علیاکبر پورفتحاله در گفتوگو با تسنیم، درباره مشارکت مجدد با فرانسه در زمینه فرآوردههای خونی با توجه به پرونده فرآوردههای آلوده خونی این کشور در سه دهه گذشته و اینکه چه تضمینی وجود دارد که مشکل قبلی پیش نیاید؟ اظهار داشت: بنده یک بار دیگر هم به این مسئله اشاره کردم. آن پدیدهای که در فرانسه اتفاق افتاد بعد از پیدایش پدیده HIV بود که منحصر به فرانسه نبود و در همه دنیا اتفاق افتاد و براساس آمارها که رسماً در سال ۱۹۹۶ منتشر شد بین ۸۰ تا ۹۰ درصد هموفیلیها مبتلا به HIV شدند و حتی این مسئله در فرانسه بیشتر از همه جار و جنجال به پا کرد.
وی ادامه داد: چون فرانسه یکی از لجام گسیختهترین سیستمهای مرتبط با خون و فرآوردههای خونی و داروهای مشتق از پلاسما را داشت و اجازه داده بود بخش خصوصی وارد جمعآوری خون شود، یعنی مراکز متعدد اهدای خون متعلق به بخش خصوصی اجازه داشتند داشت که در صنعت پلاسما به صورت لجام گسیخته وارد شوند.
پورفتحاله تصریح کرد: به خاطر همین مسئله مراکز متعدد پالایشگر پلاسما وجود داشتند بحث خون و فرآوردههای خونی در دهه ۸۰ در فرانسه تبدیل به یک تجارت و بیزینس شده بود و بیشتر از کشورهای دیگر بود و همچنین کمتر نیز کنترل صورت میپذیرفت.
مدیرعامل سازمان انتقال خون ایران ادامه داد: اما بنده اعتقاد دارم فرانسویها بیشتر از همه از آن آلودگیها درس گرفتند و مقررات بسیار سفت و سختی را اجرا کردند تا این کار دوباره تکرار نشود و حتی مراکز انتقال خون خصوصی در فرانسه تعطیل شد و سازمان ملی انتقال خون در فرانسه ایجاد شد و تمام صنعت پلاسما در بخش خصوصی ملی اعلام شد و صنایع متعدد پلاسمایشان تعطیل شد.
پورفتحاله بیان داشت: همچنین پالایشگاههای متعدد را تعطیل کردند و تجهیزاتش را فروختند و یکی از آن تجهیزات که در ایران هم جار و جنجال شد که یکی از پالایشگاههای فرانسه بود به ایران فروختند و دو پالایشگاه دیگر را هم به چین و کشورهای دیگر فروختند و آمدند این محدودیتها را اعمال کردند.
مدیرعامل سازمان انتقال خون ایران در ادامه عنوان کرد: بنابراین پس از آن اتفاقات صنعت پلاسمای فرانسه ملی شد، به هر حال فرانسویها از آن آلودگیها درس بزرگی گرفتند.
پورفتحاله در پاسخ به این پرسش که آیا نگران نیستید که به شما انتقاد کنند که چرا بار دیگر و با توجه به پرونده فرآوردههای آلوده خونی فرانسه بار دیگر با این کشور در زمینه فرآوردههای خونی مشارکت میکنید، خاطرنشان کرد: بنده فکر میکنم که باید با این مسئله منطقی برخورد کرد و چرا نباید از یک کشوری که تجربه دارد استفاده کنیم. البته ما هیچگاه به فرانسه اعلام نکردیم که “در” کشور ما باز است برای اینکه واردات دارو کنند بلکه ما باید در این زمینه نگاه بین المللی داشته باشیم.
پرونده فرآوردههای آلوده خونی موضوعی که حدود سه دهه قبل و در جریان جنگ ایران و عراق، انستیتو “مریو” که اکنون در مالکیت شرکت سنوفی اونتیس فرانسوی است در خلال سالهای ۱۹۸۴ و ۱۹۸۵ فاکتورهای انعقادی آلوده به “اچ آی وی” را برای استفاده بیماران هموفیلی به برخی کشورها نظیر آلمان (غربی)، ایتالیا، آرژانتین، عربستان، عراق و ایران صادر کرد.
در همان زمان سازمان انتقال خون ایران با شرکت فرانسوی “مریو” قرارداد واردات فرآوردههای خونی برای مصرف پالایشگاههای داخلی انتقال خون منعقد کرده بود. پس از مصرف نخستین فرآوردههای خونی این شرکت، گروهی از بیماران هموفیلی به بیماریهای هپاتیت C و ایدز مبتلا شدند و پس از آن بود که گروهی از مبتلایان به این بیماریهای خونی، از سازمان انتقال خون ایران شکایت کردند.
آلوده بودن این فاکتورها بر اساس گزارشها از سوی نماینده این شرکت در ایران در نامه ای به مقامات این کشور فاش شد. همین گزارشها به نقل از منابعی که نخواستند نامشان فاش شود حاکی از این بود که برخی از مقامات بهداشتی وقت ایران در پاسخ به این نامه نوشتند که آلودگی در خونها وجود ندارد و مشخص نیست چرا گفته شده این خونها آلوده است. سپس به دنبال مشخص شدن این موضوع که منشا آلودگی فرآوردههای خونی در پرونده هموفیلیها خارجی بوده است سازمان انتقال خون ایران در سال ۱۳۸۷ نسبت به شرکت فرانسوی شکایت کرد اما از آن زمان تاکنون شکایت از این شرکت به نتیجه نرسیده است.