کافی است بهخاطر بیاوریم که این نوع موسیقی هم شاید در ابتدا برای خیلیها با نگاهی تؤام با انکار، بیاهمیت جلوه میکرد، اما امروز همان خوانندههای زیر زمینی در نزد نوجوانها و جوانان کشور شهرت خوانندگان مجاز با فعالیتهای رسمی را دارند.
آنچه در پی میآید گفتوگوی خبرنگار ایسنا، با ۳ خوانندهی زیرزمینی است برای بررسی و واکاوی شرایط یک واقعیت اجتماعی. این فعالان موسیقی موسوم به زیرزمینی البته معتقدند، بهکار بردن کلمه «زیرزمینی» برای آنها به هیچ وجه مناسب نیست.
دیدار با این آقایان خواننده، شرایط خاص خود را دارد، بعضی از آنها شاید بهخاطر نوعی احتیاط یا حس بدبینی، فقط حضوری گفتوگو میکنند و برای بعضی دیگر باید، یک آشنای مورد اعتقادشان را واسطه قرار دهیم. تازه در این شرایط هم ساعت و مکان انجام مصاحبه را که معمولا یا یک استودیوی ضبط موسیقی است یا یک کافیشاپ پاتوق فعالان موسیقی، در لحظات آخر مشخص میکنند.
نوید ناینیی، یکی از این خوانندگان است که در سبک موسیقی پاپ فعالیت میکند. او در ابتدای گفتوگو تاکید کرد: درست نیست از نام زیر زمینی برای این موسیقی استفاده کنیم، چراکه ما بهراحتی کلیپ منتشر میکنیم و فعالیتهایمان با خوانندگان مجاز تفاوت چندانی ندارد.
ناینیی معتقد است: خوانندگانی هم که بهطور غیرمجاز فعالیت میکنند، آدمهای با تجربهای هستند. چراکه آهنگ شعر و تنظیم، همه به حمایت نیاز دارد و هزینهبر است و هیچکس هم حاضر نیست با یک خوانندهی آماتور همکاری کند.
وقتی از او پرسیدیم، که چرا بهصورت مجاز در عرصهی موسیقی فعالیت نمیکند، پاسخ داد: بیشتر خوانندههای مشهور پاپ، ابتدا بهصورت زیر زمینی و غیر مجاز فعالیت میکنند و این شروع خوبی است، چراکه در شهرت بیشتر تاثیر دارد.
این خواننده در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه چرا خارج از کشور را برای فعالیتهای موسیقی خود انتخاب نمیکند، نیز گفت: خارج از کشور سختیهای خاص خود را دارد، از طرفی ما ایرانی هستیم و کشورمان را دوست داریم، دلیلی وجود ندارد که از ایران برویم.
نایینی دربارهی تفاوت فعالیتهای موسیقی غیرمجاز و مجاز اظهار کرد: خوانندگان غیر مجاز میتوانند کلیپهای خود را بدون هیچ هزینهای از شبکههای ماهوارهای پخش کنند. تصویر، موضوع مهمی است. مردم خوانندهی غیر مجاز را میبینند اما آیا از خوانندگان مجاز تصویری پخش میشود؟
او دربارهی محل فعالیتهای موسیقیاش نیز توضیح داد: ما در جاهای مختلفی کار میکنیم، همان استودیوهایی که بسیاری از خوانندههای مجاز آنجا آثار خود را ضبط میکند، چراکه کیفیت اثر برای بنده اهمیت بسیاری دارد.
ناینیی همچنین اظهار تاسف کرد: در کشور ما فقط محدودی خواننده پاپ مجاز حمایت میشوند و بیشترین تیتراژ سریالها را میخوانند.
مهران مستی هم خوانندهی دیگری است که تاکید میکند، کشورش را دوست دارد، بههمین دلیل فعالیت بدون مجوز در ایران را به هر جای دیگری ترجیح میدهد.
او میگوید، زمانی برای اجرا مجوز داشته، اما بعد از مدتی مجوزش لغو شده است و دیگر تحمل این را که مدت زیادی برای کسب مجوز صبر کند، ندارد.
مهران مستی اضافه میکند: در حال حاضر تعداد خوانندگان زیاد شده و در کنارش هزینهها هم خیلی بالا رفته است.
این خواننده درباره موسیقی مجاز ایران هم اظهار نظر کرد و گفت: موسیقی ایران مسموم است. گوش مخاطب موسیقی نیز مسمومتر شده است اما در عوض هر کس میتواند صدای خوانندهای را که دوست دارد، گوش دهد و این شرایط ایدهالی است.
پ. صادقی که دوست ندارد اسمش در این گزارش کامل آورده شود، درباره سبک موسیقیاش گفت: موسیقی رپ بد نیست و هیچ اشکالی ندارد اما باید رپ را همانطور که درست است اجرا کنیم. تکستها (متنها) باید معقول بوده و چیزی نخوانیم که مخالف عرف جامعه باشد.
او درباره فعالیتهای زیرزمینیاش توضیح داد: اگر یک خواننده بهصورت غیر مجاز کار میکند، دلیلش این است که بهخاطر تعداد زیاد آلبومهای موجود در بازار و هزینههای زیاد نمیتواند به شهرت برسد.
صادقی اضافه کرد: دلیل دیگر این است که برای یک آلبوم باید حداقل ۹ قطعه آماده کرد که حدود ۳۰ میلیون تومان هزینه دربر میگیرد اما وقتی قطعات بهصورت تکآهنگ عرضه میشوند، هزینهها کاهش مییابند.
این خواننده سختگیری وزارت ارشاد را در مورد ترانهها از دیگر دلایل زیرزمینی بودنش عنوان کرد.
او در بخش دیگری از سخنانش خاطرنشان کرد: دوست دارم برای همزبانهای خودم در ایران بخوانم. خوانندههایی که به خارج از کشور میروند اغلب هیچ پولی برای فعالیتهای خود ندارند و حتی گاهی هزینههایی پرداخت میکنند تا به شهرت برسند.
او نبودن قانون کپیرایت در کشور را یکی دیگر از مشکلات پیش روی خوانندگان مجاز دانست و تصریح کرد: هزینههای کلانی که برای یک آلبوم پرداخت شده، به علت نبود کپی رایت خیلی راحت از بین میرود.
صادقی معتقد است: بسیاری از خوانندههای زیر زمینی اکنون به سطح بالایی رسیده و خیلی وقتها عملکرد و قدرت صدایشان بسیار قابل قبولتر از خوانندگان مجاز است.
این خواننده همچنین اظهار کرد: در کشور کسی برای موسیقی هزینه نمیکند، این در حالی است که موسیقیهای زیر زمینی از بهترین شبکههای ماهوارهای که بسیار پربیننده هستند، پخش میشود.