حجت‌الله عبدالملکی در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس، با اشاره به محورهای اقتصادی بیانات مقام معظم رهبری در سال جاری اظهار داشت: تقویت تولید داخل یکی از مباحث است و این را می‌دانیم که در چارچوب اقتصاد مقاومتی یکی از ارکان آن، تقویت تولید ملی و داخلی است.
عضو هیات علمی دانشکده معارف اسلامی و اقتصاد دانشگاه امام صادق (ع) با بیان اینکه هدف‌گذاری روی تقویت تولید ملی باید صورت گیرد، بیان داشت: لوازم این امر براساس فرموده ایشان حمایت از بنگاه‌های کوچک و متوسط، دانش‌بنیان، ایجاد نهضت جلوگیری از خام‌فروشی، تسهیل سرمایه‌گذاری و کاهش واردات کالاهای مصرفی است.
وی افزود: گروه‌ها و اقشار مختلف می‌توانند در این جهت نقش‌های مهمی ایفا کنند. برخی از مسئولان، مردم و حتی نخبگان در بحث تقویت تولید ملی اظهارات ناامیدکننده می‌زنند و یا اینکه مزیت نسبی در بخش‌های مختلف اقتصادی نداریم.
این استاد دانشگاه با اشاره به جزئیات راه رسیدن به تقویت تولید ملی به موضوع استفاده از کلمه نهضت برای جلوگیری از خام‌فروشی پرداخت و گفت: خام‌فروشی معادل این است که سرمایه‌های کشور را حراج کنیم و از دست بدهیم در چند بخش مسئله خام‌فروشی وجود دارد؛ جدی‌ترین آن در بخش نفت و گاز و بعد از آن معادن و محصولات کشاورزی است.
به گفته عبدالملکی، خام‌فروشی زمانی برای اقتصاد ملی ضرر محسوب می‌شود که می‌توان ارزش افزوده چندین و حتی چند صد برابر به دست آورد. به عنوان مثال در مورد نفت خام متوسط از هر بشکه حدود ۱۳۰۰ دلار ارزش افزوده ایجاد می‌شود در حالی که ما آن را بشکه ۵۰ دلار می‌فروشیم. یعنی کشور به عنوان تامین‌کننده ماده اصلی نفت، کمتر از یک بیست و ششم ارزش افزوده‌ای که دارد را تملک می‌کند.
وی ادامه داد: در مورد برخی مشتقات نفت خام از هر بشکه گاهی ۸ هزار دلار ارزش افزوده ایجاد می‌شود که می‌توان این فرصت‌ها را از دست نداد.
این استاد دانشگاه با اعتقاد بر اینکه گاهی توان تولید یک محصول در داخل وجود ندارد، نمی‌توانیم و مجبور هستیم خام‌فروشی کنیم، اظهارداشت: اما یک وقت مسئله نخواستن است که در این موارد برخی تئوری‌پردازی می‌کنند و نظریه مزیت نسبی اقتصادانان غربی را پیش کشیده و این نتیجه را می‌گیرند که کشورهای دارنده نفت خام، فقط خام‌فروشی کنند و کشورهای بدون نفت با سرمایه و دانشی که دارند فرآوری محصولات با آنها باشد. مسئولین صنعت نفت ما نیز این مباحث را پذیرفته‌اند.
عضو هیات علمی دانشکده معارف اسلامی و اقتصاد دانشگاه امام صادق (ع) ادامه داد: حتی در مراکز دانشگاهی بحث می‌کنند که نباید وارد فرآوری مشتقات نفتی شویم زیرا مزیت نسبی برای کشور ندارد و اینکه فرآوردهای آن را باید وارد کرده و ما فقط خام‌فروشی کنیم به همین دلیل عزم جلوگیری از خام فروشی در خیلی از تصمیم‌گیرندگان وجود ندارد.
به گفته این استاد دانشگاه، خام‌فروشی می‌کنیم نه به این دلیل که نمی‌توانیم فرآوری کنیم بلکه اراده‌ای وجود ندارد زیرا هرآنچه منابع، نیروی انسانی و دانش و فناوری وجود دارد مثلا در بحث نفت و گاز یک مرحله از محصول سرچاهی است که وارد پالایشگاه و بعد پتروشیمی می‌شود که این محصول نیز نیمه‌فرآوری بوده در شرایطی که صنایع داخلی محتاج مواد اولیه پتروشیمی برای ایجاد ارزش افزوده هستند این محصولات صادر می‌شود.
عضو هیات علمی دانشکده معارف اسلامی و اقتصاد دانشگاه مام صادق (ع) با تاکید براینکه می‌توان نفت و گاز را در بالاترین سطح فرآوری کرد، یادآور شد: همه امکانات برای توسعه صنایع پایین‌دستی فراهم است اما مهم این بوده که تصمیم‌گیران اعتقاد کافی به آن داشته باشند. متاسفانه علنی مطرح می‌کنند که به دنبال تقویت صنایع پایین‌دستی نفت و گاز نیستند ضمن اینکه لزوما بحث افزایش تولید نفت و گاز خام نیست. بلکه باید زنجیره‌ای آن تکمیل شود اما یک مدل مافیا در کشور وجود دارد و که اصرار به صادر کردن مواد اولیه داشته اما می‌توان با تهیه خوراک پتروشیمی‌ها، ارزش افزوده بالاتری ایجاد کرد.
وی در پاسخ به این سوال که آیا حرکت جهادی برای رونق و پیشرفت اقتصاد ملی وجود دارد بیان داشت: احتیاج داریم اعتقاد مسئولان نسبت به توانمندی‌های داخلی اصلاح شود اما افرادی مطرح کردند مزیت ما آبگوشت بز باش است و یا اینکه گفته می‌شود هزینه تمام شده تولید محصول نهایی در کشوری که از صفر تا ۱۰۰ آن را در اختیار داریم بالا بوده و کسی نیست سوال کند که چرا هزینه تمام شده بالا است.
به گفته عبدالملکی، چگونه است کشوری که کیلومتر‌ها با ما فاصله دارد نسبت به ما مزیت داشته و برای آن اقتصادی‌تر است. زمانی که اعتقاد به توانمندی و ابتکار جوانان وجود نداشته باشد نوبت به حرکت جهادی نمی‌رسد و لازمه و یک قدم قبل از حرکت جهادی اعتقاد به توان داخل است.
عبدالملکی با بیان اینکه افراد کننده کار عزم جهادی دارند، تصریح کرد: اگر مسئولان وزارت نفت همدلی با فعالان این عرصه داشته باشند به طور قطع می‌توان این کار را انجام داد.
وی خاطرنشان کرد: فرهنگ حرکت جهادی باید در مسئولان و مردم شکل بگیرد که متاسفانه برای انجام ندادن آن تئوری‌پردازی می‌کنند.
این استاد دانشگاه با اشاره به اینکه دولت باید با مردم و متخصصان برای رونق تولید داخل همدلی کند، بیان داشت: کارشناسان صنعت عنوان می‌کنند که توان داخلی وجود دارد اما همراهی با این تفکر نمی‌شود. بسیاری از شرکت‌های داخلی در فازهای پارس جنوبی خلع ید شده و بسیاری از شرکت‌های خارجی جایگزین آنها شدند.
عضو هیات علمی دانشکده معارف اسلامی و اقتصاد دانشگاه امام صادق (ع) تاکید کرد: بحث این دولت و دولت‌های دیگر نیست. موضوع اقتصاد و نوع نگاه مسئولان است که می‌توان با تکیه به توان نیروی جوان و مبتکر داخلی فرصت‌سازی کرد که نمونه آن ساخت شیر فشار شکن سرچاهی توسط جوانان و یک شرکت داخلی برای اولین بار بود.
عبدالملکی یادآور شد: وقتی از کلمه نهضت برای جلوگیری از خام‌فروشی صحبت می‌کنیم از مبانی اعتقادی و مولفه‌های ایمانی شروع می‌شود که اول باید به کار مورد نظر اعتقاد داشت اگر مسئولان با متخصصان همدل باشند قطعا کاهش وابستگی به نفت و خام‌فروشی شدنی است.
