رستوران الزهرا(س)، داربست حافظ و عناوینی از این دست که با دیدن آنها به این فکر می‌افتی که چه سنخیتی بین این شغل‌ها و نام‌های انتخاب شده وجود دارد؟ در زمان ارائه مجوز کسب، مسوولان امر کجا و یا در چه فکری بودند که به نام‌های انتخاب شده برای اماکن تجاری مجوز دادند، و آیا قوانین برای نامگذاری‌ها چیست و چگونه اعمال می شود؟
به هر روی روند نامگذاری‌های نامتناسب که گاه در شأن و جایگاه صاحب نام نیست ادامه دارد و علاوه بر اسامی اماکن تجاری و فروشگاه‌ها، نام‌های نامناسب دیگری را نیز در برخی معابر، کوچه‌ها و حتی مراکز خدمات درمانی(نمونه بیش از حد نامربوط این یکی در همین نزدیکی مدتهاست که به چشم می خورد) می‌بینیم که شاید دیگر زمان رسیدگی یک مسوول مربوطه و تغییر آنها رسیده باشد.
قاسمی معاون فرهنگی اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان مرکزی در خصوص قوانین مدنظر برای نامگذاری اماکن تجاری اظهار داشت: در نامگذاری اماکن تجاری و مغازه‌ها متناسب با شغل و محیط کاری باید عنوانی فارسی انتخاب شود. هیچ یک از اماکن تجاری نباید عنوانی لاتین برای فروشگاه خود برگزینند چراکه ممنوع است و حتماً باید فارسی باشد. در صورتی که تمایل دارند که نام فارسی را به صورت انگلیسی طراحی کنند، عنوان انگلیسی باید از معادل فارسی آن کوچکتر بوده و مرکز توجه همان نام فارسی مغازه باشد.
وی با بیان اینکه “متقاضیان در زمان دریافت پروانه کسب، نام و عنوان مورد نظر برای فروشگاه خود را باید ارائه دهند” افزود: در صورتی که عنوان انتخاب شده غیرمعمول باشد از طریق ارشاد استعلام می‌شود، اگر در واژه‌نامه ارشاد موجود نبود از سازمان فرهنگ و ارشاد اسلامی استعلام گرفته می‌شود تا تایید لازم برای نامگذاری اخذ شود و اگر امکان‌پذیر نبود باید صاحبان کسب عنوان معقول و متناسب دیگر را انتخاب کنند.
قاسمی تصریح کرد: در کمیته نامگذاری در خصوص عناوین مغازه‌ها و فروشگاه‌ها بحث می‌شود تا عنوان‌های مناسب انتخاب شود. درصورتی که برخی اماکن تجاری نام شایسته‌ای را برای کسب خود انتخاب نکرده باشند تذکر داده می‌شود تا اسامی متناسب با صنف و شغل انتخاب شود اما قانونی در این خصوص وجود ندارد.
معاون امور فرهنگی ارشاد اسلامی استان مرکزی با اشاره به اینکه “ما در ارشاد اسلامی و معاونت فرهنگی به عنوان دستگاه فرهنگی فقط می‌توانیم در استفاده از نام‌های ناموزون و نامناسب تذکر بدهیم” اضافه کرد: امور فرهنگی و کارشناسان، ضابطین قوه قضائیه نیستند و فقط در حکم انتقال دهنده تخلفات محسوب می‌شوند. ما این تخلفات را به منظور رسیدگی، به اداره کل اماکن عمومی معرفی می‌کنیم تا اقدامات لازم انجام شود.
در همین راستا سرگرد سبزواری رییس اداره نظارت بر اماکن عمومی استان مرکزی نیز در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا تصریح کرد: متقاضیان افتتاح اماکن تجاری، مغازه‌ها و فروشگاه‌ها پس از تشکیل پرونده جهت نامگذاری واحدهای موصوف باید تاییدیه نام واحد را از اداره کل ارشاد اسلامی احراز و ارائه کنند تا اقدامات بعدی پرونده توسط اداره نظارت بر اماکن عمومی انجام شود.
وی افزود: در صورت تغییر نام پس از افتتاح و اخذ مجوز کسب و یا فعالیت بدون پروانه کسب، اگر تابلویی با عناوین نامتناسب بر سر در واحد صنفی نصب شده باشد به محض شناسایی تذکرات لازم به متصدی واحد از سوی اداره نظارت بر اماکن ارائه می‌شود و درصورت عدم تمکین طبق مقررات برابر دستور مقام قضایی نسبت به جمع‌آوری تابلوی مذکور اقدام می‌شود.
سبزواری در خصوص قوانین در نظر گرفته شده برای انتخاب عناوین مناسب برای واحدهای صنفی گفت: قوانین نامگذاری مراکز تجاری برابر قوانین و مقررات تبلیغاتی کشور تدوین می‌شود که از مهمترین این قوانین این است که عناوین و اصطلاحات فارسی باید مورد استفاده قرار گرفته و در صورت استفاده از حروف لاتین باید ۷۰ درصد تابلو به حروف فارسی اختصاص داشته باشد و فقط ۳۰ درصد آن از حروف انگلیسی استفاده شده باشد؛ در غیر این صورت تذکرات لازم داده خواهد شد.
به گزارش ایسنا، در خصوص نامگذاری معابر و خیابان‌ها نیز کیومرث محمودی رییس شورای شهر اراک اظهارداشت: انتخاب و تغییر نام معابر، بوستان‌ها و خیابان‌های شهر به عهده شورای شهر است. بر مبنای پیشنهادی که شهرداری ارائه می‌دهد نظرات در شورای نامگذاری و همچنین صحن شورای شهر بررسی می‌شود تا به نتیجه مطلوب و شایسته برسیم.
محمودی افزود: علاوه بر شورای نامگذاری و صحن شورا به منظور تصمیم‌گیری، اسامی پیشنهادی از نظر ابعاد سیاسی مورد بررسی قرار می‌گیرد تا عنوان انتخاب شده به تایید قطعی برسد.
اشرف بهادری نایب رییس و رییس کمیسیون فرهنگی و اجتماعی شورای شهر اراک نیز با اشاره به اینکه “شورای نامگذاری و شورای شهر، مسوول و موظف به نامگذاری معابر بدون اسم هستند” افزود: شورای نامگذاری متشکل از نماینده اغلب ادارات مانند اداره کل ارشاد، پست، بنیاد شهید و نمایندگان ولی فقیه، فرمانداری و شورای شهر است و ریاست این شورا به عهده فرماندار و دبیری آن نیز بر عهده معاون فرهنگی و اجتماعی شهرداری است.
وی با بیان اینکه “اخیرا به دلیل اینکه مصوبات این شورا مجدداً به صحن شورا برمی‌گردد و علاوه بر این نماینده شورای شهر در این شورا تام‌الاختیار نیست تصمیم گرفته شده است که شورای شهر نماینده‌ای در این شورا نداشته باشد” گفت: اولویت اول این شورا در نامگذاری، استفاده از نام شهداست که البته در درجه اول نام شهدا برای محله سکونت آنها مورد استفاده قرار می‌گیرد و سپس عناوین و اسامی بزرگان نیز استفاده می‌شود.
بهادری تصریح کرد: شورای شهر لیستی کامل از اسامی بزرگان، شهدا و اسامی معنادار تهیه کرد و در اختیار شورای نامگذاری قرار داد تا بر مبنای این لیست اسامی انتخاب شود. تمام تلاش ما در انتخاب و تهیه این لیست این بود که اسامی بار معنایی بسیار خوبی داشته باشند، چند سیلابی نباشند و بیانشان ساده باشد که خوشبختانه اغلب اسامی که تاکنون تعیین شده است از طریق همین لیست بوده است.
وی با تاکید براینکه “تلاش داریم که اسامی بوستان‌ها از نام گلها برداشت شود” افزود: علاوه بر این لیست، ارگان‌ها و ادارات نیز خود پیشنهاداتی را برای نامگذاری‌ها ارائه می‌دهند، مانند اداره کل محیط زیست که نام درنا را پیشنهاد داده است که پس از نظرخواهی و بررسی تصمیم گیری‌ها انجام خواهد شد.
رییس کمیسیون فرهنگی و اجتماعی شورای شهر در خصوص تغییر نام معابر و خیابان‌ها گفت: تغییر نام اماکن و معابر باید با دلیل قانع‌کننده انجام شود که البته به هیچ عنوان اقدام ساده‌ای نیست چراکه با تغییر نام، کلیه مرسولات پستی و ارسال قبوض با چالش مواجه می‌شود و برای این اقدام باید کلیه رخدادها در نظر گرفته شود. البته حضور نماینده‌ای از اداره پست در شورای نامگذاری به همین علت است.
وی اضافه کرد: اخیراً تغییر نام بیمارستان طالقانی در دستور کار قرار گرفت و به دلیل اینکه کلیه خدمات این بیمارستان مربوط به بانوان است پیشنهاد شد که نام آن تغییر کند. زمانی که جلسات متعدد برگزار شد به این نتیجه رسیدیم که امکان تغییر نام وجود ندارد و باید درخواست این تغییر نام از سوی نظام پزشکی طرح شود تا مشکلی در مهر، سربرگ‌ها، مسائل پستی و امور دیگر ایجاد نشود.
بهادری با اشاره به اینکه “تغییر نام اماکنی که به نام بزرگان نامگذاری شده‌اند کار دشواری است” گفت: کلیه این دلایل باعث شده که این اقدام صورت نپذیرد و بر همین مبنا شورای نامگذاری و شورای شهر به جای تغییر نام، تمرکز خود را بر تعیین اسامی مناسب برای معابر و خیابان‌های بدون نام گذاشته است.
از آنجا که بسیاری از ادارات و نهادها در شورای نامگذاری و تایید نام واحدها دخیل هستند، ارشاد تاکید دارد که نظارت‌های دقیق انجام می‌شود و اداره کل اماکن عمومی نیز ظاهراً به صورت جدی در این خصوص عمل می‌کند اما همچنان نام‌های بی‌محتوا و نامناسب از سوی صاحبان کسب انتخاب می‌شود و تنها به این اکتفا می‌شود که اگر به فروشگاهی با نام‌های نامناسب برخوردید اطلاع دهید. در صورتی که بهتر است به جای دوباره کاری، هر اقدام و تصمیم‌گیری از همان اول درست انجام شود تا نیاز نباشد که نام‌های نامتجانس و نامناسب از سوی مردم اطلاع داده شود، سپس مسوولان نظارتی تذکر دهند و درصورت عدم توجه، صاحبان کسب تابلوی تبلیغاتی اماکن تجاری برداشته شود و این چرخه ادامه پیدا کند.
