اجرای گام دوم هدفمندی یارانه ها با ثبت نام از متقاضیان دریافت یارانه نقدی آغاز می شود، این در حالی است که برخی از مقامات اقتصادی دولت اعلام کردند که ثبت نام برای دریافت یارانه نقدی به منزله اجازه دادن یارانه بگیران به دولت برای سرکشی به حساب های بانکی آنها است.
شاپور محمدی معاون اقتصادی وزیر اقتصاد اعلام کرد: تکمیل فرم خوداظهاری به معنای اجازه مردم به دولت برای سرکشی به حساب ها و دارایی های شخصی آنها محسوب می شود.
در همین حال، بر اساس تازه ترین مصوبه دولت، تمام دستگاه ها و نهادهایی که از بودجه عمومی دولت استفاده می کنند، موظف شدند تمامی اطلاعات یارانه بگیران را برای اجرای گام دوم هدفمندی یارانه ها در اختیار دولت با محوریت سازمان هدفمندی یارانه ها قرار دهند.
این در حالی است که امروز علی لاریجانی رئیس مجلس گفت: درباره هدفمندی دولت اساس کار خود را بر اعتماد به گزارشاتی بگذارد که مردم به آنها دادهاند و این بحثهای مرتبط با تفتیش حساب ها فکر نمیکنم که درست باشد و مجلس هم اجازهای نداده است تا دولت حسابهای مردم را وارسی کند.
تفتیش حساب های بانکی خلاف قانون اساسی است
نعمت احمدی وکیل پایه یک دادگستری در گفتگو با فرارو گفت: «برابر قانون اساسی هر نوع تجسس و تحقیق در زندگی مردم ممنوع است. دولت راهکارهای مختلف دیگری همچون اداره دارایی و اداره ثبت برای کسب اطلاعات مورد نیاز خود دارد.»
وی ادامه داد: «اینکه عنوان شود اگر افراد برای دریافت یارانه ثبت نام کنند این اجازه را به دولت دادند که به حرف آنها اعتماد نشود و حساب های آنها را تفتیش کنند خلاف چند اصل از اصول قانون اساسی است.»
وی افزود: «برابر قانون اصل بر برائت است مگر آنکه خلاف آن ثابت شود که البته خلاف آن هم به صورت ورود غیرقانونی دولت به حساب های بانکی مردم نباید باشد.»
این حقوقدان گفت: «اکنون طرح هدفمندی یارانه ها در حال تبدیل به یک چالش است و کاش راهکار بهتری برای این موضوع پیدا شود که حالت تهدید پیدا نکند. چراکه وقتی عنوان شود دولت می تواند حساب های بانکی مردم را بررسی کند نوعی تهدید محسوب می شود.»
احمدی در پایان تصریح کرد: «بررسی حساب های بانکی صرفا با دستور قوه قضائیه و آن هم در موارد خاص اماکن پذیر است. یعنی زمانی که عمل خلافی صورت گرفته و برای کشف آن مقام قضایی دستور بررسی حساب های بانکی را می دهد.»
مشمولان دریافت یارانه نقدی از تفتیش حساب های بانکی خود نگران نخواهند شد
اما دکتر سیدحسین قاسمی کارشناس مسائل اقتصادی در گفتگو با فرارو گفت: «در رابطه با اجازه دولت برای تفتیش حساب های بانکی مردم یک نکته مطرح است. اینکه دولت قصد دارد به چه قشری از جامعه یارانه بپردازد؟ مسلما دولت قصد دارد یارانه را به دهک های پایین درآمدی جامعه بپردازد که لزوما حساب های بانکی آنها نیازی به راستی آزمایی ندارد و حتی تفتیش حساب های آنها هم منجر به ناهمگنی در نظام اقتصاد کشور نمی شود.»
وی ادامه داد: «با این حال به نظر من کسانی که مشمول دریافت یارانه می شوند از تفتیش حساب های بانکی خود ناراحت و نگران نخواهند شد.»
قاسمی در پاسخ به این سوال که آیا با اعلام تفتیش حساب های بانکی، احتمال خروج برخی سرمایه ها از بانک ها و در نتیجه آسیب به بخش تولید وجود دارد؟، گفت: «اساسا در حال حاضر سرمایه مولد نه در اختیار بانک ها و نه در اختیار بخش تولیدی کشور است. متاسفانه سرمایه ها اکنون در اختیار نقدینگی رها شده در بازارهای نامولد و دلالی است. لذا تفتیش حساب های بانکی نمی تواند موجب آسیب به بخش تولیدی کشور شود؛ چراکه اساسا سرمایه مولد در بانک ها نیست.»