ابنا: یکی از تلخترین وقایع حادثه روز عاشورا، شهادت علمدار کربلا، حضرت اباالفضل العباس(ع) بوده است که لشکریان عمربنسعدابیوقاس، دستهای علمدار کربلا را جدا کردند و ایشان را از رسانیدن آب به تشنگان حرم حسینی بازداشتند.
مقام دستهای ایشان، مکانهایی است که به شهادت تاریخ در این مکانها، دستهای آن بزرگوار به زمین افتاد.
مقام دست راست علمدار کربلا
مقام دست راست حضرت عباس(ع) در جهت شمال شرقی آستان مقدس عباسی و در منطقهای مابین محلههای “باب بغداد” و “باب الخان” قرار دارد. این مکان درون کوچهی نافذ قرار گرفته است و بر دیوار این مقام، نقش زیبایی دیده م شود که تاریخ آن به سال ۱۳۲۴ه برمیگردد. اما نام گوینده صاحب آن ذکر نشده است. در بالای این پنجره کتیبهای وجود دارد که تاریخ آن به سال ۱۳۲۴ هجری قمری باز میگردد.
در جلوی آن پنجرهای با لنگههای باز و ساخته شده از مس دیده میشود. کنارههای این پنجره، بالا و زیر آن با کاشی کربلایی پوشیده شده است. تاریخ ساخت این پنجره پایین شیار سمت راست نوشته شده که به ۱۳۹۴ه/۱۹۷۴م برمیگردد و بر بالای در سمت راست نوشته شده است(اثر جعفر داوود السباک). بالای این پنجره، تابلویی از کاشی کربلایی وجود دارد که بر روی آن دست قطع شده حضرت اباالفضل العباس(ع) ترسیم شده و در اطراف این دست، درختهای نخل کشیده شده است.
همچنین در بالای این پنجره تصویر دو دست قطع شده روبروی هم وجود دارد که در سمت راست آن عبارت «این مقام» و در سمت چپ «دست عباس» نوشته شده است و بالای آن کتیبهای از کاشی کربلایی دیده می شود که بر آن ابیاتی از حضرت ابوالفضل نوشته شده که در هنگام ایستادن در کنار رود فرات آنها را سروده است.
حضرت در این ابیات میگوید:
یا نفس من بعد الحسین هونی وبعد ما کنت أن تکونی
ای نفس بعد از حسین(ع) آرام باش و مدارا کن که بعد از حسین وجود نداشتهای که بخواهی بمانی.
هذا حســـــــــــین وارد المنون وتشــربین بارد المعینِ
این حسین است که مرگ را مینوشد و تو آب سرد جاری مینوشی.
والله ما هــــــــــــذا فعال دینی ولا فعال صادق الیقین
به خدا سوگند حسین(ع) این یک عمل مذهبی و یا عملی از سوی صادق الیقین نیست
در هر دو طرف جلوی مقام حضرت عباس(ع) ، پنجرهای واقع شده است که اطراف آن با کاشی کربلایی پوشیده شده و بر بالای آن کتیبهای قرار دارد که بر روی آن چنین نوشته شده است: (بسم الله الرحمن الرحیم : وَفَضَّلَ اللّهُ الْمُجَاهِدِینَ عَلَى الْقَاعِدِینَ أَجْرًا عَظِیمًا) سوره النساء – آیه ۹۵٫
مقام حضرت، پنجره ای برنزی است که در کوچهی «الصخنی» در نزدیکی «باب العلقمی» واقع شده است و معروف است که این مقام در اواسط قرن سیزدهم هجری بر بقایای رودی که در آن زمان به رود «مقبره العباس» معروف بوده، ساخته شده است.
مقام دست چپ علمدار کربلا
مقام دست چپ حضرت ابالفضل العباس(ع) در ضلع جنوب شرقی حرم مطهر حضرت عباس(ع) و در منطقه «باب الخان» قرار دارد. مقام کنونی جایگزین مقامی است که در طرح توسعه این منطقه پس از سال ۱۴۱۱ هـ / ۱۹۹۱م تخریب شد. مقام فعلی دست چپ حضرت عباس(ع) در ابتدای یکی از کوچهها و مشرف بر خیابان کمربندی جدیدی است که دور تا دور حرم امام حسین(ع) و حضرت عباس(ع) را فراگرفته است.
این مقام با بخششها و کمکهای فردی به نام «حاج عباس عبدالرسول» ساخته شده است که اسم وی روی آن نیز نوشته شده است. مقام جدید چند متر از مقام قدیم که هم اکنون در خیابان اطراف حرم حضرت عباس(ع) و روبروی باب الکف (الامیر) و در نزدیکی پیادهروی کنونی واقع است، دورتر است و امید میرود که در جریان طرح توسعه جدید این دو حرم به مکان قدیم خود انتقال داده شود.
این مقام حاوی یک پنجره کوچک برنزی و مزین به آینه های کوچکی است که خارج از خانه شماره ۵۲/۵۱- که در طرح توسعه خیابان حائر تخریب شده- می باشد. بر روی این پنجره، دعاهایی نوشته شده و بر بالای آن نیزابیات شعری از مرحوم شیخ محمد السراج نوشته شده است:
سل اذا ما شئت واسمع وأعلم ثم خذ منــــی جواب المفهـم
اگر خواستی بپرس، بشنو و بدان آنگاه جواب مطلب را از من بگیر
ان فـی هذا المقـام انقطــــعت یسره العبــــــــاس بحـر الکرم
در این مقام، دست چپ عباس دریای کرم و بخشش قطع شده است
ههنا یا صاح طـاحــــــــت بعدما طاحت الیمنى بجنب العلقمی
ای دوست من، دست چپ عباس همینجا و پس از دست راست او در کنار علقمه قطع شد
أجر دمع العــــین وابکیـه أسى حق ان تبــــکی بدمـع من دم
از اندوه و غم گریه کن و اشک بریز، اگرچه درستش این است که خون گریه کنی
ظاهر کنونی این مقام به صورت هشت است که در آن چهار پنجره و یک درب مسی داری دو دریچه وجود دارد. ارتفاع این در دو متر و از جنس مرمر و مزین به کاشی کربلایی است و به صورت کتیبه ای است که بر روی آن این سخن حضرت عباس(ع) نوشته شده است:
یانفس لا تخشی من الفجار وأبشری برحمه الجبار
ای نفس از ستمکاران و فاجران نترس و به رحمت خداوند جبار بشارت ده
قد قطعوا ببغـــــیهم یساری فاصـلهم یارب حر النار
با ظلم و ستم خود دست چپم را قطع کردند. پروردگارا آتش جهنم را به آنها برسان
بربالای مقام دست چپ حضرت عباس(ع)، گنبد کوچکی قرار دارد که با کاشی کربلایی پوشش داده شده و با این آیه مزین شده است: (بسم الله الرحمن الرحیم: إِنَّ اللّهَ اشْتَرَى مِنَ الْمُؤْمِنِینَ أَنفُسَهُمْ وَأَمْوَالَهُم بِأَنَّ لَهُمُ الجَنَّهَ یُقَاتِلُونَ فِی سَبِیلِ اللّهِ فَیَقْتُلُونَ وَیُقْتَلُونَ وَعْدًا عَلَیْهِ حَقًّا فِی التَّوْرَاهِ وَالإِنجِیلِ وَالْقُرْآنِ وَمَنْ أَوْفَى بِعَهْدِهِ مِنَ اللّهِ فَاسْتَبْشِرُواْ بِبَیْعِکُمُ الَّذِی بَایَعْتُم بِهِ وَذَلِکَ هُوَ الْفَوْزُ الْعَظِیمُ صدق الله العلی العظیم ) سوره التوبه –۱۱۱ .
روبروی این مقام آیه زیر نوشته شده است: بسم الله الرحمن الرحیم: (( الذین إن مکناهم فی الأرض أقاموا الصلوه واتوا الزکوه وامروا بالمعروف ونهوا عن المنکر ولله عاقبه الأمور)) صدق الله العلی العظیم.
در جلوی این مقام این عبارت بر مرمر منقش شده است: ( سلام بر تو ای حامل پرچم طف و مقام سقوط دست چپ ابوالفضل العباس)