پس از انقراض حکومت مسلمانان در شبه قاره و روی کار آمدن سیک‌ها در «پنجاب» در قرن ۱۸ میلادی، سیک‌ها این مسجد بزرگ را تصرف کرده و از آن به عنوان سنگر، پادگان نظامی، مرکز مهمات و طویله اسب‌ها استفاده می‌کردند؛ سنگ‌های قدیمی و لوازم گران‌بهای مسجد نیز در همین زمان از بین رفت.
طبق نوشته «کیومرث امیری» در کتاب «سرزمین و مردم پاکستان» در سال ۱۸۴۹ انگلیسی‌ها پنجاب را از سیک‌ها گرفتند و این مسجد به تصرف آنان در آمد و تا سال ۱۸۵۵ ورود نمازگزاران به آن ممنوع بود تا اینکه در سال ۱۸۵۶ مسجد به مسلمانان بازگشت.در سال ۱۹۴۷ و همزمان با تأسیس پاکستان، بازسازی همه جانبه مسجد آغاز شد و اداره اوقاف پنجاب اداره مسجد و تعیین امام جماعت و خطیب و مؤذن آن را بر عهده گرفت.صحن این مسجد شبیه مسجد کوفه و نمای بیرونی و محراب آن از مسجد اموی در سوریه الهام گرفته شده است.
بخشی از اتاق‌های مسجد در طبقه دوم مسجد گنجینه اشیاء مقدس است و طبق نوشته کیومرث امیری، این اشیا به پیامبر بزرگ اسلام و امام علی و حضرت فاطمه و امام حسن (علیهم السلام) و «اویس قرنی» و «شیخ عبدالقادر گیلانی» منسوب است.برخی از آثاری که در این گنجینه به پیامبر اسلام و خاندان مطهر او منتسب شده است، لباس‌های مطهر پیامبر بزرگ اسلام و عمامه منتسب به امام علی(ع) و همچنین عمامه و کلاهی از امام حسن(ع) و جانماز و روسری منتسب به حضرت فاطمه (سلام الله علیها ) است.
ورودی این مسجد خود بنایی کامل و شاهانه به سبک معماری دوره تیموریان هند است که در دو طبقه و به صورت مکعب و شامل اقامتگاه، مکتب و کتابخانه مسجد است.شبستان مسجد به ۲ بخش تقسیم شده است در قسمت جلو در بزرگ و در وسط، پنج، پنجدری کوچک در شمال و جنوب قرار دارد. و در عقب شبستان نیز درها به همان ترتیب و تعداد است و در وسط شبستان عقبی که با سنگ سفید ساخته شده است محراب و منبر قرار دارد.از مشخصات معروف مسجد پادشاهی لاهورچهار گلدسته بلند آن است که با سنگ سرخ در چهار گوشه مسجد بنا شده و طول هر گلدسته به ۴۳ متر می‌رسد و هر کدام روی سکویی هشت گوشه که شش متر از سطح مسجد بلندتر است قرار دارد.
هر گلدسته این مسجد نیز ۳ طبقه دارد و زائرین اجازه دارند که به بالای مناره‌ها بروند؛ مسجد نیز به شکل مربع ساخته شده و در وسط مسجد حوض آبی قرار دارد و در شمال و جنوب و شرق صحن دالانی ساخته شده که از سطح صحن حدود یک متر بلندتر است.
در حال حاضر در این مسجد نمازهای یومیه و همچین نماز عید فطر و عید قربان اقامه می‌شود و این مسجد علاوه بر عبادتگاه دارای جاذبه جهانگردی و گردشگری نیز هست و همه ساله صدها هزار جهانگرد خارجی از آن بازدید می‌کنند.
مزار اقبال لاهوری که در جنوب شرقی مسجد لاهور موقعیت دارد، بسیار ساده و بی آلایش است و سنگ مزار مرمرین او در داخل اتاقی است که طول آن هشت متر و عرض آن چهار متر است.بر روی سنگ مزار اقبال لاهوری این بیت به چشم می‌خورد:
آسودگی به گوشه هستی ندیده‌ایم
جان داده‌ایم و کُنج مزاری خریده‌ایم
اشعاری از اقبال بر روی سنگ‌های مرمر دیوار بیرونی مزار او نیز به چشم خورد:
بیا تا کار این امت بسازیم
قمار زندگی مردانه سازیم
چنان نالیم اندر مسجد شهر
که دل در سینه ملا گذاریم
فارس
