در حالی که پس از بارندگی ساعات گذشته، شاخص آلودگی هوای امروز تهران، شرایط «ناسالم برای گروه های حساس جامعه» را نشان می‌دهد و کیفیت هوا به نسبت روزهای قبل بهبود چشمگیری یافته، باورش سخت است که در برخی مناطق شهر هنوز کیفیت هوا در شرایط «ناسالم» است!
به گزارش «تابناک»، تا بحث آلودگی هوای تهران و تصمیمات اضطراری پیرو آن می‌شود، برای برخی از هموطنانمان که ساکن دیگر شهرهای آلوده کشور هستند این شائبه به وجود می‌آید که نگاه مسئولان به مقوله آلودگی هوا از استانداردی دوگانه تبعیت می‌کند و بخشی است؛ انتقادی که به نظر چندان بیراه هم نیست ولی آیا واقعیت ها را درباره آلودگی هوای تهران می‌دانیم؟
آنچه اغلب مردم درباره آلودگی هوا و شاخص هایی که روزانه برای نشان دادن میزان این آلودگی نمی‌دانند این است که شاخص آلودگی هوای هر روز، در حقیقت شاخصی میانگین گیری شده است. به این معنی که در سطح شهر ایستگاه های مختلفی برای سنجش آلودگی هوا دایر شده که در آن میزان غلظت آلاینده ها در این منطقه اندازه گیری می‌شود.
بدین ترتیب در زمان های مشخص شده و خاصی از روز، این موارد سنجش شده در یک مرکز گردآوری شده و از آن میانگین گرفته می‌شود تا جدولی ترسیم شود که میزان آلاینده ها در آن ساعت مشخص برای کل شهر محسوب می‌شود و بر اساس آن، شاخص آلودگی هوا مشخص می‌شود.
به عبارت بهتر، مجموع غلظت های اندازه گیری شده برای آلاینده های مختلف جمع زده شده و تقسیم بر تعداد ایشتگاه می‌شود تا غلظت میانگین آن آلاینده استخراج شده و در جدول نهایی درج شود. یعنی غلظت مجموع غلظت آلاینده «دی اکسید گوگرد» تقسیم بر تعداد ایستگاه ها، مجموع غلظت آلاینده «ذرات معلق» تقسیم بر تعداد ایستگاه ها و… . دست آخر جدولی تهیه می‌شود که بالاترین عدد درج شده در آن، شاخص هوای روز را مشخص می‌کند و مبنای تصمیم گیری ها قرار می‌گیرد.
اکنون که به میانگین گیری از وضعیت سنجش شده در ایشتگاه های مختلف پی بردید، احتمالا حدس خواهید زد که برخی ایستگاه های سنجش عددی بالاتر از شاخص های اعلام شده در روز و برخی دیگر اعداد کمتر از آن را نشان می‌دهند. یعنی ایستگاه های واقع در مناطق آلوده تر، میزان بالاتری از آلودگی به ثبت می‌رسانند و ایستگاه واقع شده در مناطق خوش آب و هواتر، اعداد کمتر را به ثبت رسانده و هوای بهتری در آن مناطق را گزارش می‌کنند.
همه اینها در حالی است که مسئولان بر اساس شاخص میانگین تصمیم گیری می‌کنند. یعنی اگر روزی عدد شاخص از ۱۵۰ بیشتر شود، شرایط را «ناسالم» عنوان می‌کنند و مثل روز گذشته تصمیمات اضطراری اتخاذ می‌کنند و اگر زمانی این عدد از ۲۰۰ بیشتر شود، تصمیمات سختگیرانه تری اتخاذ کرده و شرایط را بحرانی می‌خوانند.
حالا که به این موارد پی بردیم، بد نیست به نتایج برخی از ایستگاه های سنجش آلودگی هوای تهران سری بزنیم و به روایت آمار و اعداد، وضعیت ثبت شده در آنها در روزهای سپری شده دی ماه جاری را مرور کنیم. با یادآوری این نکته که نتایج تفکیکی چهار ایستگاه را به عنوان نمونه برایتان برگزیده‌ایم.
«شهر ری» هر روز باید تعطیل باشد!
۲ روز «ناسالم برای گروه های حساس» و ۸ روز «ناسالم»
جدول سنجش آلودگی هوا در ایستگاه شهر ری حکایت از آن دارد که اهالی این منطقه از تهران، در ده روز گذشته، هشت روز را در وضعیت «ناسالم» سپری کرده‌اند؛ همان وضعیتی که رقم خوردن آن در شاخص کل هوای تهران، موجب تعطیلی مدارس و اجرای طرح تردد زوج و فرد خودروها از در منازل شد. با این حساب می‌بایست نتیجه بگیریم که اهالی شهر ری هوای بسیار ناسالمی استنشاق می‌کنند و در معرض خطری بزرگ قرار دارند و لذا تعطیلی مدارس و تشدید تصمیمات متناسب با آلودگی هوا برای این منطقه بسیار ضروری است.
اهالی «شریف» هم دست کمی از ری شهری ها ندارند
۶ روز «ناسالم برای گروه های حساس» و ۴ روز «ناسالم»
اگر از ری که بر اساس تقسیمات کشوری شهری مجزا، هرچند چسبیده به تهران است، بگذریم، اهالی پیرامون ایستگاه «شریف» در غرب تهران هم وضعیت خوبی ندارند چراکه جدول سنجش آلاینده ها در این ایستگاه در ده روز اخیر حکایت از آن دارد که چهل درصد این مدت، هوای این منطقه ناسالم بوده است؛ در حالی که شاخص هوای تهران در این مدت تنها یک روز چنین شرایطی را نشان داده است.
وای به حال اهالی «پارک رازی»
۲ روز «ناسالم برای گروه های حساس»، ۷ روز «ناسالم» و ۱ روز «بسیار ناسالم»
برای بررسی سومین نمونه سری زدیم به ایستگاه «پارک رازی»، ایستگاهی که نتایج ثبت شده در آن در ده روز اخیر نشان می‌دهد شاخص آلودگی به ثبت رسیده در آن، دو روز پیش به عدد ۲۳۷ رسیده است. عددی که خیلی فراتر از وضعیت هشدار و اضطرار است و اینقدر بالاست که شاید ضرورت داشته تدابیر فوری در این محدوده به اجرا در آید اما این گونه نشده است. اینجاست که جا دارد از مسئولان بپرسیم آیا واقعا می‌توان به میان گین گیری دل خوش کرد و به فکر این افراد که گاه تنفس کردن برایشان مضر تر از نفس کشیدن است، نبود و به دادشان نرسید؟!
«پاسداران» شباهتی به تهران ندارد!
اوضاع وخیم در مناطقی مانند شهر ری و شریف و اوضاع بحرانی در پارک رازی در حالی ثبت شده اند که نتایج ایستگاه پاسداران حکایت عجیبی را رواتی می‌کند؛ رقم خوردن سه روز هوای پاک در ده روز اخیر؛ یعنی در آلوده ترین روزگار تهران در سال اخیر، این منطقه سه روز هوای پاک را تجربه کرده است. منطقه ای که اوج آلودگی آن از مینیمم شاخص آلودگی هوای تهران در این روزها هم کمتر است و گویی جزیی از پایتخت دود گرفته نیست. اینقدر که اگر ایستگاه دایر شده در آن را برچینند، شاخص آلودگی هوای تهران اوج خواهد گرفت و ااعداد نگران کننده تری نشان خواهد داد.
با این حساب سخت است که قضاوت کنیم این روند درست است یا خیر؟ روندی که بر اساس میانگین آلودگی هوای شهر ترسیم می‌شود و موجب شده تعطیلی مدارس و دیگر تدابیرِ مخصوص روزهای آلوده در منطقه پاسداران هم به اجرا در آید اما دانش آموزان و اهالی شهر ری در روزهای ناسالم مجبور به حضور در کلاس های درس و محل کار خود باشند!
