روزنامه السفیر لبنان در مقاله‌ای به بررسی بازداشت جاسوسهای مربوط به سازمان جاسوسی مرکزی آمریکا در لبنان و ایران اشاره کرده و نحوه فعالیت سازمان های جاسوسی آمریکا در لبنان و تبعات این شکست را مورد بررسی قرار داده است.
این گزارش با اشاره به شکست آمریکا و سازمان های جاسوسی این کشور در برابر حزب الله لبنان می نویسد که این یک عملیات تک و پاتک است که میان سازمانی دولتی با عمر بیش از شصت سال و سازمانی غیر دولتی با عمر سی سال وجود دارد.
این گزارش تاکید می کند که این برای اولین بار نیست که آمریکا از لبنان و لبنانی ها جاسوسی می کند، در طول عمر شصت ساله سازمان سیا این روند همواره وجود داشته است، این عملیات امنیتی چه در سطحی وسیع باشد یا محدود در پی معادله های ثبات داخلی و منطقه ای به وجود آمده است، اما با هر افشای اطلاعات امنیتی یا سیاسی حضور هر کدام از کشورها در داخل و حضور جریان های داخلی در عرصه جهانی تقویت می شود، بهترین دلیل در این زمینه دست اندازی مکرر به لبنان در طول شش سال و اندی ماه قبل است که با تصمیم های بین المللی از ناحیه هوایی، زمینی، دریایی، امنیتی و سیاسی و حقوقی و اقتصادی علیه این کشور وجود دارد، از سوی دیگر در سایه سیاست های داخلی کسانی که به صورت متناوب در رأس قدرت قرار می گیرند، امنیت لبنانی ها در گرو تعهدات و عقب نشینی ها و شبهه های زیادی در می آید و این روند سوالات زیادی را مطرح می کند، این تردید ها عمدتا در زمینه رسیدن لودگی سیاسی به حدی است که بخش های اساسی دولت ها را شامل می شود، شاید بتوان گفت که سندهای ویکی لیکس بهترین دلیل بر تبدیل بخشی از طبقه سیاسیون لبنان به جاسوس های خبره آمریکایی در نزد سفارت این کشور در بیروت است.
* مقاومت علت تمرکز اطلاعاتی آمریکا بر روی لبنان است
درست است که جاسوسی آمریکا از لبنان و لبنانیها جدید نیست، اما اینکه سازمان سیا ولو به صورت غیر رسمی اعلام کند که شکست سنگینی را در این کشور پذیرفته است، سوالاتی را در این زمینه مطرح می کند. لبنان از زمان استقلال خود منبع جاسوسی بوده و همچنان نیز این روند ادامه دارد، نقش آمریکا در این کشور نیز اگر گسترش یافته و یا مخفی شود، تا حدی است که این کشور از پیش از سال ۱۹۷۵ مرکز منطقه ای اساسی برای آمریکا بوده و جایی بوده که جاسوس های این کشور و مزدوران آن، در لبنان آموزش های مختلف را می دیدند، بعد از این سال جنگ داخلی در این کشور ایجاد شد و درگیری ها با فعالیت های امنیتی در هم آمیخته شد و به این ترتیب بود که نقش این محور به نسبت دیگر مراکز آمریکایی مانند قبرص و عمان کم شد، البته ضربات سختی که آمریکا بعد از سال۱۹۸۲ در لبنان دریافت کرد، نیز مانع از رویگردانی آمریکا از لبنان نشد، بویژه اینکه لبنان در بعد از این سالها با پدیده مقاومت آشنا شد، پدیده ای که همچنان به فعالیت خود ادامه می دهد و همچنان در روند مبارزات اعراب و اسرائیل وجود دارد تا جایی که به متهم ردیف اول در دستور کار آمریکا و اسرائیل تبدیل شده است.
حزب الله البته به احتمال قوی به دنبال اعلام کشف شبکه جاسوسی مرتبط با سازمان سیا در داخل حزب نبوده است، اما تردیدی که برخی پایه های این حزب ایجاد کردند، باعث شد که سید حسن نصرالله دبیرکل این حزب سخنرانی معروف خود را در روز ۲۴ ژوئن انجام دهد و موضوع بازداشت سه جاسوس را به اطلاع افکار عمومی برساند تا از طرفی بتواند فضای داخلی حزب را کنترل کند و از طرفی دیگر بزرگترین ضربه به سازمان جاسوسی مرکزی آمریکا در لبنان را اطلاع دهد، حزب الله از سوی دیگر می دانست که این اعلان پیامدهای خاص خود را خواهد داشت، این پیامدها جدای از تمایل برخی گروه های داخلی در بهره برداری از این اعلام در مورد هدف قرار دادن ضربه ناپذیر بودن اطلاعاتی حزب الله است، این واکنش ها همواره بعد از این خبر از سوی آمریکا و اسرائیل و یا سایر طرف های دوست و دشمن ارائه می شد.
* اقدامات محرمانه سیا بعد از اعلام شکست این سازمان از سوی نصرالله
حزب الله بعد از سخنان سید حسن نصرالله حتی یک بار هم از آن واقعه سخن نگفت، این حزب می خواست این پیام را به آمریکایی ها برساند که به سرعت نیز این اتفاق افتاد و با اینکه سفارت آمریکا در بیروت “ادعاها و سخنان بیهوده” نصرالله را به سخره گرفت، اما فرماندهی جاسوسی مرکزی آمریکا برای آغاز تحقیقات در این زمینه دستور مستقیم داده و تمامی زیر ساخت ها و سازماندهی های ساختاری و هرمی سازمان جاسوسی آمریکا در لبنان را مورد بازبینی قرار داد، این روند تا جایی بود که برخی از این جاسوسان به سرعت از لبنان خارج شدند و تغییراتی نیز در برخی از همین سازمان ها ایجاد شد، این موضوع تزلزل هایی نیز در کار برخی دیگر از این جاسوسان ایجاد کرد و آنها در تعامل با افسران دیپلماتیک آمریکا در لبنان این جواب را دریافت می کردند که مثلا این خط یا آن خط از کار افتاده است، این اتفاق در روند تبادل اطلاعات به صورت کلاسیک بین دفتر بیروت و تمامی دستگاه های امنیتی رسمی لبنان نیز اختلال ایجاد کرد و این اختلال در ارتباط میان دفتر بیروت با سازمان مرکزی جاسوسی آمریکا در پنج ماهه اخیر نیز خود را نشان داد.
پیامدهای این اتفاق البته به انجام تحقیقات در میان گروهی که شبکه های جاسوسی را در ساختمان شماره دو عوکر به عنوان مرکزیت جاسوسی در لبنان اداره می کردند، کفایت نکرد، بلکه تمام بخش های مرکزی در سی آی ای را که جاسوسان را به بیروت اعزام می کنند را نیز در بر گرفت، آنها احتمالا به این نتیجه رسیدند که کارهای عادی و سستی در انجام کارها احتمالا از جمله عواملی است که باعث شده این شکست برای آنها رقم بخورد، آنها البته این حقیقت را نیز نادیده نگرفتند که حزب الله لبنان تکنولوژی پیچیده و توانمندی های اطلاعاتی بسیار زیادی دارد که آن را قادر می سازد تا شبکه های آمریکایی را به صورت تکنولوژیک و میدانی پیگیری و رصد کند.
از سوی دیگر اسرائیلی ها نیز از آغاز سال ۲۰۰۹ از تجهیز بخش اطلاعات در نیروهای امنیت داخلی لبنان به برنامه ای که می تواند رصد و تحلیل اطلاعات تماس های تلفن ثابت و همراه را شامل شود، مخالفت کرده و اعلام کردند که این موضوع باعث خواهد شد تا آنها روی صد شبکه جاسوسی که اسرائیل در لبنان دارد، مسلط شوند، اسرائیل همچنین از این می ترسید که این دستگاه ها به حزب الله لبنان نیز برسد و در نتیجه از آن برای کشف توانمندی های جاسوسی آمریکا و اسرائیل در لبنان استفاده شود، این موضوعی بود که شلومو موفاز مسئول سابق اطلاعات نظامی اسرائیل اخیرا بار دیگر آن را مطرح کرد.
این موضوع بعد از اعزام مایک راجرز رئیس کمیسیون اطلاعات در مجلس نمایندگان آمریکا به لبنان ابعاد سیاسی نیز به خود گرفت، وی مأموریت خاصی را در این سفر دنبال می کرد که همان مذاکره با مقامات ارشد جاسوسی عوکر در زمینه بررسی اختلال هایی بود که منجر به کشف جاسوسان آمریکایی در لبنان شده بود، این در حالی است که فعالیت ساختمان دو عوکر تنها منحصر به داخل لبنان نمی شود و سوریه را نیز در بر می گیرد، این ساختمان افسرانی را به اشتغال درآورده که برخی از آنها با نام های دیپلماتیک در سفارت مشغول به کار هستند و با استفاده ازمصونیت قضایی و امتیازاتی که تیم سفارت آمریکا در این کشور دارند، کارهای خود را پیش می برند.
این گزارش تاکید می کند که بر اساس تحقیقاتی که در مورد شبکه های آمریکایی و اسرائیلی صورت گرفته است، می توان در زمینه عضو گیری جاسوسان از سوی سازمان سیا به نتایج زیر رسید:
اول: نحوه عضو گیری
روش های آمریکایی ها برای عضو گیری به صورت های زیر است، برخی از این افراد ممکن است خود به آمریکایی ها پیشنهاد جاسوسی بدهند، این پیشنهاد ممکن است پذیرفته و یا رد شود، گروهی دیگر به علت دریافت ویزای ورود به آمریکا در دام نیروهای امنیتی گرفتار می شوند، این افراد به بخش کنسولی و امنیتی سفارت احضار شده و در آنجا از آنها باج خواهی می شود.
برخی از این افراد نیز با تماس مستقیم از طرف سفارت آمریکا در این روند وارد می شوند، در این مورد سفارت به افراد پیشنهاداتی مانند فعالیت های تجاری یا رسانه ای یا اجتماعی می دهد و بعد به تدریج آنها را به سوی فعالیت های سیاسی و امنیتی سوق می دهد. گروه چهارم نیز افرادی هستند که آمریکایی ها نیازی به سرپوش گذاشتن بر نیت خود در تعامل با آنها نمی بینند و مستقیما خود را نمایندگان سی آی ای معرفی کرده، با آنها وارد مذاکره می شوند.
دوم: هدف‌ها
آمریکاییها معتقدند که غنی ترین بانک اطلاعاتی را در جهان دارند واز این اطلاعات در بخشهای مختلف نظیر امنیت، سیاست و اقتصاد استفاده میکنند، به این ترتیب مرکز لبنان نیز از سازمان جاسوسی مرکزی آمریکا و سایر نقاط جهان جدا نیست و در این راستا هدفهای کلاسیک و سنتی زیادی وجود دارد که شامل مبارزه با هر چیزی می شود که می تواند خطری علیه امنیت ملی این کشور باشد، اما هر مرکز بر اساس ویژگی ها و شرایط خاص خود، خصوصیات مشخصی دارد، این موضوع در مورد لبنان نیز صدق می کند، بعد از ۱۱ سپتامبر این منطقه وارد عرصه جهانی مبارزه با تروریسم شده است، علاوه بر این هدف ها، ارزش مضاعفی که لبنان برای آمریکا دارد، در زمینه اطلاعات آکریکا از تحرکات مقاومت در برابر اسرائیل است، این اطلاعات چه در زمینه مراکز حساس و محرمانه و چه در زمینه طرح های مقاومت و ساختار نظامی و لوجستیک و ساختار انسانی آن از اهمیت زیادی برخوردار است، پشتیبانی از عملیات امنیتی نظامی اسرائیل در این کشور مانند نقشی که آمریکا در جنگ ۳۳ روزه ایفا کرد، از دیگر اهداف این سازمان در لبنان است.
سوم: نحوه تعامل با جاسوسان بعد از عضوگیری:
– جاسوسان پذیرفته شده مورد مصاحبه های شخصی با کارشناسانی قرار میگیرند که بعضی از آنها متخصصان روانشناسی هستند، در این مرحله فرد مزدور بعد از تایید قابلیت ها و توانمندی هایش فرم مفصلی را پر می کند و بعد این فرد در مراحل آموزشی و آماده سازی قرار می گیرد، در این مرحله حساس این فرد مأمور کسب اطلاعات در مورد مسایلی می شود که آمریکایی ها پیشتر اطلاعاتی در مورد آن دارند، آنها با این کار می خواهند ارزیابی کنند که آیا این فرد برای انجام مأموریت های مختلف مناسب است یا نه، اگر فرد در این مرحله نیز قابلیت های خود را نشان داد، برای اجرای عملیات نفوذ امنیتی به بیروت یا جاهای دیگر فرستاده میشود.
– فعالیت مستقیم با مزدوران: در این مرحله او را وارد مرحله تعیین برنامه میکنند، ایجاد برنامه های آموزشی برای وی در نحوه جمع آوری اطلاعات و نحوه حفاظت از آنها. ارسال و آشنایی با ابزارهای ارتباط سریع و نحوه ارائه گزارش های دوره ای و استفاده از اسم رمز و سایر وسایل ارتباطاتی مربوط به انتقال و پوشش اطلاعات از دیگر محورهایی است که در این دوره های آموزشی مورد توجه قرار می گیرد.
در این مرحله روابط پیشرفته تر می شود و شامل هر کسی می شود که میتواند خدمات پرسودتری را به سازمان ارائه کند، به این ترتیب هر فرد بر اساس تاثیر گذاری و تولیداتش در مرحله ای از آموزش های جاسوسی قرار میگیرد.
چهارم: انواع جاسوس ها
در این رابطه می توان گفت که دو نوع جاسوس مشخص شده است، اول جاسوس هایی هستند که جاسوس های جغرافیایی نامیده میشوند، این افراد در محدوده جغرافیایی مشخصی کار می کنند، مورد دوم افرادی هستند که به صورت موضوعی کار می کنند، مثلا برخی جاسوسها در مورد هر چیزی که مربوط به حزب الله لبنان باشد، جاسوسی می کنند و اطلاعات جمع می کنند.
از اینجا مشخص می شود که برنامه های کاری آمریکایی ها تا حد زیادی شبیه برنامه اسرائیل است، این شباهت تا جایی است که برخی معتقدند این دو برنامه مکمل هم هستند و هر کاری که اسرائیل از انجام آن ناتوان باشد، آمریکا آن را بر عهده میگیرد، بویژه اینکه درجریان جنگ ۳۳ روزه اسرائیلی ها متوجه شدند که بانک اهدافی که در لبنان استفاده می کردند، هرگز کارآیی ندارد و آنها نتوانستند به وسیله آن حتی یکی از اعضای کادر مقاومت را در جریان ۳۳ روز جنگ شهید یا بازداشت کنند.
* کشف جاسوس های آمریکایی نشانه چیست؟
مشخص است که درز خبر کشف جاسوس های آمریکایی نشانه ای است که نتیجه گیری های مقاومت در مورد اینکه سفارت آمریکا در لبنان کانون جاسوسی این کشور در خاک لبنان است را تایید می کند، بدتر اینکه فعالیت این سفارت حتی نیاز به پوشش نیز ندارد، چرا که بیشتر نشست های جاسوسی آنها با مزدوران و مخبرانشان در ساختمان شماره ۲ عوکر یا در برخی قهوه خانه ها و رستوران هایی برگزار می شود که در منطقه ای است که افسران اطلاعاتی می توانند به راحتی به آنجا تردد کنند.
نکته قابل توجه اینجاست که افسران جاسوسی آمریکایی نیز عموما با هویت های دیپلماتیک وابسته به سفارت آمریکا در این کشور تردد می کنند و از مصونیت دیپلماتیک که دولت لبنان برای آنها و دیپلماتهای سایر کشورها فراهم کرده است برای فعالیت های جاسوسی در خاک لبنان استفاده می کنند.
افق – فارس -این مقاله در پایان تاکید می کند که حزب الله و مقاومت به دلیلی برای فهماندن عمق پیروزی خود در زمینه کشف جاسوس های وابسته به سازمان سیا نیاز ندارد، چرا که اطلاعاتی که این روزها و بعد از چند ماه سکوت ناشی از غافلگیری از رسانه های آمریکایی و اسرائیلی منتشر می شود، خود دلیل محکمی بر عظمت این دستاورد مقاومت است.
از سوی دیگر ترتیبات امنیتی اتخاذ شده تا از خسارت های محتمل در موارد احتمالی مشابه بعد از این بر اساس معیارهای جدید جلوگیری کند.
