به گزارش افق آنلاین ، همین الان که در حال خواندن این مطلب هستید، درجه حالتی نشسته، ایستاده با دراز کشیده اید؟ به نظرتان وضعیتی که دارید مناسب است؟ غذا یا نوشیدنی ای که نوش جان کرده اید، به نظرتان برایتان مناسب بوده یا برعکس باعثکمردردتان شده است؟ کمی دایره را گسترده تر کنیم؛ چند نفر از اطرافیان تان را می شناسید که به مشکل کمردرد دچار هستند؟ چند سال شان است؟ وضعیت تغذیه شان مناسب است؟ به اندازه کافی تحرک بدنی دارند؟ چند بار برای درمان به انواع و اقسام متخصصان مراجعه کرده اند و نتیجه نگرفته اند؟ این بار از نگاه طب سنتی سراغ کمردرد، یکی از دردهای رایج رفتیم و در این باره با دکتر علیرضا عباسیان، متخصص طب سنتی و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران صحبت کردیم.
علم پزشکی توانسته تنها ۱۵ درصد از عوامل بروز کمردرد را شناسایی کرده و ۸۵ درصد دلایل بروز این بیماری هنوز از نگاه علم پزشکی جدید ناشناخته باقی مانده است. در طب سنتی داروهایی که برای درمان درد کمر تجویز می شود، به صورت تجربی شناسایی شده اند و به طور کلی درمان قطعی برای آن وجود ندارد. با این حال، این طب برای هر یک از انواع دردهای کمر اصطلاح خاصی را انتخاب کرده و هر یک تعریف متفاوتی دارند.
وجع ظهر: به هر دردی که در ناحیه پشت ایجاد شود، وجع ظهر می گویند. این دردی است که از زیر کتف تا ناحیه باسن را درگیر می کند.
وجع قطن: دردی است که درست در ناحیه کمر ایجاد می شود.
وجع الورک: دردی که ناحیه پایین کمر و باسن را درگیر کند.
عرق النسا: این درد از کمر شروع شده و درد آن به پاها منتشر می شود. عرق النسا معادل همان دردهای سیاتیک است.
نبایدها برای داشتن کمر سالم
پرخوری و کمردرد: خوردن غذای زیاد باعثمی شود مازاد بر نیاز بدن در اعضای ضعیف تر که به هر دلیل آسیب دیده یا ضعیف شده اند، تجمع یابند. بنابراین اگر کسی در ناحیه کمر دچار ضعف باشد، پرخوری قطعاً باعثتشدید کمردرد می شود.
سوء هاضمه و کمردرد: اگر غذایی که می خورید به خوبی هضم نشود، دچار کمردرد می شوید. افرادی که توصیه های تغذیه ای را رعایت نمی کنند، در معرض کمردرد قرار دارند. به این نکته ها دقت کنید:
جویدن: افرادی که غذا را خوب نمی جوند باید منتظر بروز نشانه های کمردرد باشند.
آب: بعضی عادت دارند حین صرف غذا، شیرابه های غلیظ گوارشی را رقیق کرده و هضم غذا به خوبی انجام نمی شود. در نتیجه غذا به جای اینکه هضم و جذب بدن شود، به ماده اضافی تبدیل شده و فرد را به تفرق اتصال دچار می کند.
سکون و کمردرد: بسیاری افراد شغل شان ایجاب می کند مدت طولانی پشت میز بنشینند. خانم های خانه داری که در منزل تحرک ندارند، باید فکری به حال ورزش بکنند وگرنه ممکن است دچار کمردرد شوند.
فعالیت عنیفه و کمردرد: هر نوع فعالیت شدید در طب سنتی «فعالیت عنیفه» است. بنا به گفته ابن سینا فعالیت زناشویی مکرر و بیش از حد باعثتشدید عرق النسا می شود.
مخلوط خوری و کمردرد: ابن سینا می گوید در یک وعده غذایی نباید چند نوع غذا خورد چون بدن به طور خودکار برای هر غذایی آنزیم ویژه ای ترشح می کند. وقتی کسی در یک میهمانی چند نوع غذا میل می کند؛ عملکرد طبیعی دستگاه گوارش دچار مشکل شده و هضم به خوبی انجام نمی شود.
احتباس و کمردرد: براساس ساختار بدن هر شخص یا براساس عملکرد طبیعی بدن، بعضی مواد به طور طبیعی از بدن خارج می شوند. به خارج نشدن این مواد از بدن در طب سنتی «احتباس استفراغات» می گویند. این مسئله یکی از عوامل بروز درد در ناحیه کمر است. به این موارد توجه کنید:
خانمی که عادت ماهانه منظمی دارد، به هر دلیل دیگر دوره عادت ماهانه نداشته باشد و خون اضافی در بدنش باقی بماند در اصطلاح دچار احتباس استفراغات شده است. این مسئله زمینه بروز کمردرد است.
افرادی که عادت کرده اند طبق برنامه مشخص در زمان مشخصی حجامت کنند، اگر به یک باره حجامت را کنار بگذارند، دچار کمردرد می شوند.
بعضی ها به دلیل مشکلات دستگاه گوارشی از داروهای مسهل استفاده می کنند. آنها هم نباید بدون مقدمه و بدون مشورت مصرف قرص ها را قطع کنند.
ورزش و کمردرد: ورزش کردن بلافاصله بعد از خوردن غذا یکی دیگر از عادت های اشتباه است. پس از غذا خوردن، غذایی که برای هضم باید به معده برود، از مسیر طبیعی منحرف شده و به ماهیچه ها می رود. از آنجا که این غذا مورد استفاده عضله ها هم نیست، در بافت تفرق و اتصال ایجاد کرده و باعثبروز کمردرد می شود.
حمام و کمردرد: حداقل یک ساعت و نیم تا دو ساعت بعد از خوردن غذا نباید ورزش کرد. می توانید پیش از استحمام غذای مختصری که حاوی مواد قندی باشد، بخورید و بعد از استحمام(با فاصله) غذای اصلی را میل کنید.
خستگی های روزمره و کمردرد: هر وقت احساس خستگی کردید، کمی استراحت کنید. استراحت نکردن به میزان کافی زمینه ساز ابتلا به کمردرد است. اسب سواری، رانندگی، نشستن یا ایستادن به مدت طولانی در طب سنتی از عوامل ایجاد خستگی هستند.
ضعف عمومی و کمردرد: افراد سالخورده و زنان باردار از جمله کسانی هستند که باید مراقب وضع سلامت خود باشند و با تقویت بنیه مانع ابتلا به کمردرد شوند.
زمین سفت و سرد و کمردرد: فرقی نمی کند زمین باشگاه یا آسفالت باشد. معمولاً کسانی که اهل ورزش هستند بعد از بازی یا برای رفع خستگی حین بازی چند دقیقه ای روی زمین می نشینند. در حالی که نمی دانند اثر ورزش را خنثی می کنند و خودشان را در معرض دردهای کمر قرار می دهند.
بایدها برای داشتن کمر سالم
شال پیچی: قدیم رسم بر این بود که مردم سر تا پایشان را با شال می بستند. البته در این کار از روش و اصول خاصی پیروی می کردند اما در هر صورت به این ترتیب از مشکلات جسمی زیادی خلاص می شدند. در طب سنتی توصیه می شود که در هر چهار فصل وقتی از حمام بیرون می آیید، حتماً سر را بپوشانید؛ مچ دست و پا را ببندید تا حین کارهای سخت و پیاده روی های طولانی آسیب نبینند. به همین دلیل هیچ وقت واریس یا کمردرد نمی گرفتند.
هوا به هوا نشوید: به طور ناگهانی از یک محیط سرد به یک محیط گرم و برعکس نروید. چند دقیقه ای وقت بگذارید تا بدن تان کم کم به هوای تازه عادت کند. جکوزی هم یکی از همین موارد است. معمولاً افرادی که استخر می روند از جکوزی استفاده می کنند یا بعد از استفاده از حوضچه آب گرم یک باره وارد حوضچه آب سرد می شوند و فکر می کنند این کار مفید است؛ در حالی که به هیچ وجه توصیه نمی شود. حتی برای یک جوان ورزشکار خوش بنیه هم ضرر دارد تا چه رسد به کسانی که ناراحتی قلبی و تنفسی و دیگر مشکلات جسمی دارند. یک عمل جایگزین وجود دارد که باعثنشاط جسمی می شود بدون آنکه به سلامت آسیبی برساند. می توانید بعد از استحمام یا استفاده از حوضچه آب گرم استخر، پاها را تا مچ در آب سرد قرار بدهید.
روان سالم: غیر از عوامل جسمی، عوامل درونی هم در کمردرد موثر هستند. خشم ناگهانی و عدم کنترل عواطف شدید می تواند فرد را در معرض خطر ابتلا به کمردرد قرار دهد.
امتلا را رفع کنید: به احساس سنگینی پس از پرخوری «امتلا» می گویند. هر وقت احساس امتلا کردید، بلافاصله در جستجوی راهی برای برطرف کردنش باشید. با توجه به احساس و تشخیص خودتان می توانید یکی از این راهکارها را امتحان کنید:
دیگر غذا نخورید و در صورت امکان حتی روزه بگیرید.
یک وعده غذایی را حذف کنید. تا وقتی امتلا به طور کامل از بین نرفته، غذا نخورید یا اصطلاحاً سد جوع بکنید؛ یعنی به قدری غذا میل کنید که گرسنه تان نشود؛ نه بیشتر. بهتر است از غذاهای سبک مانند میوه و سبزی تازه استفاده کنید که راحت هضم می شوند.
منبع: مجله تندرستی
