افزودنی ماده‌ای است که به عمد یا غیرعمد به مواد غذایی اضافه میشود. افزودنی‌هایی که به شکل غیر عمد وارد مواد غذایی میشود، معمولاً به شکل تصادفی در طول مراحل بسته بندی یا انبار کردن به مواد غذایی اضافه میشوند، اما افزودنی‌هایی که به شکل عمدی به مواد غذایی اضافه میشوند، برای ایجاد اثرات مطلوب در ماده غذایی به کار می‌رود.، مدیر داخلی آزمایشگاه کنترل کیفی مواد غذایی، آشامیدنی، آرایشی و بهداشتی معاونت غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی اهواز با بیان این‌که یک نمونه از افزودنی‌هایی که به شکل عمدی استفاده میشود کلسیم پروپیونات است، افزود: این افزودنی به نان برای ممانعت از رشد کپک و افزایش بقای نان اضافه میشود. این ماده به شکل طبیعی در پنیر سوییسی وجود دارد و مقدار کلسیم پروپیونات موجود در اونس پنیر سوییسی برای محافظت از کپک زدن ۲ قرص نان کفایت می‌کند.
وی تصریح کرد: بیش از ۳ هزار نوع ماده در فرایندهای تولید مواد غذایی استفاده میشود که همه این‌ها فقط یک درصد وزن کل فراورده‌های غذایی را تشکیل می‌دهند. معمول‌ترین موادی که به عنوان افزودنی به کار می‌روند شامل شکر، نمک، فلفل، خردل، شیره ذرت، اسید سیتریک و جوش شیرین است. درویش‌نژاد با بیان این‌که این افزودنی‌ها ۹۸ درصد وزن همه افزودنی‌ها را تشکیل می‌دهند، خاطرنشان کرد: افزودنی‌های غذایی شامل عوامل رنگی، افزایش قابلیت پذیرش محصول و جذابیت آن، عوامل معطر کننده، افزایش عطر و بو، مواد مغذی، بهبود ارزش تغذیه‌ای، امولسیفایرها، پایدار کننده‌ها و حجم دهنده‌ها، دادن بافت و غلظت مطلوب است.
وی با اشاره به این‌که مباحث بسیاری در زمینه سلامت افزودنی‌های غذایی وجود دارند، اظهار کرد: ایمنی این مواد هنگامی تایید میشود که در دوزهای بالا به حیوانات آزمایشگاهی خورانده شوند و اثری از سرطان، نقص در زایش، جراحت یا سایر آسیب‌ها در آن‌ها دیده نشود. درویش‌نژاد افزود: در برخی افزودنی‌ها همچون ساخارین، رنگ‌های مصنوعی، نیترات سدیم، آسه سولفام پتاسیم، BHA وBHT هنگامی که در مقادیر بالا به حیوانات آزمایشگاهی داده شده، مواردی از سرطان مشاهده شده است. وی با اشاره به این‌که مقادیری که موجب ایجاد خطر برای سلامتی انسان میشود، معمولاً خیلی بیش از مقدار این افزودنی‌ها در مواد غذایی است، افزود: بیشتر افزودنی‌هایی که خطرناک شمرده میشوند در مقادیر ۱۰۰ برابر کمتر از آنچه بتوانند خطر ایجاد کنند، به مواد غذایی افزوده میشوند.
مواد غذایی که تحت عنوان «بدون افزودنی» برچسب خورده‌اند، لزوما سالم‌تر از مواد دیگر نیستند، اختلاف بین دو محصول ممکن است شامل حاوی شکر و نمک بودن یکی و عاری بودن دیگری از این‌ها باشد که بهترین راه برای قضاوت درباره ارزش غذایی محصول خواندن دقیق مواد تشکیل دهنده آن است. مهندس اعظم شمشیری، مسئول واحد اطلاع‌رسانی و رسیدگی به شکایات غذای مدیریت نظارت بر مواد غذایی معاونت غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی اهواز در این زمینه گفت: به یاد داشته باشید که انتخاب غذاهای گوناگون بهترین راه برای تضمین سلامت رژیم غذایی است که مصرف می‌کنید و این روش همچنین شما را از این‌که در معرض اثرات منفی یک نوع افزودنی به مدت طولانی قرار بگیرید، محافظت خواهد کرد.
ایران
