افق نیوز/علی اکبر صالحی، رئیس سازمان انرژی کشورمان، روز شنبه در کنفرانس خبری گفت: “در بعد فنی برجام برای چندمین بار به صورت علنی این مطلب را عرض می‌کنم که در بعد فنی علی‌رغم پذیرش یک سری محدودیت‌های ظاهری اعلام می‌کنیم که فعالیت‌های هسته‌ای صلح‌آمیز کشورمان نه با کندی روبرو خواهد بود نه با توقف.”
اگر توان ۱۹۰ هزار سو غنی‌سازی نیز داشتیم مواد اولیه موجود نبود
رئیس سازمان انرژی کشورمان با اشاره به برخی انتقادها درباره کاهش تعداد سانتریفیوژ‌های بر اساس توافقات اخیر با گروه ۱+۵ گفت: “فرض کنیم همین ۱۹۰ هزار سانتریفیوژ IR1 داشتیم، بالاتر از این فرض کنیم ۱۹۰ هزار سو ظرفیت تولید با سانتریفیوژ‌های IR8 داشتیم، … یعنی ۱۰ هزار سانتریفیوژ IR8 داشتیم که می‌توانست همین امروز ۲۰۰ هزار سو تولید کند، مواد اولیه لازم کو؟ همان یکی دو سال اول [مواد اولیه] تمام می‌شد، بعد می‌خواستید چه کنید؟”
وی با بیان اینکه “عزیزانی که معترض هستند به این سؤال ساده پاسخ نمی‌دهند،” گفت: “فرض کنید که مواد اولیه موجود است و غنی‌سازی نیز انجام شد. باید این ۳۰ هزار کیلویی که غنی‌سازی شده را به مجتمع سوخت تبدیل کرد، یعنی حدودا تبدیل به ۶۰ مجتمع سوخت بشود. آیا اکنون توانمندی ساخت مجتمع ساخت با استاندارهای مورد نیاز را به نتیجه رسانده‌ایم؟ نه؛ این امر مدتی طول خواهد کشید.”
صالحی با اشاره به اینکه یک مجتمع سوخت نمونه پیشتر معرفی شده افزود که با این حال کار بیشتری لازم است تا با ایمنی و “اطمینان خاطر تجهیزات مورد نظر را وارد سیستم نیروگاهی سازیم.”
رئیس سازمان انرژی اتمی کشورمان در ادامه گفت: “اکنون ۵ هزار ماشین حدود ۱۵۰۰ کیلو اورانیوم در سال غنی می‌کند، ۹ هزار ماشین حدود ۲ هزار کیلو تولید می‌کند. فاصله ۱۵۰۰ و ۲ هزار کیلو تا ۳۰ هزار کیلو چنان زیاد است که بین ۱۵۰۰ و ۲ هزار کیلو نمی‌توان چنان تفاوت قائل شد. پس تفاوت بین ۹ هزار ماشینی که اکنون کار می‌کند و ۵ هزار ماشینی که طی سه یا چهار ماه آتی کار خواهند کرد از نظر تولید زیاد نیست. پس ما چیزی را به آن صورت از دست نداده‌ایم. ۵۰۰ کیلو از دست داده‌ایم.”
وی با تأکید بر اینکه ما “فقط برای یک سال به ۳۰ هزار کیلو [۱۹۰ هزار سو] نیاز داریم” گفت: “پس این ۵۰۰ کیلو خیلی جدی نیست. چرا دوستانی که مدعی هستند مطلع و متخصص هستند به گونه‌ای افکار عمومی را مشوش می‌کنند که گویی اتفاق ناگواری رخ داده، عقب‌نشینی خدای نکرده خائنانه‌ای رخ داده.”
صالحی با بیان اینکه علاوه بر سانتریفیوژ‌های IR1 توانسته‌ایم سانتریفیوژ IR8، IR7، IR6s، IR6، IR5، IR4، IR3، IR2m، IR2 تولید کنیم، گفت: “به تدریج آنهایی را که امکان موفقیت‌شان بیشتر است و قدرت غنی‌سازی‌شان بالاتر است انتخاب می‌کنیم. این امر زمان می‌برد.”
صالحی در ادامه گفت: “برخی عزیزان می‌گویند ما مدیریت جهادی داریم و شش ماهه می‌توانیم سانتریفیوژ تولید کنیم. زمانی که این افراد عهده‌دار سازمان بودند IR6 تولید شده و در حال تست بود. در آن زمان می‌توانستند به جای IR1 سانتریفیوژ‌های IR6 تولید کنند. این کار را نکردند چون باید مراحل تست را کامل می‌کرد.”
IR6 و IR8 سانتریفیوژ‌هایی هستند که می‌توانیم در آینده آنها را به کار گیریم
وی با تأکید بر اینکه مراحل تست این دستگاه‌ها زمان بسیاری می‌برد گفت: “IR6 و IR8 دو ماشین امیدبخشی است در آینده می‌توانیم اینها را به کار ببریم چون ظرفیت سوی آنها بالاست. کار بر روی IR8 هفت الی هشت سال زمان می‌برد. پس ما چه را از دست داده‌ایم؟ آن هفت الی هشت سال هم اگر برجامی هم در کار نبود، هر فردی هم رئیس سازمان بود و هر چه قدر هم که جهادی کار می‌کرد، باز هفت الی هشت سال طول می‌کشید تا IR8 به یک وضعیتی برسد که بتوانند با اطمینان خاطر به تولید انبوه بفرستند.”
وی با بیان این که “در بعد فنی اطمینان می دهم که نگران فعالیت صلح آمیز هسته‌ای ما نباشید”، گفت: “البته دولت باید در بعد سرمایه‌گذاری کمک کند و برای این بخش اولویت قائل شود.”
محدویت مختصری پذیرفتیم بر این اساس که در طول این ۱۰ سال زنجیره ما ۳۰ تایی است ما دوست داشتیم زنجیره ما حدود ۲۰۰ تایی باشد. این محدودیت را پذیرفتیم. اما کارشناسان و متخصصین سازمان می‌گویند با یک زنجیره ۲۰ الی ۳۰ تایی ما ۸۵ درصد اطلاعات مورد نیاز را از یک ماشین به دست می‌آوریم.”
زمان آن نیست که پلوتونیوم بشود ماده اصلی تأمین سوخت نیروگاه
صالحی درباره انتقادها پیرامون محدودیت‌های اعمالی در حوزه پلوتونیوم گفت: “الان زمان آن نیست که پلوتونیوم بشود ماده اصلی تأمین سوخت نیروگاه‌های دنیا. یکسری کشورها به مانند ژاپن بر روی آن سرمایه‌گذاری کرده‌اند. اکنون پلوتونیوم روی دست آمریکا و روسیه مانده و آنها نمی‌دانند با آن چه کنند. مانند گلوله آتشی که نه می‌توانند آن را رها کنند تا افتاده و همه جا را بسوزاند و نه اینکه نگهش دارند.”
وی افزود: “اگر نمی دانید بپرسید و اگر می‌دانید حرف حق را بزنید .چرا افکار عمومی را مشوش می کنید؟ ما که به دنبال سلاح هسته‌ای نیستیم و اگر پیرو فرمان رهبری هستیم به دنبال سلاح نیستیم. ما حالا حالاها دنبال سوخت پلوتونیم نیستیم. باید اولویت ها را بشناسیم. هنوز در مرحله سوخت اورانیوم هستیم و از حالا تا ۱۰- ۱۵ سال آینده اصلا پلوتونیوم هم نداریم که روی آن کار کنیم.”
به گفته صالحی سوخت مصرف شده نیروگاه بوشهر باید طبق قرارداد به روسیه برگردانده شود و سوخت راکتور تهران هم قابل توجه نیست.
وی همچنین درباره پلوتونیوم حاصل از رآکتور اراک نیز گفت: “اگر رآکتور اراک سه تا چهار سال آینده به سرانجام برسد و بعد سوختش مصرف شود و بعد در بیرون چهار تا پنج سال نیز زمان سرد شدنش باشد باز ۱۰ تا ۱۲ سال زمان می‌برد. پس اصلا پلوتونیومی نداریم که آن را تبدیل به فلز یا سوخت کنیم.”
رئیس سازمان انرژی اتمی یادآور شد:” از حالا ما وارد فاز جدیدی می‌شویم و فرصت هشت تا ۱۰ سال فرصت مناسبی خواهد بود تا بتوانیم دستاوردهای خود را به بلوغ برسانیم و با رفع محدودیت‌ها و همکار‌ی‌های بین‌المللی بتوانیم زنجیره سوخت را کامل کنیم.”
وی گفت: “با روس ها صحبت می کنیم تا در آینده نزدیک با یکدیگر همکاری کنیم و بتوانیم سالانه چند مجتمع سوخت بسازیم؛ چیزی که پیش از این تصور نمی شد . مجتمعی هم با کمک چینی ها در اراک می سازیم که این مجتمع ها ما را به خاطر انتقال تکنولوژی و دانش فنی چند دهه‌ای آنها سال‌ها و چند دهه جلو می‌اندازد.”
صالحی با اشاره به اینکه ایران اکنون وارد کلوپ کشورهای عرضه کننده آب سنگین و اورانیوم غنی‌شده گشته گفت: “می توانیم در ازای آن اورانیوم طبیعی بگیریم. برای اولین بار هم مجبور شدند محدودیت های عدم اشاعه‌ای را رفع کنند. دستاوردهایی که اگر در مسیر عادی بودیم هیچ وقت به آن نمی‌رسیدیم.”
آ”نچه که در برجام در بعد فنی است نمی‌گویم بی عیب و نقص و آرمانی است. مذاکره کرده‌ایم و طرف مقابل هم باید حرفی برای گفت و توجیه کار خود داشته باشد. او می‌گوید جلوی ایران را برای انحراف و ساخت سلاح گرفتیم. ما اصلا به دنبال سلاح نیستیم پس بگویند. هر مانعی می‌خواهد سر این راه‌ها بگذارند، بگذارند ما اصلا وارد این مسیرها نمی‌شویم.”
دولت باید در سرمایه‌گذاری‌ها کمک کند
وی با اشاره به انعقاد قرارداد ساخت نیروگاه با روسیه و همچنین مذاکرات با چینی‌ها برای ساخت دو نیروگاه دیگر اظهار داشت: “دولت باید در تامین مالی این پروژه‌ها قدم بردارد.”
صالحی با اشاره به برخی دستاوردهای صنعت هسته‌ای، از برنامه سازمان انرژی اتمی برای راه اندازی بیمارستان بزرگ تخصصی هسته‌ای خبر داد و با اشاره به موافقت رئیس جمهوری در این زمینه اظهار داشت: “زمین احداث این بیمارستان هم تقریبا تامین شده و به زودی اقدامات اجرایی آن شروع می شود.”
رییس سازمان انرژی اتمی با اشاره به استفاده بیش از یک میلیون نفر از بیماران کشور از رادیوداروهای تولید ایران، اظهار داشت: “این در حالی است که در منطقه خاورمیانه کشور دیگری نمی‌تواند این کار را انجام دهد ولی ما صادر کننده رادیو دارو شدیم.”
صالحی با اشاره به پروژه GNP گفت: “بر اساس این برنامه تولید رادیوداروها در کشور استانداردسازی می‌شود، هر چند رادیوداروهای ایران هم اکنون نیز دارای استاندارد است اما با اجرای این برنامه این استانداردها مورد پذیرش بین‌المللی خواهد بود و عرضه کننده عمده رادیو دارو می‌شویم.”
تسنیم/به گفته رئیس سازمان انرژی اتمی، با به کار افتادن راکتور اراک، رادیوداروهای متنوعی تولید می شود و ایزوتوپ های مورد نیاز صنعت هم تولید خواهد شد.
صالحی افزود: “طی ۱۰ سال آینده وضعیت صنعتی ما رشد یافته و توجیه پذیر و در شرایطی خواهد بود که نسبت هزینه و فایده آن برقرار باشد.”
امیدواریم ظرف یک سال گاز اورانیوم به سانتریفیوژ IR8 وارد کنیم
وی درباره سانتریفیوژ های IR8 گفت: “تست‌های مکانیکی این ماشین‌ها از سال ۹۲ شروع شده و ما هنوز هم بر روی تست‌های مکانیکی کار می‌کنیم. امیدواریم ظرف یکسال آینده بتوانیم به این ماشین‌ها گاز اورانیوم تزریق کرده و آرام آرام زنجیره‌های میانی را دایر کنیم.”
وی در باره بازرسی‌های آژانس نیز تصریح کرد: “بازرسی‌ها هم در چارچوب قرارداد پادمانی ما و بعد هم اگر پروتکل الحاقی عملیاتی شود، در آن چارچوب خواهد بود و هیچ نگرانی نداریم.”
