ابیانه روستایی در بخش مرکزی شهرستان نطنز، از توابع استان اصفهان است. این روستا در دامنه کوه‌های کرکس واقع شده است. ابیانه در ارتفاع ۲۲۲۲ متری از سطح دریا واقع شده است.
طبیعت روستای ابیانه بسیار خوش‌آب‌وهوا و معتدل است. مردم محلی به آن ویونا هم می‌گویند. گفته می‌شود ابیانه یکی از مرتفع‌ترین مناطق مسکونی ایران است. تلفیق کویر و کوهستان در ابیانه، منظره‌ای بکر و زیبا پدید آورده است که این روستا را از سایر روستاهای ایران متفاوت می‌کند.
معماری سرخ‌رنگ خانه‌های ابیانه همراه پوشش سنتی مردم محلی، باعث شده است تا سالیانه ۴۰ هزار توریست هوس سفر به این روستای بکر به سرشان بزند.
از آنجایی که ابیانه روستای مرتفع است، بهتر است فصل زمستان را برای سفر به این روستا انتخاب نکنید؛ مگر اینکه دوست داشته باشید منظره این روستای زیبا را زیر انبوه برف‌های زمستانی تماشا کنید. سعی کنید فصل گلابگیری را هم برای سفر به ابیانه انتخاب نکنید. احتمالا شلوغی این روستا در فصل گلابگیری شما را کلافه خواهد کرد.
یکی از جالب‌ترین ویژگی‌های مردم ابیانه، حفظ فرهنگ و سنت‌های مخصوص به خودشان در طول سالها است. سبک زندگی مردم این روستا هنوز مثل دهه‌های قبل است و همه‌چیزشان، از لهجه و پوشش تا مراسم و آیین‌های مناسبتی‌شان شکل سنتی خود را حفظ کرده است.
دومین چیزی که توجه هر گردشگر را به خود جلب می‌کند، پوشش زیبای مردم ابیانه است. پوششی که طی سالهای متمادی یکدست باقی مانده است. زنان روستای ابیانه دامن‌های پرچین و دولایه می‌پوشند که معمولا لایه زیرین مشکی‌رنگ و لایه بالایی رنگی‌رنگی است.اما مشخصه اصلی پوشش زنان ابیانه، چارقدهای گلدار بزرگی است که تا پایین کمر آنها را می‌پوشاند. مردان ابیانه هم پوشش مخصوص به خودشان را دارند. آنها بلوزهای بلند با شلوارهای گشاد که دبیت نام دارد می‌پوشند.
گفته می‌شود ارتباط کم مردم روستای ابیانه با شهرهای اطرافشان در طول تاریخ، دلیل اصلی حفظ سنت و فرهنگ دیرینه و غنی آن است. مردم روستا سعی و اهتمام زیادی در حفظ فرهنگ‌ها و سنن گذشته خود دارند و برای بقای زندگی سنتی خود تلاش بسیاری می‌کنند. تلاشی که در نوع خود بی‌نظیر و ستودنی است.
ابیانه آنقدر زیباست که اگر بخواهید صرفا از زیبایی ظاهری روستا لذت ببرید می‌توانید یک روز تمام خودتان را سرگرم کنید. گشت‌وگذار در کوچه‌پس‌کوچه‌های ابیانه و تماشای مردمی که زندگی‌شان بی‌توجه به زندگی مدرن و بی‌روح این روزها در جریان است، برای بسیاری از گردشگران لذت‌بخش‌ترین کار دنیاست.
می‌توانید در طول گردشتان در روستا، مردمی را ببینید که محصولات غذایی خود را به گردشگران می‌فروشند. خشکبار، صنایع‌دستی، کشک و لواشک از بیشترین محصولاتی است که احتمالا در طول گردشتان به روستا به آنها برخورد خواهید کرد.
مغازه‌های کوچک که با همان ساختار سنتی کل روستا ساخته شده است، درهای کوچک مغازه‌ها که گاهی بعضی‌هایشان به اندازه یک پنجره است و سادگی وسایل موجود در مغازه‌ها، برای ساعاتی کوتاه هم که شده، شما را از دنیای مدرن و خشک بیرون جدا خواهد کرد. بنابراین قدم‌زدن میان این همه المان سنتی و فرصت تجربه سبک زندگی مردم روستا تجربه‌ای بی‌نظیر است که احتمالا کمتر فرصت تکرار آن را خواهید داشت.
اطراف روستا و در کوچه‌باغ‌های باریک روستا که زیبایی‌شان با دیوارهای کاهگلی کوتاه چندبرابر می‌شود، می‌توانید درختان زیادی ببینید. درختانی که در فصل بهار پر از شکوفه می‌شوند و جلوه خاصی به روستا می‌بخشند و در پاییز طوفان رنگ‌ها را به پا می‌کنند تا دل گردشگران را ببرند.
نکته جالب درباره روستا این است که از زمانی که کارشناسان به مردم روستا اعلام کردند که دیواره کوه بیش از این طاقت ساخت بنای دیگری را ندارد، کسی در روستا ساخت‌وساز انجام نمی‌دهد و همه خانواده‌ها انبارهایشان را روی تپه نزدیک روستا بنا کرده‌اند.
روستای ابیانه میزبان چندین بنای باستانی است که می‌تواند سوژه جالبی برای بازدید علاقه‌مندان به تاریخ باشد. اولین بنای معروف ابیانه، آتشکده این روستاست که روی قله کرکس بنا شده است. این آتشکده هارپاک نام دارد. این آتشکده یادگار دوره ساسانیان در این روستاست. علاوه بر آتشکده معروف، سه قلعه دیدنی هم در این روستا وجود دارد. این قلعه‌ها برای مصون نگاه‌داشتن روستا از شر دزدها و راهزنان ساخته شده بودند.
این قلعه‌ها هرده، یوسمون و پاله نام دارد. زیارتگاه‌های ابیانه هم بسیار دیدنی است. دو مکان مقدس در ابیانه وجود دارد؛ امامزاده یحیی و امامزاده عیسی که از پسران امام موسی‌کاظم هستند. ابیانه چندین مسجد دارد که مسجد جامع از میان آنها از همه معروف‌تر است.صنایع‌دستی مانند گلیم و گیوه از مهم‌ترین سوغات ابیانه به حساب می‌آیند. البته شغل اصلی مردم ابیانه کشاورزی و دامپروری است و صنایع‌دستی از فعالیت‌های جنبی مردم روستاست. در کنار صنایع‌دستی، خشکبار و محصولات کشاورزی هم از سوغاتی‌های مردم روستا به حساب می‌آید.
- روستای ابیانه روستای بسیار تمیزی است. مردم روستا سعی می‌کنند علیرغم رفت‌وآمد زیاد توریست‌ها، محیط آنجا را تمیز و پاکیزه نگه دارند. به محیط زندگی مردم روستا احترام بگذاریم و به هیچ‌وجه زباله‌هایمان را، هرچند هم کوچک، در روستا رها نکنیم.
- اگر خواستیم از مردم روستا عکس بگیریم، حتما قبلا از آنها اجازه بگیریم. معمولا مردم ابیانه به گرفتن عکس و تبدیل‌شدن به سوژه عکاسی روی خوش نشان نمی‌دهند. به خواست آنها احترام بگذاریم.
- میراث روستایی، از مهم‌ترین ذخایر فرهنگی کشور عزیز ماست. سعی کنیم به آن احترام بگذاریم و کمترین ناهنجاری را در بافت آن به وجودنیاوریم. بهترین گردشگر کسی است که حضورش در محیط احساس نشود و از خود ردی به جا نگذارد. سعی کنیم بهترین باشیم.
عکاس : مرتضی شکری
خبرنگار : جلال نعمتی
