دختران کبریت فروش شهر ما، مادر بزرگ شده اند و نیازمند توجه جدی مسئولان هستند.
یک روز سرد و برفی را با قدم زدن در خیابان برای رفتن به محل کارم آغاز کردم و به مسائلی که ذهنم را مشغول کرده بود فکر می کردم، قشنگی برف و لذتی که از ریختن دانه های سفیدرنگ برف روی صورتم میریخت من را کمی از مشغلههای فکری ام دور کرد تا حدی که فقط به فکر این بودم که آن قدر برف ببارد که فردا صبح امکان ساختن آدم برفی بزرگ فراهم شود.
راهم را ادامه دادم تا جایی که به ایستگاه مترو رسیدم جایی که اثری از برف نبود،با این حساب مشغلههای فکری من بازهم سرجای اول خود قرار گرفتند.
داخل واگن قطار شدم،کمی که از حرکت قطار گذشته بود صدای پیر زنی که به آرامی سعی در تبلیغ اجناسش برای فروش داشت، توجه من را به خود جلب کرد،آری این همان مسئله ای بود که مدتی است ذهن من را درگیر خود کرده است.
جلو رفتم تا از نزدیک اوضاع و احوال این پیر زن پایتخت را ببینم،بله همان چیزی بود که فکرش را میکردم، پیر زن با دستانی لرزان و قدی نسبتا کوتاه یک سینی انگشتر ارزان قیمت در دستش بود که سعی در به فروش رساندن آنها داشت.
با او شروع به صحبت کردم،اسمش صدیقه بود.
صدیقه یا بهتر بگویم مادر بزرگ شهر ما نمادی از دختر کبریت فروشی بود که اکنون بزرگ شده،بله دختر کبریت فروش شهر ما اکنون مادر بزرگ شده است.
از صدیقه خانم دلیل اینکه چرا در صبح به این سردی در حال دستفروشی است؟در جواب گفت:« باید نان شبم را خود تامین کنم و سالهاست که معاشم را از این طریق تامین می کنم» و این پاسخ تمام سوال های من از او بود.
مرادی خانم دیگری بود که مشغول دستفروشی جوراب و دستکش در یکی دیگر از خطوط مترو بود.
خانم مرادی ۴۵ساله، صاحب سه فرزند دانشجو بود که برای تامین معاش خانواده و نیز تامین مخارج دانشجویان خود مجبور بود ۵صبح از خانه بیرون بیاید و به دستفروشی در واگن های قطار مشغول شود.
او از وعده های تحقق نیافته مسئولان گلهمند بود و میگفت سال گذشته قرار شد تا غرفه هایی در مترو در اختیار دستفروشان متقاضی قرار داده شود تا مجبور نباشند با دلهره اجناس خود را در واگن ها به فروش رسانند اما این مسئله از سوی مسئولان به فراموشی سپرده شد.
خانم مرادی گفت: اگر صبح زود برای تامین معاش خانواده از خانه بیرون نیایم شب خودم و فرزندانم گرسنه خواهیم ماند.
به منظور حصول اطمینان در خصوص اینکه آیا تمامی دستفروشان زن مترو را زنان بی سرپرست و بدسرپرست تشکیل می دهد یا خیر، به سراغ پلیس مترو رفتم و قضیه را آنها جویا شدم.
یکی از این پلیسها گفت:دستفروشان مترو را عموما افراد بی بضاعت تشکیل نمی دهند بهطوریکه که بخش قابل توجهی از فروشندگان مترو را افراد بابضاعت مالی مناسب و بخش اندکی را افراد نیازمند،تشکیل میدهد.اما در هر صورت اجناس دستفروشان (چه از نوع پولدارشان و چه از نوع بی بضاعتشان) در صورت مشاهده، ضبط میشود.
در همین رابطه، علی ملازمانی، روانشناس و مشاور خانواده میگوید، بی توجهی به نیاز های معیشتی زنان بیسرپرست و بدسرپرست، آنها را به چالش می کشد.
ملازمانی با تاکید بر ضرورت توجه بر نیاز زنان بیسرپرست و اهتمام بر رفع چالشهای آنها، اظهار می دارد: ایجاد فرصت شغلی مناسب برای زنان بی سرپرست از اهمیت بسزایی برخوردار است چراکه این دسته از افراد جامعه در مواجه با مشکلات اقتصادی بسیار شکننده هستند و ممکن است به چالش کشیده شوند.
وی ادامه می دهد: عدم وجود فرصت های مناسب شغلی برای زنان سرپرست خانوار، موجب می شود تا این دسته از افراد برای پاسخگویی بر نیاز اقتصادی خود و خانواده به رغم تمایل خود، به سراغ مشاغلی بروند که از امنیت اجتماعی مساعدی برخوردار نیست.
ملازمانی میگوید: متاسفانه در برخی موارد اشتغال زنان در مکانها و فضاهایی که از مقبولیت لازم برخوردار نیست موجب میشود بانوان کشور از مسیر زندگی سالم خارج شده و در مواقعی به جمع زنانی که در جامعه نام و نشان مناسبی از آنها در ذهن ها باقی نمانده، بپیوندند.
این کارشناس و مشاور خانواده در ادامه اذعان میدارد: بی توجهی بر نیاز زنان سرپرست خانوار که عموما زنان بی سرپرست و بدسرپرست را تشکیل میدهند،بر افزایش ناهنجاریهای اجتماعی دامن میزدند،بهطوریکه در موارد فراوان مشاهده میشود زنانی از این گروه به دلیل افزایش فشارهای مالی و لزوم تامین نیازهای خانواده تحت سرپرستی خود تن به مسائلی میدهند که در نهایت میتوان گفت که گام نهادن در این مسیر نتیجهای جز سوء استفاده برای این قشر از افراد جامعه را به همراه نداشته است.
این روانشناس در ادامه متذکر میشود: توجه دولت و مسئولان ذیربط بر رفع نیازها و چالشهای پیشروی زنان بیسرپرست و بدسرپرست، بدون شک میتواند تا حد فراوانی مانع از ادامه دار بودن سوء استفادهها از این دسته از بانوان شود.
ملازمانی با بیان اینکه سازمانها و نهادهای مختلف میتوانند از طریق ایجاد فرصتهای مناسب شغلی مانع از ورود آسیب برپیکره جامعه شوند،ابراز میدارد: ایجاد فرصتهای مناسب شغلی در منازل از جمله راهکارهای ممکن و موثری است که کمک شایانی را بر رفع نیازهای معیشتی این دسته از افراد جامعه خواهد کرد.
این روانشناس مسائل خانواده خاطرنشان می کند: عمده افرد مراجعه کننده برای مشاوره افراد سالمی هستند که به نوعی برای تامین نیاز خود و خانواده خود با چالش روبرو شدهاند.
فارس