۸۰۱ نفر برای حضور در پنجمین دوره انتخابات مجلس خبرگان رهبری ثبتنام کردند که از این تعداد تنها ۱۶۱ نفر صلاحیتشان تایید و رقابت برای نشستن بر ۸۸ کرسی این مجلس را آغاز کردهاند. این آمار حکایت از آن دارد که فقهای شورای نگهبان صلاحیت ۶۴۰ نفر از ثبتنام کنندگان را رد کردند.
شورای نگهبان در این دوره با توجه به کثرت داوطلبان ثبت نام کننده، مصر به اجرای آزمون علمی بود و از این رو در دو نوبت شهریور و دی از حدود ۵۰۰ نفر از نامزدهای این انتخابات آزمون گرفت. در نوبت اول بیش از ۳۰۰ نفر در این آزمون شرکت کرده اما تنها ۱۲ نفر موفق به کسب نمره قبولی شدند و مابقی نیز طبق اطلاعیه شورای نگهبان از حضور در آزمون دی ماه محروم شدند.
افرادی دیگری هم که در این انتخابات ثبتنام کرده اما تصور نمیکردند برای حضور در این مجلس از آنان نیز آزمون گرفته خواهد شد، یا در امتحان دی ماه شرکت نکرده و یا ترجیح دادند که از ادامه حضور در این عرصه انصراف دهند.
در اعلام اولیه بررسی نتایج صلاحیتها، صلاحیت چهرههای شاخصی همچون آیات و حجج اسلام موسوی بجنوردی، صدیقی، سروش محلاتی، امجد، مرتضی آقاتهرانی، محمدتقی رهبر، سیدحسن خمینی، مجید انصاری، محسن غرویان و سید محمد غروی به دلیل آزمون ندادن، احراز نشد.
برخی از این افراد سابقه نمایندگی در مجلس خبرگان را داشته، برخی از آنان از امام حکم اجتهاد داشته و مابقی هم که فعالیتهای علمی در باب فقه و اجتهاد داشتند از این عدم احراز صلاحیت متعجب شده و هر یک همراه با درخواست تجدیدنظرخواهی خود از شورای نگهبان، برخی آثار فقهی و صوت کلاسهای درس خود را برای این نهاد تصمیمگیر ارسال کردند.
نتایج نهایی اعلام نامزدهای مجلس خبرگان رهبری روز چهارشنبه گذشته از سوی ستاد انتخابات کشور منتشر شد. سیامک رهپیک سخنگوی هیات نظارت بر انتخابات نیز در گفتوگویی اعلام کرد که ۸ نفر از تایید صلاحیت شدگان در مراحل پیشین از سوی شورای نگهبان رد شده و ۳ نفر از کسانی که صلاحیتشان در مراحل قبلی احراز نشده بود، در این مرحله احراز صلاحیت شدند.
بر این اساس، سید محمد واعظ موسوی از استان آذربایجان شرقی، حسن مفرح زاده ابوزیدآبادی و محمدعلی مقدس از استان اصفهان، سید عباس حسینی قائم مقامی، مهدی هادوی مقدم و محمد غروی از استان تهران، علی محمدی از خراسان رضوی، حبیبالله شعبانی و سید علی حسینی از استان قم و میرکتولی از گلستان حذف و آقایان محمدعلی خزائیلی، جواد مجتهد و حسین ردایی به نامزدهای انتخابات مجلس خبرگان افزوده شدند.
در میان خبرهای رد صلاحیت نهایی داوطلبان پنجمین دوره انتخابات مجلس خبرگان رهبری، بیش از همه نام سید حسن خمینی نوه بنیانگذار انقلاب اسلامی به دلیل عدم شرکت در آزمون رسانهای و بازتابهای بسیاری در سطح جامعه و افکارعمومی داشت. این مسئله در حالی است که آیات و حجج اسلام سید احمد حسینی خراسانی، سیدمهدی میرباقری، علیرضا اعرافی، سید محمد سعیدی و نصرالله شاهآبادی بدون آزمون از سوی شورای نگهبان تائید صلاحیت شدند.
از مهمترین چهرههایی که در این دوره از انتخابات صلاحیتشان به دلیل عدم شرکت در آزمون علمی و یا عدم کسب نمره قبولی رد شد، به آیات و حجج اسلام موسوی بجنوردی – کاظم صدیقی- مصطفی پورمحمدی – مجید انصاری- سید حسن خمینی- سروش محلاتی – رسول منتجب نیا- محمود امجد – مرتضی آقاتهرانی – محسن غرویان – سید محمد غروی – محمد تقی رهبر- ناصر سقای بی ریا – مرتضوی کیاسری – مهدی طائب – محمد غرضی – عباس قائم مقامی- مهدی هادوی مقدم – محمد جواد حجتی کرمانی، احمد مبلغی – محمد اشرفی اصفهانی – ابوالفضل شکوری- اعظم طالقانی و سمیه طهماسبی اشاره کرد.
از نکات مهم در این دوره می توان به رد صلاحیت آیتالله سیدعلی محمد دستغیب نماینده ادوار اول، سوم و چهارم مجلس خبرگان، مجتبی طاهری خرم آبادی، حسن نمازی و سید محمد واعظ موسوی نمایندگان کنونی مجلس خبرگان و محمدرضا عباسی فرد نماینده دوره سوم اشاره کرد.