وجود اشیاء در کنار اجساد مردگان قیطریه نشان می دهد که ساکنان تهران در ۱۲۰۰ سال پیش از میلاد به زندگی پس از مرگ اعتقاد داشتهاند. اکنون اما این نشانه های کهن در زیر برج ها مدفون و از دیده ها پنهان شده است، با این وجود هویتی که در شمال پایتخت وجود دارد، برای همیشه در اذهان مردم می ماند.
قیطریه را به برج های بلند می شناسند. منطقه ای بالا نشین در تهران. قیطریه اما گورستان است. گورستانی پر از گورهای مردمان دوره عصرآهن. دوره متجلی در تاریخ ایران که باید از نو شناخت.
به گزارش خبرگزاری میراث فرهنگی؛ همین منطقه خوش آب و هوایی که در جنوب شرقی تجریش قرار دارد، از شمال به دزاشیب و از جنوب به دروس و قلهک، از غرب به خیابان شریعتی و از شرق به چیذر و اختیاریه میرسد، سال ۱۳۴۷ ، شاهد یکی از بزرگترین اکتشافات باستان شناسی دنیا بود.
در این سال، بساز و بفروش ها کار و بارشان سکه بود. بلدوزرها را برداشته بودند، تهران را شخم می زدند. به قیطریه که رسیدند، آثار فراوانی به صورت تپه رخ نمود که عدهای از ساکنین محلی به جمع آوری آنها مشغول شدند و مقداری از آن ها هم همراه کامیونهای خاک به خارج شهر منتقل شد. طولی نکشید که سر و صدای تخریب آثار فرهنگی در همه شهر پیچید.
سر و صدای این کشف به گوش باستان شناسان رسید و هیاتی برای بررسی به این منطقه اعزام شد. با مشاهده چنین وضعیتی اداره باستانشناسی، از شهرداری درخواست کرد که جواز ساخت و ساز در این منطقه را دیگر صادر نکند و جوازهای صادر شده را هم به حالت تعلیق در آورد.
این وعده تنها تا پایان کار باستان شناسان به قوت خود باقی ماند و بعد خیلی با سرعت ساخت و سازها شروع شد و محوطه باستانی رویای سایت موزه شدن را برای همیشه زیر بتونها و سنگهای بساز و بفروشها دفن شد.
آفتاب هر روز به قیطریه میتابد اما کمتر کسی میتواند هویت تاریخی این شهر را ببیند. شهری که آثاری از دوره عصرآهن در دل خود جای داده است.
یادمانی که ۴۵ سال پیش از دل زمین بیرون آمد. مرحوم سیف الله کامبخش فرد، باستان شناسی بود که به کاوش در این منطقه پرداخت و جامعه باستان شناسی را متحیر کرد چراکه از تپه قیطریه با حفاری در حدود ۸۰۰۰ متر مربع به ۳۵۰ گور باستانی، تدفین های یک نفره و دو نفره و مقادیر فراوانی اشیاء فرهنگی به دست آمد.
گورستان قیطریه یکی از سندهای بسیار مهم از روش تدفین در دوره عصر آهن است. به گفته باستان شناسان، بیشتر تدفین ها به شیوه جنینی یا خوابیده به پهلو با دست و پاهای جمع شده صورت گرفته است.
گورهای گورستان قیطریه هیچ یک دارای ساخت و ساز سنگی نیستند. در خاکسپاری مردگان باستانی قیطریه جهت و سمت خاصی رعایت نشده است با این وجود، به نظر می رسد که در تدفین آنها نقش خورشید وجود دارد، به طوری که ۵۰ درصد اجساد به پهلوی چپ و صورت آنها رو به طلوع آفتاب قرار داده شده است. گفته می شود که چنین استقراری از از زمان مرگ افراد انجام شده است.
یافته های باستان شناسی حاکی از آن است که ۳۰ درصد تدفین ها به پهلوی راست و صورت رو به غروب آفتاب، ۱۰درصد به صورت چمباتمه و ۱۰ درصد در حالی که به پهلو خوابیده اند و صورتشان به آفتاب نیمه روز خیره شده، بوده است.
کامبخش فرد کتابی را در مورد یافتههای قیطریه منتشر کرده است. بر اساس این یافته ها نزدیک به ۵۰۰۰ شی سالم برنزی و سفالی به دست آمد که مشخصه بارز آن سفال نوع خاکستری بود. وجود اشیاء در کنار اجساد مردگان قیطریه نشان می دهد که ساکنان تهران در ۱۲۰۰ سال پیش از میلاد به زندگی پس از مرگ اعتقاد داشتهاند.
اکنون اما این نشانه های کهن در زیر برج ها مدفون و از دیده ها پنهان شده است، با این وجود هویتی که در شمال پایتخت وجود دارد، برای همیشه در اذهان مردم می ماند.