معاون مطبوعاتی و اطلاع رسانی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در پیامی به مناسبت فرارسیدن روز خبرنگار تاکید کرد: با قلم خبرنگار نباید برای دیگران نوشت.
محمدجعفر محمدزاده به مناسبت فرارسیدن روز خبرنگار یادداشتی با عنوان «روز و راز خبرنگار» نوشته که در آن علاوه بر تبریک این روز به خبرنگاران، از رسالتهای خبرنگاری سخن گفته است.
متن کامل یادداشت معاون مطبوعاتی و اطلاع رسانی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی به شرح زیر است:
خبیر، نامی از نامهای خداوند است. فخر رازی از آن به «آگاهکننده» تعبیر و غزالی آن را «عالم به پوشیدهها» تفسیر میکند. خداوند در قرآن تنها ۴۵ بار با نام «خبیر» از خود یاد کرده است. «خبیر» از علیم نیز اخص است؛ زیرا خبیر، یعنی آگاه از دقایق و جزییات اشیاء و انسانها.
خبرنگار، وارث چنین نام بلندی است. خبرنگاری، حرفه و شغل نیست؛ فراتر از آن نوعی «رسالت» و گونهای هدایت و مدیریت خواستها و نیازهای جامعه است. برترین بندگان خدا، پیامآوران او بودهاند. همانان که از پس سالها تزکیه و تقوا و مرارت و مجاهدت به افتخار خبررسانی نایل آمدند و کسوت نبوت درپوشیدند. خبرنگار، بیرق چنین رسالتی را بر دوش دارد. (ابلغکم رسالات ربی و انا لکم ناصح امین)
با قلم خبرنگار نباید برای دیگران نوشت، نه له، نه علیه، قلم تنها راه را نشان میدهد؛ به رهروان نمیپردازد؛ مگر به ضرورت برای نشان دادن راه. این را جلال آلاحمد که خود روزگاری کسوت روزنامهنگاری بر تن داشت، در دیباچه نوشتار کوتاهی چنین گواهی داده است: «ای کاتب، بشارت ده به زیبایی و برادری و سلامت. در آن منگر که دیگری از تو چه میطلبد، به آن بنگر که دل از تو چه میطلبد، زینهار تا کلام را به خاطر نان نفروشی و روح را به خدمت جسم در نیاوری… و اگر میفروشی همان به که بازوی خود را، اما قلم را هرگز».
این جملات، گویای عظمت و منزلت حرفهای است که بر هزار توی تاریخ معاصر چنان پرتو افکند که جوامع انسانی، پوسته فرسوده خود را شکافتند و راه به روشنایی گشودند. در جامعه ما، ایران نیز در همه فراز و فرودها که پس از مشروطیت تا عصر حاضر روی داده است، خبرنگاران همواره سهمی شایسته و بسزا داشتهاند. از این رو هر چند حرفه خبرنگاری در ایران چندان دیر سال و کهن نیست؛ اما از اصالت و فرزانگی بیمانندی بهرهمند است.
پیشروان نهضتهای بزرگ معاصر همچون مشروطیت و انقلاب اسلامی یا «روزنامهنگار» بودهاند و یا به درستی با نقش مطبوعات در تنویر افکار عمومی آشنایی داشتهاند. بر پایه همین شناخت نیز کوشیدند تا مطبوعات را پررونق نگاه دارند و آن را آینه تمام نمای حرکتها و نهضتهای اجتماعی سازند. از این رو در کنار شهدای راه فضیلت، همواره باید از خبرنگاران و روزنامهنگارانی یاد کرد که در نگارش حقیقت از خون خویش مایه نهادند و صحیفه زمان را نقش هدایت زدند.
در روند انقلاب اسلامی و دفاع مقدس، آگاهی، شجاعت و وارستگی خبرنگاران میهنمان، نقش و تأثیری انکارناشدنی داشته که هنوز و همچنان، وجدانهای بیدار و نیرومند جامعه را به صیانت از میراث امام و شهدا فرامیخواند. از این رو در جایگاه رفیع و منزلت منیع خبرنگار و تأثیر همهجانبه و مهمی که در زندگی فردی و اجتماعی مخاطبان خود بر جا میگذارد، جای هیچگونه تردید نیست. تنها باید بر این نکته تأکید ورزید که منزلت رفیع، همراه و همزاد مسؤولیت خطیر است.
اگر ما اطلاعرسانی را هویت بخشی به مخاطب و جهتدهی به ذهنیت فردی و اجتماعی او میدانیم، باید پذیرفت که به همین اندازه نیز مسئول و مواخذیم. اگر حقیقت آدمی، همان اندیشههای او و ارزش او به اندازه همان آرمانهایی است که دنبال میکند، آنان که در کار اندیشهسازی و آرمانپردازیاند، به واقع با انسانیت انسان سرو کار دارند و چه مسؤولیتی از این دشوارتر؟
رفعت جایگاه خبرنگار از منظر فرهنگ اسلامی آنگاه به راستی تحقق مییابد که به اخلاق و منشِ پیامآوری آراسته باشد. در این صورت است که بالاترین شأن و جایگاه از آن خبرنگار خواهد بود.
امروز و از پس قرن طوفانزده گذشته، رسانههای بومی و منبعث از فرهنگ و تمدنهای اصیل در جای جای جهان در حال رشد و رویشند. رسانههایی که در روزگاری نه چندان دور در شرایط تقلید از جوامع غربی زاده شدند، امروز به برکت بیداری ملتها روی در مسیر خودباوری و هویتیابی دارند و فراتر از آن به الگوها و روشهایی نو برای گفتگو با مخاطبان بومی میاندیشند.
در چنین شرایطی چشم انداز رسانههای کشور، حرکت به سوی تهذیب و تعالی رسانهای متناسب با ارزشهای الهی است؛ افقی که جز با قلم توانای خبرنگاران متعهد و حق جو ترسیم نخواهد شد. اگر امروز از مسئولیت رسانهای سخن میگوییم، جلوهگاه آن قلم خبرنگاران و تعهد خبری آنهاست و اگر به تهذیب رسانهای و گسترش چتر فرهنگ بر صفحات مطبوعات و خبرگزاریها امید میبندیم، عنصر اصلی و بنیادین آن، قلم خبرنگاران است.
قلم خبرنگار، وجدان بیدار جامعهای است که علاوه بر هویت ملی با آرمانهایی فراتر از خاک و خون پیوند دارد. تقارن بهار قرآن را با روز خبرنگار که روز «اِنباء» و پیامرسانی است؛ با این امید گرامی میداریم که قلم خبرنگاران کشورمان همواره در مسیر حق جویی، شایسته سوگند خداوند و امانت اعتماد ملت باقی بماند.
منبع – مهر