«رابرت آینهورن» مذاکره کننده سابق آمریکایی در جلسه در اندیشکده بروکینگز درباره مذاکرات هسته‌ای با ایران با اشاره به گفت‌وگوهای ایران و ۱+۵ درباره راه حل نهایی گفت که اختلافات بین دو طرف تقریبا گسترده هستند.
وی می‌گوید: هیچ توافقی نمی‌تواند قابلیت ایران برای ساخت بمب هسته‌ای را از بین ببرد، اما یک توافق خود می‌تواند تهران را از انجام چنین کاری بازدارد.
آینهورن ۳ مورد را اساس و نیاز بازداشتن ایران از ساخت بمب اتمی عنوان می‌کند که اولی یافتن و کشف آستانه هسته‌ای، دومی تمدید و به دارازا کشاندن مدت زمان آن و ارائه سیگنال‌هایی به ایران در خصوص عواقب اتفاق این موضوع است.
وی گفت: هر چقدر بیشتر طول بکشد که ایران به آستانه هسته‌ای برسد، همان قدر برای جامعه بین‌الملل بهتر است تا جلوی ایران را بگیرد. اما چقدر زمان کافی است؟
مذاکره کننده سابق آمریکایی همچنین معتقد است که نظارت بر برنامه هسته‌ای ایران باید فراتر از پروتکل الحاقی باشد که بازدیدهای سرزده و ترتیبات اجرایی منحصر به فرد و دسترسی وسیع وجود داشته باشد.
وی می گوید: ایران باید نگرانی‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را حل کند که از جمله شامل ابعاد نظامی احتمالی فعالیتهای گذشته، اولویت فعالیتهای آینده می‌شود. ایران درباره اینکه برای برنامه هسته‌ای صلح آمیز خود به چه نیاز دارد باید واقع بین باشد. این نیاز‌ها بسیار محدود هستند. یعنی نیازهای عملی ایران برای برنامه هسته‌ای صلح‌آمیز باید اساس مفاد توافق نهایی باشد، که به مفهوم سانتیفیوژهای بسیاری کمتری است. البته انتظار من این است که مذاکره کنندگان ایرانی نیازهای ایران را بیشتر از آنچه که هست عنوان خواهند کرد.
آینهورن می‌گوید: رآکتور پلوتونیوم اراک باید اصلاح شود تا از آستانه پلوتونیوم جلوگیری شود. مواضع دو طرف شاید در این زمینه به همگرایی برسد. در توافق نهایی باید مفاد پاسخ شدید جامعه بین الملل در صورت رسیدن ایران به آستانه گنجانده شود که از جمله آن مجوز کنگره برای استفاده از زور است.
وی چند روز پیش در مصاحبه با المانیتور گفته بود: من فکر می‌کنم موضوعات بزرگی وجود دارند که اراک آسانترین آنهاست. فردو سخت است، اما سخت‌ترین موضوع ظرفیت غنی‌سازی است.
مذاکره کننده سابق آمریکا در نشست امروز می‌گوید که دو طرف تحت فشار زیادی هستند تا ۲۰ جولای به توافق برسند، فشار تمدید توافق موقت به اندازه فشار رسیدن به توافق نهایی است. منتقدان به توافق موقت ژنو امتیازات کمی را در این توافق می‌بینند که از جمله آن بی‌میلی شرکتها برای بازگشت به ایران است.
«دنیس راس»، دیپلمات باسابقه آمریکایی نیز در این نشست گفت: تحقیق آینهورن سیستماتیک، منطقی، جامع و قابل توجه است. من با نوشته‌های او موافقم. توافق با ایران استاندارد منع تکثیر هسته‌ای را در منطقه تعیین خواهد کرد، پس غنی‌سازی تا آنجایی که ممکن است باید پایین باشد. اما رویکرد آمریکا برای اعتبار ما مهم و کلیدی است.
فارس/دنیس راس معتقد است که بازه زمانی که برای آستانه هسته‌ای در نظر گرفته می‌شود حداقل باید ۱۲ ماه باشد. وی می‌گوید: با توجه به رفتار گذشته ایران، احتمال تقلب تهران بالاست. جریمه‌های مشخص شده از قبل با حمایت اتحادیه اروپا به بازدارندگی کمک می‌کند.
وی می‌افزاید: متحدان آمریکا در خلیج (فارس) باید اقدامات ملموس آمریکا در قبال ایران را ببینند تا مطمئن شوند که توافق هسته‌ای منافع آنها را معامله نخواهد کرد.
