«جیمی کارتر»، رئیس‌جمهور پیشین آمریکا در یادداشتی در پایگاه اینترنتی روزنامه «نیویورک‌تایمز» مطالبه مقامات دولت آمریکا بر عزل «بشار اسد»، رئیس‌جمهور قانونی سوریه را مطالبه‌ای بی‌اثر دانسته که به ادامه‌دار شدن درگیری‌ها در این کشور منجر شده است.
آقای «کارتر» در این یادداشت به سابقه آشنایی‌اش با بشار اسد، از دوران دانشجویی او در لندن اشاره کرده و نوشته از زمان روی کار آمدن اسد، زمان زیادی را صرف مذاکره با او کرده است. این مذاکرات در پاره‌ای از موارد بنا به درخواست دولت آمریکا انجام شده است.
رئیس‌جمهور پیشین آمریکا یادآور شده سیاست «بشار اسد» و پدرش «حافظ» عدم گفت‌وگو با مقامات آمریکایی در سفارت این کشور بوده، با این حال، اوضاع، برای کارتر، به نوشته خودش فرق می‌کرده است: «بشار و پدرش حافظ این سیاست را داشتند که در دوران تیرگی روابط با هیچ‌کس در سفارت آمریکا گفت‌وگو نمی‌کردند، اما آنها با من صحبت می‌کردند.»
رئیس‌جمهور پیشین سوریه مدعی شده در خلال تعاملات با «بشار اسد» متوجه شده که او هرگز برای دریافت اطلاعات یا پیشنهاد به زیردستانش رجوع نمی‌کرده است. وی در ادامه این ادعاها می‌افزاید: «سرسخت‌ترین ویژگی شخصیتی او، لجاجت بود؛ اینکه نظرش را درباره چیزی عوض کند، تقریباً از لحاظ روان‌شناختی برایش غیرممکن بود.»
«کارتر» در ادامه این یادداشت به روایت حوادث سوریه از مارس ۲۰۱۱، یعنی زمان آغاز ناآرامی‌ها در این کشور و رویکرد مقامات آمریکایی در آن زمان پرداخته است.
او می‌نویسد: «مرکز کارتر از اوان دهه ۱۹۸۰ عمیقاً در سوریه فعال بود و ما با هدف غنیمت شمردن فرصت برای پایان دادن به درگیری‌هایی که به سرعت در حال گسترش بود نظراتمان را در اختیار مقامات ارشد در واشنگتن قرار دادیم.»
کارتر در ادامه به اعتراضات مداوم، اما مخفیانه برای جلوگیری از اصرار مقامات آمریکایی بر عزل بشار اسد از قدرت و بی‌توجهی آنها اشاره کرده و نوشته است: «علی‌رغم اعتراضات مداوم اما مخفیانه، موضع اولیه آمریکا این بود که اولین گام برای حل این مناقشه بایستی عزل بشار اسد از قدرت باشد.»
رئیس‌جمهوری پیشین آمریکا این درخواست را «مطالبه‌ای بی‌ثمر» دانسته و افزوده است: «اما آمریکا بیش از چهارسال بر آن اصرار ورزیده است. در واقع، پیش‌شرط ما برای رسیدن به صلح، امری غیرممکن بوده است.»
«جیمی کارتر» با بیان اینکه در ماه مه سال ۲۰۱۵ همراه با گروهی از رهبران پیشین دنیا به مسکو سفر کرده و با مقامات روسی درباره بحران سوریه گفت‌وگو کرده است، می‌نویسد «ولادیمیر پوتین»، رئیس‌جمهوری روسیه در آنجا پیشنهاد مشارکت پنج کشور برای حل بحران سوریه را مطرح کرده است: آمریکا، روسیه، ایران، ترکیه و عربستان. «پوتین»، به نوشته «کارتر»، معتقد بوده که تمامی گروه‌ها در سوریه، غیر از گروه تروریستی داعش، از طرح مورد حمایت این کشورها حمایت خواهند کرد. کارتر این پیشنهاد را با مقامات دولت آمریکا در میان گذاشته است.
«کارتر» می‌نویسد داده‌ها و اطلاعات میدانی گردآوری شده توسط «مرکز کارتر» پیش‌بینی می‌کنند که هیچ‌یک از طرف‌های نظامی حاضر در سوریه شانسی برای موفقیت نظامی در این کشور ندارند. او بر همین اساس خواستار تدوین طرحی مورد قبول تمامی پنج کشور مورد اشاره در بالا برای پایان دادن به بحران در سوریه شده است.
«با این گزینه‌های مشخص، پنج کشور مورد اشاره در بالا می‌توانند طرحی مورد اجماع تدوین کنند. متأسفانه اختلافات در بین آنها باقی است.»
رئیس‌جمهوری پیشین آمریکا در ادامه به طرح چهارماده‌ای ایران در هفت ماه پیش اشاره کرده که برقراری آتش‌بس، تشکیل دولت اتحاد ملی، اصلاحات مبتنی بر قانون اساسی و برگزاری انتخابات را شامل می‌شد. او سپس می‌نویسد: «با همکاری از مسیر شورای امنیت سازمان ملل و به کارگیری طرح این پنج کشور، می‌توان مکانیسم‌هایی برای اجرای این اهداف یافت.»
فارس/کارتر بر ضرورت حضور ایران در تلاشها برای حل بحران سوریه تأکید کرده است: «مشارکت ایران و سوریه الزامی است. تنها امتیازی که بشار اسد در طول چهار سال گذشته داد دست کشیدن از سلاح‌های شیمیایی بود، و ین کار را تنها با فشار روسیه و ایران انجام داد. به قیاس مشابه، او با فشار امتیازهای تحمیلی غرب به جنگ پایان نخواهد داد، اما در صورت درخواست متحدانش، امکان دارد چنین کند.»
