رییسجمهوری ایران، ملاقاتهای متعددی در دو روز گذشته در این کشور داشت؛ دیدار با همتایان چینی، قرقیز، قزاق و افغان خود. با این حال دیدار او با ولادیمیر پوتین، رییسجمهوری روسیه از اهمیت ویژهای برخوردار بود. حسن روحانی و ولادیمیر پوتین در این دیدار، برای همکاریهای بیشتر با یکدیگر تاکید کردند. روسیه، چین، قزاقستان، تاجیکستان، ازبکستان و قرقیزستان، اعضای سازمان همکاری شانگهای هستند و کشورهای ایران، پاکستان، مغولستان، افغانستان و هند اعضای ناظر این سازمان هستند. این دور نشست سران شورای همکاری سازمان شانگهای پنجشنبه و جمعه (۲۱ و ۲۲ شهریور- ۱۲ و ۱۳ سپتامبر) در شهر بیشکک پایتخت قرقیزستان برگزار شد، اعلام شده که مساله خروج نیروهای خارجی در سال۲۰۱۴ از افغانستان از موضوعهای مورد بحث سران در نشست بیشکک خواهد بود.
دیدار روحانی و پوتین عصر روز گذشته (جمعه) و در روز پایانی سفر حسن روحانی به قرقیزستان انجام شد. روحانی در این دیدار تاکید کرد که در مورد مساله هستهای ایران، «خواهان حلوفصل سریع موضوع در چارچوب مقررات بینالمللی هستیم.»«ایرنا» از بیشکک گزارش داد که روحانی در این دیدار تصریح کرده «در شرایط حساس منطقه بهویژه خاورمیانه هرچقدر مشورتها بیشتر باشد میتواند به حل مسایل کمک کند.» او اضافه کرد که «روسیه در این زمینه قدمهای مهمی در گذشته برداشته و امروز فرصت بیشتری فراهم است تا گامهای موثرتری برداریم.» روحانی در ادامه به ابتکار روسیه در مورد بحران سوریه اشاره کرد و اظهار کرد: «ابتکار روسیه در این بحران و همچنین قدمهایی که دولت سوریه برداشته است امیدی به وجود آورده که از جنگ جدید جلوگیری شود.» رییسجمهوری ایران همچنین از رییسجمهوری روسیه به دلیل پیام تبریک و حضور نماینده این کشور در مراسم تحلیف تشکر کرد و افزود: «روسیه با عنوان همسایه بزرگ ایران همواره مورد اهمیت همه دولتهای ایران بوده است و در دولت یازدهم نیز خواهان توسعه و گسترش روابط هستیم.» رییسجمهوری روسیه نیز در این دیدار، جمهوری اسلامی ایران را برای روسیه همسایهای بسیار خوب و مهم توصیف کرد و گفت: «تهران و مسکو میتوانند در زمینههای مختلف و در چارچوب همکاریهای منطقهای، دوجانبه و بینالمللی از جمله سازمان همکاری شانگهای فعالیتهای مشترک بیشتری انجام دهند.» پوتین افزود: «روسیه همکاریهای مشترک وسیعی را با ایران دنبال میکند و خواستار گسترش و تعمیق روابط و همکاریها هستیم.» خبرگزاری روسی «نووستی» خبر داده که پوتین اعلام کرد که «مسکو برای ادامه همکاریهای ثمربخش با تهران امیدوار است.» پوتین ایران را «کشوری همسایه و همسایهای خیرخواه» قلمداد کرد و گفت: «ما همکاریهای زیادی با ایران داشتهایم و امیدواریم این همکاریها در آینده نیز ادامه یابد.»در حالیکه پیشتر گمانهزنی شده بود که روحانی و پوتین در مورد «مساله احداث فاز دوم نیروگاه بوشهر» در این دیدار سخن بگویند، اما «دیمیتری پسکوف» دبیر مطبوعاتی رییسجمهور روسیه اعلام کرد که «ولادیمیر پوتین» و «حسن روحانی» روسای جمهور روسیه و ایران در این دیدار مساله احداث فاز دوم نیروگاه بوشهر را مورد بحث و مذاکره قرار ندادند. او همچنین خبر داد که روحانی از پوتین برای سفر به تهران دعوت کرده و «ولادیمیر پوتین در اولین فرصت به ایران سفر میکند.» «دیمیتری پسکوف» همچنین گفت که زمان این سفر از طریق مجاری دیپلماتیک بین دو کشور مورد توافق قرار میگیرد.» از نخستین دیدار پوتین و روحانی، روسای جمهور دو کشور همسایه، خبر بیشتری منتشر نشده است. این درحالی است که این دو کشور بر سر سوریه که از سوی آمریکا به جنگ تهدید شده، موضع مشترکی دارند. ولادیمیر پوتین، رییسجمهور روسیه، در سخنرانی رسمی خود در نشست سران شانگهای نیز گفت: «ایران مانند هر کشور دیگر کاملا حق برخورداری از برنامه صلحآمیز هستهای، از جمله غنیسازی، را دارد.»حسن روحانی نیز در سخنرانی خود در این سازمان گفت: «میتوان صلحآمیزبودن برنامه هستهای ایران را تضمین کرد» او تاکید کرد با «عزم سیاسی، اعتمادسازی و احترام متقابل، تامین منافع مشترک و تحقق عینی حقوق ایران» میتوان در یک دوره زمانی کوتاه به این تضمین متقابل دست یافت. روحانی افزود که ایران بر اساس حقوقش در معاهده منع گسترش سلاحهای هستهای، بر غنیسازی اورانیوم اصرار دارد. حسن روحانی، رییسجمهور ایران نسبت به مجهزشدن مخالفان بشار اسد به جنگافزار شیمیایی هشدار داده و آن را بزرگترین خطر برای امنیت خاورمیانه دانسته است. آقای روحانی در سخنرانی خود در اجلاس سران سازمان همکاری شانگهای در بیشکک گفته: «تسلیح گروههای افراطی و تکفیری و به ویژه دستیابی این گروهها به سلاحهای شیمیایی، بزرگترین خطر برای صلح و امنیت منطقه است و باید در تمامی طرحها مورد توجه قرار گیرد.»او در فراز دیگری از سخنرانی خود با اشاره به موضوع سوریه با پشتیبانی از طرح روسیه برای حل بحران این کشور گفت: ایران خود قربانی سلاحهای شیمیایی بوده است و به همین دلیل «مخالف هرگونه تولید، نگهداری و به کارگیری این سلاحها بوده، خواهان برچیدهشدن کلیه سلاحهای کشتار جمعی از منطقه است.»او بحران سوریه را «فاجعهای انسانی» خوانده و گفت این مساله تنها از «مسیر سیاسی و گفتوگو بین دولت سوریه و مخالفان سوری» حل میشود. رییسجمهور ایران گفت «همه طرفهای ذینفوذ باید مانند ایران برای تحقق چنین گفتوگوی سازندهای کمک کنند.» او ابراز امیدواری کرد که این سازمان بتواند برای نفی خشونت و افراطگرایی فعالیت کند. او همچنین بر خلع سلاح اتمی جهانی تاکید کرد. حسن روحانی در بخش دیگری از سخنانش از تحریمهای یکجانبهای که ایالات متحده و اتحادیه اروپا علیه صنعت نفت و نظام بانکی ایران وضع کردهاند، انتقاد کرد.
روزنامه شرق