سرنخ نوشت:
کلمه زندان را که می‌شنوید یاد چه می‌افتید؟ کلمه زندان بار منفی دارد و آدم را یاد خلافکارها. دیوارهای بلند بارودار، زندانیان خسته و… می‌اندازد. البته این تصویر تصویر کاملاً درستی است. اما گاهی نیز تصاویری از زندان ثبت می شود که با معنایی که از زندان در ذهن‌مان داریم. کلی فرق دارد فکرش را بکنید که توی زندان‌ها، غذاهایی بدهند که در هتل‌های چهارستاره هم ندهند یا زندانیان خانوادگی زندگی کنند یا… گزارش زیر نگاهی دارد به عجیب‌ترین زندان جهان.
زندان یا هتل؟
بعضی از زندان‌ها به خاطر رفتار نامناسبی که با زندانی‌ها دارند، بسیار مشهورند. این زندان‌ها برای برقراری آرامش متوسل به روش‌های غیرانسانی می‌شوند، اما در اسکاندیناوی زندانی به نام هالدن ساخته شده که به دلیل رفتار مناسب با زندانی‌ها. به عنوان انسانی‌ترین زندان شناخته شده این زندان در شهر هالدن نروژ قرر دارد زندانی‌هایی که به هالدن فرستاده می‌شوند، در آنجا می‌توانند غذای خوب بخورند و قهوه گرم بنوشند. هر یک از سلولهای زندان مجهز به تلویزیون، یخجال فریزر کوچک و یک حمام اختصاصی برای زندانیان است. دور تا دور زندان را جنگل و درختان سرسبز احاطه کرده که منظره‌ای زیبا را به وجود آورده‌اند. شاید باور نکنید اما در زندان هالدن خطرناک‌ترین قاتل‌ها و سارقان نگهداری می‌شوند و این در حالی است که سیستم امنیتی زندان بسیار پایین است و زندانیانی که در هالدن به سر می‌برند به دلیل شرایط خوب زندان هیچ میلی به فرار ندارند.
زندان سیاه
زندان کریستی در سنت‌پترزبورگ روسیه قرار دارد. این زندان در دهه ۱۷۳۰ ساخته شده و هرآنجه که از یک زندان قدیمی به سبک روسی بخواهید در آن دیده می شد. زندان کریستی فضایی سرد و تاریک داشت و در چنین فضایی تعداد زندانیان کریستی بیش از ظرفیت معمول بود. در دهه ۱۹۹۰ طبق آمار گرفته شده ۱۲ هزار و ۵۰۰ زندانی تا زمان تعطیل شدن کریستی در آنجا نگهداری می‌شدند، در حالی که ظرفیت زندان ۱۱۵۰ نفر بود. هر سلول زندان کریستی فقط برای یک زندانی طراحی شده بود، اما زندانبان‌ها ۲۰ زندانی را در یک سلول و در بدترین شرایط نگه می‌داشتند. از آنجا که هر سلول یک تختخواب قرار داشت. زندانی‌ها به نوبت روی تخت می‌خوابیدند. شرایط نگهداری زندانی‌ها در کریستی آنقدر بد بود تااینکه با شورش خود زندانیان برای همیشه بسته شد.
تمرینات صبحگاهی عجیب
زندان سیبو در فیلیپین، یکی دیگر از زندان‌های معروف جهان است که امکانات امنیتی آن بسار بالاست و ظرفیت این زندان به ۱۶۰۰ نفر می‌رسد. موضوعی که باعث شد تا این زندان در ردیف عجیب‌ترین زندان‌های جهان جای بگیرد این بود که بین سال‌ها ۲۰۰۵ تا ۲۰۱۰ رئیس این زندان تصمیم گرفت برای سلامت روانی و جسمی زندانیان تمرین‌های ورزشی هماهنگی را ارائه دهد. هر روز صبح «اف گارسیا» رئیس زندان در مراسم صبحگاهی حاضر می‌شد تا با حضور او برنامه ورزشی اجرا شود گارسیا همه تمرینات زندانیان را فیلمبرداری کرده و آنها را برای نمایش در اینترنت می‌گذاشت. با وجود اینکه بیشتر زندانی‌های سیبو قاتل و بسیار خطرناک هستند اما با این روش تمرینات ورزشی روی انها تأثیر مثبت زیادی گذاشته و با استقبال زندانی‌ها روبه‌رو شده است.
قدم زندن در گرما
ماریکوپا کانتی در آریزونا. کلانتری به نام «جوآرپاریو» دارد، مردی که وقتی به ریاست زندان ماریکوپا کانتی رسید، روشی متفاوت برای رفتار با زندانیان را انتخاب کرد. این رئیس زندان معتقد است که باید زندانیان را تا جایی که امکان دارد مسخره کرد و برای همین آنها را در گرمای وحشتناک آریزونا در چادرهایی از جنس کرباس که مخصوص زندانی‌ها تهیه شده نگه می‌دارد. زندان ماریکوپا به نام «شهر جادری» نیز مشهور است. زندانیان چه زن و چه مرد، در گرمای آریزونا در چادر نگه داشته می‌شوند و هیچ‌گونه تجهیزات خنک‌کننده‌ای ندارند. آنها حتی مجبورند در ساعت‌های استراحت، تفریح و قدم‌زدنی نیز در گرمایی سوزان راه بروند. هرچند تاکنون اعتراضات زیادی نیسبت به رفتار بد با زندانیان ماریکوپا صورت گرفته و چنین رفتاری را غیرانسانی خوانده‌اند، اما رئیس این زندان معتقد است همان‌طور که نیروهای ارتش می‌توانند گرمای طاقت‌فرسا را تحمل کنند، پس زندانیان شهر چادری هم قادر به تحمل این گرما هستند.
زندان خانوادگی
زندان آرانجوئز از عجیب‌تین زندان‌های دنیاست که در آن سلولهای خانوادگی پنج ستاره‌ای ساخته شده. در و دیوار این سلول با شخصیت‌های دنیای کارتونی تزئین شده و تختخواب‌های کودک در سلول‌ها گذاشته شده تا کودکان بتوانند تا سن سه سالگی همراه والدین خود در زندان زندگی کنند. زندانی‌ها برای تأمین مخارج فرزندانشان می‌توانند در سوپرمارکت زندان کارکرده و در کلاس‌های آموزشی شرکت کنند.
سلولهای خانوادگی برای این ساخته شدکه کودکان بتوانند در کنار والدین زندانی خود بزرگ شوند و در عین حال احساس نکنند زندانی هستند زندانی‌هایی که بچه دارند در کلاس‌هایی شرکت می‌کنند تا به آنها آموزش لازم برای تربیت فرزند داده شود. کودکان علاوه‌بر اینکه می‌ـوانند در کنار والدین خود باشند، از امکاناتی مانند مهدکودک و حیاط بازی هم استفاده می‌کنند. هرچند در زندان آرانجوئز امکانات رفاهی زیادی برای کودکان فراهم شده اما در این بین بحث‌های بسیاری درباره اینکه آیا زندان محل مناسب برای رشد کودکان است یا خیر در گرفته است.
رستوران در زندان
ایتالیا به علت‌های گوناگونی مشهور است؛ از جمله به خاطر زندانی به نام «فورتزا مدیسئا». آشپزهای این زندان غذاهایی می‌پزند که فقط سر میز غذای رستوران‌های چهارستاره دیده می‌شود. عجیب‌تر اینکه آشپزها، خود زندانی‌ها هستند.
در سال ۲۰۰۶ در یک برنامه بازپروری مسئولان زندان تصمیم گرفتند داخل فورتزا یک رستوران راه‌اندازی کنند و از زندانی‌ها به عنوان پیش خدمت و آشپز استفاده کنند. این پروژه با موفقیت زیادی روبه‌رو شد و نه تنها مشتری‌های رستوران آنقدر زیاد شدند که برای خوردن غذا در این رستوران یک هفته زودتر می‌بایست میز رزرو می‌شد. با وجود اینکه شام خوردن در این زندان برای خیلی‌ها کمی ناراحت‌کننده است و احساسی امنیت کمتری دارند، اما مشتری‌ها می‌بایست برای ورود به این رستوران عدم سوء سابقه داشته باشند. میز، صندلی و ظروف رستوران فورتزا به دلیل مسائل امنیتی پلاستیکی است تا مبادا زندانی‌ها دست به عمل خطرناکی بزنند.
راه درخشان
زندان گراند کانتو در پرو به نام راه درخشان نیز معروف بود. این زندان تا زمان باز بودن توسط خود زندانی‌ها اداره می‌شد. اگرچه در این زندان مثل همه زندان‌ها نگهبانان نگهبانی می‌دادند. اما طولی نکشید که به خواست خود زندانی‌ها همه کارهای زندان به انها محول شد. زندانیان قانون خود را در زندان وضع کردند و برنامه‌ریزی‌های کاری و مطالعاتی انجام دادند. مسئولان زندان وقتی متوجه شدند که با چنین روشی زندانیان میل بیشتری به ماندن در زندان دارند و کمتر فرار می‌کنند، مانع این کار نشدند.
زندان قفس سنجاب
زندان قفس سنجاب در ایالت آیوا از سال ۱۹۶۹ تعطیل تا پیش از بسته شدن، قفس سنجاب به دلیل طراحی خاصی که داشت از عجیب‌تین زندان‌ها به شمار می‌رفت. ساختمان آجری این زندان در سال ۱۸۸۵ با هزینه‌ای تقریباً برابر با ۳۰ هزار دلار ساخته شد که تقریباً ۷۵ درصد از این مقدار پول صرف ساخت قسمت مرکزی زندان شد که به صورت دایره‌وار می چرخید. هر طبقه به ۱۰ سلول استوانه‌ای شکل تقسیم‌بندی شده بود. هدف از
ساخت این زندان امنیت بسیار بالا با کمترین توجه زندانبان‌ها بود. زندانبان‌ها برای نگهبانی دادن مجبور به راه رفتن در راهروها نبودند. آنها می‌توانستند در مرکز زندان دایره شکل بنشینند و بدون اینکه لازم به چرخیدن باشد، چشم از زندانی‌ها بر ندارند و نگاهشان به آن باشد.
زندان یا شهر؟
زندان «سنت‌پدرو» از عجایب بولیوی است که نزدیک به ۱۵۰۰ زندانی را در خود جای داده. اما این تعداد زندانی‌ها نیست که این زندان را به مکانی عجیب تبدیل کرده، بلکه محوطه زندان و مغازه‌ها، رستوران، آرایشگاه‌ها و حتی هتلی که در این زندان ساخته شده، آن را به جایی شگفت‌انگیز و دیدنی تبدیل کرده.
در زندان سنت پدرو، زندانیان می‌توانند در کنار خانواده‌شان زندگی کنند و بدون ترس از دستگیر شده توسط نگهبان‌ها، به خیابان که در حقیقت همان زندان است، بروند، خرید کنند و در رستوران غذا بخورند. داخل محوطه زندان نه تنها هیچ نگهبانی دیده نمی‌شود بلکه خبر از سلولهای تنگ و تاریک با میله‌های آهنی نیست و همه می‌توانند آزادانه در این زندان بچرخند. مهمترین نکته درباره سنت‌پدرو این است که اگر زندانی‌ها با یکدیگر دعوا کنند، مأموران زندان هیچ دخالتی نمی‌کنند و این خود زندانی‌ها هستند که باید مشکلات خود را حل کنند. زندان سنت‌پدرو به هشت بخش تقسیم شده. این زندان از منطقه فقیرنشین شروع می‌شود و تا بخش‌های اشرافی‌نشین ادامه دارد. در بخش اشرافی‌نشین زندانی دارای سلول اختصاصی با حمام، آشپزخانه، تلویزیون و حتی جکوزی هستند. البته اجاره ماهانه این سلولهای مجهز بین هزار تا ۱۵۰۰ دلار می‌باشد از این رو بیشتر زندانی‌ها در منطقه شلوغ و فقیرنشین زندگی می‌کنند. البته این زندانی‌ها هم باید کرایه سلول‌هایشان را پرداخت کنند و برای همین می‌بایست مثل افراد عادی در زندان کار کنند. بعضی از زندانی‌ها سبزی‌فروشی می‌کنند و عده‌ای دیگر در رستوران مشغول کارند. خلاصه در زندان سنت‌پدرو هر زندانی مثل یک فرد عادی آزادانه در شهر می‌چرخد و کار می‌کنند تا هزینه زندگی خود و خانواده اش را تأمین کند.
