در این باره تاکنون پنج گروه سیاسی به طور علنی نسبت به حضور خود در انتخابات سخن گفته اند. بنابراین با توجه به اینکه مرزهای سیاسی بین جناح ها هم در میان اصولگرایان و هم در میان اصلاح طلبان در جریان انتخابات ریاست جمهوری مخدوش شد و به هم ریخت، گمانه زنی در مورد آرایش سیاسی در آینده کشور کمی دشوار بود اما به نظر می رسد با نزدیک شدن به انتخابات آتی مجلس کم کم طیف های مختلف سیاسی برای شرکت در این انتخابات به گروه های خود سامان می دهند.
طیف اول- اصلاح طلبان- جزو اولین جریاناتی بودند که کار برای انتخابات مجلس را با مدیریت محمد رضا عارف آغاز کردند و از همان روزهای بعد از انتخابات جلسات خود را نیز تشکیل دادند. اما دیری نپایید که اختلافاتی در بین تئوریسین های این جریان به راه افتاد و اعضای این جریان را به چند دسته تقسیم کرد. دسته اول همان حلقه یاران محمد رضا عارف بودند که به دلیل بی توجهی دولت به خدمت عارف، موضع انتقادی نسبت به حسن روحانی گرفتند. اما گروهی دیگر بر این باورند که رمز پیروزی در انتخابات سال آینده مجلس استفاده از ترفند انتخابات سال گذشته ریاست جمهوری است. این عده معتقدند می توان با بهره گیری از جایگاه و محبوبیت افرادی چون هاشمی رفسنجانی و ناطق نوری بار دیگر برنده انتخابات شد. از همین رو تمام سعی خود را به کار گرفتند تا ناطق نوری را برای کاندیداتوری در انتخابات مجلس راضی کنند. این در حالی بود که تا این لحظه لیبرال ها بارها و بارها از ناطق نوری پاسخ منفی شنیدند و همین امر موجب سردرگمی این عده نیز شده است. اما گروه سوم افرادی هستند که همچنان معتقدند باید تصمیم گیری در خصوص فعالیت های اصلاح طلبان را بر عهده سید محمد خاتمی گذاشت. در کنار این تفکرات ایجاد شده در بین اصلاح طلبان، گرایش های مختلفی نیز در این جریان شکل گرفت. جبهه فراگیر، فعالیت های موسوی لاری، حزب ندا و راه اندازی تشکل جوانان خط امام از جمله این تشکیلات است. هر کدام از این جریان های اصلاح طلب این روزها جلسات و فعالیت های خود را در گوشه ای از کشور آغاز کرده اند و همین مسئله سبب شده تا نگرانی هایی در بین تئوریسین های جریان اصلاحات مبنی بر عدم وحدت اصلاح طلبان ایجاد شود.از همین رو به نظر می رسد در صورتی که اصلاح طلبان انشقاق ایجاد شده در جریان خود را مدیریت نکنند، با شکستی تلخ در انتخابات سال آینده مجلس مواجه خواهند شد. شکستی که ممکن است پایانی باشد بر فعالیت های جریان اصلاحات.
طیف دوم – اصولگرایان- بیش از یکسال پیش وقتی انتخابات ریاست جمهوری به پایان رسید، اصولگرایان وارد یک شوک جدی شدند و گویا هنوز هم از این شوک بیرون نیامده اند. این در حالی است که از همان روزهای بعد از انتخابات تفکری در اردوگاه رقیب تحت عنوان فتح سنگر به سنگر شکل گرفت. این تفکر اینگونه به لیبرال ها القا می کرد که بعد از کسب موفقیت در انتخابات ریاست جمهوری، در انتخابات آتی مجلس خبرگان و مجلس شورای اسلامی نیز اتحاد خود را حفظ کرده و بتوانند بار دیگر بر رقیب خود فائق آیند، اما همانگونه که گفته شد، این جریان نیز با اختلافات عدیده ای روبرو شد. حالا اما شاید این روزهای تاریخی دیگر برای اصولگرایان تا انتخابات سال آینده مجلس پیش نیاید اما اعضای این جریان نه تنها از این فرصت به دست آمده بهره نمی برند، بلکه همچنان در پی تکرار اشتباهات گذشته خود به سر برده و بی توجه به اختلافات به وجود آمده در بین اصلاح طلبان، همچنان به صورت جزیره ای به کار خود ادامه می دهند. بنابراین اگر اصولگرایان نمی خواهند اکثریت مجلس را از دست بدهند باید هر چه سریعتر برنامه های خود را برای حضور متحد در انتخابات مجلس آماده کنند. اما اگر بنا باشد اصولگرایان همین شیوه گوشه نشینی و سکوت را ادامه دهند، باید منتظر شکستی دیگر در انتخابات مجلس باشند.
طیف سوم- جریان احمدی نژاد– روند گوشه نشینی و دوری از فضای پرهیاهوی سیاست از سوی رئیس جمهور سابق کشورمان همچنان ادامه دارد و در نگاه اول رفتار و تحرکات وی اینگونه القا می کند که گویا تصمیم گرفته فعلا برای مدتی طولانی از دنیای سیاست فاصله بگیرد. این در حالی است که حلقه های اطراف رئیس جمهور سابق در حال تدارک برنامه های خود برای ورود به انتخابات سال آینده مجلس هستند. این مسئله را هم از برگزاری جلسات جزیره ای و چندپاره یاران احمدی نژاد می توان به راحتی متوجه شد. البته به نظر می رسد رئیس جمهور سابق کشورمان فعالیت های خود را این روزها به صورت چراغ خاموش انجام می دهد. ماجرای لیست ۱۵۰ نفره برای انتخابات مجلس و فعالیت در سایر استان ها و شهرستان های کشور نیز بر این مسئله صحه می گذارد. از سوی دیگر اما یاران احمدی نژاد هر کدام در گوشه ای در حال برگزاری برنامه های انتخاباتی خود هستند. آغاز برنامه های سیاسی به صورت انفرادی از سوی یاران احمدی نژاد و برگزاری جلسات منسجم در فاصله یک سال و نیم مانده به انتخابات مجلس شورای اسلامی نشان می دهد که اهالی دولت های نهم و دهم برنامه خود را برای حضور در انتخابات سال آینده مجلس بسته اند و در این راه نیز منتظر احمدی نژاد نخواهند ماند. از همین رو به نظر می رسد که یکی از طیف های فعال در انتخابات سال آینده مجلس معطوف به یاران سابق احمدی نژاد است؛ حال یا با احمدی نژاد و یا بی احمدی نژاد.
طیف چهارم- هاشمی رفسنجانی– این روزها از اردوگاه هاشمی رفسنجانی خبر می رسد که وی برای انتخابات سال آینده مجلس شورای اسلامی و خبرگان رهبری لیستی ارائه نخواهد داد. هاشمی طی هفته های اخیر در پاسخ به سوالی درباره لیست انتخاباتی خود برای انتخابات آینده مجلس خبرگان رهبری و مجلس و اینکه در این انتخابات لیست خواهد داد یا خیر، تاکید کرد: “دیگر از ما گذشته است که لیست انتخاباتی بدهیم.” این مسئله حتی البته از سوی مشاور پارلمانی رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام نیز مورد تاکید قرار گرفت. این در شرایطی است که سابقه حضور هاشمی در ۱۲ دوره انتخابات گذشته در تاریخ جمهوری اسلامی و فعالیت چشمگیر و تاثیر گذار در سایر انتخابات، نشان می دهد که چندان نمی توان بر این مسئله مطرح شده از سوی وی تکیه کرد. چراکه روزهای پایانی سال ۹۲ بود که خبر رسید فرزند هاشمی رفسنجانی نیز از جمله افرادی است که قصد ورود به انتخابات مجلس را دارد. در این خصوص شنیده شد در روزهای میانی اسفند ماه سال گذشته فائزه هاشمی در جمع اصلاح طلبان دماوند در جلسه ای اظهار داشته که “ما باید در انتخابات آینده طوری عمل کنیم که ۵۵ الی ۶۰ درصد مجلس را در اختیار بگیریم. وی در ادامه عنوان کرده که باید جلوی دیکتاتوری احتمالی ناشی از اکثریت ۸۰ درصد مجلس را بگیریم.” از طرفی دیگر نیز همین چند وقت پیش خبر رسید که هاشمی رفسنجانی برای انتخابات مجلس خبرگان در حال تدارک لیست مجتهدان مصلح و مبتکر بود. حالا با این تفاسیر نه تنها نمی توان باور کرد که هاشمی در انتخابات لیست ارائه نمی دهد، بلکه احتمال حضور شخص وی نیز وجود دارد.
طیف پنجم- دولت- برخی از اعضای جریان اصلاحات که در داخل و خارج دولت نیز فعال هستند به همراه گروهی از کارگزارانی ها، در پی پیشبرد هدف خود مبنی بر بازگشت لیبرال ها به دامان دولت و اتحاد آنها با دولت روحانی برای انتخابات مجلس، از هم اکنون متحد شده و فعالیت های خود را نیز در این زمینه آغاز نموده اند. در این بین البته این احتمال نیز وجود دارد که رئیس دولت در این ماجرا هیچ دخالتی نداشته باشد و حتی در جریان بسیاری از امور پشت پرده قرار نگیرد، چراکه حسن روحانی و اعضای دولت این روزها بیش از آنکه به فکر کسب موفقیت در انتخابات مجلس باشند بدنبال بهبود شرایط اقتصادی و کسب موفقیت در مذاکرات با ۵+۱ می باشند. دولتی ها البته تا به امروز فعالیت چندانی در زمینه انتخابات مجلس انجام نداده اند، اما با توجه بعد از استیضاح وزیر علوم خبر رسید که تماس هایی از داخل دولت با برخی نمایندگان معتدل مجلس صورت گرفته و از آنها دعوت شده تا در لیست انتخاباتی دولت قرار گیرند. از همین رو به نظر می رسد دولتی ها نیز همچون جریان احمدی نژاد فعلا فعالیت های خود را به صورت چراغ خاموش برای انتخابات مجلس انجام می دهند و در ماه های باقی مانده تا این انتخابات، بی شک خبرهای بیشتری از فعالیت دولتی ها خواهیم شنید.
