عبدالناصر همتی با حضور در برنامه عیار که از شبکه افق پخش می‌شد به بیان توضیحاتی درباره رایزنی ایران با مقامات عراق و کره جنوبی برای آزادسازی پول‌های بلوکه‌شده کشورمان پرداخت و اظهار داشت: از ۲ سال قبل رایزنی‌ها با کره جنوبی برای آزادسازی پول‌های بلوکه‌شده آغاز شد ولی به‌نظر می‌رسد کره اراده سیاسی برای این کار را ندارد هرچند که در دیدار اخیر، به ما قول دادند که با خبرهای خوب برگردند ولی تجربه مذاکرات قبلی نشان داد که اراده ندارند.
همتی بار دیگر به پیشنهاد پوچ طرف کره‌ای اشاره و تصریح کرد: به ما گفتند که شنیدیم “نیاز به آمبولانس و کیت کرونا دارید و حاضریم اینها را به شما بدهیم.”، ولی ما با جدیت گفتیم “خودمان صادرکننده آمبولانس و کیت هستیم و نیازی به اینها نداریم و باید ۷ میلیارد دلارمان را به‌همراه خسارت مالی بدهید”؛ این پول قبل و بعد از آغاز مسئولیت من در آنجا بود.
وی با تأکید بر اینکه مشکل اصلی کره این است که حتماً باید برای تبدیل پول به‌سراغ بانک‌های آمریکایی بروند، افزود: قبلاً از کره کالا می‌آوردیم ولی وقتی تحریم شد دیگر نتوانستیم از کره کالا بیاوریم و همه آنها متوقف شد؛ به‌صورت کلی تجارت ما با کره با صادرات نفت و واردات کالا بود.
رئیس‌کل بانک مرکزی همچنین درباره مذاکرات با عراق برای آزادسازی پول‌های بلوکه‌شده در این کشور هم از نبود اراده سیاسی گفت و تأکید کرد که پشت همه اینها فشارهای آمریکاست و همین موضوع موجب شده است این کشورها اراده‌ای برای آزادسازی پول‌های ایران نداشته باشند.
همتی ادامه داد: درآمدهای نفتی عراق بعد از حمله آمریکا به‌نحوی طراحی شد که اول باید برود واشنگتن و تأیید بگیرند و چون بانک مرکزی آنها تهدید می‌شود عملاً دستشان بسته است. ما به‌صورت سنتی برای کالاهای اساسی منابع را استفاده می‌کنیم و همه اینها که عراق هم نتوانست پشت قضیه آمریکا است و ما از همه ابزارها جلو رفتیم ولی کاملاً بسته بودند.
وی در بخش دیگری از سخنان خود از تشدید فشارهای اقتصادی در سال جاری هم گفت و توضیح داد که تحریم این بار بی‌سابقه بود و همه جهان را علیه جمهوری اسلامی بسیج کردند ولی کشور در این دو سال روی پای خود ایستاد و امروز شرایط به‌سمت مثبت شدن می‌رود و این نشان می‌دهد که تحریم‌ها اثر نداشته است.
* اگر اقدامات بانک مرکزی نبود دلار ۵۰هزار تومان و تورم ۱۵۰درصد بود
همتی ابراز کرد: ظرف دو سال گذشته رقم درآمدهای ارزی ناشی از نفت بسیار کاهش یافت و در دو سال زیر ۲۰ میلیارد شد در حالی که میانگین درآمد نفتی در سال‌های گذشته بالای ۴۰ میلیارد بود. ما سالانه بیش از ۴۰ میلیارد دلار درآمد نفتی داشتیم که همین هم دست عراق و کشورهای دیگر است که نتوانستیم وصول کنیم.
وی تأکید کرد: از وقتی که بنده آمدم سیاست ما این بود که ارزپاشی نکنیم و اجازه بدهیم که نرخ ارز در دست بازار باشد و برای ما تنها تأمین دارو و کالاهای اساسی اولویت اول باشد که آمریکایی‌ها می‌خواستند که این اولویت از دست ما خارج شود و ما ارزپاشی کنیم که با مدیریت بانک مرکزی این اتفاق نیفتاد.
رئیس‌کل بانک مرکزی با بیان اینکه “سال قبل ۱۵ میلیارد دلار برای واردات دارو و مواد اولیه ارز اختصاص دادیم و در سال ۹۹ نیز تا کنون نزدیک به هشت میلیارد دلار برای این موضوع تخصیص داده شده است”، افزود: توانستیم اقتصاد را بدون نفت اداره کنیم.
همتی با تأکید بر اینکه “می‌دانم فشار روی مردم زیاد است و طبقات پایین خیلی سختی می‌کشند، اما هدف ما جلوگیری از ابرتورم بالای ۱۲۰ درصد بود که خوشبختانه محقق شد”، ادامه داد: در سال ۹۷ که قیمت دلار ۱۹ هزار تومان شده بود، خیلی‌ها به ما می‌گفتند “حرص نخور، نمی‌توانی جلوی بازار را بگیری.” و پیش‌بینی دلار ۴۰ـ۵۰ هزار تومانی را در همان سال مطرح می‌کردند ولی ما جلوی آن را گرفتیم و در یک بازه طولانی دلار را نزدیک ۱۱ هزار تومان متوقف کردیم.
وی اضافه کرد: اگر جلوی بسیاری از زیاده‌خواهی‌ها و پول‌پاشی‌ها را نمی‌گرفتیم تورم بسیار شدیدی را لمس می‌کردیم، به‌طوری که دلار بالای ۵۰ هزار تومان و تورم فراتر از ۱۲۰ تا ۱۵۰ درصد پیش می‌رفت.
* شرط همتی برای کاهش ۴۰هزارمیلیاردی پایه پولی
همتی با تصریح به اینکه بانک مرکزی ذخایر ارزی دارد، در پاسخ به اینکه بانک مرکزی برای اجرای سیاست ارز ۴۲۰۰تومانی در سال گذشته ارز نیمایی را به‌نرخ ۴۲۰۰ فروخته است، این ادعا را از اساس اشتباه دانست و گفت: ما دلارها را از دولت به‌نرخ ۴۲۰۰ تومان می‌خریم؛ بنابراین براساس قانون هر درآمد ارزی که دولت دارد به ما می‌فروشد. وقتی درآمدهای ارزی کشور کم شد ما از ذخائر قبلی استفاده کردیم و این موضوع با موضوعی که اشاره کردید متفاوت است.
وی افزود: ضمن اینکه سال قبل ۱۲ درصد از منابع صندوق که معادل ۵ میلیارد دلار بود، به ارز نیمایی تسعیر کردیم که من شخصاً مخالف بودم؛ چراکه این خود، ۵۰ تا ۶۰ هزار میلیارد تومان پایه پولی را بالا برد و این تأثیر خود را گذاشت.
رئیس‌کل بانک مرکزی ضمن ابراز اینکه “کرونا و حوادث اوایل امسال باعث مختل شدن صادرات غیرنفتی و بسته شدن مرزها شد که باعث شد درآمدهای ارزی ما کاهش یابد”، تصریح کرد: ما تا اردیبهشت مشکلی نداشتیم، اما در خرداد تقاضا بالا رفت و ما ناچار شدیم ۷۵ هزار میلیارد تومان از سیستم بانکی برای معیشت مردم، کسب‌و‌کارها و نیاز مواد اولیه کارخانه‌جات تأمین کنیم.
همتی با تأکید بر اینکه “ما همه تلاشمان را شبانه‌روز انجام می‌دهیم و تمام فکر و ذکرمان کنترل تورم است”، در پاسخ به افزایش حجم نقدینگی در دولت دوازدهم، گفت: میانگین رشد نقدینگی در ۲۰ سال گذشته ۲۷٫۹ بوده در حالی که در سال ۹۷ که بدترین شرایط را داشتیم تنها کمتر از ۳ درصد افزایش رشد نقدینگی داشتیم و این عدد بالایی نیست.
وی ضمن اظهار اینکه “با اخباری که از آزادسازی پول‌هایمان داریم، امیدوارم که بتوانیم پایه پولی را تقویت کنیم”، ادامه داد: اگر یک‌میلیارد دلار از پول بلوکه‌شده کشور برگردد، قول می‌دهم ۴۰ هزار میلیارد تومان از پایه پولی ایجادشده را جمع کنم.
رئیس‌کل بانک مرکزی تأکید کرد: پول‌هایی نظیر آنچه برای کرونا اختصاص داده‌ایم اثر خود را روی پایه پولی می‌گذارد و نمی‌توان سلب مسئولیت کرد و باید تمام ابعاد را کنار هم دید.
* دلار ۱۵هزارتومانی آقای روحانی، شدنی است؟
وی بار دیگر به مردم توصیه کرد که روی دلار سرمایه‌گذاری نکنند چراکه به‌نفع منافع ملی نیست و ادامه داد: دوسه ماه پیش که دلار بالای ۳۲ هزار تومان شد گفتم “دلار نخرید.”، کسانی که گوش نکردند الآن ۱۰ هزار تومان ضرر کرده‌اند، البته اگر در روزهای آینده این ضرر بیشتر نشود.
همتی درباره ارزش واقعی قیمت دلار گفت: نمی‌توانم برای دلار قیمت مشخص اعلام کنم ولی از این رقم‌هایی که الآن هست کمی کمتر است.
وی درباره دلار ۱۵هزارتومانی وعده‌داده‌شده از سوی رئیس جمهور هم سعی کرد تأیید یا تکذیبی نکند و این‌طور توضیح داد که آقای روحانی هم گفتند “اگر پول‌های بلوکه‌شده آزاد شود قیمت دلار به این رقم می‌رسد.”، ان‌شاءالله که برسد!
رئیس‌کل بانک مرکزی از عرضه روزانه ۱۵۰ـ۱۶۰ میلیون دلار در بازار نیما خبر داد و گفت که “مردم دوست دارند قیمت ارز پایین بیاید.”، مجری هم گفت “البته الآن دیگر تمام مردم از کاهش قیمت ارز خوشحال نیستند خصوصاً سهامداران بورس.”، همتی در پاسخ تصریح کرد: ان‌شاءالله وضعیت بورس هم خوب شود.
* آیا دولت دلارها را احتکار کرده است؟
همتی در پاسخ به این مطلب که “برخی می‌گویند که دولت دلارهای احتکارشده‌ای دارد که در آستانه برخی اتفاقات سیاسی می‌خواهد آن را آزادسازی کند”، گفت: کاش آدرس بدهند من به‌سراغ این دلارها بروم. اگر ارزی باشد، من به‌عنوان رئیس‌کل بانک مرکزی که ذی‌نفع‌ترین فرد برای کاهش نرخ دلار هستم، نمی‌توانم نگاه کنم؛ پس برخی اظهارنظرها در این خصوص صحت ندارد.
وی با تأکید بر اینکه حساب اختصاصی رئیس جمهور صحت ندارد و تمام ارزها باید به کشور برگردند، تصریح کرد: شرایط هم بهتر شده است و در روزهای آینده روند صادراتی بهتر می‌شود و شرایط بهبود می‌یابد؛ بازار هم بهترین مکانیزم برای تعیین نرخ دلار است؛ البته من دو سیاست دارم که مورد قبول رئیس جمهور است که یکی صیانت از منابع ارزی و دیگری، تقویت رقابت اقتصادی در کشور است تا از خروج سرمایه جلوگیری نماییم.
* بانک مرکزی باعث ریزش بورس شد؟
وی در بخش دیگری از گفت‌وگو درباره انتقادات بورسی‌ها به بانک مرکزی درباره تأثیر افزایش نرخ بهره بین‌بانکی در ریزش بورس گفت: زمانی که با حجم انباشت پول در بانکها و موضوع کرونا و توقف فعالیت‌های اقتصادی روبه‌رو شدیم، طبیعی است که نرخ کاهش یافت اما نرخ سود سپرده ۱۵ درصد و گواهی سپرده هم ۱۸ درصد است و سود بانکی را هیچ تغییری ندادیم. بانکها ناترازی خود را براساس نرخ سود بین‌بانکی جبران می‌کنند و وقتی حجم پول زیاد باشد نرخ سود بین‌بانکی کاهش می‌یابد، زمانی هم این نرخ حدود ۲۸ درصد بود، اما چون ملزم هستیم براساس بازار باز این نرخ را کنترل کنیم آن را در حدود ۲۰ درصد تنظیم کردیم.
رئیس‌کل بانک مرکزی با اشاره به اظهارات اخیر وزیر اقتصاد گفت: وزارت اقتصاد مسئولیت مجمعی بانک‌های دولتی را دارد اما براساس قانون سیاستگذار پولی و بانکی، بانک مرکزی و شورای پول و اعتبار به‌عنوان یکی از ارکان مهم بانک مرکزی است، به‌هرحال باید به وزارت اقتصاد هم کمک کرد چرا که وزیر اقتصاد هم همه تلاش خود را می‌کند و فشارهای مختلفی وجود دارد و ما نیز کمک کرده و می‌کنیم، ضمن اینکه اختلاف نظری هم بین بانک مرکزی و وزارت اقتصاد وجود ندارد.
بیشتر بخوانیدوزیر اقتصاد تقصیر ریزش بورس را گردن وزیر صمت و رئیس‌کل بانک مرکزی انداخت
چرا آقای رئیس‌جمهور درباره بورس سکوت کرده است؟
* وضع ایران با بایدن فرق می‌کند؟/ اقتصاد را شرطی نکنیم
رئیس‌کل بانک مرکزی همچنین درباره تغییر رئیس جمهوری آمریکا و تأثیر آن بر درآمدهای نفتی و… گفت: درآمدهای بانک مرکزی در شش ماه اول کاهش چشمگیری یافت، اما الآن روند متعادل شده است و برای همین معتقدم ترامپ شکست خورده است.
وی با تأکید بر اینکه “فارغ از اینکه چه دولتی سر کار باشد، ما روندی را که برای مدیریت ارزی و پولی انتخاب کرده‌ایم، ادامه خواهیم داد”، تصریح کرد: طبق آمار رشد نفتی و غیرنفتی ما در شش‌ماهه امسال مثبت شده است، چون ما از نظر هدایت اقتصاد داخلی موفق بوده‌ایم و این جریان را ادامه می‌دهیم.
همتی با تذکر اینکه نباید اقتصاد را شرطی کرد، افزود: اقتصاد را نباید معطل این دولت و آن دولت کرد؛ ما در هدایت اقتصاد ملی موفق بودیم، البته تحولات خوبی هم رخ داد و رشد اقتصادی مثبت شد که ما این روند را ادامه می‌دهیم؛ پس اگر بایدن و تیمش در مورد خواسته‌های ایران، همراهی کردند بهتر است؛ در غیر این صورت از مواضع خود کوتاه نخواهیم آمد؛ ضمن اینکه باید توجه داشت که جامعه هم این موضوع را درک می‌کند که ترامپ چه بر سر ایران آورد، چراکه به‌هرحال ترامپ شرّ بزرگی بود که از سر ایران رفع شد و مردم هم این را می‌دانند.
* به کاندیداتوری ریاست‌جمهوری فکر نکردم
همتی در پایان در خصوص کاندیداتوری ریاست جمهوری گفت: مقام معظم رهبری فرموده‌اند که اقتصاد اهمیت جدی دارد و هر فرد غیراقتصادی هم که رئیس جمهور شود باید محور کار خود را اقتصاد قرار دهد.
او تأکید کرد: راجع به کاندیداتوری ریاست جمهوری فکر نکرده‌ام.
بارها از زبان مسولین با خنده و نمسخر گفته شده که قیمت دلار دست خودتان است پس همین عامل گرانی دلار ار ۷ هزارتومان تا ۳۰ هزار تومان باعث و بانی اش خودتان بودید و فشار گرانی که روی مردم هست رو خودتون ایجاد کردیدو منت گزاشتن داره؟ فکر آخر و عاقبتت رو بکن