وی همچنین گفت: آن مردی که در نیویورک در مقابل شش دیپلمات بسیار کارکشته قرار دارد، دلش به دعای مردم، حمایت نمایندگان مجلس، سپاه پاسداران، همه بسیجیها و از همه بالاتر به پشتیبانی مقام معظم رهبری باید گرم باشد.
به گزارش خبرنگار سیاسی خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)،حسامالدین آشنا که در موضوع بررسی دستاوردهای سفر رییسجمهور به نیویورک سخن میگفت، در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه چه چیزی باعث شد که رییسجمهور نهایتا تصمیم گرفتند که به نیویورک سفر کند، گفت: روشن است که سفر رییسجمهور به نیویورک برای شرکت در شصت و هشتمین مجمع عمومی سازمان ملل به مجموعهای از هماهنگیها و اطمینانها برای موفقیت در سفر نیاز داشت و تا ملاقاتهای مناسبی قطعی نشد و برنامهها به صورت رسمی اعلام نشد رییسجمهور تصمیم به این سفر نگرفت. آقای روحانی زمانی این سفر را انجام دادند که مطمئن شدند حداقلی از موفقیت تضمین شده است.
مشاور فرهنگی رییسجمهور همچنین در مورد پیام هیات ایرانی در جریان سفر به نیویورک و شرکت در مجمع عمومی سازمان ملل با بیان اینکه باید به دو موضوع به دقت توجه کنیم یعنی پیامهایی که میبریم و پیامهایی که میگیریم، گفت: پیام ایران به جهان در این سفر این بود که جمهوری اسلامی ایران طالب و منادی صلح، دوستی و قربانی خشونت است. ایران خواستار جهانی عاری از سلاح هستهیی است و برای انتقال این پیام طراحیهایی صورت گرفته بود و گفتمان مناسبی نیز در نظر گرفته شده است و تلاش شد تا این پیام به شیوه مناسبی بیان شود.
آشنا تصریح کرد: البته ما در این سفر به دنبال پیامهایی نیز بودیم تا از طرف مقابل بگیریم. ما سوال داشتیم که وضعیت امروز جهان چگونه است، آیا زمینه برای کارهای آینده ایران قابل فراهم شدن است؟ آیا دیدگاه دیگر کشورها نسبت به ایران از سال گذشته تا به امروز تغییری پیدا کرده است یا نه؟ در واقع ما باید مطمئن میشدیم که زمینههای لازم برای تحرک دیپلماسی ایرانی وجود دارد و این دو مساله در کنار هم سفر هیات ایرانی به نیویورک را ترجمه میکرد.
وی در مورد تعداد کم اعضای هیات اعزامی ایران به نیویورک، گفت: تیم محتوایی که همراه رییسجمهور به نیویورک رفته بودند در مجموع هشت نفر بودند و در بین این تیم کوچک در چهار حوزه دیپلماسی عمومی، سنتی، پنهان و رسانهای تقسیم کار صورت گرفته بود.
مشاور فرهنگی رییسجمهور با اعتقاد بر اینکه تیمهای کوچک در صورت تقسیم کار مناسب خیلی موفقتر میتوانند عمل کنند به برخی از سفرها که در گذشته به نیویورک صورت گرفته بود اشاره و تصریح کرد: در برخی از سفرها که در گذشته صورت میگرفت مثلا ۲۱۲ نفر هیات همراه بودند که ۱۹ نفر آنها اعضای خانواده بودند و اینگونه هیاتها نمیتوانند کمکی به پیشبرد دیپلماسی کنند.
آشنا در پاسخ به سوالی در ارتباط با پیام اصلی ایران در مجمع عمومی سازمان ملل متحد و اینکه آیا این پیام مورد توجه قرار گرفت یا نه؟ یادآورشد: دو واقعه در جریان این سفر رخ داد که هر دو قابل توجه است؛ یکی این بود که از سوی کشوری که دیگران آن را متهم به حمایت از افراطیگری و تروریسم میکنند، این موضوع مطرح شد که همه باید علیه خشونت، تندروی و افراطیگری متحد شوند و نکته دیگر این است که آیا جامعه جهانی این موضوع را میپذیرد یا نمیپذیرد؟ حتی اگر آنها این موضوع را نپذیرند و آنچه که مطرح شد به عنوان یک حرکت در جهان جا نیفتد، اینکه کشوری این مباحث را مطرح میکند که دیگران آن را متهم به این مساله کردند، بسیار در بهبود وجههاش در عرصه جهانی کمک خواهد کرد.
وی ادامه داد:از طرف دیگر شما باید توجه داشته باشید اینکه موضوعی در جهان جا بیفتد امر سادهای نیست. زمانی که طرح گفتوگوی تمدنهای آقای خاتمی مطرح شد حداقل از یک سال قبل آن در سازمان ملل متحد بر روی آن کار شده بود و وقتی در سال ۲۰۱ مطرح شد با توجه به پیشینه قبلی به عنوان یک امر جهانی پذیرفته شد.
وی ادامه داد: طرحی که آقای روحانی در نیویورک مطرح کردند پیشینه کاری بسیار سنگینی نداشته و در واقع شروع آن میتواند از نیویورک باشد به جای اینکه فکر کنیم نیویورک آخر کار آن است.
مشاور فرهنگی رییسجمهور در ادامه با اشاره به سخنرانی رییسجمهور در اجلاس خلع سلاح و اداره این جلسه از سوی ایران، گفت: در این جلسه رییسجمهور سخنرانی اصلی این اجلاس بود و در این اجلاس کشوری که از سوی دیگران متهم به ساخت سلاح هستهیی است بیانیه بلندی را به عنوان رییس جنبش غیرمتعهدها در تاکید بر اینکه هیچ کس نباید سلاح هستهیی داشته باشد مطرح میکند.
این عضو هیات همراه رییسجمهور در سفر به نیویورک با اشاره به متنی که رییسجمهور در این اجلاس قرائت کرد، یادآورشد: این متن یک دکترین امنیت ملی برای تمام کشورها در جهت خارج کردن سلاح هستهیی اعم از تولید، انباشت و استفاده از آنها بود.
وی افزود: این اقدام ایران در بهترین صورت در طرف مقابل اعتماد ایجاد میکند و در حداقل از او بهانهها را میگیرد و در راستای این دو هدف این اقدامات انجام شد. من فکر میکنم ما در رسیدن به هدف اول تا حد قابل قبولی موفق بودیم و در هدف دوم که گرفتن بهانهها از طرفهای مقابل بود موفقیت بیشتری داشتیم.
آشنا ادامه داد: تصویری که در طول ۳۵ سال گذشته علیه ایران در افکار عمومی جهان در دولتها، کنگرهها و مجالس دیگر ترسیم و شکل گرفته است در یک شب یا چند شب پاک نمیشود و مهم این است که آیا مسیری که ایران میرود مسیری است که غلظت سیاهی این تصویر را کاهش میدهد یا اینکه خدای ناکرده این تلاشها به افزایش سیاهنمایی منجر میشود و حرکت ما در این راستا بود که این سیاهنماییها یا کاهش پیدا کند یا بیفایده شود.
مشاور فرهنگی رییسجمهور در پاسخ به این سوال که پیام ایران در این سفر در ارتباط با مذاکرات هستهیی چه بود، تصریح کرد:در این زمینه دو هدف مشخص دنبال میشد؛ هدف اول ارتقای سطح مذاکرات بود و این بحث بسیار جدی است. تا وقتی ما با معاونین وزرای خارجه و مدیران کل آن کشورها صحبت نکنیم؛ ساختار بروکراسی وزارت خارجه مذاکرات را دفع میکند تا وقتی که محتوای مذاکرات و پیام آن از یک رییس اداره به مدیرکل و از مدیرکل به مقامات بالاتر برسد در هر مرحلهای از این مراحل انتقال پیام اگر انگیزهای وجود نداشته باشد تا این انتقال مثبت انجام شود پیام مذاکره دفع میشود.
وی گفت: تلاشی که در این سفر انجام شد این بود که با ابتکار دیپلماتیک ایران سطح مذاکره به وزرای خارجه رسید و آقای روحانی نیز از چند وقت قبل با انتخاب وزیر خارجه به عنوان مسئول مذاکرهکننده ارشد و انتقال پرونده هستهیی از شورای عالی امنیت ملی به وزارت خارجه در این زمینه پیام خیلی روشنی را به طرف مقابل منعکس کرد که سطح مذاکرات در سطح وزیر خارجه خواهد بود.
آشنا ادامه داد: بحث دیگری که در زمان مذاکرات قبلی یعنی در زمان آقای جلیلی و آقای لاریجانی نیز مورد توجه بود این بود که ما به صورت خیلی روشن برای طرف مقابل روشن کنیم که ما بهانهها را نمیپذیریم، اما در راستای اعتمادسازی حرکت میکنیم.
مشاور فرهنگی رییسجمهور با اشاره به مذاکره وزیر خارجه با وزرای خارجه گروه ۱+۵ در نیویورک، گفت: وزیر خارجه به صورت منظم و محکم در ۱۰ دقیقه اول صحبتهایشان بر غیرقانونی بودن، ظالمانه بودن، غیرانسانی بودن و بیفایده بودن این تحریمها با زبان صریح و روشن تاکید کردند و در قسمت دوم صحبتهای خود با تاکید بر اینکه ما نمیخواهیم به گذشته برگردیم ضمن تاکید بر مواضع بحق ایران تلاش شد که قدمهای بیشتری رو به جلو برداشته شود.
وی در پاسخ به این سوال که به چه میزان میتوان مطمئن بود که لحن مثبت شده غربیها به عمل تبدیل خواهد شد، تاکید کرد: لحن مثبت به معنای غش و ضعف رفتن نیست. مثبت به تعبیر ما نه منفی و خنثی بودن است، نه مثبت به این معنا که آنها بگویند عجب ما اشتباه کردیم و فورا باید تحریمها را برداریم، این منظور نیست.
آشنا افزود: غرب یک مسیر طولانی را طی کرده تا ما را در مرحلهای که هستیم قرار دهد و جمهوری اسلامی نیز راه طولانی را طی کرده تا به دستاوردهای فعلی رسیده است. ما میدانیم که توان هستهیی ما در چه حد است و طرف مقابل نیز این موضوع را میداند. ما میدانیم خط قرمزمان کجاست و طرف مقابل نیز این موضوع را درک میکند. این یک بازی رودررو و در عین حال آگاهانه نسبت به توانایی طرفین است و اگر ما بازی را اینگونه ببینیم برای ما تغییر لحن آنقدر مهم نیست که تغییر در رفتار مهم است. همانطور که برای غربیها نیز تغییر در لحن ما آنقدر مهم نیست که تغییر در رفتار مهم است.
مشاور فرهنگی رییسجمهور با تاکید بر اینکه ما به اعتماد متقابل هنوز نرسیدهایم و طرفین هنوز به هم اعتماد متقابل ندارند، گفت: بحث بر سر این است که آیا ما در مسیر اعتمادسازی هستیم یا اینکه فقط یک طرف باید اعتمادسازی کند. به نظر میرسد اساس فشارهای غربیها از گذشته تاکنون بر این اساس بوده است که ایران متهم است و باید اعتمادسازی انجام دهد. از طرف دیگر تلاشهای ایران از گذشته تاکنون همواره بر این بوده است که ما به غربیها اعتماد نداریم و آنها باید اعتمادسازی کنند. به نظر میرسد که کلید این قفل باید جایی پیدا شود تا از این دور بسته عدم اعتماد خارج شویم و برای اینکه از این حالت بیاعتمادی دو طرف خارج شویم باید منافع مشترک داشته باشیم. اگر ما توانستیم منافع مشترک پیدا کنیم میتوان بر اساس این منافع مشترک پایه اعتماد را گذاشت و اگر نتوانیم منافع مشترک پیدا کنیم حل این مشکل امکان ندارد چرا که طرفین به هم اعتماد ندارند.
وی در بخش دیگری از این گفتوگو تصریح کرد: تلاش برای اینکه بخواهید طرف مقابل را قانع کنید که من فرد خوبی هستم، جواب نمیدهد. کسی میتواند مذاکره کند و لبخند بزند که دستش پر باشد. اگر کسی دستش خالی باشد نمیتواند با قدرت مذاکره کند، لذا تیم ایرانی با روی باز به آمریکا رفت، نه با دست دراز و این دو مطلب کاملا جداست. آیا وقتی شما لبخند طرف ایرانی را میبینید در آن ضعف درک میکنید یا در آن انعطاف توام با توان درک میکنید.
آشنا گفت: اگر بخواهیم واژه نرمش قهرمانانه را خوب بفهیم معنایش این است که شما نرمش نمیکنید، برای اینکه ببازید، بلکه نرمش میکنید تا ببرید.
مشاور فرهنگی رییسجمهور تضریح کرد: فرق تسلیم و انعطاف حکمتآمیز در همین نقطه است. فردی که میخواهد تسلیم شود نیازی به نرمش ندارد ،اما اگر شما بتوانید بگویید که من استراتژیها را حفظ میکنم اما تاکتیکها عوض میشود این وریکرد جدیدی خواهد بود البته ممکن است این رویکرد جواب بدهد یا ندهد. ما با طرفهایی مواجه نیستیم که با قصد غربت با ما مذاکره کنند، بلکه آنها همانهایی هستند که ۶۰ الی ۱۰۰ سال است آنها را میشناسیم. ما آنها را میشناسیم، آنها نیز ما را میشناسند. آیا میتوانیم چشم در چشم با هم کار کنیم به گونهای که نبازیم یا نه، یا میگوییم زمین بازی برای شما و ما به جای دیگری میرویم.
وی در پاسخ به این سوال که اوباما بعد از دیدار با نتانیاهو اعلام کرد که ایرانیها به دلیل اثر تحریمهای گذشته ما پای میز مذاکره آمدند و اگر این تحریمها نبود مذاکرهای نیز صورت نمیگرفت، گفت: من نیز متن صحبتهای اوباما را در اختیار دارم. من فکر میکنم که وضعیت آقای اوباما باید در ایران درک شود؛ چرا که او تحت فشار شدید کنگره است، مشکل بودجه دارد. او بعد از اینکه با آقای روحانی تلفنی صحبت کرد در جمع رسانهها قبل از اینکه برای بودجه به کنگره برود این خبر را اعلام کرد، لذا فشار بر روی اوباما در ارتباط با مسائل داخلی زیاد است.
وی اضافه کرد: بخش عمدهای از سفر آقای نتانیاهو به آمریکا نیز برای فشار به آمریکا در ارتباط با ایران است. آقای اوباما هم درست میگوید و در عین حال غلط نیز میگوید. او درست میگوید از این بابت که اگر این تحریمها اتفاق نیفتاده بود ما و آمریکا با یکدیگر کاری نداشتیم. ما کار خود را میکردیم آنها نیز کار خود را میکردند. تحریمها اتفاق افتاد و ایران برای حل مساله تحریمها شروع به مذاکره کرد، این مذاکرات از پایینترین سطح انجام شد و در حال حاضر نیز به سطح وزرای خارجه رسیده است.
آشنا با تاکید بر اینکه ایران باید نشان بدهد که این تحریمهای غیرانسانی، غیرمتمدنانه و غیرقانونی که البته برای آنها این چیزها معنا ندارد نه تنها در برنامه هستهیی ایران بلکه در برنامه موشکی ایران نیز تاثیری نداشته است، گفت: قبل از اینکه تحریمها آغاز شود ایران غنیسازی ۲۰ درصد نداشت، ولی اکنون این فناوری را دارد و برنامه موشکیاش نیز به هیچ وجه متوقف نشده است. از سوی دیگر در بحث تحریمها نکتهای که خیلی مهم است، این است که ایران نشان دهد برنامه بزرگ آمریکاییها در مساله تحریمها که جدا کردن ملت از دولت بوده اتفاق نیفتاده است. همه تحریمها طراحی شد برای فشار به ملت ایران و اینکه ملت به دولت فشار بیاورد تا تسلیم شود و در واقع این ایده اصلی پشت پرده همه تحریمها بود.
مشاور فرهنگی رییسجمهور در این ارتباط ادامه داد: اگر ملت ایران در انتخابات شرکت نمیکرد و درصد شرکتکنندگان بسیار پایین بود آن پیروزی قطعی برای آقای اوباما و دیگران اتفاق میافتاد، ولی اینگونه نشد. اینکه رهبر معظم انقلاب و آن مرد بزرگ از شرکت مردم در انتخابات با این وسعت و کیفیت به عنوان حماسه سیاسی یاد میکنند منظورشان این است که با این حضور کمر دشمن شکسته است و پایه اصلی تحریمها شکست خورده است.
وی افزود: مردم در این انتخابات کسی را انتخاب کردند که به روشنی در برنامههای انتخاباتیشان از دو چیز سخن میگفت. آقای روحانی اعلام کردند که سانتریفیوژها باید بچرخد و چرخ کارخانهها نیز باید بچرخد و ما این دو را با هم میخواهیم. سوال این است که آیا میشود کاری کرد که این دو با هم بچرخند یا باید یکی از آنها را در نظر گرفت. آمریکاییها به ما گفتند که شما باید بین چرخیدن چرخ کارخانههایتان و همچنین چرخیدن سانتریفیوژها یکی را انتخاب کنید. در ایران پاسخ برخی از افراد این بود که سانتریفیوژها باید بچرخد و کارخانهها مهم نیست و از طرف دیگر پاسخ برخی این بود و هست که چرخ کارخانهها فقط بچرخد و سانتریفیوژها مهم نیست، اما در این میان آقای روحانی گفت که هر دو باید بچرخد و مردم نیز به او رای دادند و لذا امروز این فرد در مقابل کسی قرار گرفته که میگوید پایه نظری من این بوده که با تحریمها بین دولت و ملت فاصله بیندازم.
این عضو هیات همراه رییسجمهور در سفر به نیویورک ادامه داد: سوال این است که آیا جمهوری اسلامی ایران برای این مذاکره کرده که بگوید ببخشید و اشتباه کردم؟ آیا در مذاکره آقای ظریف و صحبت تلفنی آقای روحانی ذرهای کوتاهی از مواضع جمهوری اسلامی وجود دارد؟ ما که در آنجا حاضر بودیم نه تنها ذرهای کوتاهی وجود نداشت بلکه میگوییم هر لحظه آن افتخار بوده است.
مشاور فرهنگی رییسجمهور گفت: یک وقتی ما میگوییم اساسا رییسجمهور ایران حق ندارد که با رییسجمهور آمریکا مذاکره کند، چه کسی میگوید این حق را دارد یا ندارد، ملت ایران که این موضوع را نگفته، مجلس میگوید که این را نگفته، رهبری میگوید که این را نگفته است. رییسجمهور ایران غیر از رژیم صهیونیستی مرزی برای دفاع عزتمندانه از منافع مردم، منافع دینی و مصلحت عمومی ملت ایران نمیشناسد. او حاضر است برای رفع تحریمها، ناکارآمد کردن آنها و از سوی دیگر حفظ موقعیت هستهیی ایران با رییسجمهور آمریکا مذاکره کند. از چه چیزی در این میان میترسیم و نگرانیم، آیا از کسی که مذاکره میکند نگرانی داریم یا از اصل مذاکره و محتوای مذاکره نگرانیم؟
وی افزود: رژیم صهیونیستی از هر سه این مباحث به شدت میترسد. تمام منفعت رژیم صهیونیستی در این بوده که ایران خودش از زبان خودش با مردم و مسئولان کشورهای جهان حرف نزند. اسرائیل همواره تلاش کرده که از طرف ایران حرف بزند و نیت ایرانیها را بگوید بدون اینکه ایرانیها حق داشته باشند حرفی بزنند که در دنیا شنیده شود. رییسجمهور ایران در بالاترین سطح از زبان ملت ایران حرفی را مطرح کرد که زبان گویای ملت ایران است و در اینجا نتانیاهو از هر سه این موارد که اشاره شد ناراحت است یعنی از اصل، محتوا و نتایج مذاکرات ناراحت است. در چنین شرایطی که اسرائیل بسیار نگران مذاکرات صورت گرفته است حرف من این است که ما در داخل به کجا میرویم؟
مشاور فرهنگی رییسجمهور با اشاره به سخنان وزیر خارجه در روز رای اعتماد در صحن مجلس شورای اسلامی، گفت: وزیر خارجه در مجلس شورای اسلامی هنگام دفاع از برنامههای خود به صراحت گفت که کار سیاست خارجی بسیار پیچیده است. حرف او این بود اگر اعتماد ندارید، انتخاب نکنید و رای ندهید ولی اگر رای دادید و انتخاب کردید پشتیبانی کنید و معنای رای نمایندگان مجلس نیز پشتیبانی از آقای ظریف بود.
آشنا در ادامه تاکید کرد: اگر پشت سیاست خارجی ایران اجماع، دستها و دلهای توانمند ملت ایران نباشد هیچ چیزی برای عرضه کردن نخواهیم داشت. آن مردی که در نیویورک در مقابل شش دیپلمات بسیار کارکشته قرار دارد دلش به دعای مردم، حمایت نمایندگان، سپاه پاسداران و بسیجیها و از همه بالاتر دلش به پشتیبانی مقام معظم رهبری باید گرم باشد.
وی گفت: او (ظریف)یک جمله گفت و آن این بود که پشت مذاکرهکننده خود را خالی نکنید و باید نشان دهیم که از ایران و تهران یک صدا برای جهانیان ارسال میشود و اگر این اتفاق افتاده باشد آن وقت میگوییم که آقای اوباما هم راست گفته و هم اشتباه میگوید. او راست میگوید چرا که آمریکاییها علاقه دارند ۱۰ موضوع را روی میز مذاکره بگذارند، در حالیکه جمهوری اسلامی ایران علاقه دارد تنها یک موضوع روی میز مذاکره باشد و آن موضوع هستهیی است. ما برای موضوع هستهیی با آمریکاییها مذاکره میکنیم، نه رابطه ایران و آمریکا. ما یک موضوع کلیدی به نام مساله هستهیی داریم و در رابطه با آن با آمریکاییها مذاکره میکنیم لذا از این جهت آقای اوباما راست میگوید اما اگر آنها تصور دارند که ایرانیها ذلیل شدهاند و به همین دلیل آماده مذاکره شدهاند این تصور اشتباه است.
وی افزود: آن چیزی که ایرانیها را به پای مذاکره آورده اتمام حجت است، نه ضعف. اتمام حجت یعنی اینکه ما حسن نیت خود را نشان دادهایم و اگر بعد از این حسن نیت باز هم از طرف آنها بهانهجویی شود، دیگر آنها نباید از ما توقع همکاری داشته باشند.
آشنا با اشاره به بحث اقتصاد مقاومتی که از سوی مقام معظم رهبری مطرح شده است، گفت: اقتصاد مقاومتی مورد نظر ایشان به معنای اقتصاد در انزوا و عزلت نیست، بلکه به معنای مقاومسازی اقتصاد است و ما در ایران باید آنچنان تلاش کنیم که اگر همه تحریمها عملی شد اقتصاد کشورمان سرپا بماند و اگر همه تحریمها برداشته شد باز اقتصاد ما وابسته نشود و اگر این دو وجه را رعایت کنیم، تیم مذاکره کننده میتواند با دست پر مذاکره کند.
مشاور فرهنگی رییسجمهور در مورد بخش دیگری از اظهارات اوباما مبنی بر اینکه گزینه نظامی در ارتباط با ایران همچنان روی میز آمریکاییهاست، گفت: برای آمریکاییها گزینه نظامی برای همه موضوعات روابط خارجی به صورت بالقوه روی میز است؛ چرا که خیلی به زور عادت کردهاند. برخی در آمریکا تصورشان این است که میتوان با نظامیگری مشکلات دنیا را حل کرد. آقای روحانی تاکنون چندین بار تذکر دادهاند و باید باز هم این را بگوییم که وجود گزینه نظامی بر روی میز به معنای تعارض در عمل و زبان است و تا وقتی گزینه نظامی از نظر آقای اوباما روی میز است، مذاکرات به پیش نمیرود و این چیز روشنی است. برای ما مهم است که چه گزینههایی از روی میز برداشته میشود. ممکن است راه کوتاهی داشته باشیم تا آقای اوباما متوجه شود که وجود گزینه نظامی روی میز در تعارض با مذاکره است و از سوی دیگر ممکن است این راه خیلی ساده و سریع نباشد و ما برای هر دوی این موضوعات آماده هستیم.
وی در پاسخ به سوالی در ارتباط با اینکه آیا این زمینه وجود دارد که در ارتباط با موضوع ایران چند صدایی از آمریکا خارج نشود و اوباما از اختیارات ویژه خود در این ارتباط استفاده کند؟ گفت: برای تیم ایرانی حصول اطمینان از نیت صلحجویانه آمریکا چیز سادهای نیست. برای ما مهم این است که آیا ریاستجمهوری آمریکا این آمادگی را دارد که وارد مذاکره جدی و معطوف به نتیجه با ایران شود یا نه؟ ما حس کردیم که این آمادگی وجود دارد یعنی وجود آمادگی برای مذاکرات جدی. باید توجه داشت که مذاکرات جدی به معنای مذاکرات سهل، ساده و شیرین نیست و همانطور که آقای اوباما گفتند ما مذاکرات سختی را در پیش داریم و ما به آقای اوباما نیز میگوییم طرف ایرانی نیز اینگونه فکر میکند.
مشاور فرهنگی رییسجمهور درباره گفتوگوی تلفنی روحانی و اوباما و اینکه مقامات آمریکایی مطرح کردند که این گفتوگو به درخواست ایرانیها انجام شده است، گفت: البته در این زمینه لازم است که در ابتدا تذکری را به صداوسیما دهم؛ چرا که در اخبار آن شب ابتدا سخنان خانم سوزان رایس و سپس صحبتهای آقای روحانی در این ارتباط را پخش کرد و به نظر من صداوسیما باید از این حرکت زشت خود عذرخواهی کند.
آشنا افزود: در این ارتباط باید چند نکته را در نظر گرفت. کسی که درخواست میکند تماس میگیرد در واقع کسی که تماس میگیرد همانی است که درخواست دارد. مثلا بنده از شما درخواست نمیکنم که با من تماس بگیرید، لذا موضوع خیلی صریح و ساده است و از طرف دیگر تقاضای ملاقات و گفتوگوی تلفنی جنبه شکلی دارد و متاسفانه دوستان ما به دام تلهای افتادند که فردی طراحی کرده بود و متاسفانه جواب گرفت.
وی با بیان اینکه موضوع مهم از نظر من محتوای مذاکرات است، گفت: من ندیدم که هیچ رسانه عزیز ایرانی به صورت جدی به بیانیهای که دو طرف بعد از گفتوگوی تلفنی اعلام کردند بپردازد. محتوای مذاکرات و آنچه که از سوی دو طرف اعلام شد نکات برجسته و دقیقی دارد. از یک سو تاکید بر حق ایران، غیرقانونی بودن تحریمها و تاکید بر ظلمهایی که بر ملت ایران صورت گرفته، شد و از طرف دیگر احترام به حق ایران و تقاضا برای برطرف کردن نگرانی جامعه جهانی تاکید شد، البته اشتراک نظر نیز در این ارتباط وجود داشت که هر دو طرف وزرای خارجه خود را مامور تسریع در مذاکرات و بهبود سطح مذاکرات کردند و این دستاورد بسیار بزرگی است.
مشاور فرهنگی رییسجمهور در بخش دیگری از صحبتهای خود با بیان اینکه ما با آمریکاییها اتمام حجت کردیم و این اتمام حجت برای اجماع ملی لازم است، گفت: در حال حاضر توپ در زمین آمریکاییهاست؛ چرا که طرف ایرانی میگوید ما مساله هستهیی را روی میز مذاکره میگذاریم تا ببینیم شما چگونه برخورد میکنید تا بشود در مورد بقیه مسائل صحبت کرد.
وی با بیان اینکه آمریکاییها گرفتاریهای جدی در منطقه دارند و بدون نظر ایران و مشورت با ایران این گرفتاریها تا سالها قابل حل نیست، گفت: اگر در این مسائل نیاز به مشورت ایران دارد باید در مورد مساله هستهیی ایران تکلیف خود را معلوم کند.
آشنا با بیان اینکه تجربه گذشته به ما نشان میدهد که گروه ۱+۵ منهای آمریکا چیز جدی برای ما نیست و ما باید تکلیف خود را در مساله هستهیی با آمریکا روشن کنیم، گفت: ما در مورد این مساله خاص با آمریکا وارد مذاکره شدیم در قالب ۱+۵٫ ما با پنج کشور دیگر جداگانه حرف زدهایم و با بعضی از آنها به توافقات خیلی جدی رسیدیم و با بقیه نیز وارد مذاکرات اعتمادساز دو طرفه شدیم که یکی از آنها آمریکاست. بحث این است که در موضوع هستهیی باید فرار کنیم یا رو به جلو برویم، ما به سمت جلو میرویم و ما فکر میکنیم میتوانیم در جاهایی که نگرانی طرف مقابل منطقی است میتوانیم اعتماد او را جلب کنیم، ولی در جایی که به بهانه هستهیی میخواهند مثلا برنامه موشکی ما را زیر سوال ببرند نمیتوان این اعتماد را جلب کرد. اینکه به ما میگویند باید به ما اجازه دهید بازرسیهای نوبهای غیرمتعارف یا سرزده از تاسیسات هستهیی ایران انجام دهیم این موضوع نمیشود چرا که قبلا به آنها اجازه دادیم که از هر تاسیساتی که میخواهند بازدید کنند اما باز هم دبه کردند.
مشاور فرهنگی رییسجمهور گفت: ایران این بار اجازه نمیدهد که مذاکرات به صورت ناقص، ناتمام و ناگهانی به اتمام برسد. رویکرد اتمام حجت در کاری که ایران انجام میدهد، بسیار مهم است. ما ایستادهایم تا تکلیف مشخص شود. این اتمام حجت برای طرفهای آمریکایی، اروپایی و دیگر کشورها که به صورت نگران صحنه را نگاه میکنند و جهان اسلام و از همه مهمتر برای مردم کشورمان خودمان مهم است. مردم باید بدانند که دولت صادقانه پای میز مذاکره رفته و چون فرضا جواب نگرفته ایستادگی میکند و به همین دلیل است که آقای روحانی به طرفهای اروپایی و آمریکایی میگوید وقت زیادی نداریم. آمریکا و اروپا به این دلیل وقت زیادی ندارند چرا که ملت ایران دوباره تصمیم خواهد گرفت. ما میتوانیم وارد یک رفراندوم شویم و آنها باید به این موضوع فکر کنند و روزی که ملت ایران تصمیم خود را به صورت جدی گرفت دیگران باید هزینه آن را بپردازند.
وی در بخش دیگری از صحبتهای خود با تاکید بر اینکه جمهوری اسلامی ایران به دنبال سلاح هستهیی نیست و مقام معظم رهبری نیز بر این موضوع تاکید کردند و مجلس و مردم نیز این را نمیخواهند، گفت: آقای اوباما اعلام کرده که نمیخواهیم شاهد رقابت تسلیحات هستهیی در شکنندهترین منطقه جهان باشیم. یکی از مهمترین پایههای استدلال ایران برای اینکه سلاح هستهیی در دکترین دفاعی ایران جای ندارد، نیز همین است. ما نیز با این حرف موافق هستیم که این منطقه بسیار شکننده است. ما میگوییم نه ایران نیاز دارد که سلاح هستهیی داشته باشد و نه کسی دیگر باید داشته باشد. ما میگوییم سلاح هستهیی نداریم و آنها باید بگردند و سلاح هستهیی دیگران را پیدا کنند.
آشنا در بخش دیگری از صحبتهای خود با بیان اینکه ایران خواستار حذف تحریمهاست،نه کاهش آنها؛ چرا که این تحریمها غیرقانونی و غیرانسانی است و نمی خواهیم بر سر کاهش پلکانی تحریمها چانه زنی کنیم، در ارتباط با بحث غنیسازی نیز گفت: دوره اینکه بحث غنیسازی باید تعطیل شود گذشته است و ما وارد مراحل دیگری شدهایم و آمریکاییها نیز متوجه این موضوع شدهاند، البته آنها میتوانند این تقاضا را انجام دهند، اما همان جوابها را خواهند شنید و چیز جدیدی اتفاق نمیافتاد. اگر آمریکاییها به مواضع قبلی خود باز گردند، جواب جدیدی دریافت نخواهند کرد. شرایط و موقعیت جدید، پیشنهادات جدید میطلبد.