استاد علوم سیاسی و روابط بینالملل دانشگاه آلابامای جنوبی آمریکا با بیان اینکه بازگشت آمریکا به برجام به سادگی قابل انجام نیست، تاکید کرد: طرح این دو موضوع موشکی و منطقهای میتواند دو سد جدی و مانع اصلی هر گونه توافق بین دو طرف باشد.
«نادر انتصار» در گفتوگو با خبرنگار سیاسی ایرنا، در پاسخ به این سوال که چرا «جو بایدن» رییسجمهور جدید آمریکا در روز نخست کاری خود چرا فرمان بازگشت به برجام را صادر نکرد در حالی که او در ایام رقابتهای انتخاباتی از بازگشت به توافق هستهای سخن گفته بود، گفت: برگشتن به برجام به این سادگی قابل انجام نیست و احتیاج به مذاکرات، تبادل نظر و برنامهریزی برای دولت بایدن دارد.
وی با تاکید بر اینکه هنوز موانع و نظرات گوناگونی در آمریکا در مورد برجام وجود دارد، اظهار داشت: برخی در ایران فکر میکنند که جو بایدن به سادگی میخواهد یا میتواند به برجامی که ترامپ آن را لت و پار کرده است، برگردد.
این کارشناس ارشد مسائل آمریکا با اشاره به اظهارات و ادعاهای مطرح شده از سوی «آنتونی بلینکن» و «آوریل هینز» در جلسه کمیته روابط خارجی مجلس سنا درباره ایران تصریح کرد: دولت بایدن و مقامهای پیشنهادی جو بایدن برای تیم سیاست خارجی او همواره همین مواضع را داشتهاند و بارها این نظرات را ابراز کردهاند.
اظهارات بلینکن و هینز عقبنشینی از مواضع دولت بایدن نبود
انتصار ادامه داد: آنچه وزیر امور خارجه و مدیر اطلاعات ملی آمریکا در دولت بایدن روز سهشنبه در کمیته روابط خارجی مجلس سنا اظهار کردند، جدید نبود و نباید اظهارات آنها را عقبنشینی در مواضع انتخاباتی دولت بایدن نسبت به ایران تلقی کرد. این نظر همیشگی آنها بود.
وی درباره نحوه بازگشت آمریکا به برجام هم گفت: اگر برجام از اغما بیرون بیاید، این دیگر آن برجامی نخواهد بود که قبل از خروج آمریکا از این قرارداد وجود داشت. دولت بایدن از کلماتی مانند فشار حداکثری استفاده نخواهد کرد ولی دولت بایدن از برجام برای اهرمی برای تغییر سیاستهای منطقهای تهران استفاده خواهد کرد.
این استاد دانشگاه با اشاره به انتقادات دموکراتها به ترامپ درباره خروج از توافق هستهای ابراز داشت: یکی از انتقادهای اصلی بایدن و طرفداران او از خروج ترامپ از برجام آن بود که این تصمیم ترامپ مهمترین اهرام فشاری که آمریکا در مقابل ایران داشت را تضعیف کرد. برای مثال با خروج از برجام آمریکا نتوانست از «اسنپ بک» یا ماشه اتوماتیک استفاده کند در صورتی که اگر برجام پنج سال قبل احیا شود، آمریکا دوباره دسترسی به این اهرم مهم فشار خواهد داشت.
انتصار درباره تلاش دولت بایدن برای دخیل کردن مسائل غیربرجامی به برجام هم بیان کرد: در این مورد آنچه آمریکا دنبال آن است، نگهداری و تقویت تحریمهایی است که در چارچوب موضوعاتی غیربرجامی وجود دارند. آنچه که به آن اصلاح برجام گفته میشود، اضافه بر موضوعات غیربرجامی بر این قرارداد است.
وی با تاکید بر اینکه هدف نهایی دولت بایدن استفاده از برجام برای سکویی برای دستیابی به یک توافق «طولانیتر و قویتر» و رسیدگی به مسائل دیگر به خصوص مسئله موشکی و سیاست خارجی ایران است، یادآور شد: مهم نیست که آمریکا بخواهد در وهله نخست از دخیل کردن مسائل موشکی و منطقهای صرف نظر کرده و درصدد بازگشت به برجام به این طریق باشد یا اینکه تمام مسائل با ایران را در یک سبد بگنجاند. استفاده از تاکتیکهای مختلف را نباید با استراتژی دولت بایدن اشتباه کرد.
این تحلیلگر ارشد مسائل سیاست خارجی در پاسخ به این سوال که آیا اصرار طرف آمریکایی بر دخیل کردن مسائل غیربرجامی در توافق هستهای و رد این درخواست از سوی ایران مانع توافق میان تهران و واشنگتن نیست، عنوان کرد: طرح این دو موضوع موشکی و منطقهای میتواند دو سد جدی و مانع اصلی هر گونه توافق باشد.
به گفته انتصار، آمریکا تصور میکند در مذاکرات احتمالی بین تهران و واشنگتن، ایران دست ضعیف خواهد داشت و آمریکا قادر به تحمیل اکثر نظرات خود خواهد بود.
وی درباره تلاش دولت بایدن برای دخیل کردن نظرات اسرائیل و عربستان در توافق با ایران هم گفت: هدف اصلی اسرائیل و عربستان تضعیف قدرت دفاعی و بازدارندگی ایران و همچنین حاشیهنشین کردن ایران به عنوان یک بازیگر مهم در منطقه غرب آسیا است واگر دولت بایدن به این هدف در مذاکرات احتمالی با ایران دست یابد، آن وقت کشورهایی مانند اسرائیل و عربستان به توافق بین ایران و آمریکا رضایت خواهند داد.
انتصار با اشاره به موانع داخلی ایران و آمریکا درباره برجام اظهار داشت: هم در آمریکا و هم در ایران موانع بسیاری برای بازگشت به توافق هستهای کنونی وجود دارد. من برگشت به برجام به شکل اولیه این قرارداد را محتمل نمیبینم مگر اینکه دو طرف یا حداقل یک طرف از مواضع خود کوتاه بیاید.