دکتر ام البنین پاک نژاد با اشاره به اینکه دو دستگاه تنفسی و قلب در بروز تنگی نفس سهم بزرگی دارند گفت: بیماری‌های ریوی و قلبی عروقی به عنوان سردسته ابتلا به تنگی نفس هستند.
دکتر ام البنین پاک نژاد در گفت‌وگو با خبرنگار بهداشت و درمان ایسنا – منطقه دانشگاه علوم پزشکی تهران، با بیان اینکه هر گونه احساس ناخوشایند در فرایند تنفس فرد را تنگی نفس می گویند اظهار داشت: هر فرد در شبانه روز به طور متوسط ۱۲ بار در دقیقه به صورت ناخود آگاه دم و بازدم انجام می دهد که از آن مطلع نیست بنابراین وقتی فرد فرآیند تنفس خود را احساس می کند، یعنی تنفس از حالت عادی خارج شده است.
وی با بیان اینکه تنگی نفس یک بیماری نیست و علامت از بیماری است، ادامه داد: تنگی نفس اشکال متفاوت دارد و در افزایش تعداد و عمق تنفس، خمیازه، احساس سنگینی روی سینه و یا خستگی زود در بالا رفتن از پله و سر بالایی خود را نشان می دهد.
این فوق تخصص ریه با اشاره به اینکه دو ارگان دستگاه تنفسی و دستگاه قلب و عروق در بروز تنگی نفس سهم بزرگی دارند از بیماری‌های ریوی و قلبی عروقی به عنوان سر دسته اصلی تنگی نفس نام برد و اظهار داشت: نارسایی کلیه، کم خونی و حملات همراه با اضطراب نیز از عوامل کمتر شایع در بروز تنگی نفس هستند.
دکتر پاک نژاد گفت: آسم و بیماری انسدادی مزمن ریوی از مهمترین زیر شاخه های بیماری‌های ریوی موثر در ایجاد تنگی نفس هستند، البته بیماری هایی مانند بیماری پرده جنب، آمبولی ریه، عفونت‌های ریه و بیماری های ناشایع دیگر هم می توانند در این زمینه موثر باشند.
این عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران از میان بیماری‌های قلبی عروقی شایع و موثر در بروز تنگی نفس به بیماری‌های عروقی قلب، نارسایی قلبی و بیماری‌های دریچه ای و نارسایی قلبی اشاره کرد.
به گفته این فوق تخصص ریه، علت بروز تنگی نفس با شریط اختصاصی افراد مانند شرایط سنی، جنسی، مدت و نوع تنگی نفس و سابقه وجود بیماری خانوادگی فرد و تاریخچه‌ای که فرد در شرح حال و معاینه خود بیان می کند ارتباط دارد. به طور مثال در فرد جوانی که سابقه حساسیت آلرژی در خود و فامیل و تنگی نفس با علائم آلرژی و حساسیتی داشته باشد، بدون سابقه مصرف سیگار احتمال ابتلا به بیماری آسم وجود دارد.
این فوق تخصص ریه ادامه داد: در فردی ۵۰ ساله و سیگاری و بدون سابقه آسم و آلرژی بیماری انسدادی مزمن ریه وجود دارد و در فردی که کاهش وزن و خلط خونی پیدا کرده و سابقه مصرف سیگاری دارد تنگی نفس ممکن است نشانه بیماری سرطان ریه باشد، در مجموع با توجه به شرایط خاص فرد می توان بدون آزمایش گرفتن بیشترین عامل تنگی نفس فرد را تشخیص داد البته برای اطمینان کامل لزوم انجام برخی آزمایش ها و معاینات نیز وجود دارد.
دکتر پاک نژاد با بیان اینکه در برخی مواقع افراد زمینه برخی بیماری ها را دارند و یا به بیماری هایی ابتلا دارند که با قرار گرفتن در شرایط مساعد بیماری تشدید و به مرحله بروز می رسد اظهار داشت: فردی که زمینه آسم و آلرژی را دارد به محض قرار گرفتن در معرض آلودگی هوا، سرما و ماده بویایی آلرژی زا استعداد نهفته خود را برای آسم و آلرژی نشان می دهد و این به این معنی است که فرد قبلا دچار این بیماری بوده و هم اکنون در شرایط مساعد بروز این بیماری قرار گرفته است.
این فوق تخصص ریه تصریح کرد: تنگی نفس به لحاظ شدت و ضعف درجه بندی می شود و از درجه یک تا چهار متغییر است که درجه یک به مرحله ای اطلاق می شود که فرد در هنگام انجام فعالیت‌های عادی دچار تنگی نفس می شود و درجه چهارم مرحله ایست که فرد در هنگام استراحت نیز دچار تنگی نفس است.
این عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران با بیان اینکه هیج بیماری وجود ندارد که در صورت عدم درمان پیشرفت نکند گفت: تنگی نفس در صورت عدم تشخیص و درمان به تدریج به مرحله ای خواهد رسید که فرد را در حالت استراحت نیز درگیر می کند.
دکتر پاک نژاد با بیان اینکه درصد زیادی از بیماری‌ها قابل درمان و کنترل هستند گفت: آسم به عنوان یکی از عوامل تنگی نفس در صورت عدم درمان سبب کاهش حجم ریه و سفتی ریه می شود بنابراین مراجعه و تشخیص هر چه سریعتر بیماری ها در جلوگیری از پیشرفت بیماری موثر است و از عوارض احتمالی آن پیشگیری می کند.
این فوق تخصص ریه در پایان خاطر نشان کرد: اشتباه بسیار رایجی که در جامعه وجود دارد این است که افراد خود را با شرایط فیزیکی نامساعد خود وقف می دهند و تلاشی در جهت از بین بردن مشکل نمی کنند به طور مثال اگر فردی فعالیتی را در گذشته به راحتی انجام می داد و هم اکنون در انجام آن مشکل دارد با یک استراحت در حین فعالیت مشکل خود را نادیده می گیرد و سعی در شناسایی عامل مشکل و درمان آن نمی کند.
