فارس/علی شمخانی، دبیر شورای عالی امنیت ملی در تاریخ ۱۷ دسامبر، در مصاحبه‌ای با روزنامه انگلیسی فایننشال تایمز شرکت کرد. فایننشال تایمز روز دوشنبه نسخه ویرایش شده این مصاحبه را منتشر کرد که ذیلا برگردان این مصاحبه از انگلیسی به فارسی از نظر مخاطبان گرامی می‌گذرد.
* تغییر دولت در عراق
علی شمخانی در این مصاحبه تصریح کرد: سنی‌های عراق بر این باورند که دولت جدید عملکرد خوبی دارد. من پیش از تغییر دولت به عراق سفر کردم، شما نمی‌توانید امروز را با آن روزها مقایسه کنید. سنی‌ها و کردها از این تغییر بسیار خوشحال‌اند. ما هم از اینکه مردم عراق خوشحال هستند، خوشحالیم.
وی افزود: انتقال مسالمت‌آمیز قدرت در عراق معجزه‌ای بود که می‌تواند برای مردم این کشور شادی و رفاه به بار آورد. این دستاورد مهم و بزرگ نباید کوچک شمرده شود از آن رو که این انتقال قدرت بدون هیچ تنشی در یک کشور عربی رخ داد.
دبیر شورای عالی امنیت ملی خاطرنشان کرد: چنین اتفاقی در سایر کشورهای عربی رخ نمی‌دهد. نباید فراموش کرد که این انتقال قدرت در زمانی انجام شد که عراق با تنش‌های اجتماعی مواجه بود و داعش بخش‌هایی از عراق را اشغال کرده بود. جا دارد به این خاطر به رهبران عراق، مردم این کشور و مرجعیت شیعه تبریک بگوییم.
* ایران و مساله سوریه
آقای شمخانی در بخش دیگری از این مصاحبه اظهار داشت: دولت‌های عراق و سوریه از جهاتی نظیر پیشینه تاریخی، ساختار سیاسی، ترکیب جمعیتی و سطح دخالت خارجی در امور داخلی‌شان با یکدیگر متفاوت هستند.
وی افزود: در سوریه، مساله تلاش برای سرنگون کردن یک دولت به‌خاطر مشارکتش در محور مقاومت بود. در روزهای اولیه بحران در سوریه معترضین مسلح به سلاح بودند. آنها به‌دنبال اعتراض مسالمت‌آمیز نبودند.
دبیر شورای عالی امنیت ملی خاطرنشان ساخت: کاملا روشن است که چه کسی و چرا از سرنگونی دولت سوریه حمایت می‌کند. دلیل آنها رها شدن از دست دولتی در سوریه است که با ایران و حزب‌الله متحد بوده و با رژیم صهیونیستی مخالف است.
* ادعای کشتار سنی‌ها در عراق توسط شیعیان
علی شمخانی در پاسخ به سوالی با محوریت فوق، این ادعا را رد کرده و تصریح کرد: آیا ائتلاف [ضد داعش] در حملاتش بین داعش و ساکنان محلی تفاوت قائل می‌شود؟ در حالی که این اتفاق در حملات هوایی رخ می‌دهد، در عملیات بازپس‌گیری نمی‌تواند رخ دهد.
وی اضافه کرد: تقریبا در تمام عملیات‌های زمینی، به غیرنظامیان هشدار داده می‌شود که منطقه را تخلیه کنند. تمام کسانی که باقی می‌مانند آنهایی هستند که عضو داعش بوده و دست به مقاومت می‌زنند. آنها نه شهروند هستند و نه سنی، حتی اگر هویتشان اهل سنت باشد.
دبیر شورای عالی امنیت ملی ادامه داد: همه آنها ریش‌های بلند و دشداشه‌های کوتاه دارند. بی‌تردید، آنهایی که از سلاح خودکار استفاده می‌کنند، با آرپی‌جی مواجه می‌شوند. این طبیعت جنگ است. به‌طور مثال در جرف‌الصخر، تنها ۶۰۰ نفر از بین ۳۰ تا ۴۰ هزار ساکن محلی منطقه را ترک نکردند. آنها اعضای داعش بودند و از بالای درخت‌های نخل اقدام به تیراندازی می‌کردند. چنین کسانی باید کشته شوند.
وی خاطرنشان کرد: کوچک شمردن پیروزی‌های بزرگ یک روش طبیعی جنگ روانی است. روند کلی جنگ روندی سالم است که در آن تنها اعضای داعش هدف قرار می‌گیرند. من منکر احتمال اشتباه در چنین درگیری‌های بزرگی نمی‌شوم اما چنین اتفاقاتی کم است.
* حضور ایران در عراق
آقای شمخانی در خصوص حضور ایران در عراق تصریح کرد: ایران در عراق مشاورین نظامی دارد. عراق خود دارای فرماندهان قوی است. در سپاه بدر، بسیاری از فرماندهان به‌خوبی آموزش دیده‌اند. برخی گروه‌های دیگر همچون عصائب الحق هم شکل گرفته‌اند. برخی از این گروه‌های عراقی دارای تجربه جنگ در سوریه هستند. نیروهای عراقی تجربیات خوبی در جنگ‌های چریکی دارند. ترکیب آنها با ارتش عراق قابلیت‌های زیادی ایجاد می‌کند.
* ادعای حملات هوایی ایران در عراق
دبیر شورای امنیت ملی، ادعای فوق را تنها یک پروپاگاندا دانست و افزود: نیازی به حمله هوایی از سوی ایران نیست. اولا، عراق خود دارای جت‌های جنگنده است. ثانیا، اثر حملات هوایی کم است. داعش دارای یک خط دفاعی نیست که هدف حمله هوایی قرار بگیرد. اعضای داعش در منطقه یا منازل پراکنده‌اند. آنها در یک نقطه قابل بمب‌باران نیستند. به همین خاطر است که ائتلاف نتوانسته موفق شود. یک حمله با آرپی‌جی یا یک حمله توپخانه‌ای می‌تواند موثرتر از یک بمب‌باران باشد.
* ادعای همکاری ایران و آمریکا در عراق
شمخانی در خصوص این ادعا نیز تاکید کرد که ایران و آمریکا هیچ‌گونه همکاری در عراق ندارند. اگر در عملیاتی در نقطه‌ای از عراق نقش مشاوره داشته باشیم، به دولت عراق اعلام می‌کنیم که اگر آمریکایی‌ها دخالت کنند، ما وارد نمی‌شویم. به‌طور مثال، ما در حال برنامه‌ریزی برای آزادسازی «حمرین» هستیم. اگر ائتلاف دست به بمب‌باران بزند، ما هیچ کاری انجام نمی‌دهیم. این همکاری نیست، تنها اطلاع دادن است.
* حامیان داعش در ایران!
دبیر شورای عالی امنیت ملی ابراز داشت: ما تعداد زیادی سنی در ایران داریم. در جریان پیروزی‌های بزرگ داعش در عراق و پروپاگاندای آنها، تنها اتفاقاتی که در مناطق سنی‌نشین ایران رخ داد این بود که چند شعار بر روی یک یا دو دیوار نوشته شد، حدود ۱۰۰ گرم شکلات توزیع شد و در بین ۸۰۰ میلیون پیامک که روزانه در ایران تبادل می‌شود، چند پیامک مبادله شد و در یک روستا در غرب ایران نیز پرچم داعش بالا رفت.
وی افزود: این نشان می‌دهد که بین سنی‌های ایران و داعش ارتباطی نیست. داعش از ایران نیرو جذب نکرده است. تعداد ایرانیانی که می‌خواستند به داعش بپیوندند و پیش از خروج از مرزها دستگیر شدند، تنها ۲۲ نفر از جمعیت ۷۵ میلیونی ایران بود. این از تعداد افرادی که از پاریس به داعش پیوستند کمتر است. در خصوص این ۲۲ نفر هم، سنی‌های ایرانی بودند که به ما اطلاعات دادند که هیچ‌کدامشان هم شناخته‌شده نیستند. حتی در استان سیستان و بلوچستان، ما حتی یک پیرو داعش نداشته‌ایم.
* جدایی‌طلبی در کردستان عراق
آقای شمخانی در خصوص محور فوق تصریح کرد: موضوع جدایی‌طلبی در منطقه ما مرده است. مضرات جدایی‌طلبی از منافع آن بیشتر است.
* رابطه با عربستان سعودی
دبیر شورای عالی امنیتی ملی در خصوص مساله روابط ایران و عربستان سعودی نیز گفت: خوشحال می‌شوم که بتوانم کمکی بکنم. برای دیدار از عربستان هنوز زود است. عدم تفاهم و رقابت‌های تلخ باید از شکل خصومت‌آمیز به شکل بازی‌های طبیعی سیاسی درآید. این قابل انجام است. من می‌خواهم که در این خصوص نقش داشته باشم. هنوز به این اینکه چگونه می‌توان این کار را کرد فکر می‌کنم. من خود را یکی از پتانسیل‌های انجام این کار می‌دانم. ایران و عربستان سعودی درگیر جنگ نفتی هستند و سعودی‌ها تاکنون در این جنگ ۱۰۰ میلیارد دلار از دست داده‌اند که خیلی بیشتر از ضررهای ایران است.
وی در این خصوص ادامه داد: فشار بر روی قیمت نفت بد هم نیست. ما نقطه ضعفی به‌نام وابستگی به نفت داریم و هرکی به ما کمک کند از این وابستگی خلاص شویم، لطف کرده است.
شمخانی تاکید کرد که بین ایران و عربستان گفت‌وگوی جدیدی رخ نداده است.
*مذاکرات هسته‌ای
شمخانی در زمینه مذاکرات هسته‌ای اظهار داشت: «با لحاظ کردن اهداف و نیات حسنه ایران و درخواست‌هایش بر اساس «ان‌پی‌تی» حصول توافق هسته‌ای در صورتی که حقوق کشور در آن نقض نشود، میسر می‌باشد. البته اگر توافقی صورت نگیرد ما نخواهیم مرد و اگر هم موفقیتی در این زمینه حاصل شود به بهشت نخواهیم رفت. ما تلاش می‌کنیم تا درهای گفت‌وگو را در حصول توافق با آنهایی که تعهدات قبلی خویش را نقض کرده‌اند (غرب) همچنان حفظ کنیم.»
شمخانی در ادامه اظهار داشت: «تیم مذاکره کننده هسته‌ای ما سعی کرده به تبیین آن‌چه که در پی آن هستیم بپردازد و تحلیلگران غربی باید برداشت خود از ایران را تغییر داده و بدانند که ایران در زیر فشار تحریم‌ها خم نخواهد شد و همچنین اینکه درخواست‌های غیر مشروع آنها باید متوقف شده و آنها نباید درخواست جاهای دیگر (اسرائیل) را در مذاکره با ما مطالبه کنند.»
دبیر شورای عالی امنیت ملی در بخشی دیگر افزود: «احساس می‌کنم غرب متوجه شده است که دستگاه اطلاعاتی صهیونیست‌ها درباره تلاش ایران در مسیر دستیابی به سلاح هسته‌ای مزخرف می‌گویند. سلاح هسته‌ای در دکترین دفاعی ما جایگاهی ندارد و چگونه می‌توان فتوای مقام رهبری ایران را نقض کرد؟»
*روابط ایران با آمریکا
دبیر شورای امنیت ملی ایران در پاسخ به سئوالی در زمینه روابط احتمالی ایران و آمریکا گفت: «مذاکرات ما با آنها تنها در زمینه هسته‌ای می‌باشد. البته همه چیز بستگی به صداقت آمریکایی‌ها در گفت‌گوهای هسته‌ای دارد. اگر توافق هسته‌ای حاصل شود، بازهم ایران و آمریکا قادر به همکاری مشترک در منطقه نیستند. آمریکا باید حمایت خود از رژیم صهیونیستی را متوقف کند و این برای واشنگتن غیر ممکن نیست. ایران و آمریکا قادر هستند در مسیری که انرژی‌هایشان علیه همدیگر بکار نرود حرکت کنند. در این بین توافق هسته‌ای نقش بسیار حیاتی دارد.»
*پیشرفت در نبرد علیه داعش
شمخانی در ادامه این مصاحبه در زمینه نبرد علیه داعش اظهار داشت: «داعش در رسیدن به ۲ هدف مهم خود که فتح بغداد و اربیل بود شکست خورد. همچنین داعش بسیاری از مکان‌هایی را که از شیعیان و کردهای منطقه همچون آمرلی، جبال، حمرین، سعیدیه و جرف الساخر اشغال کرده بود، از دست داده است. یکی از مهمترین علائم شکست داعش حضور بسیار انبوه عزاداران امام حسین(ع) در مراسم اربعین بود. داعش ابتدا با ارعاب و سر بریدن که همراه با تبلیغ بود به‌پیش آمد اما این جریان تمام شده است و البته شیعیان و بسیاری دیگر از این مسئله ناراحت شدند. هم اکنون اهالی عراق اطمینان خاطر خود را باز یافته‌اند.»
وی در ادامه گفت: «داعش دیگر در نزدیکی مرزهای ایران نیست. من به جرات می‌گویم که خطوط قرمز ما مرزهایمان، اماکن متبرکه و بغداد هستند که نباید مورد تهدید قرار گیرند. داعش قدرت خود را در حملات راهبردی از دست داده است. داعش در موصل نیز در وضعیت تدافعی قرار گرفته است.»
شمخانی درباره شهرهای اشغال شده از سوی گروهک داعش همچنین افزود: «مهمترین عامل در باز پس‌گیری موصل برادران سنی ما هستند. البته این امر مستلزم زمان و عزم در اجرای آن است. هرگاه که نیروهای سنی مبادرت به انجام این کار نمایند، این امر محقق خواهد شد و البته زیاد طول نخواهد کشید. هر زمان که برادران سنی به بسیج مردمی در این زمینه بپردازند این مسئله ۲ یا ۳ ماه بیشتر طول نخواهد کشید. البته نیروهای مبارز شیعه به طور قطع قادر به آزادسازی موصل هستند اما هزینه آن بیشتر از مزایای آن خواهد بود. البته در صورت طولانی‌تر شدن باز پس‌گیری این شهر این سنی‌ها هستند که باید نگران باشند.»
*ائتلاف بین‌المللی به رهبری آمریکا
شمخانی در زمینه ائتلاف بین‌المللی به رهبری آمریکا نیز به اظهار نظر پرداخت و گفت: «این ائتلاف هیچ پیروزی نداشته بلکه در نبرد علیه داعش شکست خورده است. متاسفانه داعش می‌تواند در این زمینه مدعی شود که ائتلاف آمریکا هیچ پیروزی نداشته است. البته داعش محبوبیت خود را از دست داده است و قطعا مشروعیت خویش را نیز از دست خواهد داد. اما در تقابل با نیروهای ائتلاف به رهبری آمریکا این گروهک قادر است با حفظ مشروعیت خویش نیروهای بیشتری را به خدمت گیرد. این را بگویم که ما نسبت به اهداف نیروهای ائتلاف مشکوک هستیم. هواپیماهای آمریکایی ۹۰ تن تجهیزات نظامی و غذا را برای نیروهای داعش در منطقه جلولا حدود یک ماه قبل و به مدت ۵ بار ارسال کردند.
آمریکایی‌ها در پی بازگشت به منطقه و بازیافت آنچه‌که از دست داده‌اند، می‌باشند. آنها برای جبران عقب‌ماندگی و جلوگیری از موفقیت ایران در پی بازگشت به منطقه هستند. اگر ایران به عراق کمک نمی‌کرد، بغداد سقوط می‌کرد.»
*قدرت منطقه‌ای ایران
دبیر شورای امنیت ملی ایران در بخش دیگر این مصاحبه مفصل درباره قدرت منطقه‌ای ایران گفت: «امروزه عراق نسبت به گذشته نزدیک‌تر به ایران است زیرا مردم و دولت عراق که شامل شیعیان، سنی‌ها و کردها هستند درک کرده‌اند که ایران عمق راهبردی آنها بوده است. شما بهتر است از سران دولت عراق نحوه کمک برخی کشورهای منطقه را در نبرد برای حفظ اربیل بپرسید. ایران در این بین تنها کشوری است که بدون قید و شرط از امنیت و ثبات در عراق دفاع می‌کند. دولت بشار اسد نیز باید در ۳ ماه سقوط می‌کرد اما اکنون ۳ سال و نیم است که دولت اسد در قدرت باقی مانده است. در واقع بشار اسد از مرحله سقوط گذر کرده است.»
*تاثیر کاهش بهای قیمت نفت در سیاست‌های منطقه‌ای
شمخانی در خاتمه این گفت‌گو درباره تاثرات کاهش بهای نفت گفت: «چرا این مسئله باید تاثیرگذار باشد؟ تحریم‌ها و کاهش بهای نفت تاثیر تعیین‌کننده‌ای ندارند.»
