلام آمادگی می‌کنند می‌گویند ما احساس تکلیف کرده‌ایم. فکر می‌کنم اگر تجربیات گذشته و سخنان رهبری را مورد بررسی قرار دهیم به این نتیجه می‌رسیم که باید هر کسی بین خودش و خدای خود فکر کند که آیا چنین استطاعتی را دارد یا خیر.
نبوی افزود: ما تا سال ۸۴ یکسری شخصیت‌هایی را داشتیم که در تراز اول بودند و سوابق انقلابی زیادی داشتند و در رده‌های مختلف تکرار می‌شدند. سال ۸۴ شخصی از یک نسل جدیدتر که سابقه زیادی هم نداشت آمد و مردم هم به او رأی دادند. از آن مرحله به بعد فضایی باز شد که چرا ما نیاییم؟ خیلی‌ها احساس تکلیف می‌کنند که وقتی آقای احمدی‌نژاد می‌آید و رأی می‌آورد، چرا ما انجام وظیفه نکنیم؟ این البته یک حُسن و انتقال قدرت از نسلی به نسل بعدی است. این موضوع نباید به نسل‌های قدیمی بر بخورد. بافت جامعه ما و سلایق ما تغییر کرده است و استعدادهای جدید هم باید مطرح شود.
کوثری در ادامه برنامه اظهار داشت: من هم با صحبت آقای نبوی موافقم. ما از سال ۸۴ کسانی که از قبل انقلاب شناخته شده بودند و بعد از انقلاب هم مسئولیت‌های بزرگی داشتند، به افرادی رسیدیم که قبل از انقلاب جوان و نوجوان بودند و بعد از انقلاب کم کم وارد فاز مدیریتی شدند. این همان انتقال قدرت نسلی است که آقای نبوی گفتند. از طرفی چون ما در کشور حزب نداریم، تا الآن به این صورت است که هر کسی می‌آید و وارد چرخه رقابت انتخاباتی می‌شود.
نماینده تهران در مجلس تصریح کرد: الآن نسبت به دوره‌های گذشته، افراد شاخص بیشتری اعلام حضور کرده‌اند. اینجاست که باید بنشینیم و نسبت به معایب و محاسن حضور افراد در انتخابات بحث کنیم که آیا این قانون درست است یا اینکه باید در قانون تجدیدنظر کنیم تا کسانی که واقعاً دارای صلاحیت هستند برای کاندیداتوری نام‌نویسی کنند.
نبوی ادامه داد: پدیده ائتلاف‌ها موضوع جدید و جالبی است. این موضوع می‌تواند زمینه‌ساز اصلاح رفتار باشد و می‌تواند برای مردم اطمینان بخش باشد و مردم را از سردرگمی خارج کند.
کوثری هم گفت: وقتی با مردم صحبت می‌کنیم می‌گویند بالاخره چه کسی می‌آید؟ ائتلاف‌ها می‌گویند ما از بین مثلاً پنج نفر یکی را معرفی می‌کنیم. بعضی‌ها هم هستند که به صورت تک نفره آمده‌اند و اینطور آرا شکسته می‌شود، این در حالی است که در کشورهای مدعی دموکراسی از دو حزب خاص دو کاندید می‌آید و مردم به این دو کاندید رأی می‌دهند.
نبوی در ادامه صحبت‌های کوثری اظهار داشت: ما می‌توانیم قانون را به روز و شفاف کنیم تا دیگر برای ریاست‌جمهوری لشکرکشی نشود و کسانی که در تراز رجال سیاسی-مذهبی هستند و می‌توانند بار سنگین ریاست‌جمهوری را به دوش بکشند.
کوثری گفت: مجلس قدم‌های خوبی در این زمینه برداشت اما شورای نگهبان به حق ایراداتی را به آن وارد کرد.
نبوی در پاسخ گفت: در عین حال در قانون اساسی می‌توان به بعضی از این ابهامات پاسخ داد.
کعبی در ادامه برنامه با بیان اینکه شورای نگهبان حداقل صلاحیت‌ها را مشخص می‌کند و مردم باید شخص اصلح را انتخاب کنند، گفت: تلاش برای تشخیص به اصلح و تبلیغ و رأی به اصلح واجب است. اصل تحقیق بر عهده مردم است و با ائتلاف و … نمی‌توان به نتیجه کاملی رسید. در این دوره مکانیسم انتخاب هیئت اجرایی مرکزی انتخابات اینطور است که وزیر کشور ۳۰ نفر معتمد را علاوه بر وزیر کشور، نماینده مجلس و وزیر اطلاعات را به شورای نگهبان معرفی می‌کند. این یعنی این بار اجرای انتخابات صد در صد مردمی است. در انتخابات ریاست‌جمهوری وظیفه خاص تشخیص صلاحیت بر عهده شورای نگهبان است.
«اگر قانونی این موضوع را نقض کند، به تهدید وظایف شورای نگهبان می‌انجامد و به همین دلیل هم شورای نگهبان قانون اخیر مجلس را رد کرد.»
سیدمرتضی نبوی در مورد اینکه اگر انتخاب خوبی صورت بگیرد، چه اثراتی در پی خواهد داشت، متذکر شد: به طور کلی بیشتر اختلافات به برداشت‌های متفاوت از قانون اساسی برمی‌گردد. قوه مجریه یک برداشتی از یکی از اصل‌های قانون اساسی دارد و مثلاً قوه قضاییه از همان بند برداشت دیگری دارد؛ همین جا باید بگویم که واقعاً بعضی از اصول جای اختلاف برداشت هم دارد که این موضوعات راه حل دارد و نیازی به دعوا و اختلاف نیست. وقتی مقام معظم رهبری می‌فرمایند رئیس‌جمهور باید به قانون اساسی پایبند باشد یعنی او باید تسلیم قانون باشد که اگر اینطور باشد طرف باید اهل عقلانیت و منطق باشد تا خیلی زود مشکلات حل شود.
نبوی خاطرنشان کرد:وقتی می‌گوییم رجل سیاسی-مذهبی، یعنی هم باید به قانون اساسی و راهکارهایش آشنا باشد و هم نسبت به دین و مذهب آشنایی و تسلط داشته باشد.
کوثری هم در ادامه صحبت‌های نبوی اظهار داشت: قانون اساسی رجل سیاسی–مذهبی را به صورت کامل توضیح داده است. کسی که رئیس‌جمهور می‌شود باید به سوگندی که می‌خورد عمل کند. ما صرفاً یک رئیس‌جمهور سیاسی نمی‌خواهیم و کسی را می‌خواهیم که علم و اخلاق را هم ترویج دهد. ما بر اساس اسلام ناب انقلاب کرده‌ایم.
وی افزود: من فکر می‌کنم مردم ما از کاندیداها انتظار دارند که اولاً علیه یکدیگر صحبت کنند و یکدیگر را تخریب کنند. این موضوع اصلاً اخلاقی نیست. نکته دوم این است که باید روشن باشد پول تبلیغات کاندیداها از کجا تأمین می‌شود. یک مواقعی هست که مردم عادی به صورت خود جوش به تبلیغ فلان کاندید کمک می‌کنند اما گاهی عده‌ای هزینه‌های بسیار زیادی برای تبلیغ می‌کنند که برای مردم سؤال می‌شود که این هزینه‌ها از کجا تأمین می‌شود.
این نماینده مجلس در بخش دیگری از سخنانش گفت: مسئله دیگر این است که کاندیداها باید به جای تخریب، به ارائه برنامه‌های خود بپردازند. قانون در بحث تبلیغات تا حدی موضوعات را مشخص کرده که اگر رعایت نشود، تخلف صورت گرفته است. اگر کسی این موضوع را رعایت نکند و در گام اول تخلف کند، نمی‌توان از او انتظار داشت بعد از تصدی ریاست‌جمهوری بدون تخلف کار کند.
نبوی هم افزود: رسانه‌ها و جریان‌های سیاسی باید کمک کنند فضا عقلانی باشد نه یک فضای احساسی و تخریبی! شرایط باید طوری فراهم شود که مردم در یک فضای عقلانی درست تصمیم بگیرند. شرایط کاندیداها باید با هم مقایسه شود و در نهایت بهترین تصمیم توسط مردم گرفته شود.
آیت‌الله کعبی هم در انتهای برنامه تصریح کرد: دشمن از تجربه فتنه ۸۸ می‌خواهد استفاده کند و جنگ رسانه‌ای شدیدی را هم شروع کرده است و چه بسا در مورد تأیید صلاحیت‌ها می‌خواهد بستری برای فتنه فراهم کند. این برای ملت ما تجربه شده است و ملت امروز دیگر آماده است و بلافاصله با هر فتنه‌ای برخورد خواهد کرد. من توصیه می‌کنم کسانی که واقعاً شرایط کاندیدا شدن را دارند ثبت‌نام کنند. رجل مذهبی یعنی کسی که نسبت به قواعد و قوانین اسلام آشنایی داشته باشد. رجل سیاسی هم یعنی کسی که معروف و نامدار باشد و بتواند به خوبی مدیریت کند.
