پدیده ارائه مشاوره در حوزه سیاست خارجی به کاندیداهای ریاست جمهوری سال ۲۰۱۶ آمریکا دوران عجیب و غریبی را پشت سر میگذارد. دونالد ترامپ، نامزد جمهوریخواه، از دامادش که یک وکیل حوزه املاک است مشاوره میگیرد و برنی ساندرز نیز اسمهایی را به عنوان مشاور برمیشمارد که اصلا نمیدانند مشاور وی هستند.
در این میان، حلقه داخلی مشاوران سیاست خارجی هیلاری کلینتون را افرادی تشکیل میدهند که در ۲۰ سال گذشته حضور مداومی در سیاست خارجی آمریکا داشتهاند، از مادلین آلبرایت، وزیر خارجه دور دوم همسر کلینتون، گرفته تا سناتور تیم کین، ستاره فروزان دموکراتها که یکی از اعضای ارشد در کمیته روابط خارجی سنا است.
دیگر افراد محفل عبارتند از تام دانیلو، مشاور امنیت ملی در دور اول ریاست جمهوری اوباما که به نزدیکی به اسرائیل مشهور است؛ لئون پانتا، وزیر سابق دفاع اوباما که میگوید کاخ سفید فرصتها برای ریشهکن کردن خونریزی در سوریه را از دست داده، و مایکل فلورنوی، معاون سابق وزارت دفاع که در سال ۲۰۱۴ پیشنهاد وزارت دفاع را به دلیل نارضایتی از مدیریت خرد کاخ سفید نپذیرفت.
در گزارش حاضر نگاهی داریم به پنج نفر از مشاورین ارشد خاورمیانه هیلاری کلینتون که در صورت پیروزی وی در انتخابات ریاست جمهوری نقشی تعیین کننده در سیاستهای آمریکا در قبال منطقه خاورمیانه ایفاء خواهند کرد.
جیک سالیوان
سالیوان فارغالتحصیل رشته حقوق دانشگاه ییل در مبارزات انتخاباتی ۲۰۰۸ مشاور هیلاری کلینتون بود و سپس مشاوره اوباما را بر عهده گرفت. زمانی که کلینتون وزیر خارجه دور اول اوباما بود سالیوان رئیس دفتر وی بود. پس از اینکه هیلاری وزارت خارجه را ترک کرد، وی به دفتر جو بایدن، معاون رئیسجمهور، نقل مکان کرد.
سالیوان ۳۹ ساله اکنون فرد اصلی سیاست خارجه در کمپین انتخاباتی کلینتون بوده و انتظار میرود در صورت راهیابی وی به کاخ سفید تبدیل به جوانترین مشاور امنیت ملی رئیسجمهور آمریکا شود.
جیک سالیوان، مرد اول سیاست خارجی کلینتون
سالیوان مرد اول کلینتون در کمک به شکلدهی مذاکراتی بود که به توافق هستهای ایران منتهی شد. بر اساس گزارش وبسایت پولوتیکو، سالیوان به عنوان مشاور امنیت ملی بایدن، مقدمات گفتگوی تلفنی بین باراک اوباما و حسن روحانی را در سال ۲۰۱۳ فراهم کرد.
کلینتون از همان روز اول سالیوان را در امور مربوط به ایران وارد ساخت. وی در دومین کتاب خاطراتش با عنوان «انتخابهای سخت» میگوید به سالیوان دستور داده بود تا پیامی را در گفتگوهای افغانستان در مارس ۲۰۰۹، در دومین ماه ریاستجمهوری اوباما، به معاون وزارت خارجه ایران منتقل کند.
سالیوان، از یاران وفادار کلینتون، به مانند وی درباره جمهوری اسلامی ایران بدبین بوده و مخالفان توافق هستهای وی را به عنوان یکی از سرسختترین مذاکرهکنندگان دولت اوباما تمجید میکنند.
این پیشزمینه حملات سالیوان به برنی ساندرز، سناتور نامزد انتخابات ریاستجمهوری، درباره امیدواری وی به «عادیسازی» روابط با ایران پس از توافق هستهای را معتبرتر ساخت.
سالیوان در یک پیام ویدئویی گفت: «ایران به دنبال نابودی است، ایران بزرگترین حامی تروریسم در منطقه است، ایران قوانین بینالملل را با آزمایش موشکهای بالستیک نقض میکند و تهدیدی علیه متحدین و شرکای ما است.»
لارا روزنبرگر
روزنبرگر، فارغالتحصیل دانشگاه آمریکن که کارخانهای برای نیروهای وزارت خارجه، فعالیت خوبی از خود در همکاری با نهادهای مردمنهاد در بالکان در امر حل و فصل مناقشات نشان داد.
روزنبرگر در سال ۲۰۰۴ وارد وزرت خارجه شد. وی پیش از آنکه یک سال پیش به کمپین انتخاباتی کلینتون بپیوندد، به عنوان رئیس دفتر معاون وزیر خارجه فعالیت میکرد.
روزنبرگر، ۳۵ ساله، در ماه ژانویه در گفتگویی با جوئیش ژورنال گفت در خانوادهای پرورش یافته که عمیقا در زندگی یهودی در منطقه پیتزبورگ فرو رفته بودند. وی تکلیف اصلی خود را با عباراتی برگرفته از فرهنگ یهود چنین توصیف میکند: «عید فصح تعطیلات مورد علاقه من است، زیرا در آن مأموریتی با نیروی بسیار برای خودم میابم، الزام مردم یهودی که خود را از زیر ظلم آزاد کردهاند، به ریشهکن کردن ظلم در هر جای دیگر.»
وی بر مسائل خاورمیانه متمرکز است و توجه اصلی خود را به اظهارات ضداسلامای ترامپ، غول املاک، و کروز، یک سناتور اهل تگزاس که سهشنبه گذشته از رقابتهای درون حزبی کنار کشید، معطوف کرده بود.
روزنبرگر در وبسایت ستاد انتخاباتی کلینتون تفسیر خودش از سخنرانی کلینتون در ماه نوامبر در شورای روابط خارجی با موضوع تهدید گروه تروریستی داعش را منتشر کرد. روزنبرگر در یک سخنرانی طولانی که شامل گزینههای نظامی و دیپلماتیک برای شکست داعش بود، بر ارتباط با مسلمانان تأکید کرد. وی نوشت: «ما نمیتوانیم یک میلیارد مسلمان را با یک فرچه رنگ کنیم.» وی این حساسیت را زمانی که در کوزوو کار میکرد بدست آورد، یک منطقه مسلمان سکولار که راست افراطی آن را اغلب به عنوان سرچشمه اسلام رادیکال معرفی میکند.
اندرو شاپیرو
اگر فردی در سازمانهای حامی اسرائیل در دور اول ریاستجمهوری اوباما میگشت، دیر یا زود با اندرو شاپیرو مواجه میشد که در آن زمان دستیار امور سیاسی و نظامی وزیر خارجه آمریکا بود.
شاپیرو زبان حامی اسرائیل کلینتون بود: زمانی که تنشها بین اوباما و نتانیاهو افزایش یافت، شاپیرو جزو اولین کسانی بود که درباره بسته «کمکهای بیسابقه» به مرحله استادی رسید و آمار و ارقام درباره سطح کمکهایی که دولت اوباما به اسرائیل ارائه میداد را تشریح میکرد.
شاپیرو به مانند رئیس سابق و احتمالا آتیاش، پیوندهای عمیقی با نهاد سیاست خارجی مداخلهگرای واشنگتن دارد.
وی در نوامبر ۲۰۱۱ در مؤسسه خطمشی خاور نزدیک مؤسسه واشنگتن گفت: «مفتخرم بگویم که این دولت گامهایی برای تقویت و حفظ روابط آمریکا و اسرائیل در قرن جدید و دوران تحولات شگرف، برداشته است.»
وی گفت: «در نتیجه تعهد دولت اوابما، رابطه امنیتی ما با اسرائیل گستردهتر، عمیقتر و شدیدتر از قبل شده است. نخستوزیر نتانیاهو گفته است که همکاری امنیتی بین اسرائیل و آمریکا بیسابقه است. در حقیقت اعتقاد دارم که هیچ دولت آمرکیایی به اندازه دولت ما برای امنیت اسرائیل فعالیت نکرده است.»
شاپیروی ۴۸ ساله، که روابط بینالمللی در دانشگاه پنسلیوانیا و سپس دانشگاه کلمبیا خوانده است، یکی از کمکهای قدیمی کلینتون بود و زمانی که وی به عنوان سناتور ایالت نیویورک فعالیت میکرد، به عنوان مشاور سیاست خارجی مشغول به کار بود. کلینتون در کتاب «انتخابهای سخت» از وی به عنوان کسی که در ارائه جنگندههای اف-۳۵ به اسرائیل نقش داشت، یاد میکند.
شاپیرو در دور دوم ریاستجمهوری اوباما دولت را ترک کرده و به همراه جربی باش، یک مقام ارشد پنتاگون و پسر یک خاخام، و نیز فیلیپ رینز، یکی از مشاوران نزدیک کلینتون در وزارت خارجه، یک مؤسسه مشاوره سیاست خارجی با عنوان «استراتژیهای بیکون گلوبال» تأسیس کرد.
اگرچه این سه نفر دموکرات هستند اما شورای مشورتی این گروه دو حزبی بوده و شامل مقامات سابق تندروی دولت جرج بوش به مانند اریک ادلمان، سفیر سابق در ترکیه، است. همین گروهبندی است که نشان می دهد شاپیرو به مانند رئیس سابق و احتمالا آتیاش، پیوندهای عمیقی با نهاد سیاست خارجی مداخلهگرای واشنگتن دارد.
جیمز اشتاینبرگ
جیمز اشتاینبرگ پس از اینکه هشت سال به عنوان معاون مشاور امنیت ملی در دولت کلینتون فعالیت کرد، در دوران وزارت همسر وی به عنوان معاون وزیر خارجه فعالیت کرد.
اشتاینبرگ در ستاد انتخاباتی اوباما نیز فعال بود و به نوشته والاستریتژورنال در تهیه پیشنویس سخنرانی سال ۲۰۰۸ وی در کمیته روابط عمومی آمریکا و اسرائیل – با اشارهای احساسی به اتحاد جامعه مدنی یهودی-سیاهپوست در دهه ۱۹۶۰ – نقش داشت. این سخنرانی به کاهش بدبینیهای حامیان اسرائیل به اوباما نقش زیادی ایفاء کرد.
اشتاینبرگ یکی از مؤلفین سخنرانی اوباما برای جلب نظر لابی صهیونیستی آیپک بود
پولوتیکو مینویسد چون اشتاینبرگ برچسب اوباما در خود داشت نتوانست در زمین کلینتون به بازی ادامه دهد و پس از دو سال وزارت خارجه را ترک کرد. کلینتون در «انتخابهای سخت» این روایت را رد کرده و میگوید که در سال ۲۰۰۸ اشتاینبرگ هم به کمپین وی و هم اوباما یاری رسانده بود. کلینتون میگوید به دلیل تخصصی که اشتاینبرگ در منطقه آسیا-اقیانوسیه، یکی از اولویتهای دور اول ریاستجمهوری اوباما، داشت این شغل را به وی پیشنهاد کرده بود.
در این در از رقابتها، اشتاینبرگ در حوزه خاورمیانه به ستاد کلینتون مشاوره میدهد. اشتاینبرگ سپتامبر گذشته اعلام کرد که ریاست کنونی خود بر دانشکده شهروندی و امور عمومی مکسول در دانشگاه سایراکوس را در پایان سال جاری تحصیلی، ترک خواهد کرد.
تامارا کافمن ویتز
ویتز مرکز خطمشی خاورمیانه مؤسسه بروکینگ را هدایت میکند، نهادی که یک نقطه اتصال با یکی از بزرگترین حامیان کلینتون یعنی هائیم سابان، غول رسانهای و حامی مالی دموکراتها، است.
این مرکز تا این اواخر مرکز سابان خوانده میشد. میلیارد یهودی متنفذ هنوز هم از حامیان مالی آن است. این مرکز همایشهای سالیانه مجمع سابان را تشکیل میدهد که افراد صاحب نفوذ از اسرائیل و آمریکا را برای سخنرانی دعوت میکند.
زمانی که کلینتون وزیر خارجه بود، ویتز یکی از مقامات ارشد امور خاورمیانه بود. در زندگینامه وی در مؤسسه بروکینز گفته شده که او «نقشی محوری در ساماندهی به واکنشهای دولت آمریکا به بیداری عربی ایفاء کرد.»
ویتز که به زبان عبری مسلط است، درگیری زیادی در امور مرتبط با اسرائیل دارد. وی یکی از اعضای مؤسسه اسرائیل است که مطالعات اسرائیل را در آمریکا ارتقاء میبخشد.